نام پژوهشگر: محمود فتوحی رودمعجن
نر جس السادات سنگی ابوالقاسم قوام
ساختار رمان اسفار کاتبان، به جهت تکنیک روایت و چندگانگی نوع ادبی، این رمان را از سایر رمانها متمایز میکند. نگارنده در این پایان نامه کوشیده است تا با توصیف ساختار رمان، عوامل موثّر در ایجاد چنین ساختاری را بشناسد. برای این منظور به بررسی پیرنگ رمان، زاویه دید، زمان و ابهام موجود در متن پرداخته شده است. با بررسی پیرنگ این نکته دریافت شده که پیرنگ چندگانه، تداخل پیرنگ و بازآفرینی، تأخیر و حشو و میزان ارائه اطّلاعات پیرنگ، در ایجاد چنین ساختاری موثّرند. در بحث زاویه دید، کانونهای روایی و موقعیّتهای داستانی هر روایت، مشخّص و سپس در بررسی کانون روایی مصادیق الآثار، تکثّر، تنوّع و سیّالیّت زاویه دید، نشان داده شده است. یکی از عوامل مهم ساختاری رمان، زاویه دید همین روایت است. در بررسی زمان، جنبههای مختلف تبلور زمان در رمان بیان وآن جنبههایی که در تکنیک روایت رمان نقش دارند،مشخّص و سپس در قسمت پایانی این فصل، به زمان پریشیهای مختصّ به این رمان نیز پرداخته شده است. در مبحث ابهام، عوامل موثر در ایجاد تعلیق هنری در رمان بیان شده اند. عواملی چون: باور به تناسخ، التزام به کتابت و اعتقاد به معاد کلمات. در انتها این نکته روشن میشود که سبک و تکنیک های بیانی بر درونمایه و داستان رمان غالب آمده و آنچه که باعث برجستگی رمان شده است، تکنیک روایت رمان است و نویسنده اسفار کاتبان، با چنین شیوه ای، نظام کلاسیک رمان را تغییر داده است .