به منظور بررسی تنوع ژنتیکی انگورهای سیستان dna ژنومی بوسیله مارکرهای ریزماهواره آنالیز شدند. ژنوتیپ های مورد مطالعه واریته های جمع شده در مرکز تحقیقات کشاورزی زابل بودند. نمونه ها جمع آوری شده و در دمای c°80- نگهداری شدند. 35 نمونه با 12 مارکر ریزماهواره آنالیز شده و محصولات pcr روی ژل پلی اکریلامید جداسازی شدند. حضور یا عدم حضور محصولاتpcr به صورت صفر و یک برای آنالیز بیشتر اسکور بندی شد. از 12 مارکر ریزماهواره استفاده شده، 4 مارکر مونومورفی نشان دادند و پرایمرهای باقیمانده 51 آلل تولید کردند. تعداد آلل در هر لوکوس بین 8-5 با متوسط 37/6 متفاوت بود. هتروزیگوسیتی مورد انتظار دامنه اش بین 6915/0 و 8658/0 متفاوت بود. هترویگوسیتی مشاهده شده بالاتر از 88/0 نشان می دهد که آغازگرها خیلی کارا بودند. محتوای اطلاعات چند شکلی دامنه اش بین 685/0 و 852/0 بود و به طور متوسط 77/0 بود. تجزیه خوشه ای داده های مولکولی بر مبنای روش upgma و ضریب تشابه جاکارد انجام گرفت. در تجزیه مختصات اصلی نیز7 مولفه اول 59/46 درصد از تغییرات کل را توجیه کردند. از تست مانتل برای تعیین میزان همبستگی بین ماتریس های تشابه و کوفنتیک استفاده شد و 85/0r = بدست آمد. تجزیه خوشه ای بوسیله نرم افزار داروین بر مبنای روش upgma و 1000 بوتسترپ انجام گرفت و ارقام به سه گروه تقسیم بندی شدند. شباهت بین ژنوتیپ های مختلف بر اساس نتایج، دامنه را برای مطالعات آینده مورد بحث قرار داد.

شوید با نام علمی anethum graveolens l. گیاهی یکساله علفی و معطر است. این گیاه متعلق به تیره چتریان می باشد و بومی جنوب غربی و آسیای مرکزی است. از ترکیبات و مواد موثره این گیاه در صنایع داروسازی استفاده می شود. در این تحقیق تعداد 9 بذر شوید جمع آوری شده از نقاط مختلف ایران شامل شهر های اصفهان، مبارکه، یزد، نجف آباد، شیراز، کرج، ورامین، مشهد و سبزوار به همراه یک رقم از کشور عراق به منظور آنالیز تنوع ژنتیکی بر اساس مارکر مولکولی issr مورد بررسی قرار گرفت.

خارمریم (silybum marianum) گیاه دارویی از خانواده asteraceae بوده و بومی مناطق مدیترانه است. عصاره این گیاه قرن هاست که به عنوان تقویت کننده کبد شناخته شده است و گیاه شناسان حدود 2000 سال است که از دانه های آن برای درمان بیماری های مزمن کبدی و محافظت از کبد در مقابل سموم استفاده میکنند. در این مطالعه به منظور بررسی تنوع ژنتیکی خارمریم از نشانگر inter-simple sequence repeat amplification یا به اختصار (issr) استفاده شد. نشانگر issr از نشانگرهای پر کاربردی است که به دلیل ارزانی، سرعت، احتیاج به مقدار کم dna، عدم متأثر شدن از محیط به طور گسترده استفاده می شود.

بسیاری از صفات که در مقاومت گیاه به شوری نقش دارند، توسط چندین ژن کنترل می شوند و به صورت کمی به ارث می رسند، بنابراین شناسایی qtl های مربوطه و کاربرد آن ها در انتخاب به کمک نشانگر(mas) در بهبود گیاهان، نقش مهمی ایفا می کند. به منظور نقشه یابی نواحی ژنومی مرتبط با شوری در گندمو تعیین سهم هر qtlدر تنوع صفت مربوطه، یک جمعیت با 167 لینه اینبرد و والدین آنها یعنی babax و seri، در سال زراعی 91 در قالب طرح آلفا لاتیس با دو تکرار تحت دو شرایط نرمال و شوری در ایستگاه تحقیقاتی زهک شهرستان زابل، از نظر ژنتیکی و فنوتیپی مورد ارزیابی واقع شد. در این آزمایش 30 صفت فنولوژیک، فیزیولوژیک و مرفولوژیک اندازه گیری شد. ابتدا تجزیه های آماری برای بررسی های فنوتیپی صفات شامل تجزیه واریانس، محاسبه همبستگی های فنوتیپی بین صفات، تجزیه عامل ها و تجزیه خوشه ای انجام گرفت تجزیه کیوتی ال با استفاده از نقشه ژنتیکی تهیه شده توسط نشانگرهای aflp ، dartو ssr انجام و مکان های ژنی کنترل کننده 30 صفت زراعی، فنولوژیکی و فیزیولوژیکی مرتبط با عملکرد دانه شناسایی شد.نقشه ژنتیکی ساخته شده شامل 29 گروه لینکاژی و دارای پوشش مناسبی از نشانگر ها بود

بابونه کبیر با نام علمی tanacetum parthenium گیاه دو یا چند ساله ای از خانواده گل ستاره ای ها asteracea می باشد که در درمان سردرد، میگرن، صدای زنگ در گوش، سرگیجه، آرتروز کاربرد دارد. در این تحقیق اثرات الیسیتورهای غیر زیستی (نانو ذرات و تنش خشکی) بر بیان ژن ژرماکرنa سنتاز (tpgas) و پارتنولید سنتاز (tppts) دخیل در تولید پارتنولید در گیاه بابونه کبیر مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش در زمستان 1393 در مرکز زیست پژوهشی دانشگاه زابل (بیوسنتر) اجرا گردید و گیاهان در مرحله رویشی که حدودا 15 سانتی متر ارتفاع داشت با نانو ذرات نقره سنتز سبز و سنتز شیمیایی 30 ppm و نانو کلات آهن با نسبت دو در هزار میلی لیتر تیمار شدند و تحت تاثیر تنش خشکی قرار گرفتند. پس از اعمال تنش خشکی و محلول پاشی نانو ذرات نمونه برداری از گیاه صورت گرفت. بیان ژن به روش real time pcr بررسی گردید و میزان پارتنولید به روش عصاره گیری و با دستگاه hplc و به وسیله منحنی استاندارد پارتنولید سنجیده شد. نتایج نشان داد بیان ژن های ژرماکرنa سنتاز (tpgas) و پارتنولید سنتاز (tppts) در حالت اعمال نانو ذرات نقره سنتز سبز نسبت به گیاهان شاهد، تیمار شده نانو ذرات نقره سنتز شیمیایی و نانو کلات آهن افزایش معنی داری را در سطح 1% درصد نشان داد و بیشترین بیان ژن های ژرماکرنa سنتاز (tpgas) و پارتنولید سنتاز (tppts) در حالتی صورت گرفت که گیاه تحت تنش خشکی باشد و همچنین اعمال تیمار نانو ذرات نقره سنتز سبز می باشد. همچنین همبستگی مثبتی بین بیان ژن های ژرماکرنa سنتاز (tpgas) و پارتنولید سنتاز (tppts) با میزان پارتنولید مشاهده شد. به طوری که روند تغییرات میزان بیان ژن با روند تغییرات میزان پارتنولید با اعمال نانو ذرات مختلف مطابقت داشت. بنابراین نانو ذرات مذکور و تنش خشکی به عنوان القاء کننده باعث افزایش بیان ژن های ژرماکرنa سنتاز (tpgas) و پارتنولید سنتاز (tppts) و افزایش پارتنولید در گیاه بابونه کبیر می شود.

به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر صفات مرفوفیزیولوژیک و تعیین تنوع ارقام گلرنگ با استفاده از نشانگر ssr، آزمایشی بصورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل واقع در سد سیستان مورد مطالعه و مقایسه قرار گرفتند. عامل اصلی تنش خشکی شامل: آبیاری 50 درصد ظرفیت مزرعه (تنش شدید)، آبیاری 70 درصد ظرفیت مزرعه (تنش ملایم)، آبیاری 90 درصد ظرفیت مزرعه (شاهد) و عامل فرعی شامل رقم های گلدشت، نایین، ورزنه، اصفهان، فرامان، سینا، mec11، mce184، mce33) بود. صفات عبارتند از: ارتفاع بوته، تعداد ساقه جانبی، تعداد شاخه فرعی فرعی، قطر ساقه تعداد طبق در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، درصد روغن، کربوهیدرات، پرولین، شاخص کلروفیل، کارتنویید، آنزیم های آنتی اکسیدانی بودند. همچنین جهت بررسی تنوع ژنتیکی نمونه ها از نشانگر ssr استفاده شد. طبق نتایج تجزیه واریانس اثر رقم ها بر تمامی صفات مورد اندازه گیری معنی دار بود. در بین ارقام مورد بررسی رقم فرامان بیشترین میزان تعداد ساقه جانبی، عملکرد، وزن هزاردانه و شاخص کلروفیل را داشت که این موضوع سازگاری بیشتر این رقم را به شرایط خشک منطقه سیستان نشان داد و رقم فرامان نسبت به دیگر ارقام برتری کافی از خود نشان داده است. همچنین بیشترین چند شکلی، pic و شاخص شانون در بین نشانگرهای مورد استفاده در نشانگر ssr33 مشاهده شد که این نشان دهنده برتری این پرایمرها نسبت به دیگر پرایمرهای مورد مطالعه می باشد. ابتدا تجزیه های آماری شامل تجزیه واریانس، مقایسه میانگین و محاسبه همبستگی بین صفات به وسیله نرم افزار sas انجام شد و جهت آنالیز داده های ژنتیکی از نرم افزار ntsys, genalexو popgen32 استفاده گردید.

به منظور بررسی تاثیر محلول پاشی اسید سالیسیلیک در شرایط تنش خشکی بر خصوصیات مورفولوژیک و فیزیولوژیک سه رقم رازیانه ( همدان، نهاوند و اصفهان)، آزمایشی در سال زراعی93-92 به صورت طرح اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل واقع در سد سیستان انجام شد. تنش خشکی شامل: سه سطح آبیاری 30 درصد ظرفیت مزرعه (تنش شدید)، آبیاری 60 درصد ظرفیت مزرعه (تنش ملایم)، آبیاری 90 درصد ظرفیت مزرعه (نرمال) به عنوان عامل اصلی و سطوح مختلف محلول پاشی و رقم های مختلف بودند که ارقام شامل اصفهان، همدان و نهاوند و محلول پاشی دارای سه سطح (صفر، 5/2 و 5 میلی مولار) به عنوان عامل های فرعی بودند. ویژگی های مورد بررسی عبارتند از: ارتفاع بوته، تعداد چتر در گیاه، تعداد چترک در چتر، دانه در چترک، طول ریشه، تعداد ساقه فرعی، قطر ساقه، وزن تر گیاه، عملکرد اقتصادی، عملکرد بیولوژیک، وزن هزار دانه، کلروفیلa و b، کلروفیل کل، کارتنوئید، کربوهیدرات، پرولین و آنتوسیانین بودند. نتایج نشان داد که تنش خشکی موجب کاهش تمامی پارامتر (خصوصا اجزای عملکرد اقتصادی) به غیر از کربوهیدرات و پرولین گردید. محلول پاشی اسید سالیسیلیک باعث افزایش برخی از پارامتر ها ازجمله: ارتفاع، تعداد چتر، تعداد دانه در چترک، طول ریشه، وزن تر ساقه، عملکرد اقتصادی، عملکرد بیولوژیک و پرولین گردید. در برخی ارقام تفاوت معنی داری از نظر برخی خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی مشاهده شد. در اثر متقابل تنش خشکی، رقم و محلول پاشی اسید سالیسیلیک بهترین رقم از نظر عملکرد اقتصادی رقم اصفهان با محلول پاشی 5 میلی مولار در شرایط آبیاری کامل حاصل شد. تجزیه های آماری شامل تجزیه واریانس، مقایسه میانگین و محاسبه همبستگی و تجزیه مولفه ها بین صفات با استفاده از نرم افزار sas انجام گردید.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

تنش شوری به عنوان یکی از مهمترین تنش های غیر زیستی، نقش مهمی در کاهش تولید گیاهان زراعی در جهان دارد. تحمل به شوری یک صفت پیچیده ژنتیکی و فیزیولوژیکی است و دارای توارث کمی می باشد. گزینش برای تحمل به شوری به کمک نشانگرهای مولکولی، پیشرفت اصلاح را از طریق افزایش کارایی گزینش سرعت می بخشد. جو به علت کوتاه فصلی، دیپلویید بودن و خودگشنی، مدل مناسبی برای مطالعات ژنتیکی و فیزیولوژیکی تحمل به شوری است. به منظور مکان یابی qtl های مرتبط با تحمل به شوری و تعیین سهم هر qtl در تنوع فنوتیپی صفت مربوطه، 72 لاین هاپلویید مضاعف جو حاصل تلاقی دو لاین استپتوئه و مورکس مورد مطالعه قرار گرفتند. این تحقیق در سال 1387 در آزمایشگاه گیاه شناسی دانشگاه زابل با استفاده از سیستم کشت هیدروپونیک، در قالب آزمایش فاکتوریل در پایه طرح کاملاَ تصادفی با 3 تکرار و 4 سطح شوری (ds/m 15، 10، 5، 0) به اجرا درآمد. صفات مورد مطالعه برای بررسی های فنوتیپی عبارت بودند از: میزان کلروفیل، فلورسانس کلروفیل (fv/fm، fv، fo)، میزان پرولین و کربوهیدرات، میزان آب نسبی برگ (rwc)، درصد جوانه زنی، طول کلئوپتیل، طول ساقه چه و ریشه چه و نسبت آنها، وزن تر و خشک ریشه و اندام هوایی. پس از اندازه گیری صفات، ابتدا تجزیه های آماری برای بررسی های فنوتیپی صفات شامل تجزیه واریانس، محاسبه همبستگی های فنوتیپی بین صفات، تجزیه خوشه ای، تجزیه مولفه های اصلی و تجزیه عامل ها انجام گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد تفاوت معنی داری بین لاین ها و سطوح شوری مختلف برای اکثر صفات مورد بررسی وجود دارد. حداکثر همبستگی بین وزن تر و خشک اندام هوایی (**95/0= r) مشاهده گردید. تجزیه به عامل ها 7 عامل پنهانی را استخراج نمود که 80% از واریانس کل را توجیه کردند. عامل ها به ترتیب تحت عنوان عامل وزنی، عامل طولی، عامل جوانه زنی و عامل های منابع فیزیولوژیکی نامگذاری شدند. تجزیه qtl با استفاده از نقشه پیوستگی ژنتیکی حاصل از 327 نشانگر ملکولی rflp و نرم افزار qtl cartographer به روش مکان یابی فاصله ای مرکب (cim) انجام شد. برای صفات مورد بررسی در مجموع 111 qtl(برای شرایط بدون تنش 20 qtl، سطح شوری اول 22 qtl، سطح شوری دوم 14 qtl، سطح شوری سوم 30 qtl و برای میانگین این 4 شرایط 25 عدد qtl ) بدست آمد. واریانس فنوتیپی توجیه شده به وسیله این qtl ها از 99/7 تا 42/33 درصد متغیر بود. بیشترین و کمترین واریانس فنوتیپی به ترتیب برای صفات طول ریشه چه برای میانگین 4 شرایط (q2rosm) و fm/fv در شرایط اعمال سطح شوری 1 (q3fm/fvs1) بدست آمد. lod در دامنه 67/6-52/2 قرار داشت. بیشترین و کمترین lod به ترتیب مربوط به qtl های طول ساقه چه به طول ریشه چه در شرایط نرمال (q2sh/rs0) و طول ساقه چه در شرایط اعمال سطح شوری 1 (q2shs1) بدست آمد.

aegilops cylindrica (2n=4x=28, ccdd) گیاهی علفی از خانواده گرامینه می باشد که تاکنون صفات زراعی مفید بسیاری از قبیل مقاومت به تنش های محیطی و غیره در این گیاه شناسایی گردیده است. اطلاع از سطح تنوع ژنتیکی مجموعه های ژرم پلاسم و تعیین روابط ژنتیکی بین مواد اصلاحی گام اولیه و اساسی در برنامه های اصلاح نباتات می باشد. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی توده های بومی ایران aegilops cylindrica 47 توده از بانک ژن ملی گیاهی تهیه و توده های مذکور قالب طرح مشاهده ای آگمنت در مزرعه تحقیقاتی موسسه نهال و بذر کرج کشت شدند. در بررسی تنوع بر اساس صفات مورفولوژیکی مشاهده شد که در مورد تمام این صفات، ضریب تنوع فنوتیپی از ضریب تنوع ژنتیکی بیشتر بود، که نشان دهنده تأثیر عوامل محیطی بر صفات مورفولوژیکی مورد بررسی می باشد. در تجزیه خوشه ای که با استفاده از صفات مورفولوژیکی بر اساس فاصله اقلیدسی و روش upgma توسط نرم افزار ntsyspc2.02 انجام شد، توده های مورد بررسی در 6 گروه دسته بندی شدند. به منظور بررسی بیشتر تنوع ژنتیکی میان توده های مورد مطالعه از نشانگرهای مولکولی ریزماهواره (ssr) استفاده شد. dna ژنومی استخراج شده از نمونه های گیاهی با آغازگرهای مربوط به 7 جایگاه ریزماهواره تکثیر و محصولات حاصل با استفاده از ژل پلی اکریل آمید واسرشته ساز الکتروفورز شدند. در بررسی مولکولی مجموعاً 71 آلل چند شکل با میانگین 14/10 به ازای هر جایگاه ریزماهواره بدست آمد. جایگاه های xgwm192 و xgwm33 به ترتیب بیشترین و کمترین مقدار آلل موثر، هتروزیگوسیتی، شاخص شانون،pic و mi را داشتند. تجزیه خوشه ای به روش upgma (با نرم افزار ntsyspc2.02) جهت گروه بندی توده ها انجام شد بر اساس دندوگرام حاصل 47 توده به 5 گروه تقسیم شدند. از آنجا که آغازگر های xgwm192 و xgwm337 بیشترین مقدار شاخص چند شکلی را نشان دادند، این دو آغازگر بهتر از سایر آغازگرها توانستند فاصله ژنتیکی افراد را مشخص کنند. مقایسه نمودارهای درختی حاصل از تجزیه خوشه ای داده های مولکولی و صفات مورفولوژیکی با پراکنش جغرافیایی نشان می دهد که ارتباطی بین گروه های حاصل از گروه بندی براساس داده های مولکولی و صفات مورفولوژیکی و نواحی جغرافیایی وجود ندارد.