پژوهش حاضر بر آنست تحولات مجالس چهارم و پنجم مشروطه را با تکیه بر زمینه های تغییر سلطنت از قاجار به پهلوی مورد بررسی قرار دهد. یافته های این بررسی نشان می دهدبدنبال کودتای 1299 وظهور رضاخان ،نمایندگان مجلس و نخبگان سیاسی از اقدامات موثر رضا خان در سرکوبی شورشها و پایان دادن به هرج ومرجهای داخلی استقبال کردند و همکاریهای نزدیکی بین احزاب سیاسی مجلس چهارم و رضاخان صورت گرفت که این همکاریها باعث صعود رضا خان به ریاست وزرایی گردید.پس از اتمام عمر مجلس چهارم رضاخان با دستکاری و تقلب گسترده در انتخابات جمع وسیعی از هوادارانش را راهی مجلس پنجم کرد. هواداران رضاخان در مجلس ابتدا جنبش جمهوری خواهی را راه انداختند،ولی با شکست این جنبش به رهبری مدرس ،باز هم دست از تلاش برنداشته و ابتدا پس از سرکوبی شیخ خزعل فرماندهی کل قوا را از احمد شاه سلب کرده و به رضا خان واگذار کردند وسرانجام در نهم آبان 1304 سلسله قاجار را بر انداخته و ریاست حکومت موقت را به رضاخان واگذار کردند. به غیر از جریانهای سیاسی هوادار رضاخان در مجلس عوامل مهم دیگری در خارج از مجلس همچون ارتش ،ناسیونالیستها وتجددخواهان،مطبوعات ،تجار و...در صعود رضاخان به تخت سلطنت ایران نقش داشتند. به علاوه اقدامات رضا خان در ایجاد امنیت در سراسر کشور و ضعف قاجاریه وبخصوص احمد شاه از عوامل دیگری بود که راه صعود رضا خان به تخت سلطنت ایران را هموار می کرد. همچنین حمایتهای دو دولت خارجی انگلستان و شوروی از رضاخان را نیز نباید نادیده گرفت.

خلیج فارس به عنوان مرز آبی کشور و پل ارتباطی بین دریاهای دیگر در طول تاریخ از اهمیت بالایی برخوردار بوده است اهمیت این منطقه با کشف نفت در قرن بیستم بیشتر شد و کشورهای استعمار گر تلاش کردند با استقرار ناوگان دریایی خود در خلیج فارس ،نفوذ و اقتدار خود را در منطقه بیشتر کنند ،در چنین شرایطی خلیج فارس نیازمند یک نیروی دریایی مقتدر برای جلوگیری از نفوذ استعمارگران و حفاظت از آبهای خلیج فارس بود، اما متأسفانه در آن زمان ایران فاقد نیروی دریایی بود و کشورهای بیگانه به راحتی می توانستند در نبود یک قدرت ، تسلط خود را برمنطقه بیشتر کنند. تا اینکه با ورود رضا خان به عرصه سیاسی کشور لزوم داشتن یک نیروی دریایی در خلیج فارس مطرح شد و ایران توانست یک نیروی دریایی نوین در خلیج فارس برای حفاظت از آب ها و مرزهای آبی خود ایجاد کند ، و تلاش کرد این نیروی دریایی تازه تاسیس را توسعه دهد؛ در دوره دوم پهلوی نیز دولت به توسعه نیروی دریایی دست و ساختار این سازمان را به ساختاری جدید تبدیل کرد؛ که در این رساله به بررسی چگونگی تشکیل، ساختار و توسعه نیروی دریایی ایران در خلیج فارس با تکیه بر دوره پهلوی می پردازیم.