الف. موضوع و طرح مسئله: موضوع این پایان‏نامه کتاب «الاخبار الدخیله» اثر علاّمه محمّدتقی شوشتری (م 1374 ش) است. تلاش مولّف در این اثر، به‏طور عمده، اثبات محرّف و موضوع بودن بعضی احادیث شیعه است؛ تلاشی که ظاهرا، به «کاسته شدن از اعتبار» یا «بی اعتباری» احادیث منقول در این کتاب، انجامیده است. جایگاه حدیث در تعالیم اسلامی «به‏شرط اعتبار»، روشن‏کننده اهمّیّت تحقیق درباره مطالب کتاب مذکور است. هدف بنیادین این پایان‏نامه، نشان دادن تکراری بودن مطالب الاخبار الدخیله و نابسندگی شواهد یادشده برای اثبات محرّف و موضوع بودن احادیث نقل‏شده در آن است. ب. مبانی نظری: کتب حدیثی و شروح آنها اصلی‏ترین منابع این پایان‏نامه‏اند. موافقت با ضوابط علم الحدیث و اصول فقه و سنجش یقینی یا ظنّی بودن شواهد مذکور در اثبات مدّعیات، چارچوب نظری این پژوهش را شکل می‏دهند. پرسشها و فرضیات این پژوهش، پیرامون دو محور «غیر بدیع بودن» سخنان مولّف الاخبار الدخیله و «نابسندگی» آنها در اثبات مدّعیات مطرح‏شده درباره احادیث است. پ. روش تحقیق: تحقیق حاضر تحقیقی است «نظری»، به روش «کتابخانه‏ای» که جامعه آن کتاب «الاخبار الدخیله» است. معیار سنجش مدّعیات مولّف این کتاب، سازگاری‏شان با قواعد علم‏الحدیث و «ظنّی نبودن» مطالبی است که به‏عنوان دلیل آنها عرضه شده‏است. این بررسی پس از تبیین اشکال علاّمه شوشتری و کاوش در اقوال علمای پیشین برای یافتن ردّ پای آن اشکال، صورت گرفته‏است. ت. یافته‏های تحقیق: 1. مطالب الاخبار الدخیله مختصّ به احادیث شیعه نیست و اخبار عامّه و گزارشهای تاریخی نیز در این کتاب، بررسی شده‏اند. 2. الاخبار الدخیله به کتابهای «علل الحدیث» نزدیک‏تر است تا «الموضوعات». 3. اغلب مطالب مذکور در الاخبار الدخیله بدیع نیست. 4. مطالب این کتاب در موارد بسیار، با اصطلاحات علم‏الحدیث موافق نیست. 5. سخنان یادشده در جهت اثبات محرّف و موضوع بودن احادیث در الاخبار الدخیله، وافی به مقصود نیست. 6. اشکالات مرحوم شوشتری در موارد بسیار، مبتنی بر رأی شخصی وی و از قبیل ظنّیّات است و در اکثر موارد، با حجّیّت و اعتبار آن احادیث منافات ندارد. ث. نتیجه‏گیری و پیشنهادها: 1. حذف مواردی که پیشینیان پیش از مرحوم شوشتری گفته‏اند، یا دست کم تذکار به آن؛ 2. تحقیق عمیق درباره اقوال علاّمه شوشتری و بررسی آنها و کاستن از افراط و تفریطها.

از آن جا که یگانه راه نیل به سعادت و مأوا گرفتن در جوار رضوان الهی، از متن دنیا می گذرد، شناخت مختصات وادی دنیا و شیوه ی بهره گیری بهینه از مواهب آن، ضروری می نماید؛ و بدیهی است که بهترین راه کسب این شناخت، همانا تمسّک به مبانی نورانی دین مبین اسلام و به ویژه تدبّر در زلال معارف قرآن کریم و نهج البلاغه است. بر اساس این معارف ناب، اگر به دنیا به دید آیتی از آیات خداوند نگریسته شود و به عنوان ابزار آبادانی سرای آخرت، به خدمت در آید، سرایی است ستوده؛ اما اگر غایت آفرینش تصوّر گشته و همه ی همّ انسان را به خود معطوف دارد، سرایی است نکوهیده. قرآن و نهج البلاغه به شایستگی به توضیح مفهوم و تبیین ویژگی های متفاوت این دو سیمای دنیا، پرداخته اند؛ که کشتزارِ آخرت، حسنه و نصیب ، در وصف دنیای ستوده و مظاهر طبیعت، عرض، ظاهر، متاع، لَعِب، لَهو، زینت، عاجل، تکاثُر و تفاخُر و سرای بی ارزش در توصیف دنیای نکوهیده، از جمله ی این ویژگی هاست. حال انسانی که در پیِ دستیابی به سعادت ابدی و آسایش در سرای سرمدی است باید در تعامل با دنیای ستوده، نسبت به خود دنیای ستوده، نسبت به خداوند، نسبت به خویشتن، نسبت به دیگران و نسبت به آینده، جهت گیری هایی شایسته و بر پایه ی اصولی صحیح اتخاذ نماید؛ تا از یک سو، سودمندترین بهره مندی را از این سرای ستوده داشته باشد؛ و از سوی دیگر، از گرفتاری در گرداب آفت ها و آسیب هایی همچون خدا فراموشی، خود فراموشی، آخرت فراموشی، پیروی از هواهای نفسانی، آرزوهای طولانی، جهل و عدم تعق، غفلت، تقلید و تعصب، غرور، حرص و بخل، تند روی و کند روی و تمایل به باطل که گریبان گیر انسان های اسیر در بند دنیاست، در امان ماند.