نام پژوهشگر: سید نظام الدین امامی فر
رضا فاخری نیا سید نظام الدین امامی فر
در این تحقیق تحلیل نشانه شناسانه نقوش تصویری و تزئینی دوره های صفویه ، قاجار و پهلوی برروی ابنیه مذهبی و غیر مذهبی شهر آمل به انجام رسید . ابتدا به مطالب اصلی در خصوص نشانه شناسی پرداخته شد و سپس نقوش سنتی و بومی آمل پس از دسته بندی ، مورد تحلیل نشانه شناسانه قرار گرفت . ایدئولوژی و تفکر مردم همواره در طول تحقیق مدنظر بوده است . در این تحقیق سعی شده بین مهم ترین اصول علمی و پذیرفته شده نشانه شناسی و نقوش سنتی و فولکلور آمل پلی ارتباطی زده شود . این تحقیق کاربردی و روش انجام آن توصیفی ، تحلیلی بوده است .روش نمونه گیری ها تصادفی و تجزیه و تحلیل اطلاعات کیفی بوده است .
زهره شیروانی هرندی پرویز اقبالی
با پذیرش دین اسلام در سرزمین های مختلفی من جمله کشور ایران، و بکارگیری اعتقادات این دین، در زندگی روزانه، کم کم فرهنگ و تمدن این کشورها با باورهای اعتقادی این مذهب اجین گشت و سبب پیدایش فرهنگ و هنر غنی اسلامی شد. از سوی دیگر جایگاه رفیع عبادت در دین اسلام سبب شد، معماری در خدمت باورهای دینی در آید و مساجد که مکان هایی جهت پرستش معبود هستند، ساخته شود. یکی از مهمترین مساجد ایرانی- اسلامی، مسجد امام اصفهان است که در دوران صفویه به دستور شاه عباس کبیر ساخته شد. اهمیت مساجد سبب شد سایر هنرها و صنایع در خدمت اعتلا به محیط مساجد در آید. نقوش اسلامی که جزیی لاینفک از این هنرها و صنایع است، در این محیط نه فقط عنصری برای تزئین، بلکه حامل وظیفه ای فرا آرمانی بود. نقش گل شاه عباسی به عنوان نمادی از فرهنگ و هنر ایرانی اگرچه ریشه ای باستانی در اعتقادات ایرانیان داشت، اما با ورود دین اسلام ، جنبه ی تقدس پیشین خود را از دست داد و به عنوان نمادی از فضای آرمانی بهشت موعود، بر روی نقوش قالی و کاشی و دیگر صنایع دستی، به معنویت هرچه بیشتر فضای مساجد کمک کرد و گرچه از ایران به سایر ملل چون هند و چین نیز نفوذ کرد، اما امروزه به عنوان نمادی اسلامی و ایرانی در فعالیت های هنری چه سنتی، چون قالیبافی و ... و چه نوین چون گرافیک کاربرد دارد. تحقیق فوق بصورت کیفی با گردآوری مطالب بصورت ترکیبی ، استفاده از کتابخانه و مطالعه کتاب ها و مقالات و به صورت فیش برداری نوشتاری و تصویری، با استفاده از ابزار کامپیوتر و عکاسی انجام گرفته است و سعی دارد چگونگی استفاده از این نقش را در هنر نوین گرافیک در حیطه طراحی اعلان و نشانه، از سال های 1340 تا 1387 بررسی کند.
فرهاد نادری محمد خزایی
خط وخوش نویسی از همان ابتدای دوره اسلامی به عنوان هنری ماندگار وارزشمند نمود یافت وتوانست جای خود رادر کنار دیگر هنرهابه نمایش بگذارد.یکی از بسترهایی که خوشنویسی علاوه برپیام رسانی به عنوان عنصر تزیینی به کار گرفته شد کتیبه مناره ها بود. در سده های پنجم تا هشتم حضور مناره های آجری در معماری ایران بسیار چشمگیر است. علاوه بر تزئینات متنوع آجرکاری، وجود کتیبه های آجری نیز از جایگاه ویژه ای برخوردارند. در این تحقیق که به روش تاریخی- تحلیلی ومقایسه ای انجام شده است با استمداد از متون و منابع موجود و همچنین مجموعه عکسها و تصاویر، تصویربرداری و تحقیق میدانی و کتابخانه ای و همچنین بازآفرینی کتیبه های برخی از مناره ها و تحلیل خطوط و حروف و حتی کلیت نوشتار و کتیبه ها توسط نگارنده تلاش شده به جواب سوالها و اهداف مورد نظر دست یابد. در فصل اول به بررسی تاریخ هنروتزیینات معماری ایران (سده ششم تاهشتم هجری قمری )پرداخته شده است.فصل دوم باعنوان مناره های آجری ایران به تحلیل واژگان مرتبط یعنی کتیبه نگاری، آجرکاری، خط و خوشنویسی و مناره و معرفی آن ها در این دوره پرداخته است.در فصل سوم با تحلیل نوشته ها و خطوط موجود در پنج کتیبه انتخابی همچنین با ضمیمه چهارمناره دیگر تلاش شده است تا به اصل موضوع و مسأله تحقیق پرداخته است که برای این کار کتیبه ها از لحاظ تصویری بازآفرینی شده و مورد تحلیل قرار گرفته است.در فصل چهارم ساختار کتیبه های تحلیل شده باتوجه به مبانی ارتباط تصویری وبیان گرافیکی امروزبررسی شده است. با توجه به مطالعات انجام شده و بررسی ساختار گرافیکی موجود در خطوط و کتیبه های مذکور می توان این نتیجه را گرفته شد که:این مجموعه آثار از لحاظ تصویری دارای بیانی غنی و موثر بوده دارای قدرتی فزاینده در ایجاد ارتباط از نوع تصویری نسبت به نوشتاری می باشد و دارای ساختار گرافیکی منطقی و خلاقانه ای می باشند که این خود باعث ایجاد یک بیان بصری موفق شده است. ومی تواند در ایجاد فضاهای جدید و خلق آثار متنوع تر در هنر و گرافیک معاصر ما موثر باشند.با توجه به قابلیت انعطاف و تنوع پذیری، هنرمندان معاصر کشور می توانند با بازآفرینی و کاربرد دوباره آن در خلق مجموعه های حروف فارسی و همچنین دیگر آثار گرافیک از آن بهره مند گردند.
فاطمه عسگری سید نظام الدین امامی فر
اعلان می تواند در بزرگداشت ایام مذهبی از جمله سوگواره عاشورایی نقش مهمی را بر عهده بگیرد. بر همین مبنا می توان در این تحقیق به خصوصیات خاص اعلانهای مذهبی توجه کرد و بر اساس آن به مسئله ساختار اعلانهای عاشورایی به خصوص در سه دوره سوگواره های عاشورایی بین سالهای 1384 الی1387 پرداخت. در این تحقیق از روش توصیفی تحلیلی به صورت تصویرخوانی آثار و فیش برداری کتابخانه ای استفاده شده است. همچنین با روش تجزیه و تحلیل کیفی، اطلاعات لازم به وسیله ابزارهایی همچون رایانه، دوربین دیجیتال واسکنر مورد بررسی قرار گرفته است . بر اساس نتایج حاصله از این تحقیق می توان گفت، اعلانهای عاشورایی غالباً بر اساس برخی ساختارهای هنرهای تصویری از جمله نقاشی قهوه خانه ای به صورت ساختار ایستا ، متمرکز و متباین مطرح شده اند. در واقع برخی ساختارهای اعلانهای عاشورایی به لحاظ فرم و رنگ با بعضی ویژگیهای هنرهای تصویری گذشته ارتباط ویژه ای دارد.اما به طور کلی طراحان اعلان می توانند با بهره گیری از هنرهای تصویری و آیینی و نیز بررسی نمادهای ساختار فرم و رنگ به نتایج مطلوبی برسند تا آنها را در خلق آثار فاخر یاری رساند.
مهدی گودینی سید نظام الدین امامی فر
لرها یکی از قدیمیترین اقوام ایرانی می باشند که بیشتر آنان در استان لرستان و چند استان همسایه آن زندگی می کنند. نقاشی های غارها و مفرغ های لرستان از مشهورترین نمونه های هنری به دست آمده از این مناطق هستند. .بررسی داستانها و افسانه های مناطق مختلف لرستان نیز نشان می دهد که این افسانه ها با طرز زندگی و هنرهای مختلف این مناطق رابطه نزدیکی دارد،افسانه های این مناطق دارای ویژگیهای تصویری متناسب با خصوصیات اقلیمی و فرهنگی و هنرهای لرها هستند،در این افسانه ها عناصر تصویری واقعی مانند گیاهان وانسانها و حیوانات و عناصر تخیلی چون غول و دیو و آل و ... دیده می شوند.نمونه های بارز چنین تصاویری در هنرها وصنایع دستی و آثار باستانی به دست آمده از این مناطق به فراوانی دیده می شود.تنوع تصاویر موجود در لرستان این امکان را فراهم می آورد تا بتوان با استفاده مستقیم و غیر مستقیم از این تصاویر و باتکنیکهایی متناسب با مضامین آنها این داستانها را تصویرسازی کرد دیگر اینکه می توان با استفاده از فرهنگ شفاهی و آثار و تصاویر بدست آمده فضا سازیهای انجام گرفته را در تصویرسازیهایی با موضوع داستانها و افسانه های فولکلور به کار گرفت.این تحقیق با هدف معرفی قابلیتهای تصویری افسانه های لری در جهت حفظ سنتهای بومی و انتقال آن به نسلهای بعدی انجام گرفته است و نتایج آن برای محققین میراث فرهنگی و فرهنگ عامیانه،انیماتورها وتصویرگران ونقاشان قابل استفاده است.
حسن حمزه علی اصغر شیزاری
واژگان کلیدی : اعلان_میراث فرهنگی _ ایران چکیده: اعلانهای با موضوع میراث فرهنگی ایران تلاشی است جهت شناخت ،دسته بندی و فهم نقاط قوت و ضعف در تولید اعلانهااز نظر سفارش دهنده از یک سو و هنرمندان خلاق از سوی دیگر . پس از گرد آوری اعلان های تولید شده از سوی سازمان میراث فرهنگی و دیگر ارگانهای وابسته از سالهای60 الی 80 اعلانها به دودسته کلی قابل تشخیص است :1-اعلانهای مناسبتی میراث فرهنگی 2-اعلانهای معرفی میراث فرهنگی و همچنین در بررسی اعلانهای مناسبتی سه شیوه بیانی الف :عکس محور ب تصویر سازی محور و ج: نوشتار محور در اعلانها دیده شد که در بیشترین اعلانهای معرفی میراث فرهنگی ،از شیوه عکاسی بهره گرفته شده است . عناصر و کیفیتهای بصری (نور وسایه و رنگ) در این دو حوزه کارکرد های متفاتی به خود گرفته اند. از بررسی های اعلانهایی برای معرفی های میراث فرهنگی از صنایع دستی ،ابنیه ومعماری ونشانه های میراث فرهنگی مادی ومعنوی استفاده شده است. این پایان نامه به روش توصیفی _تحلیلی تهیه و روش گردآوری اطلاعات آن کتابخانه ای است.
محراب اسدخانی سید نظام الدین امامی فر
در این رساله گروهی از «اعلان های سیاسی» که به نام اعلان های فلسطین شناخته می شوند از منظر دانش نشانه شناسی و به روش توصیفی- تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته اند. آشنایی با نشانه ها و روابط نشانه ای به کار رفته در این اعلان ها می تواند به خلق هرچه بهتر آثاری مشابه کمک کند. پس از بررسی اعلان های مذکور چنین نتیجه گرفته می شود که در طراحی اعلان های فلسطین از نشانه هایی مخصوص به این موضوع استفاده شده است که کاربرد و سابقه استفاده فراوانی در این گونه اعلان ها داشته و به ندرت در موضوعات دیگر کاربرد داشته اند. برخی از این نشانه ها عبارتند از «نقشه فلسطین»، «پرچم فلسطین»، «چفیه» و...این نشانه ها به مفاهیمی همچون نشانه های یاد شده، به مفاهیمی همچون «ملیت فلسطینی»، «به رسمیت شناختن کشور فلسطین»، «قومیت عربی»، «تقدس سرزمین فلسطین» و... دلالت می کنند. همه این نشانه ها در اعلان های فلسطین کارکرد نمادین دارند.
سید نظام الدین امامی فر فرزان سجودی
پس از وقوع انقلاب اسلامی در ایران که تحولی در هنر به طور عام و رمزگان های نشانه ای به طور خاص ایجاد شد هنر ساخت اعلان ( poster ) نیز به عنوان یک گرایش زنده و پر شور در گستره ی گرافیک مطرح گردید و تحت تاثیر تحولات اجتماعی ناشی از انقلاب، سازوکارهای تولید و بازشناسی نشانه ای متفاوتی را در سطح جامعه ایجاد کرد. البته هرگز این رسانه ی فراگیر هنری از نظر نظام ها و رمزگان نشانه ای مورد مطالعه و تجزیه و تحلیل قرار نگرفت. مسئله اصلی در تحقیق حاضر کشف چگونگی تولید معنا و ایجاد ارتباط از طریق اعلان، از دیدگاه نشانه شناسی اجتماعی، و نیز تحلیل آثار تولید شده پس از انقلاب اسلامی در ایران از نظر رمزگان های نشانه ای بود. تحقیق حاضر، از روش توصیفی (تحلیلی) برای گرد آوری داده ها و از روش مقایسه ای و کیفی جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات نهایی استفاده کرد. در این تحقیق، 50 نمونه شاخص از اعلان های فرهنگی فاخر از نگاه تفسیرگر حاضر، توصیف و سپس با تکیه بر مبانی نشانه شناسی، تجزیه و تحلیل شدند. با انجام این تحقیق برای نخستین بار این امکان فراهم شد تا اعلان های سه دهه در ایران با روش نشانه شناسی نقد شود.
صدیقه روستایی سید نظام الدین امامی فر
در این پژوهش، به بررسی اجمالی طراحی حروف(تایپوگرافی) در اعلان های ولایت از سال 1380 تا 1390 پرداخته شده است. بر همین مبنا می توان به خصوصیات خاص اعلان های مذهبی توجه کردو بر اساس آن به بازنمایی روابط نوشتار و تصویر و شناساندن اهمیت بکارگیری نوشتار در اعلان های با مضمون ولایت پرداخت. در این پژوهش از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده و گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای بوده است. همچنین با روش تجزیه و تحلیل کیفی، اطلاعات لازم به وسیله ابزارهایی چون رایانه،دوربین دیجیتال و اسکنر موردبررسی قرار گرفته است.در بررسی های صورت گرفته این نتیجه حاصل شد؛که در اعلان های مذهبی با مضمون ولایت،راحی حروف به تنهایی و در برخی موارد، همراه تصویر وظیفه ی انتقال پیام را برعهده دارد و در اعلان هایی که تنها از طراحی حروف استفاده شده است، جایگزینی نقش تصویر بر عهده طراحی حروف( تایپوگرافی) می باشد و استفاده از آن در اعلان های مذهبی، به دلیل محدودیت هایی است که طراح در استفاده از عناصر بصری دارد و مفهوم را به سختی می توان بیان کرد. این موضوع در مورد ولایت مشکل تر است.
جواد باقری سید نظام الدین امامی فر
این پایان نامه با بررسی مراحل مختلف شخصیت پردازی در انیمیشن و تحلیل کاربردی این مباحث در فیلم های انیمیشنی سعی دارد تا حد ممکن در این زمینه راهکارهای عملی بیان کند. یکی از عوامل مهم و اولیه در ساخت انیمیشن ،خلق و طراحی شخصیت ها است. از سوی دیگر،مهم ترین عامل در ساخت فیلم انیمیشن ،چگونگی خلق شخصیت است. راه حل دستیابی به هماهنگی میان رفتار درونی و بیرونی شخصیت نکته ی اصلی در طراحی شخصیت محسوب می شود ؛ که ریخت شناسی شخصیت، نتیجه ی منطقی آن است. انیمیشن این امکان را دارد که ویژگیهای ظاهری و همچنین حقیقت درون شخصیت ها را توامان توسط چهره و آناتومی به نمایش گذارد. این ریخت شناسی همچنین می تواند اشیا ، درختان ، گیاهان و... را به عنوان شخصیت انیمیشن طراحی کند؛ چرا که نیروی تخیل هیچ محدودیتی برای وارد کردن هر چیز به جهان فانتزی ندارد.
امین وطنی شهمیرزادی سید نظام الدین امامی فر
چکیده: در پژوهش حاضر، نشانه های تصویری اعلان هایی که با مضامین سیاسی در دوران انقلاب اسلامی ایران بین سال های 1357 تا 1359 طراحی شده اند از منظر دانش نشانه شناسی و به روش توصیفی-تحلیلی مورد مطالعه قرار گرفته اند، مساله اصلی در پژوهش حاضر کشف و شناسایی عناصر و نشانه های تصویری به کار رفته در اعلان های انقلاب اسلامی ایران بین سال های 1357 تا 1359 میباشد، تا با یافتن این نشانه ها به خوانش تصویری اعلان های آن دوران پی ببریم. در این پژوهش نشانه های تصویری 30 نمونه از اعلان های سیاسی انقلاب اسلامی ایران بین سال های 1357 تا 1359 مورد مطالعه قرار گرفت. اساسی ترین مباحثی که نگارنده در پژوهش حاضر در پی پاسخ گویی به آن بوده؛ این است که آیا نشانه های تصویری مذکور متأثر از نشانه های تصویری به کار رفته در اعلان های مربوط به جنبش های کارگری و سوسیالیستی است، و دیگر اینکه آیا کاربرد این نشانه های تصویری در اعلان های انقلاب اسلامی ایران ملهم از عوامل متعددی از جمله شعارنوشته های مردم در راهپیمایی ها می باشد یا خیر. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که از 30 اعلان نمونه، تعداد بسیار اندکی از جمله آثاری که قبل از پیروزی انقلاب و چند نمونه بعد از انقلاب که هنوز انقلاب با پسوند اسلامی سند نخورده بود خلق شده اند، از نشانه های تصویری جنبش های سوسیالیستی و کارگری تأثیر گرفته و همچنین تعداد بسیار بسیار اندکی بر اساس شعارهای شفاهی مردم در راهپیمایی های اعتراض آمیز به تصویر درآمده اند. در بیشتر اعلان های این دوره (ساله ای 1357 تا 1359) تصویرگری در ارتباط با متن نوشتاری بود.
حمیده محسنی سید نظام الدین امامی فر
نقوش پارچه های دوره صفویه به لحاظ زیبایی بصری، نقوش تزیینی، مضامین تصویری و همچنین رنگ و بافت، مایه ی مباهات هنر ایران زمین در این دوره است. تحولات اجتماعی و فکری ایران در دوره حکومت صفویه تأثیراتی قاطع و چشم گیر بر حوزه ی علم، مذهب، هنر و ادبیات این سرزمین داشت.در این نوشتار پس از ترسیم وضعیت نساجی و دلایل رشد و اعتلای آن در این دوره، سیر تحول نقوش و نحوه ی ساده سازی آن ها با توجه به مشابهت نقوش پارچه و نگارگری این دوره طبقه بندی شده است. بهره گیری از ارزش ها و نشانه های بصری و مطالعه در ریشه های هنر ایرانی یکی از معیارهای حرکت به سمت هویت ایرانی است. از این رو در تحقیق حاضر سعی بر آن بوده است که با مطالعه قابلیت های کاربردی نقوش پارچه های صفویه در طراحی گرافیک، به کمک ایده و تفکر خلاق به آثار گرافیکی امروزی که نمایانگر هویت ایرانی در قالبی جدید و نو باشد دست یافت. روش انجام تحقیق توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای است. بررسی های انجام شده در این تحقیق نشان داده است که سیر تحول نقوش بدین گونه بوده است: نقوش در ابتدای دوره ی صفویه در ارتباط با نگارگری این دوره به صورت پیکرنگاری و طبیعت سازی طراحی شده اند و سپس از اواسط این دوره به بعد تصاویر روبه ساده سازی بر مبنای هندسه اشکال بنیادین و تجریدی گذارده اند. همچنین با بررسی قابلیت های مشترک ساده سازی و منظم سازی و اغراق در طراحی پارچه و طراحی گرافیک به معرفی تولیدات گرافیکی که به صورت مستقیم و غیر مستقیم از این پارچه ها در طراحی آثارشان استفاده کرده اند پرداخته شده است.
کاوه پژوهان پرویز اقبالی
ین پژوهش در جستجوی پاسخ به این سوال است که نقشه های راهنمای شهری در ایستگاه های اتوبوس رانی تهران، از نظر بصری دارای چه معضلاتی هستند؟ به عبارت دیگر، میزان خوانش این نوع از نقشه ها برای مخاطب، چه میزان است؟ ین پژوهش می تواند از این جهت حائز اهمیت باشد که در مدیریت حمل و نقل شهری، به خصوص بحث حمل و نقل عمومی، مفهوم «زمان» و بهبود هدررفت آن می تواند در بازدهی و ساماندهی ترافیک روزانه ی مسافران شهری، تأثیرگذار باشد. و از این جهت، خوانش بصری نیز می تواند به عنوان یکی از راه کارهای بهبود هدر رفت زمان، محسوب گردد. در نهایت، با بررسی یافته ها، نتیجه ی حاصله، نشان دهنده ی این موضوع است که عدم طراحی مناسب گرافیکی در عناصر بصری، مانع از خوانده شدن راحت نقشه های راهنمای شهری واقع در ایستگاه های اتوبوس رانی تهران می شود و همچنین رعایت عواملی چون نشانه های مکان یاب و مسیریاب و نیز ایجاد فاصله ی مناسب میان خیابان ها و ایستگاه ها، در طراحی این نقشه ها، باعث خوانش بهتر آن ها می گردد.
مهرانه جندقی شاهی خشایار قاضی زاده
پژوهش حاضر به بررسی و مطالعه.ی کاربرد موضوعی اجزای اندام انسان در نشانه.های گرافیکی می.پردازد. هدف از انجام این پژوهش بررسی عوامل موثّر در ایجاد تفاوت در مضامین نشان.های گرافیکی در گستره.ی مرتبط با موضوع پایان.نامه و چیستی و چرایی.های رجوع هنر گرافیک به اجزای اندام انسان برای ساخت نشانه.های گرافیکی است. روش اجرای پژوهش،توصیفی وگردآوری اطلاعات آن عموماً از طریق مطالعات کتابخانه.ای بوده است. تحقیق حاضر.، وابسته به منابع جامع تصویری است که از طریق رجوع به دائره.المعارف.ها و سایت.هایی که شامل منابع تصویری غنی هستند.،تامین شده.اند. مهم.ترین جنبه.ی نوآورانه.ی این پژوهش علّت یابی وجود تفاوت.ها در نشانه.های مشترک است. نتیجه.ی این تحقیق می.تواند روشنگر موضوعات و بار معنایی اجزای اندام انسانی هم برای طرّاحی نشانه.های گرافیکی و هم برای استفاده از همین اجزا در حیطه.های گسترده.تر از هنرهای تجسمی مثل طرّاحی اعلان.، مجسمه و هر حیطه.ی دیگری خواه دارای بیانی سمبلیک و یا بیانی آشکارا مورد استفاده قرار بگیرد. همچنین تحقیق حاضر می.تواند به عنوان منبعی برای نماد شناسی و نشانه شناسی اجزای اندام انسان مورد استفاده قرار بگیرد. تحقیق حاضر بیانگر این نکته است که استفاده از اجزای اندام انسانی به دلیل بیان نمادین آشنا برای مخاطب می.تواند مفاهیمی متناسب با فرهنگ و مضمون مورد اشاره را با صراحت و گویایی بیشتر منتقل کند و دیگر این.که نشانه.ها با اجزای مشترک اندام انسانی گاه می.توانند مفاهیم متضاد را وابسته به زمینه.ی کاربرد نشانه منتقل کنند. عواملی مانند فرهنگ و پیشینه.ی طرّاح و عناصری مثل رنگ و نوشتار می.توانند هویّت.های گوناگونی به نشانه.هایی با شکل.های مشترک ببخشند.