این پایان نامه شامل یک مقدمه ، شش فصل می باشد. در مقدمه ابتدا گویش شناسی و مختصری در خصوص استان خراسان رضوی، شهرستان خواف و سپس قاسم آباد و موقعیت جغرافیایی ، تاریخی و اجتماعی اقتصادی آن بحث شده است . فصل اول کلیاتی در خصوص تحقیق می باشد که در آن تعریف مساله ، سابقه و ضرورت ، اهداف تحقیق ، کاربرد های تحقیق و استفاده کنندگان از آن مورد بررسب قرار گرفته شده است . فصل دوم شامل بررسی ساخت آوایی ، فرایند های واجی و مقایسه آوایی بین فارسی معیار و گویش قاسم آباد می باشد که در این فصل تفاوتهای آوایی ازقبیل داشتن واجی مانند /a/ در پایان تعداد زیادی از کلمات که در فارسی معیار کمتر پیدا می شود همچنین حذف همخوان از پایان واژه های قاسم آبادی مثل ost? و جابجایی و تغییر در آوا ها که به تفصیل مورد بررسی قرار خواهد گرفت . فصل سوم صرف که به دو بخش تصریفی و اشتقاقی تقسیم شده مورد بررسی قرار گرفته است در این فصل تمایز بین اسامی خاص و عام ، بعضی از ضمایر ،صفت برترین و تعدادی از قیود بین گویش قاسم آبادی و فارسی معیار قابل تشخیص است که با ذکر مثال بررسی شده است. ساخت جمله و انواع آن در فصل چهارم تحت عنوان «نحو » مورد بررسی قرار گرفته است هرچند که اختلاف در این خصوص زیاد نمی باشد و مواردی به لحاظ اختلاف آوایی در این زمینه وجود دارد . در بخش پنجم بررسی تطبیقی بین گویش قاسم آباد با فارسی در دو بعد همزمانی و درزمانی (تاریخی) در سرلوحه کار قرار گرفته است این فصل تعدادی جمله، متنی قدیمی به گویش محلی، تعدادی واژه و ضرب المثل مشترک بین این گویش و تاریخ بیهقی ، تعدادی ضرب المثل قاسم آبادی ، دوبیتی های رایج ، تعدادی لالایی مرسوم ، شعری برای نزول باران، رباعیات مورد استفاده، فهرست افعال ساده و مشتق و واژه نامه گویش قاسم آباد که تعدادی از واژه ها درآن گنجانده شده است وجود دارد. در فصل ششم نیز نتایجی کلی از این پایان نامه و پیشنهاداتی در خصوص استفاده از این کار ارائه شده است .

گویش سنگسری علی رغم پیشینه ی کهن ودارابودن ویژگی های منحصربه فرد گویشی وزبان شناخــتی، متأسفانه گویشی است که درباره ی ساختارهای صرفی،نحوی وآوایی آن تاکنون پژوهشی در ابعادومعیارهای علمی صورت نگرفته است. این پژوهش حاصل چندین ماه مطالعه وتحقیق این جانب است. درکنارزبان های رسمی،تعدادی گویش و لهجه های محلّی نیزوجود دارد. برحسب تقسیم بندی گویش ها ، گویـش سنگسری جزء گویـش های ایران مرکـزی و شمال غربی ویکی ازگویش های منطقه ی سمنان یا به نظراستاد منوچهر ستوده "جزیره ی لهجه ها" به شمار می رود. گویش سنگسری گرچه از نظر تصریف اسم ها و افعال وسعت فارسی باستان را ندارد اما مانند فارسی میانه کاملاً خالی از آنها نیست و به عبارت دیگر فاصله ی موجود در تحول زبان فارسی باستان و فارسی میانه را پر می نماید یعنی از فارسی میانه به مراتب کهنه تر است. با انجام این پژوهش میتوان به اهدافی نظیر؛شناساندن ساختارهای صرفی ، نحوی وآوایی گویش سنگسری، تطبیـق فرهنگ ملّی وسنّتی با الزامات زندگی امروز ، کشف وجایگزینی واژگان این گویش به جای واژگان خارجی وغنی سازی گنجینه ی واژگان زبان فارسی ونیزاستفاده ازاین گویش دردرک بهترمتون پهلوی فارسی ودستورتاریخی زبان فارسی دست یافت. به سبب نوین بودن این تحقیق،بخش اعظم کارپژوهش به روش میدانی(صوت برداری) است وجمع آوری اطّلاعات وثبت وضبط آن با این روش اجرا شده است.جامعه ی آماری این پژوهش نیزشامل کلیه گویشوران گویش سنگسری دردامنه سنّی 40تا75ساله اند.ازاین میـان، 10 نفر به صورت تصادفی انتخاب شده اند. با انجام این پژوهش درگویش سنگسری نتایج جالب و ویژه ای به دست آمد. با بررسی مشخص گردید واکه های ساده ی اختصاصی این گویش [ə] واکه ی خنثی مرکزی "شوا" و [u] واکه ی مرکزی، افراشتـه و گرد هستند. خوشه صامت آغازین نیز درساخت افعال استفاده می گردد البته با تغییراتـــی برای شکستن این خوشه ها.ازویژگی های متمایز کننده ی این گویش می توان؛ تمایز میان جنس دستوری دراسم ها ،صفت ها و ضمایر برای سه حالت مذکر،مونّــث و خنثی ، وجود ویژگی " ارگتیو" درافعال متعدّی وحروف پی بستی با کارکرد های فراوان ، وجود وجوه امری و التزامی و پرسشی درکنار سه شکل وجه اخباری ، ساخـت های جالب و ویژه ی اسم مصغر،اسم خاص ، وجود پیشوندهای جهتی_ مکانی با خصوصیت ممیز معنی متفاوت و وجود واژگان تخصصی در حوزه های مختلف ؛ نام برد. به طور خلاصه باید گفت ؛ با نتایج به دست آمده دراین تحقیق ،گویش سنگسری در مقایسه با فارسی معیار دارای تفاوت های آوایی ، صرفی ونحوی است وفرضیه های مطرح شده دراین پژوهش تأییدوتأکید می گردد گویش سنگسری از لحاظ ساختار های صرفی ،نحوی وآوایی با زبان فارسی معیارتفاوت دارد.پس می توان از توان واژگـانی این گویش برای معادل یابی واژگان بیگانه و غنـی سازی واژگان فارسـی بهره گرفت. زیرا این گویـش دارای انواع واژگان اوستایی، ایرانی باستان ، فارسی میانه وفارســی دری است.

بررسی وثبت گویش های زبان فارسی باعث زنده نگه داشتن فرهنگ ومیراث ارزشمند گذشتگان ماست .هدف این پژوهش بررسی وتوصیف یکی از گویشهای اصیل فارسی به نام گویش کرملی است،که عمق وتنوع زبان فارسی را به شکلی لطیف وشگفت آور برای خواننده مصور می کند . گویشوران کرملی که در غرب شهرستان خواف در دامنه ی کوه هَرِس به زندگی مشغولند با تکلم به آن تاکنون یکی از مصادیق غنی زبان فارسی را زنده نگه داشتند .در این پژوهش سعی شده است این گویش از لحاظ آواشناسی وواج شناسی ،صرف ونحو، پاره ای از آداب و رسوم و فرهنگ محلی مورد بررسی قرار گیرد. بنابراین محقق در بخش اول به کلیاتی در مورد این پژوهش از جمله جغرافیای منطقه، بیان مسئله، فرضیه، اهداف تحقیق، تعریف وتوصیف برخی از واژه های کلیدی وروش تحقیق پرداخته است .در بخش دوم به توصیف واج ها وآواهاوتفاوت های آوایی این گویش وفارسی معیار پرداخته شده است .در فصل سوم صرف (ساخت واژه ) اسمها ،ضمایر، صفات ،قیود و افعال در این گویش بررسی شده است .در فصل چهارم جمله وانواع آن وجوه وزمان جملات مورد بررسی ومقایسه با فارسی معیار قرار گرفته است . در قسمت پیوست ها نیز تعدادی جمله ،ابیات،ضرب المثل ،افعال ساده و مرکب ،واژگان واصطلاحات در این گویش به این پژوهش ضمیمه شده است. در بررسی و توصیف این گویش در مقایسه با فارسی معیار،در زمینه واژگانی تفاوتهای بارزی مشهود است.این در حالی است که ترتیب قرارگرفتن هجاها همان ترتیب فارسی معیار است با نظر به اینکه تکیه و هجای تکیه بر باتوجه به لحن گوینده و موضع کاربرد جمله متفاوت است. این گویش از واج ها و واجگونه های زبان فارسی بهره می برد و تنها واج "ژ"کار برد کمتری داشته و به جای آن از واج "ج"بیشتر استفاده می شود.در صرف روشهای متنوع ساخت واژگان استفاده می شود در حالی که در نحو، ساختار فارسی معیار استفاده می شود. این گویش مملو از مثل ها ، ضرب المثل ها ، کنایات ، اصطلاحات ، باور داشت ها ، دعاها ، نفرین ها ،ابیات و ... می باشد که نشان دهنده گنجینه ای از ذخایر ادبی این گویش می باشد. گویش کرملی یکی از نادر ترین و کم تکلم ترین گویش های فارسی است که نمادی از فرهنگ وادب کهن ایران زمین می باشد که امید است این تحقیق با تمام کاستی های خود باعث زنده نگه داشتن میراث ماندگار این سرزمین محبوب گردد.

در این پایان نامه دگرگونی های واجی در نظام واژه سازی شاخه ای از زبان های ترکی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. برای این منظور رویکرد مطالعات تطبیقی و زبان شناسی تاریخی اتخاذ شده است، در این راستا سه دوره زبان ترکی مشتمل بر دوره باستان، دوره میانه و دوره نوین بر اساس منابع زبان شناسی، آثار دستوری، واژه نامه ها و فهرست واژگان آثار ادبی مهم مطالعه شده است. دوره قاراخانی به تبعیت از مارسل اردال در کنار دوره باستان ملاحظه شده است چرا که این دوره به لحاظ واژه سازی و نظام واجی تفاوت های قابل ملاحظه ای با دوره باستان ندارد. در دوره میانه منابع خوارزمی، قبچاقی و چاغاتایی در حیطه شمول مطالعه بوده است. از بین 12 شاخه زبان های نوین ترکی بر اساس تقسیم بندی تکین و اولمز (2003)، شاخه اوغوزی برای مطالعه انتخاب شده است و از میان زبان ها و گویش های اوغوزی فقط بر روی سه زبان ترکی آذربایجانی، ترکی ترکیه و ترکمنی متمرکز شده است. الگوی اصلی نگارنده در انجام پژوهش و تنظیم خروجی آن، روشی است که از سوی مارسل اردال در تدوین نظام واژه سازی ترکی باستان (اردال، 1991) اتخاذ شده است. در این روش، مبنای طبقه بندی و تخصیص واژه به هر پسوند اشتقاقی نقش پسوند است و شکل پسوند به عنوان توالی معینی از واج ها در درجه دوم اهمیت قرار می گیرد. اتخاذ روش نقش گرا به بحث اشتقاق موجب شده است که نتایج مطالعه از سهو و لغزش هایی که در صورت اتخاذ روش همزمانی و ساختارگرا رخ می دهد تا حد زیادی به دور باشد. در این مطالعه اهم تغییرات واجی رخ داده در پسوندهای ترکی در تحول از ترکی باستان به میانه و اوغوزی نوین به تصویر کشیده شده است. این مطالعه که از نخستین مطالعات تاریخی مقوله اشتقاق در شاخه اوغوزی می باشد ضمن ارائه تصویری جامع از نظام واژه سازی زبان ترکی در فضای تاریخی آن، نتایج ارزشمندی را برای واژه سازی نوین دربردارد. در پایان نامه سعی شده است ضمن پرهیز از افتادن در دام ریشه شناسی واژگان که مقوله ای نزدیک ولی مستقل از واژه سازی می باشد ریشه پسوندهای موجود در ترکی اوغوزی نوین نشان داده شود.

پایاننامه حاضر با عنوان «بررسی کاربرد واژههای فارسی در زبان محاورهای جوانان و نوجوانان ارمنی ایرانی»، سعی در بررسی واژههای فارسی در گفتار محاورهای جوانان و نوجوانان ارمنی ساکن شهر تهران دارد، که علی رغم وجود معادل برای آنها، کاربردشان به صورت فارسی جاافتادهتر و مصطلحتر است. به منظور جمعآوری دادهها، پرسشنامهای برگرفته از فهرست موریس سوادش، متشکل از 560 واژه از 29 مقوله مختلف در اختیار 50 گویشور از سه مقطع تحصیلی راهنمایی، دبیرستان و کارشناسی و از هر دو جنس زن و مرد به طور مساوی داده شد.به منظور تجزیه و تحلیل دادهها، واژههای کلیه مقولهها، به تفکیک تحصیلات و جنسیت، در نمودارها و جدولهای جداگانه مورد بررسی قرارگرفتند تا تاثیر این متغیرها معلوم شود.طبق بررسیهای انجام شده، با بالارفتن تحصیلات از میزان کاربرد واژههای فارسی کاسته میشود و نیز بسامد کاربرد واژههای فارسی در گفتار زنان،کمتر از گفتار مردان است. همچنین این نتیجه حاصل شد که واژههایی که در رابطه شمول معنایی هستند، بسامد کاربرد واژه شامل به صورت فارسی بسیار کمتر از کاربرد واژه های زیرشمول است.به عنوان نمونه در رابطه با شمول معنایی «پرندگان»، کاربرد واژه شامل «پرنده» به صورت فارسی بسیار کمتر از کاربرد واژه های زیرشمول «دارکوب» یا «طوطی» می باشد.

پایان نامه حاضر به دو بخش نظری و کاربردی تقسیم می شود. بخش اول ازیک سو شامل زبان شناسی اجتماعی است که مطالب مربوط به مطالعه زبان در ارتباط با تاثیر عوامل اجتماعی بر متغیرهای زبانی و هم چنین واژه شناسی که شامل فرایندهای متداول و غیرمتداول واژه سازی در زبان فارسی می باشد و از سوی دیگر معرفی نظریات زبان شناسان و زبان شناسان اجتماعی است. در بخش دوم که حاصل کار میدانی پژوهش است، 60 گویش ور در رده های سنی 20-45 سال انتخاب شده اند. نمونه مورد بررسی، پرسش نامه ای متشکل از 104 واژه از چهار فرایند اختصارسازی، کوته سازی، سرواژه سازی و آمیزش است که گویش ور براساس انتخاب میزان پذیرش واژه، دلایل پذیرش یا عدم پذیرش آن را نیز از میان دلایل پیشنهادی پرسش گر انتخاب می کند. پس از جمع آوری داده های به دست آمده از پرسش نامه ها و تحلیل های آماری، بررسی های زبان شناختی و تاثیر عوامل اجتماعی در انتخاب میزان پذیرش یک واژه نشان داده است که به طور کلی، همه ی گویش وران با فرایند کوتاه کردن واژه ها موافقند به شرطی که واژه از دو ویژگی عمده ی شفافیت معنایی و خوش آهنگی برخوردار باشد.

گویش عبارت است از تفاوتهای تلفظی، دستوری و واژگانی گونه های زبانی. این پژوهش با عنوان مطالعه زبانشناختی شکاف بین نسلی در گویش لکی بانوان شهرستان دلفان به بررسی تاثیر دومتغیر سن وتحصیلات بر میزان کاربرد واژگان وآواهای گویش لکی در محدوده زمانی 1/3/1388 لغایت 1/3/1389می پردازد. این پژوهش از نوع تحقیقات پیمایشی - توصیفی است که روش تحقیق بکار رفته در آن توصیفی- تحلیلی می باشد. جامعه آماری تحقیق جمعیت بانوان شهرستان دلفان است که 140نفر از این جامعه براساس آموزه های گویش لکی وبه صورت تصادفی به عنوان نمونه آماری انتخاب گردیدند. داده های لازم در مورد 30واژه و10 آوای گویش لکی و براساس دو متغیر سن ومیزان تحصیلات از طریق مصاحبه جمع آوری شد. اطلاعات جمع آوری شده از طریق نرم افزارspss 16 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت و نتایج حاصله نشان داد که در جمعیت بانوان گویشور لکی شهرستان دلفان بین افزایش سن وکاربرد واژگان وآواهای گویش لکی رابطه معنا داری وجود دارد وبین افزایش تحصیلات وکاربرد واژه ها و آواهای گویش لکی رابطه معناداری مشاهده نشد.

هدف این پژوهش، که در حوزه ی تحقیقات بنیادی و نتیجه گرا قرار می گیرد، بررسی نظریه ی جهانی های زبان چامکسی در بخش زبان آموزی کودک و برآوا شدن می باشد. محقق با استفاده از روش ثبت ترتیب ظهور که از انواع روش مشاهده ی مستقیم می باشد، با تهییه دو فرم محقق ساخته به مشاهده و ثبت آغازین کلمات معنی دار سی و پنج کودک هشت ماهه ی کرد مریوانی پرداخت که تا دو سالگی آن ها یعنی از بهمن 87 تا مرداد 89 ادامه یافت. روش گردآوری داده ها در این پژوهش روش توصیفی پیمایشی تحولی مقطعی بوده است. پس از جمع آوری داده های زبانی کودکان، در مرحله ی اول، به کمک آمار توصیفی و سپس از طریق آمار استنباطی و به کمک آزمون خی دو ( آزمون کا ) مورد مداقه قرار گرفت و پنج فرضیه ی پژوهش، مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس تحلیل آماری، به این نتیجه می رسیم که واژگانی که با واج های واکدار شروع می شوند بیشتر و زودتر از واژگانی که با واج بی واک، شروع می شوند در گفتار کودکان ظهور می یابد. و واکه های باز از میان دیگر واکه ها و هم خوان های انسدادی ( انفجاری ) در میان دیگر گروه های هم خوان بر اساس شیوه ی تولید و هم خوان های دولبی را در میان دیگر گروه های هم خوان بر اساس جایگاه تولید، بیشتر و زودتر به کار می برد و به این نتیجه خواهیم رسید که در برآوا شدن و زبان آموزی کودکان، قوانینی جهانی وجود دارد و کودکان از یک روال همسان در برآوا شدن استفاده می کنند.

این پژوهش به توصیف نظام همخوانی گویش مکریانی از زبان کردی در چهارچوب نظریه قاعده بنیاد spe در واج شناسی زایشی می پردازد. این نظریه برای تبیین و توصیف فرایند و پدیده های واجی از قاعده هایی همچون واکرفتگی، نرم شدگی، خیشومی شدگی، همگونی، حذف، درج و غیره استفاده می نماید. گویش مکریانی یکی از گویش های اصیل و باسابقه ی زبان کردی است که نواحی جنوب و غرب استان آذربایجان غربی موسوم به منطقه ی «مکریان» به آن سخن می گویند. این گویش احتمالاً بازمانده ی زبان مادی است. گویش مکریانی در زیر شاخه ی کرمانج مرکزی از زبان کردی قرار دارد و زبان کردی نیز در زیرشاخه ی زبان های ایرانی شمال غرب از زبان های ایرانی قرار گرفته است. روش پژوهش به صورت میدانی انجام گرفته و در مورد چهارچوب تحقیق که بر اساس واج شناسی زایشی شکل گرفته، از کتاب های معتبر و مربوط به آن استفاده شده است. منبع جمع آوری داده ها افراد کم سواد یا بی سواد هستند که کمتر تحت تاثیر زبان فارسی و گویش های دیگر قرار داشته اند. در این پژوهش، محقق گفتار گویشوران را با استفاده از پرسشنامه ی نمونه گیری گویشی ضبط نموده است و پس از آوانویسی تفصیلی با استفاده از الفبای بین المللی آوانگار ipa، پیکره ی لازم فراهم شده است. این پیکره در مرحله ی بعد برای استخراج همخوان ها، واجگونه ها و قاعده مندی های حاکم بر آن ها بررسی شده و پس از آن، به معرفی و توصیف همخوان های گویش مکریانی پرداخته شده در ادامه واجگونه های همخوان ها به همراه مثال ارائه شده اند. در اساسی ترین بخش این پژوهش به توصیف فرایندهای واجی گویش مکریانی پرداخته شده است که شامل: گردشدگی، زنشی شدگی، نارهیدگی، واکرفتگی، واکدارشدگی خوشه ی دوهمخوانی، نرم شدگی، حذف، قلب، حذف و کشش جبرانی، همگونی، درج و حلقی شدگی می باشد. در نهایت با بررسی برهم کنش های این قواعد از طریق نمایش اشتقاق های واجی، ترتیب سلسله مراتبی قواعد در نظام آوایی گویش مکریانی معین شده است. وجه مشخصه ی گویش مکریانی از سایر گویش های زبان کردی در سطح همخوان ها وجود دو همخوان انسایشی /tsh/ و/dz/ می باشد که در سایر گویش های کردی /ts/ و /dz/ می باشد.

در این پایان نامه به کشف و بررسی شبکه فرایندهای واژ- واجی گویش اصفهانی در چارچوب واج شناسی زایشی پرداختیم. در این راستا ابتدا مروری داشتیم بر پژوهش های پیشین بر گویش اصفهانی و پژوهش های هم سو با آن که در زمینه واج شناسی زایشی انجام و سپس مبانی نظری واج شناسی زایشی و جایگاه واج شناسی در زبان شناسی و قواعد واژ- واجی مطرح شده است. در بخش عملی پایان نامه، دست یابی به ماده خام پیکره های زبانی از طریق تهیه پرسش نامه های هدایت شده به صورت فهرستی از افعال و جمله هایی که این فعل ها در آن ها به کار رفته بود انجام شد و از گویشوران واجد شرایط مصاحبه به عمل آمد و گفتار آن ها ضبط گردید. در مرحله بعد پیاده سازی داده های گردآوری شده با استفاده از الفبای آوانگار بین المللی انجام شد و پس از بررسی پیکره های زبانی به دست آمده، فرایندهای واجی دخیل در شکل گیری ساختارهای تصریفی فعلی از میان آوانوشته های تفصیلی به شیوه ipa استخراج گردید. در مرحله بعد کشف تناوب های موجود، بازنمایی های زیرین، بازنمایی های آوایی و تعیین برهم کنش های میان قواعد انجام شد و قاعده ها و اشتقاق های مربوط به شیوه های خطی نمایش داده شد. در بخش پایانی هم به توصیف ساختمان هجا و تکیه در گویش اصفهانی پرداختیم. نتایج حاصل از این تحقیق این بود که در شکل گیری ساختارهای تصریفی فعلی گویش مورد نظر بیشتر فرایندهای همگونی و حذف ایفای نقش می کنند و تغییرات تلفظی، هم در ستاک و هم در وندها شکل می گیرند. از بررسی ساختمان هجا و تکیه نیز دریافتیم که تغییر جایگاه تکیه در این گویش دو صیغه اول شخص مفرد و سوم شخص جمع را در دو زمان گذشته ساده و نقلی از یکدیگر متمایز می گرداند. در جمع بندی دستاوردهای تحقیق در چارچوب واجشناسی زایشی معیار دریافتیم که انگاره خطی spe قادر به تبیین تغییرات تلفظی ساختارهای تصریفی فعلی در گویش مورد نظر می باشد.

چکیده گویش شناسی یکی از شاخه های علم زبان شناسی است که به مطالعه ی گویش های مختلف از دیدگاه واج شناسی، صرف، نحو و واژگان می پردازد. در واقع گویش را می توان به عنوان زیر شاخه ای از زبان قلمداد نمود که دارای نکات اشتراک و افتراق متعددی با زبان مادری خود می باشد. گویش بوشهری نیز به عنوان یکی از شاخه های زبان فارسی قلمداد می گردد که در شهرستان بوشهر از توابع استان بوشهر گفتگو می شود و دارای زبان مادری مشترک با زبان فارسی یعنی همان زبان ایرانی است که خود منشا هند و اروپایی دارد. در تحقیق حاضر، محقق قصد دارد که با برقراری تمایزاتی چند میان گویش بوشهری و فارسی معیار، به بررسی گویش مورد نظر از دو دیدگاه واج شناسی و صرف بپردازد. برای انجام این تحقیق سعی شده که در خصوص مسائل واج شناسی از نظریات چامسکی (1968) و در مسائل صرف از نظریات ینسن (1968) بهره گرفته شود. چامسکی در زمینه ی مسائل آوایی و واجی، واج را به عنوان یک واحد صوتی کمینه قلمداد می کند که سبب تمایز واژه های دارای معنی متفاوت از یکدیگر می گردد و ینسن نیز برای صرف و مسائل مربوط به آن به سه عنصر انواع کلمه، تصریف و اشتقاق قائل است. با توجه به بررسی هایی که در خصوص گویش مذکور و برقراری تمایز میان این گویش و فارسی معیار صورت گرفت، یافته های متعددی به دست آمد که همگی در اثبات فرضیه های ارائه شده در این تحقیق نقش بسزایی ایفا می نمایند. از جمله ی این یافته ها می توان به تفاوت در تعداد همخوان های گویش مذکور با فارسی معیار اشاره نمود که این گویش یک همخوان اضافه نسبت به فارسی معیار دارد. مورد دوم، فرایندهای آوایی مهم در این گویش می باشد که مواردی از قبیل ابدال، حذف، اضافه و قلب را شامل می گردد. همچنین می توان به تفاوت جایگاه نفی در جملات اسنادی اشاره نمود که بررسی داده های مربوط به این نوع جملات نشان می دهد که در گویش بوشهری، علامت نفی پیش از گروه فعلی به کار می رود، در حالی که در فارسی معیار این علامت قبل از فعل می آید. تفاوت دیگر میان این دو گونه ی زبانی، نشانه ی معرفه است که این نشانه در گویش بوشهری [ku] می باشد و موجبات تمایز میان اسامی معرفه و نکره را فراهم می آورد.

در این پژوهش به بررسی میزان استفاده ازگویش گُرگـانی در بین زنان این شهر براساس متغیرهای سن،سطح تحصیلات و طبق? اجتماعی پرداخته شده است. در حقیقت هدف پژوهش این است که مشخص گردد متغیرهای اجتماعی نظیر سن، تحصیلات و طبق? اجتماعی چه تأثیری بر میزان کاربرد گویش زنان این شهر دارد. روش پژوهش تلفیقی از دو روش کتابخانه ای و میدانی است. بر طبق روش ویلیام لباو تعدادی متغیر را درنظر گرفتیم که در دو دست? واژگانی، آوایی قرار گرفتند. این متغیر ها بر اساس پرسشنامه تنظیم و از 240 گویشور زن گرگانی مصاحبه بعمل آمد. پس از گردآوری داده های واژگانی و تلفّظی، به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شد، که در این رابطه از نرم افزار خاص علوم اجتماعی spss استفاده شده است. در نهایت نیز نتایج به شکل رقومی شده و با استفاده از جداول و نمودارهای آماری ارائه شده است. بر اساس نتایج بدست آمده از این پژوهش می توان نتیجه گرفت که سن از جمله عوامل تأثیرگذار بر میزان کاربرد گویش است بطوریکه در زنان کهنسال گرگانی تمایل به استفاده از واژه های گرگانی بیشتر از کودکان و نوجوانان دختر در این شهر بود. اگرچه نتیجه بدست آمده در این تحقیق نشان داد که رابطه ای میان سطح تحصیلات و میزان کاربرد گویشوران وجود ندارد اما نمی توان این فرضیه را به جوامع مختلف تعمیـم داد و می توان بیان کرد که هر جامعه می تواند با توجه به فرهنگ و دیدگاه اجتماعی خود، ارتباط یا عدم ارتباط سطح تحصیلات با میزان کاربرد گویش را توجیه نماید. در بررسی های صورت گرفته در این تحقیق نشان داده شد که طبق? اجتماعی افراد نیز می تواند از جمله عوامل تأثیر گذار بر گویش گرگانی باشد. بطوریکه افرادی که دارای طبق? اجتماعی بالاتری بودند، تمایل کمتری به استفاده از گویش گرگانی داشتند. این در حالی بود که گویشوران طبق? پایین جامعه حتی در سنین پایین، از گویش گرگانی بیشتر استفاده می کردند.

1-هدف پژوهش :(نظری) بررسی نظام آوایی گویش سیستانی در چارچوب نظریه ی غالب خطی امروز : نظریه ی خطی spe، (توصیفی ) توصیف یکی از گونه های ایران،( کاربردی ) تجهیز دست اندرکاران ایرانی مسائل زبانی با داده هایی از گویش آشنا. 2-روش نمونه گیری افراد از نظر تعداد ، جنس وغیره : (جغرافیا) شهر زابل ، دهستان ملارضا ، استان سیستان وبلوچستان ؛ (روش ) مصاحبه با استفاده از پرسش نامه و ضبط صدا ؛ (جمعیت ) 20 گویش ور سیستانی از گروهای سنی مختلف ؛ ( معیّارها ) معیّارهای علمی پذیرفته در واج شناسی . 3-روش پژوهش: 1-روش میدانی از جنبه ی گرد آوری داده های تلفظی و تدوین پیکره ی زبانی. 2-روش کتابخانه ای از جنبه ی مطالعه ادبیات نظری و توصیفی موجود. 4-ابزار اندازه گیری 5-طرح پژوهش: پژوهشی در پنج فصل با عناوین «مقدمه ودرباره ی سیستان » ، «پیشینه » ، «آواشناسی » ،«دست آوردها و پیشنهادها ». 6-نتیجه کلی: نظام آوایی سیستانی ، در گستره ی تعریف شده برای پژوهش ، به راحتی ، در چارچوب «واج شناسی زایشی معّیار» قابل توصیف است . علاوه بر این گویش سیستانی آوا های همخوانی و واکه ای خاص خود را دارا می باشد.یافته های تحقیق یافته های پژوهش حاضر،پاسخ هایی هستندکه این پژوهش گر ، پس ازانجام بررسی های لازم برروی فرضیه های اولیه ی خود، بدست آورده است . درجریان این پژوهش ، مطالب زیربه اثبات رسیدند ؛ - خیشومی شدگی واکه قبل ازهمخوان های خیشومی ؛ - عدم انفجاری های سخت کامی درگونه ی موردبررسی ؛ - وجودخوشه های دوهمخوانی آغازین ؛ - دمیدگی انفجاری هاوانسایشی ها ی بی واک به شرط رهیده گی ؛ - لبی شدگی همخوان پیش ازواکه های گردوناسوده ی افراشته ی پسین لبی شده ؛ - وقوع پدیده ی فراگویی ناقص درخوشه های دوهمخوانی ، به شرط مجاورت دوهمخوان یک سان یاهم جایگاه ؛ - وقوع پدیده ی رهش خیشومی ، به شرط قرارگرفتن آواهای انفجاری قبل ازهمخوان های خیشومی ؛ - وقوع پدیده ی رهش کناری، دراثرقرارگرفتن انفجارهای دندانی – لثوی پیش ازناسوده های کنار ؛ - کشش جبرانی واکه دراثرحذف همخوان های چاکنایی ؛ - پس کشیده شدگی انفجاری های دندانی – لثوی ؛ - پیوسته شدگی انفجاری لبی واک دار وانفجاری های دندانی – لثوی بی واک ؛ آزمون فرضیّه ها در این قسمت ، به آزمون فرضیّه ها می پردازیم . با توجه به روال انجام شده، بر اساس واج شناسی زایشی ، فرضیّه های اوّل ، دوّم و چهارم که به ترتیب ، مبنی بر واکه ها و همخوان ها در گویش سیستانی ، ویژگی های زبر زنجیری و واج های شاخصّ در گویش سیستانی می باشد ، مورد تایید ، وصحّت آن قبول گردید. امّا بر اساس پیکره ی موجود و روال انجام شده، بر اساس قواعد واجی مطروحه ، فرضیّه سوّم که ، کشش واکه ای، مشخصّه ی واجی و تمایز دهنده است ، مورد تایید واقع نشد ، ودر حقیقت ، این فرضیّه رد شد .

موضوع حاضر با عنوان «فن شناسی و حفاظت از سازهای موسیقی بلوچ»، صرفاً اشاره به سازهایی دارد که هنوز حیات صوتی خود را از دست نداده و ماهیتی زنده دارند. این آثار مرکب (سازها) نیاز به شناختِ کاملِ کالبدی و فنی، از منظرِ ساز، نوازنده قومی، موسیقیدان و حفاظتگر و مرمتگر دارند. هدف از این امر تلفیقی حفاظتگرایانه بین میراثِ ملموس ساز و میراثِ ناملموس آن است. به همین دلیل از روش آسیب شناسی توصیفی برای رسیدن به پاسخ چگونگی جلوگیری از تهدیدهای مادی و معنوی بر روی سازهای بلوچستان، (چه از منظر ملموس و چه ناملموس) استفاده شده است. در نتیجه هر زمان آسیب شناسی و حفاظت از ساز قومی در بلوچستان هم طراز و موازی با یکدیگر حرکت کنند، پیوند بین میراث مادی و معنوی محکمتر شده و حفاظتی پیشگیرانه به صورت بومی رخ خواهد داد.

ضرب المثل ها از طریق مصاحبه و مقایسه جمع آوری شده است.

دراین پژوهش سعی شده است تا بخشی از فرهنگ ایرانی توصیف و جهت آشنایی هرچه بیشتر زبان شناسان و پژوهش-گران ایرانی و جهانی با گویش ها و گونه های ایرانی داده-هایی ملموس، واقعی و آشنا از یک گویش ایرانی ارایه گردد تا بتواند خلاهای نظری، روش شناختی، کاربردی و فرهنگی را در عرصه ی زبان شناسی ایران ترمیم و به توسعه ی واج شناسی کمک کند و مهم تر آن که این پژوهش برای سنجیدن توانایی نظریه ی واج شناسی قاعده بنیاد در توصیف نظام آوایی یک گویش ایرانی طراحی شده است. پژوهش گر در جریان امر پژوهش با مطالعه ی کتاب ها و منابع متفاوت در حوزه های آواشناسی، واج شناسی خصوصا واج شناسی قاعده بنیاد و گویش شناسی با مبانی کار آشنا گردید و همزمان به کار میدانی نیز مبادرت ورزید . بدین ترتیب که پس از تعیین زمان مناسب و حضور در محل به انتخاب گویش وران پرداخت و پس از توجیه و آشنا ساختن گویش وران مواد گویشی به روش پرسش نامه ای و بر روی دستگاه ضبط دیجیتال ضبط گردید. سپس مواد زبانی حاصله به شیوه ی استانده آوانویسی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و درنهایت این نتایج حاصل شدند که آواهای این گویش نیز در دو طبقه ی همخوانی و واکه قابل مشاهده اند و واجگان آن به جز اندکی تنوعات معدود اساسا با واجگان فارسی یکسان است. ساختمان هجا نیز در این گویش در دو سطح بازنمایی واجی و آوایی با زبان فارسی یکی است. فرآیندهای واجی و سلسله مراتب قواعد در نظام آوایی گویش ویدر ساوه کمال هماهنگی را با هم دارند و بازنمایی آوایی به اقتصادی ترین شکل از بازنمایی زیرین به دست می-آید. آواهای گونه ی ویدر در دو طبقه ی همخوانی و واکه ای و با تنوعات واجگونه ای رایج به راحتی قابل مشاهده اند. در سطح بازنمایی آوایی، علاوه بر آواهای معمول لبی شده ، خیشومی شده ، کشیده شده ، دمیده ، واک رفته و نارهیده، واکه مرکزی /?/ نیز مشهود است. واجگان گونه ی ویدری اساسا با واجگان فارسی یکسان است و البته تنوعات معدودی نیز در سطوح همخوانی و واکه ای مشاهده می شود. این گویش دارای 24 همخوان و 7 واکه ساده می باشد که 2 همخوان /??/ و /?/ و 1 واکه /?/ بیشتر از فارسی معیار دارد. این در حالی است که این گویش فاقد همخوان /?/ می باشد و همخوان های /?/ و /?/ نیز به عنوان واجگونه های واج های /?/ و /?/ در این گویش مشاهده شدند. در جایگاه آغازین فعل هایی که با واکه ی /?/ آغاز می شوند نوعی تناوب میان کاربرد همخوان انسدادی چاکنایی /?/ و یا همخوان سایشی چاکنایی /?/ مشاهده می شود. ساختمان هجا در گویش ویدری در دو سطح بازنمایی آوایی و بازنمایی زیرین اساسا با زبان فارسی یکی است و بین آن دو فرقی مشاهده نمی شود ولی تا آن جا که پژوهش گر پی برده است هجای مجاز cvcc در این گویش از میزان فراوانی بسیار پایینی برخوردار است و از دو هجای مجاز دیگر cv و cvc هجای cv از میزان کاربرد بیشتری برخوردار است. فرآیندهای واجی گونه ی ویدر عبارتند از فرآیندهای آوایی همچون واک رفتگی، لبی شدگی، خیشومی شدگی واکه و... و هم چنین شماری چشمگیر از فرآیندهای واجی همچون مرکزی شدگی واکه های کوتاه، حذف، درج، قلب و همگونی. این گویش نیز مانند هر گویش دیگری دارای یک شبکه قواعد واجی خاص خود می باشد که در این شبکه، قواعد واجی با ترتیب خاصی نسبت به یکدیگر قرار گرفته اند به گونه ای که کمال هماهنگی حاصل شده است و برخی از آن ها نسبت به یکدیگر رابطه برهم کنشی خاصی نیز دارند که البته مشهودترین رابطه برهم کنشی مشاهده شده از نوع رابطه برهم کنشی زمینه چین می باشد و بازنمایی های آوایی به اقتصادی ترین شکل از بازنمایی زیرین به دست می آید.

در پژوهش حاضر به بررسی بسامد وقوع انواع هجا و محدودیت های توزیعی و ترکیبی آن ها در کلمات بسیط فارسی پرداخته شده است. داده های مورد نیاز برای انجام پژوهش، از فرهنگ فارسی یک جلدی معین(1387)، استخراج شده است، علاوه بر این داده ها، پیوست خوشه های میانی دوهمخوانی و سه همخوانی پایان نامه ی علم الهدی(2000)، نیز در این پژوهش مورد استفاده و تحلیل قرار گرفته اند.نتایج این پژوهش بدین شرح می باشد: ? توزیع انواع هجا، دارای محدودیت(گرایش)، خاصی نمی باشد. ? ترکیب انواع هجا، در ترکیبات فاقد خوشه، هیچ محدودیتی ندارد. ? ترکیب انواع هجا در ترکیبات دارای خوشه ی میانی دوهمخوانی، تنها تابع گرایش هایی در ترکیبات است. ? ترکیب انواع هجا در ترکیبات دارای خوشه ی میانی سه همخوانی، دارای محدودیت های قابل اعتنایی می-باشد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

پژوهش حاضر تبیینی است مقابله ای از شماری چشم گیر از قاعده مندی های مشاهده شده در نظام آوایی فارسی محاوره ای معیار امروز، به شیوه انگاره زایشی استانده ( آن گونه که در دهه های 60 و 70 میلادی رواج داشته ) و انگاره های پسازایشی جز مستقل ، وزنی ، و واژگانی . در انجام این مهم ، نگارنده کوشیده خلا هایی نظری ، توصیفی ، کاربردی ، و فرهنگی را در گستره مورد بحث مرتفع نماید.