انسان شناسی پزشکی یکی از شاخه های انسان شناسی زیستی است که به مطالعه بیماری ، درمان و پیشگیری از آن در فرهنگ های مختلف می پردازد و در پی آن است که با به کار گرفتن روش های پ‍ژوهش انسان شناسی به بهبود زندگی انسان ها در زمینه بهداشت روانی و جسمانی ، تغذیه و هم چنین در پیشگیری و درمان بیماری ها یاری رساند . هدف از انجام این پایان نامه مطالعه نظام طب سنتی ایران باستان و نظام طب سنتی ایران پس از اسلام و همچنین بررسی تطبیقی این دو نظام و شناخت و تبیین تفاوت ها و شباهت های میان آنها می باشد . آنچه در این پژوهش مد نظر است تعریف هر یک از این نظام های طبی از بیماری و سلامت با توجه به فرهنگ حاکم بر هر کدام از این نظام های طبی ، مطالعه شیوه های درمانی رایج در هر کدام و نیز بررسی جنبه های علمی ، خرافی و مذهبی و جایگاه پزشک در هر کدام از این نظام های طبی می باشد . چارچوب نظری که این پایان نامه بر اساس آن انجام شده است محیط شناسی فرهنگی یا بوم شناسی فرهنگی است که به مطالعه فرهنگ و محیط مادی به صورت همزمان می پردازد که به روش اسنادی ( تاریخی ) و تطبیقی بر اساس اسناد و داده های موجود انجام شده است . بر اساس یافته های این پایان نامه می توان گفت که فرهنگ حاکم بر هر کدام از این نظام های طبی از جمله موثرترین مولفه ها در تشخیص ، علت شناسی و درمان بیماری ها بوده است . با توجه به مطالعات انجام شده باید گفت که هر دو نظام طبی با نظام های طبی باستانی در ارتباط و تبادل بوده اند و از آنها تاثیر پذیرفته اند و در مقابل نیز بر آنان تاثیر گذار بوده اند . در هر دو نظام طبی نظریه اخلاط نقش مهمی را در تبیین ، علت شناسی و گزینش شیوه های درمانی داشته است . علی رغم وجود پاره ای از شباهت ها ، میان این دو نظام طبی تفاوت هایی نیز در زمینه های مختلف اعم از شیوه تشخیص بیماری ها ، علت شناسی آنان ، انتخاب شیوه های درمانی و ... وجود دارد که شناخت و تبیین این شباهت ها و تفاوت ها از جمله موضوعاتی است که در این پایان نامه مورد بحث و مطالعه قرار گرفته است .