نام پژوهشگر: احسان آب شیرینی
محمد محول مهدی قمشی
موضوع بهره برداری از منابع آب یک مسئله قابل توجه از نظر پیچیدگی و اهمیت در زمان حال و آینده به شمار می رود. ارتباط بلامنازع آب با ادامه حیات ورفع نیازهای ابتدایی باعث می شود تا به آن به عنوان یک سرمایه با ویژگیهای منحصر به فرد توجه نمود. محدودیت منابع قابل استحصال از یک سو و افزونگی تقاضا (مصرف) از سویی دیگر این سرمایه به غایت محدود را در معادله ای ناهمگن، دستخوش چالش نموده است. از جمله موارد حائز اهمیت در این راستا، استحصال آب از رودخانه ها جهت کشاورزی و تولید محصول می باشد. این موضوع تا مادامی که تقاضای برداشت آب از رودخانه مطرح است،همچنان دارای اهمیت است. طی این طرح تلاش میگردد تا با تکیه بر فن آوریهای متکی بر تحلیلهای توصیفی و مکانی اطلاعات در محیط gis، نگرش جدیدی در اصلاح سیستم توزیع و تخصیص و برداشت آب ارائه نمود. اهداف مورد نظر به طور خلاصه ایجاد پایگاه اطلاعات مکانی از بهره برداران منابع آب ،ایجاد رابط گرافیکی کاربر(gui) در محیط arcgis جهت سهولت کاربری کاربران غیرمتخصص وانجام تحلیلهای مکانی در هر موقعیت از ساحل رودخانه با هدف پشتیبانی از فرآیند تخصیص آب می باشند. براین اساس با تمرکز بر مختصات نقطه ای بعنوان نقطه برداشت از رودخانه که در توصیفات آن مشخصاتی نظیر : آب مورد نیاز ، سطح زیر کشت و ....ثبت گردیده است، با استفاده ازبرنامه نویسی ، ارزیابی های مکانی و توصیفی مرتبط با مکان صورت گرفته و با برآورد حدود 50 پارامتر مهم از جمله اندازه گیری فواصل با عوارض مجاور ، محاسبه بیلان لحظه ای و.... کارشناسان در فرآیند تصمیم گیری جهت تخصیص آب از رودخانه حمایت می شوند. نتایج بدست آمده حاکی از تاثیرات ارزشمند ابزار و امکانات اطلاعات مکانی در انجام این فرآیند می باشد.
حمیدرضا لشکری کاظم رنگزن
نیاز شدید به تأمین مواد غذایی برای جمعیت رو به افزایش کشور از یک طرف، و لزوم نیل به خودکفایی و امنیت غذایی در امر تولیدات کشاورزی از طرف دیگر ایجاب می کند تا در حد امکان میزان تولیدات کشاورزی در کشور افزایش یابد. از آنجاییکه بیشتر نقاط کشورمان در مناطق خشک و نیمه خشک قرارگرفته و دارای منابع آب محدودی است، بنابراین آب اولین و مهمترین عامل محدودکننده ، در افزایش تولیدات کشاورزی می باشد. هدف تحقیق : در این تحقیق تلاش شده تا با کاربرد دانش سنجش از دور و داده های ماهواره ای و همچنین استفاده از نقشه اراضی شبکه (کاداستر)، بانک اطلاعاتی مشترکین و استفاده از سند ملی آب و استخراج الگوی کشت اتفاق افتاده ، نیاز واقعی مصرف آب در شبکه ی آبیاری قدس را برآورد نمود. با بدست آمدن نیاز بهینه آب و در موقع مناسب می توان ضمن جلوگیری از اتلاف آب ، از میزان آب صرفه جویی شده برای توسعه اراضی کشت استفاده نمود. ازآنجا که تحلیل های صورت گرفته مبنای مکانی دارند، لذا نتایج حاصله علاوه بر کیفی بودن از کمیت مکانی نیز برخوردارند. با انجام این تحقیق نتایجی برای کنترل عملیات تامین و مصرف بهینه آب بدست آمد که به طور خلاصه اشاره می شود : امکان اندازه گیری سطوح کشت با دقت قابل قبول هندسی با استفاده از سنجش از دور و gis ، اهمیت استفاده از تصاویر با دقت تفکیکی زیاد (با توجه به اینکه اراضی کشاورزان از سطح کمی برخوردارند) ،تعیین الگوی کشت های مختلف و بدست آوردن نیاز آبیاری زیر هر شبکه ،کانال و دریچه ، امکان مدیریت مصرف آب ، دارا بودن دقت،سرعت بالا و هزینه ی کم در این روش نسبت به سایر روشهای سنتی ، امکان ندیریت زراعی با استفاده از تامین بموقع آب برای کشت ، شناسایی عدم تطبیق نیاز آبی در سند ملی آب با واقعیت موجود در منطقه (بومی سازی)، که در نهایت پیشنهاداتی نیز در خصوص کاربردی نمودن مدل ارائه گردید.