نام پژوهشگر: ام السلمه بابایی

تاثیر خشکسالی بر محصول گندم در مناطق ویس، ملاثانی و سلامات استان خوزستان
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  پیمان ملاعلی   ام السلمه بابایی

موضوع خشکسالی و تاثیر آن بر عملکرد محصولات کشاورزی بویژه گندم که یک کشت استراتژیک می باشد یک مسئله قابل توجه از نظر پیچیدگی و اهمیت در زمان حال و آینده به شمار می رود. در این تحقیق تاثیر خشکسالی بر عملکرد محصول گندم آبی در شبکه آبیاری شمال شرق خوزستان، منطقه ویس، ملاثانی و سلامات در طی سال های 1385 لغایت 89 مورد بررسی واقع گردیده است. برای این منظور از اعمال شاخص spi(شاخص بارش استاندارد) بر روی آمار بارندگی 9 ایستگاه بارانسنجی در محدوده اطراف منطقه مورد مطالعه جهت تشخیص رخداد پدیده خشکسالی در طی سال های مورد نظراستفاده گردید سپس به منظور راستی آزمایی نتایج بدست آمده از این شاخص، از تصاویر سنجده etm+ ماهواره لندست 7 استفاده گردید. از جدی ترین چالش های پیش روی این تحقیق، تصاویر مخدوش شده سنجده ماهواره مذکور به علت خطای slc- off در بازه زمانی مورد مطالعه بود که به کمک تصاویر کمکی(تصاویرقبل و بعد از تصویر اصلی و همچنین پیاده سازی الگوریتم های محاسباتی توسط ماژول الحاقی به نرم افزار envi(gapfill) جهت رفع خطای گپ نواری بر روی تصاویر مخدوش)، تا حد قابل قبول اطلاعات مفقود شده بر روی تصویر اصلی بازیابی گردید و سپس با اعمال شاخص پوشش گیاهی ndvi بر روی تصاویر اصلی سال های مورد نظر، وضعیت پوشش گیاهی از نظر تراکم کشت مشخص شد. از آنجائیکه میزان عملکرد گندم آبی مدنظر بود، محقق با چالش دیگری در مسیر انجام این تحقیق روبرو گردیده و آن قدرت تفکیک مکانی پائین (رزولیشن 30 متر) تصاویر سنجنده ماهواره لندست بود که از روی این تصاویر نه تنها حد و مرز اراضی قابل تشخیص نیست بلکه تشخیص نوع کشت نیز امکان پذیر نمی باشد. برای رفع این مشکل از نقشه کاداسترکشاورزی و اطلاعات توصیفی(مالکیتی) منطقه مورد مطالعه استفاده گردید. با رویهمگذاری و انطباق نقشه حد و مرز قطعات اراضی کشاورزی(کاداستر) با تصویر شاخص پوشش گیاهی و همچنین دستیابی به اطلاعات قطعات اراضی که در سال های مورد نظر، کشاورزان مبادرت به کشت گندم نمودند(اطلاعات توصیفی مرتبط با نقشه کاداستر)میزان عملکرد محصول گندم در طی سال های خشکسالی بدست آمد بطوریکه نتایج بدست آمده از تحلیل داده های اخذ شده از پردازش تصاویر ماهواره ای در محیطgis، و انطباق آن با نتایج شاخصspi ، همبستگی بین وقوع خشکسالی در طی سال های مورد مطالعه با کاهش عملکرد محصول گندم آبی را نشان می داد. با توجه به تکرار و تداوم دوره های خشکسالی در آینده ضرورت استفاده از شیوه های مدیریت پیشگیری از بحران در زمینه خشکسالی در بخش کشاورزی بیش از پیش احساس شده است و باید ضمن مدیریت مصرف بهینه آب در شبکه های آبیاری با پیاده سازی شیوه های نوین آبیاری در مزارع، نسبت به تغییر نوع الگوی کشت و استفاده از گونه های مقاوم به شرایط کم آبی اقدامات جدی و سریع را بعمل آورد.

تحلیل کاربری فضای سبز شهری مناطق کویری: مطالعه موردی منطقه سه شهر یزد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1387
  حسین آبروشن   نفیسه مرصوصی

توسعه فرآیندی پیچیده در جهت ایجاد تغییر و تحول در جوامع انسانی است. امروزه در مباحث توسعه سخن از توسعه پایدار به میان می آید که منظور از آن طراحی سیاستهای اقتصادی و مالی و تجاری و صنعتی و … به گونه ای است که حیات و توسعه زیست محیطی را تداوم بخشد. در این توسعه توجه به نسلهای آینده مد نظر است و تلاش می شود که آسیب های زیست محیطی و اجتماعی به نسل های آینده منتقل نشود. اما تراکم افراد در شهرها به ناچار منجر به افزایش تراکم ساختمانی و سطح اشغال بنا و کاهش فضاهای باز می شود و از طرف دیگر تمایل صاحب نظران و مسئولین شهری به مسائل اقتصادی و منافع مرئی آن می باشد و فضاهای گذران اوقات فراغت که دارای منافع غیرمرئی از نظر اقتصادی است کمتر مورد توجه قرار می گیرد. بدیهی است که این تفکر نمی تواند چندان مورد قبول باشد زیرا از جمله ی وسایلی که سبب فراهم ساختن آسایش روحی و روانی بشرمی گردد، وجود فضاهای گذران اوقات فراغت و تفریح است. فضاهای گذران اوقات فراغت که بعد از این به عنوان پارکهای شهری از آن ها نام می بریم دارای فواید و عملکردهای مثبت و موثری در شهرها می باشد(احمدی،5:84). پارکهای شهری که جزء کاربری فضای سبز به شمار می آیند به عنوان یک عنصر زنده و پویا نقش بازدهی اکولوژیکی، اجتماعی و زیباسازی سیمای شهر را بر عهده دارند. به طور مسلم دسترسی راحت و مطلوب به پارکهای شهری باعث رضایت و آسایش روحی شهروندان و تحقق رفاه و عدالت اجتماعی می گردد. یکی از مهمترین فاکتورها برای ایجاد تعادل و رسیدن به عدالت رفاهی و اجتماعی در سطح شهرها انتخاب بهترین مکانها (مکان بهینه) جهت احداث مراکز مختلف اعم از فضاهای خدماتی ،تجاری،گذران اوقات فراغت شهر،درسطح یک شهر می باشد(شکوهی،3:1383) به همین منظور نوع خاصی از برنامه ریزی مورد نیاز است که برنامه ریزان بایددر فرآیند تهیه طرح وتدوین برنامه شهری مد نظر قرار دهند وبرای پویایی وتداوم حیات درجامعه شهری در درجه اول به برنامه ریزی فضای سبز شهری توجه داشته باشند، و ثانیاً بیش از هر نوع برنامه ریزی برای توسعه فضای سبز شهری باید معیارها و استانداردهای توسعه فضای سبز معین و مدنظر قرار گرفته شود(همان:6). وضعیت موجود شهرها نه تنها بر ایجاد فضای سبز وسیع و مهمتر از همه برنامه ریزی حساب شده برای آن حکم می کند بلکه بیش از هر زمان دیگری خواهان فضای سبز وسیع به منظور برقراری موازنه اکولوژیکی در مقابل محیط های ساخته شده است. توجه به فضای سبز به عنوان ریه های تنفسی شهرها تعریفی اغراق آمیز از کارکردهای آن نیست بلکه این تشبیه بیان کننده حداقل کارکرد آن در مفهوم اکولوژیکی شهرها به شمار می آید. کنترل ترافیک و عبور و مرور، جلوگیری از انعکاس نورهای مزاحم و آزار دهنده، کنترل شرایط اقلیمی و ازدیاد آب چشمه و قنات و رودخانه و غیره از فواید فضای سبز شهری و غیر شهری است. در طرح ریزی شهری بیش از آنکه طبیعت به شهر آورده شود از ساختار آن حذف شده است. ایجاد جنگلهای مناسب در شهرها به فعالیت همه جانبه سیاسی، اجتماعی، فنی نیاز دارد و دراین امر باید تمامی شهروندان، تصمیم گیرندگان سیاسی و متخصصان فضای سبز شهری و جنگلداری شهری فعالانه شرکت داشته باشند(احمدی،7:84). در هر برنامه ریزی و تصمیم گیری اولین عنصر، اطلاعات است ولی امروزه با افزایش سرسام آور حجم اطلاعات و وقت گیر و پر هزینه بودن آن، مسئله ساماندهی اطلاعات مطرح می شود.بنابراین تنها راه مواجهه با چنین حجم عظیمی از اطلاعات بهره گیری صحیح برنامه ریزی مبتنی بر آن، با استفاده از سیستم های کامپیوتری است(همان،14). کامپیوتر در ارتباط با داده های فضایی سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) راهگشای این مشکل به شکل بسیار مفیدی است که علاوه بر دسترسی آسان به اطلاعات موردنیاز توان تجزیه و تحلیل داده های مکانی و غیر مکانی را نیز دارا می باشد. با استفاده از توابع تحلیلی gis می توان در مدت زمانی کوتاه و با صرف هزینه اندک مسائل مربوط به دنیای واقعی را مورد تجزیه وتحلیل قرار داد(همان،14). پژوهش حاضر پارکهای منطقه سه شهر یزدرا در مقیاس واحد همسایگی، محلی و منطقه ای بررسی و نیازها و کمبود فضاهای تفریحی وگذران اوقات فراغت رامورد تجزیه وتحلیل قرار می دهد ودر نهایت تلاش می نمایدراهکارهای مناسب رادراین زمینه پیشنهاد نماید. این پایان نامه شامل هفت فصل است. فصل اول کلیات طرح تحقیق را در برمی گیرد و در فصل دوم بحث فضای سبز و پارکهای شهری و لزوم وجود چنین فضاهایی در شهر به میان آمده است. تئوریها و نظریات مکانیابی و مبانی gis و روشهای استفاده از آن در همین فصل آورده شده است.فصل سوم مروری بر پارک سازی در ایران و جهان و تاریخچه آن می باشد، در این فصل انواع پارکها و ارتباطات آنها مورد توجه قرار می گیرد. در فصل چهارم به معرفی شهریزدوویژگیهای اجتماعی واقتصادی آن پرداخته می شودودرفصل پنجم به معرفی منطقه موردمطالعه، تاریخچه پیدایش ،وسعت نواحی وکاربریهای آن بررسی میشود. در فصل ششم با توجه به ویژگی های کلی منطقه به بررسی و تحلیل مکان پارکها پرداخته شده و مکانیابی بهینه با استفاده ازابزار gis صورت می گیرد و فصل هفتم حاوی نتیجه گیری و پیشنهادات تحقیق می باشد