نگارگری مانوی تأثیر مستقیم از آیین و آموزه های مانی گرفته است، پس برای درک بهتر نگاره ها ابتدا باید از این آموزه های التقاطی که در نتیجه سفر مانی و فرستادگانش به شرق و غرب به دست آمده است، آگاهی پیدا کرد. و به این سوال که آیا مانی نگارگر و پیامبر ایرانی است، با ذکر نسب و اصلیت مانی و خانواده اش، پاسخ می دهد. هریک از نمادهای بکار رفته در نگاره های مانوی، دربرگیرنده مفهوم خاصی در جهت بیان آموزه های دینی به تازه گروندگان است که با گذشت سالیان دراز درک مفاهیم آنها مشکل شده است که در این پژوهش سعی بر آن شده تا به رمزگشایی این نمادها که اغلب آرایه ای است، بپردازد.

چکیده نقاشی روی سفال بیان اندیشه و احساس هنرمند در فردیت انسانی اش به سطح دو بعدی است که با توجه به اینکه انسان از هزاره هشتم پ م میلاد با این دستمایه ماندگار آشنایی دارد، مطالعه و بررسی چگونگی ساخت و تشکیل این ماده و طراحی های روی سفال به عنوان ابتدایی ترین هنرمندان آشنا می کند. نقشمایه هایی که در این مطالعه قرار می گیرد، انسان هایی هستند که از هزاره ششم و پنجم تا قبل از اسلام بر سفال نقش گرفته اند که نشان از تصویرگری انسان از خود است و در نمایه های مختلف معانی و بیان مختلفی را ارائه می دهد. این مجموعه قسمتی گزینه ای از کل یافته های نگارنده از نقوش انسانی روی سفال است که برای رسیدن به نتیجه ای نسبی از شیوه تصویرگری هنرمند از خودش و افراد پیرامونش به نظر کافی می رسد. نقش انسان در آثار سفالین پیش از تاریخ ایران یک الگوی قابل تامل و قابل استناد درباره چگونگی معیشت و جریان زندگی در آن دوره است که لازم است جهت شناخت بیشتر فرهنگ های پیش از تاریخ و چگونگی تفکر تجسمی هنرمند آن دوره تحلیل و مطالعه گردد . نوع شناخت هنرمند از آناتومی بدن و چگونگی تغییر و تبدیل فیگور به عناصر تصویری و آنالیز شده و نیز چگونگی تغییر در تناسبات و ایجاد اغراق و نقاط قابل توجه در شکل بدن از مواردی است که با مطالعه و بررسی یافته ها در این رساله می توان دریافت. هدف اصلی از این رساله رسیدن به شناخت دقیق از چگونگی نگاه هنرمند پیش از تاریخ به تناسبات بدن و فیگور انسانی و مقایسه پیدایش نقوش مشابه در مناطق باستانی ایران و پیدا کردن ارتباط فرهنگی بین آنهاست. تمرکز بر نقوش و عناصر انسانی بر جای مانده روی سفال از دوره های باستانی ایران همچنین می تواند سیر تکاملی نگاره ها را از ابتدایی ترین یافته ها تا دوره های متاخرتر نمایش دهد و با دسته بندی و آنالیز این تصاویر می توان به مجموعه ای علمی از شناسنامه تصویری و پیشینه خود نگاره انسان دست یافت و در نتیجه معرفی هر چه بهتر و احیاء هنر اصیل و غنی ایرانی را آسان تر می نماید.

چکیده اتوماتیسم یا خودکاری در نقاشی به کُنش و اعمال، غیر ارادی از ناخودآگاه گفته می شود که هنرمند در فرایند خلق اثر به آن دست میزند گفته می شود؛ این روش آفرینش نقاشی، که طی آن هنرمند می کوشد با هر گونه مهار عقلی و ضمیرآگاه به حرکات دست خود برتری یابد و اجازه دهد که ضمیرنیمه آگاه راهبر کنش هنری او باشد. ناخودآگاه واقعیت حقیقی درون ماست؛ حقیقت انسان در جایی از ذهن است که آن را ناخوداگاه نامیده اند. گاه هنرمندان با تکیه بر ناخودآگاه به خلق آثار هنری می پردازند و این شیوه را اتوماتیسم می نامند. ریشه های اتوماتیسم را می توان در دیدگاه افلاطون جستجو کرد. ناخودآگاه، از طریق سه روان شناس (فروید، یونگ و لکان ) معرفی و گسترش فراوان یافت. برای شناخت لایه های درونی تر ذهن افراد نیاز به تحلیل روان شناختی که شامل بررسی حالت روانی و عواطف پیچیده ذهنی چون رویاء، خیال و نماد که توسط هنرمند فرافکنی می شود، می باشیم؛ بروز این ویژگی های درونی، توسط هنرمند منجر به خلق آثارهنری می شوند. تأثیر ایده اُتوماتیسم طی توالی زمان بر افکار نظریه پردازان، منجر به بروز سبک های مختلف هنری، در قرن بیستم گردید. اُتوماتیسم فارغ از هیچ سبک و زمانی نقش خود را حفظ کرده است؛ و از سوی دیگر کشور امریکا به علت شرایط اجتماعی و سیاسی بستر مناسبی برای هنرمندان این عرصه بوده است؛ بستر هنرمندانی همچون سای تومبلی، جان میشل و لوکاس سامروس که با راه یافتن به لایه های عمیق ذهن خود به جای ثبت گذشته، آن را بر اساس نیاز فرهنگ معاصر احیاء و نو سازی می کنند؛ بدین ترتیب ناخودآگاه، نقش قابل توجهی در ساختن روایت جدید ایفاء می کند. کلمات کلیدی: اُتوماتیسم - ناخودآگاه- خودکاری روانی-رویاء- نماد