در این جُستار به پیشینه ی اخلاق در تمدّن های مشهور جهان و نشان دادن دیدگاه بزرگان و نظریّه پردازان فلسفه اخلاق در جهان غرب پرداخته شده است و در این خصوص از نظر دانشمندان و بزرگان علم و ادب ایران نیز استفاده شده است؛ همچنین مقوله ی اخلاق و به ویژه تبیین اخلاق فردی و اجتماعی و وجوه و زیر بخشهای آن در شعر پروین با بررسی محتوا و درون مایه سروده ها با بسط و پردازش بیشتری آمده است. دیوان پروین «دیوان حکمت و اخلاق » و سر چشمه ی دنیا گریزی و بی توجّهی به دنیا و مادیّات است که البتّه از بینش عرفانی شاعر نشأت گرفته است و در این خصوص از شاعران بزرگی چون مولانا و سنایی و دیگر عرفا اثر پذیر بوده است. بسامد بالای اخلاق و فضایل فردی، نشان دهنده ی توجّه شاعر به تهذیب اخلاق فردی و نقش سازنده ی آن در سعادت دنیا و آخرت فرد است؛ همچنین اخلاق اجتماعی و توجّه به دیگران گسترش عدل و داد و دوری از ظلم و ستم و عنایت به بینوایان و ستمدیدگان به خصوص کودکان یتیم و محروم و زنان و مادران و نقش آنها در تربیّت انسان، یکی دیگر از ابعاد اخلاقی شعر پروین است تا جایی که می توان در این زمینه پروین را شاعر محرومان و ستمدیدگان و پا برهنگان نامید. کلید واژه ها : اخلاق، حکمت، فضیلت، عدالت، شعر معاصر، پروین اعتصامی، زن

در رساله ی حاضر با عنوان «بررسی تطبیقی اشعار وفایی (شاعر کرد) با حافظ» در پنجاه غزل از هرکدام؛ به شیوه های تصویرپردازی در اشعار این دو شاعر و نمایاندن وجوه اشتراک و افتراق آنها، در حوزه ی دانش بیان، پرداخته شده است. بدین منظور، صور خیالی که بسامد بیشتری دارند، اعم از تشبیه، استعاره، مجاز و کنایه، در فصل های مستقلی، بررسی شده است. فصل اوّل یا کلیّات، شامل مختصری از ادبیّات تطبیقی، زندگی و سبک اشعار حافظ و وفایی و تأثیرپذیری شاعران کرد از حافظ است. در فصل های بعدی رساله، هر یک از صنایع بیانی که برشمردیم و نمونه های مربوط به آن، در چهار فصل مجزّا بررسی شد؛ بدین گونه که نخست شرحی کوتاه درباره ی هر یک از صور خیال ذکر شد، سپس فروعات آن به همراه شواهدی از هر دو شاعر مورد بررسی قرار گرفت. در بخش پایانی هم، نتایج و یافته های رساله، به صورت مقایسه ای، بیان گردید. روش کار بدینصورت بود که ابتدا 50 غزل از دو شاعر مورد نظر، بنابر شباهت های تصویری، واژگانی یا مضمونی، انتخاب شد؛ سپس صور بیانی تشبیه، استعاره، مجاز و کنایه، به روش فیش برداری استخراج گشت؛ و در نهایت، بسامدی کلّی از این تصاویر شعری در کلّ ابیات برگزیده از هر شاعر، به دست آمد که تعداد و درصدهای هرکدام در پایان هر فصل و به صورت جداگانه، بر روی جدول و نمودارهایی(میله ای و دایره ای) نشان داده شد. با توجّه به شواهد و بعد جداول و نمودارهای تهیّه شده، از هر یک از صور خیال مورد نظر، در غزل های وفایی و حافظ، آمار متفاوتی بدست آمدکه از رهگذر این آمار و ارقام می توان درجه خیال-انگیزی در شعر این شاعران را مشخّص نمود. این آمار و بسامد ها نشان می دهد که حافظ در شیوه ی جان بخشی و استعاره پردازی توانمندی بیشتری دارد؛ در مقابل وفایی، بیش از سایر شیوه های تصویر-پرداری، در کاربرد تشبیه و بویژه تشبیه مضمر استادی و مهارت دارد. ولی به طور کلّی، شعر هر دو شاعر، از لحاظ انباشتگی و پراکندگی تصاویر خیال انگیز مشابه اند و به فرازنای خود رسیده اند.

چکیده امروزه ساختارگرایی از شیوه های رایج در بررسی متون ادبی است. منتقدین با استفاده از این شیوه، متون را به عناصر سازنده ی آن تجزیه می کنند. به عبارت دیگر، آن ها معنای ظاهری اثر را کنار می-زنند تا به معنای واقعی و ژرف ساخت اثر دست یابند. در این پژوهش با استفاده از آراء نظریه پردازان ساختارگرا همچون: بارت، برمون و تودوروف، سه مجموعه داستان کوتاه مندنی پور: آبی ماورای بحار، ماه نیمروز و شرق بنفشه ی بررسی شده و سادگی و دشواری روایت، نوع راوی و ژرف ساخت داستان ها، مشخص شده است. شهریار مندنی پور از نویسندگان نسل سوم داستان نویسی ایران است. او با تکیه بر عنصر زبان و شگردهای جدید داستان نویسی، آثار درخورتوجهی در ژانرهای رمان و داستان کوتاه، آفریده است. عمده ترین ژرف ساخت داستان های مندنی پور، شامل مضامینی چون مرگ و زندگی، عشق و نفرت، جنگ و تبعات آن و روابط ناسالم بین انسان ها و... می شود. کلید واژه ها: ساختارگرایی،داستان کوتاه، روایت، ژرف ساخت، شهریار مندنی پور

مدرنیسم به معنای گسستن از سنن، قواعد و قراردادهای حاکم و شیوه ای تازه در نگرش به جایگاه انسان و نقش او در نظام هستی است و بسیاری از تجارب در فرم و سبک را شامل می شود و در پی جایگزینی ارزش های کهنه با ارزش های مدرن است. این جنبش فرهنگی و ادبی از غرب آغاز شد و همزمان با آغاز سده ی بیستم به سایر ملل از جمله ایران و کردستان عراق انتشار یافته است. پژوهش حاضر در پی بررسی اندیشه های مدرن در اشعار بانیان شعر نو فارسی و کردی (نیما یوشیج و عبدالله گوران) در راستای گفتگوی فرهنگی و تقویت وحدت و انسجام میان این دو زبان خویشاوند صورت گرفته است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که نفی گذشته، انسان گرایی، توجه به اجتماع و سیاست، فردگرایی و دفاع از فردیت هنرمند و عشق با رویکردی نو، از اندیشه های مدرنی است که در اشعار نیما و گوران با اندک تفاوت هایی ظهور یافته است. همچنین نتایج بررسی ها و مطالعات حاکی از این است که در دیگر شاخص های تفکر مدرن، تمایزهای آشکاری در میان اشعار نیما و گوران به چشم می خورد: ملی گرایی گوران به خاطر عدم وجود حکومت ملی بسیار بارزتر از ملی گرایی نیما است؛ دنیاگرایی نیما از بعد معرفت شناختی و دنیاگرایی گوران مبتنی بر دیدگاه سیاسی اوست؛ نیما نسبت به شهر و تکنولوژی بدبین است و از آن می گریزد، اما گوران بسیار خوش بینانه به آن می نگرد و در نهایت اینکه نگرش نیما نسبت به زنان کماکان سنتی است، این در حالی است که گرایش های سوسیال- فمینیستی گوران از لابه لای اشعارش آشکار است.

چکیده ندارد.

این پایان نامه پژوهشی درباره تضاد و متناقض نما در اشعار احمد شاملو است.این پایان نامه در پنج فصل تنظیم شده است.فصل اول طبق مرسوم به کلیات و تعاریف اختصاص دارد.در فصل دوم به بررسی تضاد و نقضش آن در ایجاد تناسب و تناظر و هارمونی در شعر سپید شاملویی و رابطه آن با عواطف و اندیشه های شاعر و نقشی که این صنعت در تلقین افکار شاعر بر عهده دارد پرداخته شده و نشان داده شده است که شاملو از شگردهای متنوعی برای ارائه عناصر متضاد استفاده می کند که هم بر جنبه زیبایی شناختی اشعار وی می افزاید و هم تأثیر کلام او را صد چندان می کند .در فصل سوم نیز بحث متناقض نما مطرح و در مورد تناقضاتی که در شعر شاملو وجود دارد چه از نظر سبکی و چه از نظر مفهومی با ذکر شواهد مثال بحث و در بخش بعدی همین فصل به علل این تناقض گویی ها اشاره شده استو در پایان انواع متناقض نماهای ادبی با ذکر شاهد مثال در شعر شاملو نشان داده شده است.در فصل چهارم نیز رابطه دو سویه ای که این دو صنعت با جهان نگری شاعر دارند مطرح گردیده و این نتیجه به دست آمده است که در شعر شاملو تصاویر شعری در خدمت بیان وقایع زندگی و رخدادهای سیاسی - اجتماعی قرار دارند و از طریق بسیاری از این تصاویر می توان با نگرش ها و عواطف خاص شاعر آشنا شد،از طرفی شناخت رویدادهای زندگی و حوادث عصر شاعر در گره گشایی بسیاری از ابهاماتی که در این تصاویر وجود دارد سودمند است.

پژوهش حاضر به بررسی سبک شناختی اشعار همام تبریزی – شاعر قرن هفتم هجری - پرداخته است ؛ با توجه به بسامد بالای خصابص زبانی، ادبی و فکری اشعار سبک عراقی در دیوان وی، باید گفت : همام از جمله شاعران خوش قریحهی سبک عراقی است که متأسفانه جامعهی ادبی کمتر با اشعار وی آشناست، علاوه بر بخشیده است به « تشخّص سبکی » این، اشعار همام، حائز خصوصی هات منحصر به فردی است که به شعر وی خصوص رویکرد عرفانی و بهرهگیری از مضامین عارفانه لطف خاصه ی به اشعارش داده است. در این اثر تلاش بر این بوده است، که اشعار همام تبریزی چه از لحاظ تعلق شعری او به سبک عراقی (سبک دورهای) و چه از لحاظ ویژگیهای خاصه شعری شاعر (سبک شخصی) بررسی شود.