نام پژوهشگر: رستم عبدالهی ارپناهی
حافظعلی دلجو مراد پاشا اسکندری نسب
به منظور برآورد پارامترهای ژنتیکی و محیطی صفات تولیدمثلی گاوهای هلشتاین استان زنجان با استفاده از مدل خطی و آستانه ای از اطلاعات صفات تولید مثلی 8 گله گاو شیری بزرگ متعلق به گاوداری-های صنعتی استان زنجان که در مدت 23 سال (1365-1388) توسط سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان جمع آوری شده بود، استفاده گردید. در مدل خطی پارامترهای ژنتیکی و فنوتیپی صفات با استفاده از نرم-افزار wombat و روش حداکثر درست نمایی محدود شده تحت مدل های حیوانی یک صفتی و چند صفتی برآورد شد. برای برآورد پارامترهای ژنتیکی و محیطی صفات آستانه ای (تعداد تلقیح منجر به آبستنی و موفقیت یا شکست در آبستنی تا 90 روزگی) با مدل آستانه ای از روش بیزی از طریق نمونه گیری گیبس از نرم افزار thrgibbsf90 استفاده شد. تعداد نمونه گیری گیبس 250000 و تعداد 25000 نمونه اول به عنوان دوره گرم شدن در نظر گرفته شدند. میزان وراثت پذیری حاصل از مدل خطی برای صفات سن اولین تلقیح، سن اولین زایش، تعداد تلقیح منجر به آبستنی، موفقیت یا شکست در آبستنی تا 90 روزگی، روزهای باز، نرخ آبستنی، طول آبستنی و فاصله بین دو زایش متوالی به ترتیب 04/0، 04/0، 01/0، 033/0، 024/0، 02/0، 06/0 و 065/0 برآورد گردید. میزان وراثت پذیری برآورده شده حاصل از مدل آستانه ای برای تعداد تلقیح منجر به آبستنی و موفقیت یا شکست در آبستنی تا 90 روزگی به ترتیب 011/0 و 057/0 برآورد شد. بیشترین مقدار همبستگی ژنتیکی بین روزهای باز با نرخ آبستنی و سن اولین تلقیح با سن اولین زایش (99/0-) و کمترین مقدار بین طول آبستنی با سن اولین تلقیح و سن اولین زایش (001/0) بود. نتایج این تحقیق نشان داد اگرچه وراثت پذیری صفات تولیدمثلی پایین است اما واریانس ژنتیکی قابل توجهی دارند و برآوردهای مدل آستانه ای برای صفت موفقیت یا شکست در آبستنی تا 90 روزگی که دارای دو دسته فنوتیپی است نسبت به برآوردهای مدل خطی بالاتر است.