نام پژوهشگر: سید امیر مهدی فتحی
مجتبی صادقی ده چشمه محمد رضا یافتیان
جداسازی درون گروهی و میان گروهی لانتانیدها و اکتنیدها همواره مورد توجه بوده است. پساب های هسته ای دارای اکتنیدهای پرتوزا با نیم عمر بلند هستند این عنصرها را با تابش ذره های پر انرژی آلفا به گونه هایی با نیم عمر کوتاه تبدیل می کنند. لانتانیدها یکی دیگر از فرآورده های شکافت هسته ای هستند که با جذب ذره های آلفا بازده این فرآیند را کاهش می دهند، از این رو جداسازی این عنصرها از اکتنیدها از اهمیت ویژه ای بر خوردار است. هدف اصلی در این مطالعه ا ندازه گیری عناصر لانتانیدی و اکتنیدی می باشد. درسال های اخیر استفاده از غشای فیبرهای توخالی در استخراج و اندازه گیری های شیمیایی به دلیل سادگی روش و همچنین کارایی بالا به سرعت رو به افزایش ا ست. در این مطالعه پارامترهای مختلفی از قبیل نوع حلال، غلظت لیگاند، زمان استخراج و.....بهینه شد. لیگاند بیس(2-اتیل-هگزیل)فسفریک اسید به عنوان حامل مورد استفاده قرار گرفت. همچنین برای عاری سازی گونه های مورد نظر از اسیدهای معدنی مختلفی استفاده شد. غلظت بهینه ی اسید برای عاری سازی یون توریم 1/4 مولار اسید سولفوریک بود. مقدار ضریب تغلیظ برای یون توریم 1800 بدست آمد. تحت شرایط بهینه منحنی تجزیه ای در محدوده ی 23/0 تا 23 میکروگرم بر میلی لیتر برای یون توریوم خطی بود. حد تشخیص 6/10 نانوگرم بر میلی لیتر و انحراف استاندارد نسبی روش 1/4 درصد (5 n=) برای یون توریم بدست آمد. غلظت بهینه ی اسید برای عاری سازی یون یوروپیم مقدار 5/0 مولار اسید کلریدریک بود. همچنین فاکتور تغلیظ برای یون یوروپیم برابر1350 بود. محدوده ی 015/0 تا 15 میکروگرم بر میلی لیتر برای یون یوروپیم محدوده ی خطی بود. حد تشخیص روش و انحراف استاندارد نسبی روش برای یون یوروپیم به ترتیب برابر 58/9 نا نوگرم بر میلی لیتر و 15/3 درصد (5 n=) بود. برای بررسی کارایی روش استخراج یون های توریم و یورپیم از نمونه های حقیقی شامل ماتریکس-های پیچیده ای استفاده شد.