نام پژوهشگر: احسان آبشیرینی
نگین ناهیدی عبدالرحیم هوشمند
اطلاعات و پارامترهای موجود در شبکه های آبیاری و زهکشی بواسطه وجود جنبه های مختلف فنی ، مدیریتی ، اجتماعی و اقتصادی از گستردگی بسیار زیادی برخوردار بوده و مدیران با حجم وسیعی از اطلاعات مواجه می باشند. از آنجا که قسمت عمده ای از تصمیمات اتخاذ شده توسط مدیران و برنامه ریزان به نوعی به مکان و موقعیتی خاص مربوط می باشد و در واقع ماهیتی مکان مرجع دارد ، لذا وجود اطلاعات جغرافیائی دقیق و مطمئن و بهنگام و نیز مدیریت بهینه آن از موضوعات اساسی به شمار می رود . در این تحقیق ، هدف طراحی یک پایگاه داده مکان مرجع برای شبکه آبیاری و زهکشی طرح کشت و صنعت شمال خرمشهر می باشد. برای این منظور پایگاه داده ای با نام irrigation-drainage.mdb ایجاد گردید و سپس سه دسته داده به نامهای network- irrigation ، network- drainage و farming درون آن ایجاد شد و کلاسهای عارضه مربوط به هر دسته درون آنها آورده شد . برای نظارت بهتر بر کلاسهای عارضه ، بر اساس اطلاعاتی که کاربر سریعا می خواهد به آنها پی ببرد زیر گروههایی ایجاد شده است . در مرحله بعد با ایجاد کلاسهای رابطه ، ارتباطات موجود در دنیای واقعی بین پدیده ها ، در پایگاه داده مدل گردید . برای یافتن خطاهای موجود در داده های ورودی و نیز جلوگیری از ویرایش غلط داده ها در آینده ، قوانین توپولوژی در پایگاه داده تعریف گردید . برای ایجاد قابلیت انجام آنالیزهای بیشتر بر روی شبکه های طرح مذکور، مدل هندسی شبکه های آبیاری و زهکشی به طور مجزا طراحی گردید وعلاوه بر مدل سازی جریان در این شبکه ها ، آنالیزهای موثر در بهبود مدیریت بهره برداری و نگهداری شبکه های آبیاری و زهکشی نیز بررسی شد .از جمله این آنالیزها ، می توان به یافتن شیر قطع کننده مشترک برای چند آبرسان ،یافتن واحدهای زراعی که با بستن یک شیر بی آب می شوند ، آنالیز پائین دست شبکه زهکشی ، یافتن مسیر منبع مشترک بین چند شیر در شبکه آبیاری و نیز بررسی مدل حرکت آب در شبکه ها پس از خارج شدن قسمتی از اجزاء شبکه از مسیر جریان اشاره کرد. نتایج بدست آمده از این طرح بیانگر این مساله است که با ایجاد یک پایگاه داده مکان مرجع و تعریف قوانین درون آن بر اساس پارامترهای موجود در شبکه و نیز خواست مدیران وهمچنین استفاده از قابلیتهای یک سیستم اطلاعات جغرافیائی در تحلیلهای مکانی ، می توان علاوه بر داشتن یک بانک اطلاعاتی منسجم و بهنگام ، با استفاده از شبکه هندسی که توسط این پایگاه داده پشتیبانی می شود مدیریت موثرتری را به ویژه در هنگام بروز حوادث برشبکه های آبیاری و زهکشی اعمال نمود .
عظیم صابری علیرضا زراسوندی
تعیین نقاط معدنی شناخته شده و استفاده از آنها جهت شناسایی منابع جدید در یک منطقه معدنی یکی از مهمترین فاکتورهای یک برنامه اکتشافی می¬باشد. این عملیات برای کشورهایی که داده¬های ساختاری و زمین¬شناسی زیادی در محدوده مناطق معدنی خود دارند بسیار حائز اهمیت می¬باشد. استان¬های فارس، کهگیلویه و بویراحمد و خوزستان به عنوان یکی از مناطق رسوبی ایران علاوه بر دارا بودن ذخایر عظیم نفت و گاز و مواد معدنی فلزی، می¬تواند به لحاظ پتانسیل مواد معدنی غیر فلزی مد نظر قرار گیرد. در این پایان¬نامه سعی گردیده تا مناطق دارای پتانسیل مطلوب برای فسفات در محدوده¬ی مورد مطالعه تعیین گردد. عوامل تأثیرگذار بسیاری در اکتشاف ذخایر فسفات دخیل هستند که عبارتند از: زمین¬شناسی منطقه، گسترش لیتولوژی واحد کانی¬زایی فسفات، تاقدیس شیب¬دار، راه، شکستگی و شیب منطقه. در این پایان¬نامه ابتدا تأثیر هر یک از این عوامل را در پتانسیل¬یابی ذخایر فسفات مورد بررسی قرار داده و بر اساس ارزش آن عامل، وزنی به منظور تلفیق وزنی آن در gis اعمال می¬شود. در انتها نیز با استفاده از سنجش از دور، ارزش انعکاسی اندیس¬های معدنی موجود در منطقه از روی تصاویر ماهواره¬ای مربوط به منطقه استخراج می¬گردد. سپس با استفاده از gis نتایج حاصل شده از این لایه با نتایج حاصل از روش وزنی به صورت بولین تلفیق گردیده و مناطق دارای پتانسیل مناسب جهت اکتشاف فسفات معرفی می¬گردد. با استفاده از روش¬های به کار گرفته می¬توان دریافت که به طور کلی مناطقی در شمال و شمال¬شرق خوزستان (لالی و مسجد سلیمان)، مرکز و شمال کهگیلویه و بویراحمد (دشتک، دهدشت و یاسوج) و جنوب¬غرب فارس (کازرون و فراشبند) دارای پتانسیل مناسب جهت مراحل بعدی اکتشاف می¬باشند. در نقشه¬ی پتانسیل¬یابی ذخایر فسفات منطقه¬ی مورد مطالعه، محدوده¬ی پتانسیل¬یابی شده از نظر اهمیت به 9 کلاس قابل تقسیم-بندی می¬باشد که محدوده¬های دارای ارزش بالاتر دارای اهمیت بیشتری می¬باشند. در انتها نیز ارتباط بین مناطق پتانسیل¬یابی شده با هر یک از عوامل مؤثر نیز مورد ارزیابی قرار گرفته شد و نتایج حاصله حاکی از ارتباط مستقیم این محدوده¬ها با عوامل هسته¬ی تاقدیس¬ها، گسترش لیتولوژی واحد کانی¬زایی و راه و همچنین ارتباط معکوس با عوامل شیب و شکستگی¬های منطقه می¬باشد.
مریم امیری کاظم رنگزن
همزمان با رشد صنعت گردشگری ، اکثر کشورها به منظور معرفی و شناساندن جاذبه های توریستی موجود ، به استفاده از تکنیک -ها و ابزار جدید برای تبلیغ و جذب گردشگر (بازاریابی توریسم ) پرداخته و از سوی دیگر برنامه ریزی ، تحقیق و توسعه این صنعت را در دستور کار خود قرار داده اند . پایه و اساس سه بخش بازاریابی توریسم ، بخش برنامه ریزی و بخش توسعه و تحقیق ، اطلاعات مکانی و توصیفی منطقه بوده و متقاضیان سفر از این اطلاعات به منظور تصمیم گیری و برنامه ریزی سفر خود ، شناسایی جاذبه ها در مقصد و نحوه دسترسی به آنها ، بررسی امکانات موجود ( هتلها ، رستورانها ، مراکز خرید و... ) استفاده می کنند .برنامه ریزان نیز این اطلاعات را برای تامین زیر ساختها و تسهیلات مورد نیاز توریستها ، شناسایی مکان جدید فعالیت توریست و.. به کار می برند .بدیهی است هر چه اطلاعات جامع تر ، دسته بندی شده و مهمتر از آن بروز و حتی المقدور آنلاین باشد مدیریت اطلاعات در این صنعت بهینه تر خواهد بود . در خصوص تهیه و جمع آوری اطلاعات و ارائه آنها روشهای گوناگونی همچون توزیع اطلس ها و نقشه های گردشگری ، توزیع بروشورها و کاتالوگها ، راه اندازی سایتهای اینترنتی گردشگری ، راه اندازی سیستم های gis و... وجود دارد . با توجه به اهمیت صنعت گردشگری و ارتباط این صنعت با قشر وسیعی از مردم ، جمع آوری اطلاعات بروز و اطلاع رسانی سریع به گردشگران و برنامه ریزان می تواند باعث افزایش رشد و توسعه این صنعت و پویایی آن گردد . در همین راستا استفاده از ابزار مناسب و کارآمد با قابلیت اطمینان بالا , بسیار موثر می باشد . به همین منظور در این پایان نامه روش ادغام امکانات برنامه نویسی ، امکانات gisو پایگاه اطلاعات توصیفی با هدف افزایش کارایی و کاربرد سیستم گردشگری پیشنهاد گردیده است و طراحی نرم افزار gis گردشگری بر همین اساس انجام و نمونه کار برای گردشگری استان خوزستان تهیه و اجرا گردیده است . قابل ذکر است در روشهای کنونی از ابزار ذکر شده اغلب به تنهایی استفاده شده که بدلیل وجود پاره ای از محدودیت در هر کدام ، امکانات و توانمندیهای سیستم محدودتر گردیده است که در این روش امکان ادغام این توانمندیها و ترکیب ابزار پیشنهاد و نمونه آن اجرا گردیده است . در این روش از ابزار برنامه نویسی برای بالا بردن قابلیت ها و امکانات نرم افزار ، سهولت کار با نرم افزار توسط کاربران ، ایجاد محیطی ساده ، فارسی و کاربر پسندانه با دکمه ها و منوهای زیبا جهت ترغیب کاربران به دریافت اطلاعات از این طریق ، استفاده گردیده است . در بخش اطلاعات مکانی ، gis جهت مهیا نمودن اطلاعات مکانی منطقه و در بخش اطلاعات توصیفی بانک اطلاعاتی sql جهت ایجاد بانک اطلاعات پایه در نظر گرفته شده است . در این روش مدیریت بانکهای اطلاعات در ساختار سرویس دهنده / سرویس گیرنده طراحی گردیده تا امکان بروز رسانی و اشتراک داده در بستر شبکه با تعریف سطوح دسترسی و حفظ امنیت فراهم گردد .
عبدالنبی سرافراز کاظم رنگزن
زون های خرد شده از مناطقی هستند که برای اکتشاف آب زیرزمینی مورد توجه آب شناسان می باشنند چرا که آب از مسیر شکستگی ها به درون آبخوان منتقل می شود، از طرف دیگر این مسیرها بواسطه انحلال گسترش می یابند و باعث بالا رفتن هدایت هیدرولیکی در سنگ می شوند. سازندهای سخت بختیاری ، ایلام-سروک و آسماری که بیشترین وسعت دشت پلی– میانرودان به خود اختصاص داده اند، بر اثر فشارهای تکتونیکی دارای شکستگی های متعددی هستند .از اینرو در تحقیق حاضر به بررسی تأثیر سیستم شکستگی سازند کنگلومرای بختیاری بر آبخوان دشت، که بیشترین وسعت را در دشت دارد، پرداخته شده است .محدوده دشت پلی– میانرودان در شمال شرق شهرستان لالی ، بین طول جغرافیایی 49 درجه و 4 دقیقه تا 49 درجه و 18 دقیقه شرقی و عرض جغرافیایی 32 درجه و 22 دقیقه تا 32 درجه و 35 دقیقه شمالی قرار دارد.این محدوده بر اساس تقسیم بندی واحدهای ساختمانی ـ رسوبی ایران در دو منطقه زاگرس مرتفع و چین خورده که توسط فروبار دزفول از یکدیگر جدا شده اند، قرار گرفته است. روند عمومی این منطقه تقریباً شمال غرب ـ جنوب شرقی است که در آن رسوبات مزوزوئیک و ترشیر بر روی هم قرار گرفته اند. در اجرای این تحقیق از فناوری سنجش از دور که یکی از ابزارهای موثر در زمینه مطالعات مختلف و خصوصاً علوم زمین بدلیل سرعت و دقت زیاد و نیز هزینه کم آن،استفاده شده است. پس از استخراج اطلاعات از تصاویر ماهواره ای با استفاده از نرم افزارهای تخصصی سیستم اطلاعات جغرافیایی gis ، همپوشانی و تحلیل های مختلف انجام شده است.به این منظور پس از تهیه لایه شکستگی های دشت و لایه های متعدد دیگر، تحلیل های مختلفی با منابع آب زیرزمینی منطقه ( چشمه ها و چاه ها ) انجام شده است. از سوی دیگر برای تدقیق اطلاعات بدست آمده ، از اطلاعات زیرسطحی دشت ( مقاطع ژئوفیزیک ) نیز بهره گرفته شده است که نتایج سودمندی بین سیستم شکستگی در سازند کنگلومرای بختیاری با آب زیرزمینی بدست آمده است .