نام پژوهشگر: محسن مرادزاده
سمیه باقرزاده نصراله کلانتری
آبخوان های کارستی، یکی از مناسب ترین منابع آب برای شرب و کشاورزی می باشند، اما به واسطه لایه نازک خاک، تمرکز جریان در اپی کارست و تغذیه متمرکز از حفره های بلعنده در معرض آلودگی قرار می گیرند. در نتیجه، آلودگی به سهولت به آبخوان می رسد و به سرعت از طریق جریان کانالی مسافت زیادی را طی می کند و حفاظت طبیعی آبخوان را مورد تهدید قرار می دهد. بنابراین استفاده از روش های ارزیابی آسیب پذیری به منظور پتانسیل یابی آلودگی یکی از ابزارهای مدیریتی جهت محافظت و جلوگیری از آلودگی این منابع ارزشمند می باشد. به این منظور، پهنه بندی آسیب پذیری آبخوان کارستی شیمبا واقع در شمال شرق خوزستان، با استفاده از دو روش epik و cop انجام شد. در این مطالعه از دو تکنولوژی gis و rs در مراحل مختلف استخراج و تلفیق لایه های اطلاعاتی مورد استفاده قرار گرفت. کلاس های آسیب پذیری بدست آمده از هر دو روش cop و epik در منطقه مورد مطالعه نشان داد که بیشتر منطقه دارای کلاس آسیب پذیری زیاد می باشد. با مقایسه نقشه های آسیب پذیری دو روش مذکور، مشاهده می گردد، هر دو روش نتایج مشابه ایی را نشان می دهند و جنوب غرب، شمال غرب وقسمت هایی از غرب منطقه به علت تعدد اشکال ژئومورفولوژیک، خطواره ها و پوشش نازک خاک، آسیب پذیرتر از بقیه قسمت های منطقه می باشد و پلژه های چاله منار و شلار از آسیب پذیری کمی برخوردار هستند. با تحلیل حساسیت مدل cop به روش حذف نقشه، مشخص شد که عامل پوشش محافظ، موثرترین عامل بر آسیب پذیری آبخوان کارستی شیمبا، می باشد. نتایج حاصل از تحلیل حساسیت حذف نقشه مدل epik نشان داد که عامل های پوشش محافظ و اپی کارست موثرترین عامل های تأثیرگذار بر آسیب پذیری منطقه مورد مطالعه می باشند و کم اثرترین پارامتر نیز توسعه شبکه کارستی می باشد. بررسی تحلیل تک پارامتری نشان داد که پارامتر اپی کارست به عنوان موثرترین پارامتر در ارزیابی آسیب پذیری منطقه مورد مطالعه می باشد. برای صحت سنجی مناطق آسیب پذیر از داده های ماهانه هدایت الکتریکی(ec) در برابر دبی، سه چشمه دره اناری، سرحونی و آبشکالو در سال آبی 87-1386 و نیز تست باکتری های کلیفرم آب چشمه های دره اناری و آبشکالو استفاده شد.
پگاه مذهب عباس چرچی
در این مطالعه سعی شده است با استفاده از تکنیکهای سنجش از دور و gis به اولویت بندی حوضه آبخیز امام زاده عبدالله خوزستان جهت عملیات حفاظتی با استفاده از تخمین کمی شاخص رسوبدهی (sediment yield index) پرداخته شود. این حوضه با مساحتی حدود 105 کیلومتر مربع در 35 کلیومتری شمال شرقی شهرستان باغملک و بین طول جغرافیایی ?? 11 ? 5 ?50 تا ?? 35 ? 13 ?50 و عرض جغرافیایی ?? 30 ? 21? 31 تا ?? 25 ? 30 ?31 قرار گرفته است. آبراهه اصلی آن رودخانه صیدون نام دارد. و ارتفاع متوسط حوضه 2050 متر از سطح دریا می باشدکه به منظور اولویت بندی حفاظتی زیرحوضه های آن با استفاده از روش syi، پارامترهای شکل زمین، شیب، کاربری اراضی، عمق و بافت خاک مورد بررسی قرارگرفت. درابتدا با استفاده از نقشه های توپوگرافی در مقیاس 25000/1 مدل رقومی ارتفاع dem)) در محیطgis تهیه، و از آن برای تهیه نقشه شیب و انجام برخی محاسبات استفاده شد. جهت استخراج اطلاعات پایه و برآورد فرسایش و رسوب محدوده مورد مطالعه، به 18 واحد هیدرولوژیکی تقسیم بندی گردید؛ که برای هر واحد و کل حوضه مطالعات هیپسومتری، آلتیمتری و سایر پارامترهای مرفومتریک استخراج گردید. از تصاویر استر با توجه به عوامل تفسیری چون تن، بافت و الگو به منظور استخراج پارامتر شکل زمین که در این روش در 5 گروه قله، صخره ای بالادست، دشت دامنه ای، دشت آبرفتی جوان و دشت آبرفتی قدیمی بود استفاده شد. به منظور دست یابی به پارامتر کاربری اراضی از روش طبقه بندی نظارت شده تصاویر ماهواره ای بهره گرفته شد. سایر پارامترها نیز با استفاده از گزارش ها و داده های موجود آماده و وارد محیط gis گردید و در ادامه با استفاده از توابع تحلیلی gis عملیات همپوشانی لایه ها انجام گرفت و با کمک این همپوشانی اقدام به برآورد شدت فرسایش در واحد سطح (eiu) کرده و سپس با استفاده از آن، syi برای هر زیرحوضه محاسبه گردید. در نهایت مشخص شد که بالغ بر 33 درصد از مساحت حوضه در امر حفاظت خاک باید در اولویت کاری قرارگیرند. همچنین میزان تولید رسوب در پارسل های 7، 6، 17 و 11 نسبت به سایر زیرحوضه ها بیشتر می باشد وانتظار می رود که اقدامات اجرایی قبل از سایر زیرحوضه ها در این پارسل ها به ویژه پارسل شماره 7 متمرکز گردد.
نرگس روغن چراغی موسی مسکرباشی
طیف سنجی؛ مطالعه واکنش متقابل نور با اتم ها و مولکول ها می باشد. با توجه به اهمیتی که گندم در بین سایر محصولات کشاورزی دارد نیاز به شناخت هر چه بیشتر این محصول زراعی احساس می شود. استفاده از فن طیف سنجی یکی از راه های شناخت گندم زراعی می باشد. هدف از این تحقیق بررسی طیف انعکاسی گندم زراعی کشت شده در مزرعه مطالعاتی-تحقیقاتی شماره 1 گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز در مراحل مختلف رشد آن، محاسبه شاخص های گیاهی و نیز تخمین مواد رنگی و رطوبت گیاه در طول فصل رشد می باشد. جهت بررسی طیف انعکاسی در 6 مرحله نمونه برداری از گندم های کشت شده انجام گرفته است. طیف انعکاسی برگ بالایی و دربرخی مراحل ساقه و خوشه نمونه ها در آزمایشگاه طیف سنج و با استفاده از دستگاه طیف سنج fieldspec3 و ابزار جانبی "contact probe" برداشت شده است. پس از عملیات طیف سنجی میزان رطوبت واقعی نمونه ها و همچنین در مراحل 3، 4 و 5 نمونه برداری مقدار مواد رنگی (کلروفیلa، b و کاروتن) هر نمونه از طریق تجزیه شیمیایی تعیین شد. علاوه بر گندم، طیف انعکاسی خاک زمینه (خشک و مرطوب) نیز در 4 مرحله در آزمایشگاه طیف سنج برداشت شد. با توجه به منحنی های طیفی، با افزایش سن گیاه تغییراتی در میزان انعکاس به ویژه در بخش مرئی ، لبه قرمز و باند های جذب آب مشاهده شد. این تغییرات در مراحل پایانی رشد (انتهای سنبله رفتن و آغاز رسیدگی) قابل ملاحظه است. مقادیر 21 شاخص گیاهی نیز به منظور بررسی تغییر خصوصیات بیوفیزیکی گیاه مانند سبزینگی، رطوبت، نیتروژن و مواد رنگی در طول فصل رشد محاسبه شده اند. در نهایت به منظور تخمین رطوبت و مواد رنگی از طریق برقراری همبستگی بین مقادیر واقعی رطوبت و شاخص های گیاهی تعیین کننده رطوبت (ndwi، ndii، wbi و msi) و همچنین بین کلروفیل a، b و شاخص های ndvi و و کاروتن و شاخص های cri1 و cri2 معادله رگرسیون بدست آمده است. بین رطوبت و مواد رنگی برگ با میزان انعکاس به ترتیب در 33 و 24 باند طیفی نیز همبستگی برقرار شده و بهترین معادله رگرسیون جهت برآورد این مواد تعیین شده است.
محسن مرادزاده داود قنبریان
مصرف سوخت های فسیلی از جمله موضوعاتی است که در سال های اخیر به طور ویژه مورد توجه محققین قرار گرفته است. بخش کشاورزی هم مستثنی از این مهم نبوده و تحقیقات زیادی پیرامون مصرف سوخت های فسیلی در این حیطه صورت گرفته و چون تراکتور به عنوان عامل اصلی مصرف انرژی فسیلی و تولید توان در بخش کشاورزی محسوب می شود، بیشتر تحقیقات دانشمندان در این بخش به مصرف سوخت تراکتور معطوف گشته است. از آنجا که توان مالبندی یکی از عوامل مهم و تاثیر گذار بر مصرف سوخت تراکتور می باشد، لذا در بیشتر تحقیقات مربوط به مکانیک تراکتور این عامل به عنوان فاکتوری مهم در ارزیابی تراکتور، مورد توجه محققین قرار گرفته است. در تحقیق حاضر با استفاده از آنالیز ابعادی ، آزمایشات مزرعه ای انجام شده و روش های آماری و کامپیوتری معادله ای جهت پیش بینی مصرف سوخت تراکتور به دست آمد. به منظور انجام آزمون های مزرعه ای از دو آزمایش فاکتوریل 4×3 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی برای دو نوع و گاوآهن برگردان دار و بشقابی استفاده شد. دور موتور در سه سطح و نسبت انتقال جعبه دنده در چهار سطح به عنوان فاکتور های آزمایش در نظر گرفته شدند و متغیر های، نیروی کشش ناخالص، مقاومت غلتشی، لغزش چرخ های محرک و مصرف سوخت در سطوح مختلف فاکتور های آزمایش اندازه گیری شدند. با توجه به نتایج تحقیقات دو مدل برای پش بینی مصرف سوخت تراکتور در حین عملیات خاکورزی با گاوآهن های برگردان دار و بشقابی پیشنهاد گردید. پس از بدست آوردن معادلات مناسب جهت پیش بینی مصرف سوخت تراکتور، لازم بود که پارامتر های به کار رفته در معادلات پیشنهادی و همچنین معادله مربوط به توان مالبندی طوری انتخاب شوند که کمینه مقدار مصرف برای سوخت و بیشینه مقدار برای توان مالبندی حاصل گردد. برای نیل به این مقصود از الگوریتم ژنتیک چند منظوره، به عنوان روشی مناسب برای بهینه سازی معادلات به دست آمده استفاده شد.
اسفندیار دهقانیان علی موحد
امروزه یکی از مسائل مهم در مبحث آموزش کشورها بخصوص در شهرهای بزرگ مسئله کیفیت آموزش در مقاطع ابتدایی، راهنمایی، دبیرستان می باشد که به دلایل مختلف مورد بی توجهی قرار گرفته است. در نتیجه موجب افت تحصیلی دانش آموزان و عدم انگیزه تحصیل بسیاری از جمعیت دانش آموزی می باشد. که این دلایل می تواند بصورت عدم توجه به شعاع دسترسی دانش آموزان به مدارس ، قرارگیری مکانهای آموزشی با همجواریهای نامطلوب ، بالا بودن تعداد دانش آموزان در کلاسها و مدارس در مقایسه با آستانه های استاندارد ، در نتیجه عوارض ناشی از آن می باشد. لیکن با استفاده از فناوری gis، انجام تحقیقاتی جهت برنامه ریزی اصولی در همه جنبه ها امکان پذیر گشته و با استفاده از تواناییهای این سیستم مدیریت در مورد مکانیابی و اعمال آستانه های استاندارد و برنامه ریزی برای سالهای آتی عملی گشته است. در این تحقیق تلاش شده است ضمن تدوین بانک جامع اطلاعات مکانی مدارس شهر اهواز وضعیت دسترسی تمامی مناطق شهر برطبق استانداردهای موجود بررسی شده و پس از تعیین مناطق کمبود، با در نظر گرفتن سایر عوامل شهری موثر در مکانیابی مناطق آموزشی جدید مانند فاصله از معابر اصلی شهر، فاصله از پارک ها، فاصله از صنایع عمده آلوده کننده، فاصله از شبکه گاز و برق و فاصله از پمپ بنزین ها نسبت به تعیین مناطق دارای پتانسیل مناسب برای گسترش فضاهای آموزشی اقدام گردید. سپس با در نظر گرفتن مناطق تعیین شده در طرح جامع شهر اهواز برای کاربری آموزشی اولویتهای اصلی تعیین گردیدند. با تعیین شعاع دسترسی در هر مقطع تحصیلی محدوده ای از شهر اهواز که در شعاع دسترسی استاندارد قرار ندارند مشخص گردید. بر این اساس بیشترین میزان کمبود در مقطع ابتدایی پسرانه در ناحیه دو آموزش و پرورش، بیشترین میزان کمبود در مقطع ابتدایی دخترانه در ناحیه سه آموزش و پرورش، بیشترین میزان کمبود در مقطع راهنمایی دخترانه در ناحیه یک آموزش و پرورش و بیشترین میزان کمبود در مقطع راهنمایی پسرانه در ناحیه یک وسه آموزش و پرورش مشاهده می گردد.
فیروزه عمید کاظم رنگزن
موضوع تحقیق حاضر، به بکارگیری gis همراه بمنظور مدیریت بهینه اطلاعات در شرکت برق منطقه ای خوزستان اختصاص دارد. روند پیاده سازی و توسعه این سیستم که جهت کمک به مامورین برق بمنظور جمع آوری و بروزرسانی اطلاعات در منطقه پیشنهاد شده است، در هشت مرحله انجام گردید. در آغاز، بکارگیریgis همراه در شرکتهای برق در خارج از کشور بررسی گردید. سپس با بررسی معماریهای مختلف gisهمراه، معماری کلاینت- سرور جهت بکارگیری در شرکت انتخاب شد. پس از آن شناخت سازمانی و بررسی فنی در چهار مرحله تعیین نقشه ها ی موجود و در دسترس، تعیین اقلام اطلاعات مکانی و توصیفی موجود، تعیین اقلام اطلاعات مکانی و توصیفی مورد نیاز، تعیین آنالیز هایی که درgis همراه باید وجود داشته باشد تا نیازها و انتظارات کاربران برق را برآورده سازد، صورت پذیرفت. در طراحی مدل مفهومی مقیاسهای بهینه جهت نمایش عوارض صنعت برق تعیین گردید و عوارض مکانی در مقیاسهای مورد نیاز نمایش داده شد و سپس ارتباط بین عوارض برق در قالب نمودار erd طراحی گردید. در مرحله ایجاد پایگاه داده دستورالعملهای اجرایی برای جمع آوری و بروز رسانی اطلاعات مکانی پستهای برق تهیه و ارائه گردید. سپس سخت افزارها و نرم افزارهای موجود بررسی و نوع مناسب آن انتخاب گردید. در مرحله انجام پروژه هادی، سیستم نمونه ای جهت برداشت و بروزرسانی اطلاعات مکانی پستهای برق و اطلاعات توصیفی مرتبط با آن ارائه و سپس اطلاعات پستهای برق محدوده ای از شهر اهواز در آن وارد و سیستم تست شد. در این نرم افزار امکان افزودن، ویرایش و جستجوی اطلاعات، ثبت موقعیت و عکسبرداری از پستهای برق وجود دارد. در طراحی واسط کاربر نیز، موارد کاربرد مهم از دید کاربر شناسایی گردید. در پایان پیشنهادات لازم جهت نگهداری و توسعه gis همراه و مسائلی که جهت مدیریت شبکه برق در محیط gis همراه، نیاز به توجه ویژه دارند بیان گردید.
لادن حاتمی غریب وند منوچهر چیت سازان
جریان 5 رودخانه بزرگ و پرآب کارون، دز، کرخه، جراحی(مارون والله( و هندیجان در جلگه خوزستان با میانگین آورد آبی 32/3 میلیارد متر مکعب، شرایط متنوع اقلیمی و همچنین وجود مخازن و سفره های آب زیرزمینی با کمیت و کیفیت قابل توجه در این استان، ایجاد شبکه های وسیع ایستگاه های اندازه گیری اطلاعات، پایش کیفی و انجام مطالعات پایه منابع آب را در این منطقه می طلبیده است. به طوری که قدیمی ترین و گسترده ترین شبکه سنجش و ثبت اطلاعات پایه منابع آب در خوزستان دایر و به طور مستمر اندازه گیری شده است. بدیهی است هر چه اطلاعات جامع تر، دسته بندی شده و مهمتر از آن بروز و حتی المقدور آنلاین باشد مدیریت اطلاعات بهینه تر خواهد بود. در استان خوزستان، ایستگاه های هیدرومتری با سابقه ای بیش از 50 سال نسبت به ثبت وقایع جریانات سطحی و تغییرات کیفی آنها، در مقیاس زمانی سالانه، ماهانه، روزانه و حتی لحظه ای (برای مواقع سیلاب و بروز بحران) به کار گرفته شده اند. همچنین ایستگاه های تبخیرسنجی و ایستگاه های بارانسنجی با ادوات مختلف، در حال ثبت تحولات اقلیمی می باشند. این حجم وسیع اطلاعات تولید شده، هر ساله میزان آن افزایش یافته و در بانک های اطلاعات مختلف ذخیره می گردد. نظر به لزوم مطالعات و شناسایی منابع آب، خاک و رسوب و مدیریت یکپارچه حوضه های آبریز، وجود نرم افزار gis که در گام اول شامل شبکه ایستگاه های هیدرومتری و هواشناسی می باشد ضرورت یافت. در این راستا gis به عنوان ابزاری قدرتنمد در پردازش اطلاعات داده های مکانی و توصیفی، می تواند بسیار راهگشا باشد. در این پایان نامه روش ادغام امکانات برنامه نویسی، امکانات gisو پایگاه اطلاعات توصیفی با هدف افزایش کارایی و کاربرد پیشنهاد گردیده است و طراحی نرم افزار gis ایستگاه های هیدرومتری و هواشناسی بر همین اساس انجام و به همراه داده های مربوط به ایستگاه ها موجود در خوزستان، تهیه و اجرا گردیده است. در این روش از ابزار برنامه نویسی برای بالا بردن قابلیت ها و امکانات نرم افزار، سهولت کار با نرم افزار توسط کاربران، ایجاد محیطی ساده، فارسی و کاربر پسندانه با دکمه ها و منوهای زیبا جهت ترغیب کاربران به دریافت اطلاعات از این طریق، استفاده گردیده است. در شروع کار اطلاعات مربوط به تمامی ایستگاه های هیدرومتری و هواشناسی استان خوزستان به تفکیک حوضه های آبریز جمع آوری شد و به صورت بانک اطلاعاتی تبدیل گردید. نقشه های مربوط به حوضه های آبریز، موقعیت ایستگاه های موجود جمع آوری و در محیط برنامه نویسی به نقشه هایی با حجم بسیار پایین تبدیل گردید. در بخش اطلاعات مکانی، gis جهت مهیا نمودن اطلاعات مکانی منطقه و در بخش اطلاعات توصیفی بانک اطلاعاتیsql جهت ایجاد بانک اطلاعات پایه در نظر گرفته شده است . در این روش مدیریت بانکهای اطلاعات در ساختار سرویس دهنده / سرویس گیرنده طراحی گردیده تا امکان بروز رسانی و دسترسی به اطلاعات با تعریف سطوح دسترسی و حفظ امنیت فراهم گردد.