نام پژوهشگر: مجید نوجوان
مجید نوجوان رسول نورالسناء
چارتهای کنترلی منطقه بندی شده یکی از انواع چارتهایی است که برای کنترل پروسه بکار برده می شود در این چارتها، چارت کنترلی به مناطق مجزایی تقسیم شده و کنترل پروسه با استفاده از نمره دهی به مشاهدات و تعیین نمره تجمعی انجام می شود. دو نمونه از چارتهایی که از نمرات تجمعی برای کنترل پروسه استفاده می کنند چارت کنترلی run sum (مدل اولیه توسط roberts درسال 1971) و چارت کنترل منطقه ای (مدل اولیه توسط jaehn در سال 1987) می باشند. فصل اول در این پایان نامه به تاریخچه چارتهای کنترلی منطقه بندی شده و تشریح این دو چارت اختصاص داده شده است در این فصل نحوه ایجاد استفاده و کارائی این چارتها تشریح شده است. در فصل دوم، نخست یک مدل عمومی برای چارتهای کنترل منطقه ای معرفی شده است. این مدل بدلیل جامعیت می تواند به عنوان مدل عمومی چارتهای کنترلی منطقه بندی شده بکار رود سپس معیارهای مقایسه چارتهای کنترلی منطقه ای تشریح شده و با توجه به این معیارها روشهایی برای بهبود و بهینه سازی در چارتهای کنترل منطقه ای معرفی شده است. برای بهینه سازی چارتهای کنترل منطقه ای از سه روش استفاده شده است. اولین روش که روش استانداردکردن نمرات منطقه ای می باشد توسط fang و case در سال 1990 معرفی گردید. نشان داده می شود که این روش یک روش بهبود بوده و نمی تواند چارت بهینه را بدست آورد روش دوم استفاده از برنامه ریاضی برای بهبود چارت می باشد. بدین منظور دوبرنامه غیرخطی پیشنهاد شده و یک مثال با آنها حل شده است و نهایتا در روش سوم از برنامه کامپیوتری برای بهینه سازی چارتهای کنترل منطقه ای استفاده می شود. در این روش، برنامه کامپیوتری، سیستمهای نمره دهی و تعداد مناطق را شبیه سازی کرده و با توجه به معیارهای بهینه سازی بهترین چارت را انتخاب می کند. مدلسازی چارت دامنه به صورت ریاضی نیز در این فصل تشریح شده است.
جمیل حمودی رضا حیدری
در این بررسی تنش خشکی در مرحله رشد زایشی بر روی برخی صفات بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی گیاه آفتابگردان (رقم رکورد) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی مورد مطالعه قرار گرفت . تیمارهای مورد آزمایش شامل 5 تیمار، که به ترتیب ، تیمار t1 (با دور آبیاری کامل تا مرحله برداشت ) و تیمارهای t2، t3، t4، که در مرحله رشد زایشی تحت تاثیر تنش قرار گرفته اند، به ترتیب با دورهای آبیاری 9، 13، 17، روز و تیمار t5 که در مرحله رشد زایشی، از آبیاری آن جلوگیری شد، می باشند. در قسمت نخست اثر تنش خشکی بر روی برخی تغییرات بیوشیمیایی از جمله تغییرات میزان پروتئین کل (برگ - دانه)، الکتروفورز پروتئین ها، تغییرات قندهای محلول دانه، محتوای پرولین اندام هوایی و میزان روغن دانه مورد ارزیابی قرار گرفت . میزان پروتئین کل متناسب با افزایش سطح تنش کاهش یافته و الکتروفورز پروتیین ها نشان داد که چند پلی پپتید بعد از اعمال تنش از بین رفته است . از طرفی میزان قندهای محلول در اثر تنش خشکی افزایش یافته و میزان افزایش این صفت ، متناسب با سطح تنش بوده است . در مورد محتوای پرولین برگها آزمایشات نشان داد که با افزایش سطوح تنشی، مقدار پرولین در اندام های هوایی افزایش می یابد و در سطح چهارم تنش (t5 تیمار بدون آبیاری در مرحله زایشی) افزایش چشمگیری در مقدار پرولین دیده شده است . در مورد روغن نیز اعمال تنش باعث کاهش معنی دار این صفت در سطح 1 درصد شده است . در قسمت دوم این تحقیق، برخی از صفات فیزیولوژیکی از جمله محتوای سدیم و پتاسیم گیاه (اندام هوایی)، قطر طبق، وزن طبق، وزن هزار دانه، ارتفاع گیاه و قطر ساقه مورد بررسی و داده مورد آنالیز آماری قرار گرفت . نتایج حاصل نشان داد که محتوای سدیم گیاه در اثر تنش خشکی اختلاف معنی داری بین تیمارها وجود ندارد ولی در مورد پتاسیم با افزایش سطوح تنشی، باعث افزایش معنی دار این صفت در سطح 1 درصد شده است . در مورد صفات قطر طبق، وزن طبق، وزن هزار دانه، ارتفاع گیاه و قطر ساقه نتایج نشان داد که در اثر اعمال تنش باعث کاهش معنی دار این صفات در سطح 1 درصد شده است ، که میزان کاهش با شدت تنش متناسب بوده است .
علیرضا منصوریان مجید نوجوان
مواد آللوشیمیایی تولید شده در گیاهان آللوپاتیک رشد و نمو گیاهان مجاور را کاهش می دهند. در این بررسی اثرات اسید ارتوکوماریک که یک ماده آللوشیمیایی است، روی جوانه زنی و رشد بذرهای گندم و مکانیسم عمل این ماده در روند برخی از فرآیندهای فیزیولوژیکی آن مورد بررسی قرار گرفت. اسید ارتوکوماریک درصد جوانی زنی دانه های گندم و رشد ریشه چه و اپی کوتیل گندم را کاهش داد. در ضمن بررسی مکانیسم عمل اسید ارتوکوماریک بر برخی فرآیندهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی مشخص شد از جمله مقدار پرولین در ریشه چی و اپی کوتیل افزایش می یابد این افزایش پرولین در ریشه چه بیشتر از اپی کوتیل می باشد. از طرف دیگر مقدار پروتئین کل نیز افزایش یافت. اثر اسید ارتوکوماریک روی نفوذپذیری غشاهای سلولی بسیار قابل توجه است، زیرا موجب افزایش نشت یون های کلسیم و پتاسیم به محیط می گردد. همچنین موجب افزایش تیروزین آزاد در سلول های گیاهان تیمار یافته می شود. اثر اسید ارتوکوماریک بر روی فعالیت آنزیمهای آلفا آمیلاز، پراکسیداز و اکسین اکسیداز مورد بررسی قرار گرفت، که در هر سه مورد با افزایش غلظت اسید ارتوکوماریک میزان فعالیت آنزیم های مذکور افزایش می یابد.برای کاهش اثر زیان آور اسید ارتوکوماریک از سه دسته مواد در این مطالعه استفاده شد. یکی گلوکز از کربوهیدرات ها دیگری اسید آمینه های آرژنین، لیزین و هیستیدین از دی آمین ها و سومی اکسین که از هورمون های گیاهی است .گلوکز تا غلظت 10 میلی مول تا حدودی اثر زیان آور اسید ارتوکوماریک را کاهش داد، ولی در غلظت های بالاتر موثر واقع نگردید. از دی آمین ها، لیزین اثر مهمی نداشت. آرژنین در غلظت های پایین اثر بهبود بخشی داشت. ولی در غلظت های بالا به صورت بازدارنده رشد عمل کرد. هیستیدین در غلظت های پایین تقریبا بدون اثر است، ولی در غلظت های بالاتر تا حدی اثر زیان آور اسید ارتوکوماریک کاهش می یابد. اکسین نه تنها اثر اسید ارتوکوماریک را کاهش نمی دهد، بلکه در غلظت های مختلف به صورت سینرژیست با اسید ارتوکوماریک عمل می کند.