نام پژوهشگر: بهزاد بخشنده ناورودی
اسماعیل روحی جواد ترکمن
حجم چوب در جنگل از مهمترین فاکتور های مدیریت و برنامه ریزی طرح های جنگلداریست که متاثر از شکل درخت است. عوامل شکل زمین به لحاظ ایجاد شرایط اکولوژیکی مختلف بر روی مولفه های شکل درخت تاثیر می گذارند. گونه راش یکی از عمده ترین گونه های تجاری جنگل های شمال ایران است و سطح وسیعی از این جنگل ها را به خود اختصاص داده است. طرح های جنگلداری اغلب به منظور بهره برداری از این گونه اجرا می گردد. بنابراین آگاهی از وضعیت کمی و کیفی این گونه و به خصوص وضعیت رویشی آن لازم و ضروری است. به منظور بررسی تاثیر عوامل شکل زمین بر شکل درخت راش در حوزه 9 شفارود تعداد 411 درخت قطع شده در 4 جهت جغرافیایی شمال، شمال شرق، شرق و شمال غرب مورد اندازه گیری قرار گرفت. درختان اندازه گیری شده در 4 کلاسه شیب 30-0 ، 45-30 ، 60-45 و بالاتر از 60 درصد طبقه بندی شد. پس از محاسبات مقدماتی مقدار عددی حجم کامل درخت و کلیه مولفه های مربوط به شکل درخت (ضرایب شکل و ضرایب کاهش) برای تک تک درختان انداه گیری شده، بدست آمده و به وسیله آزمون آنالیز واریانس یک طرفه و تست توکی در جهات جغرافیایی و کلاسه شیب های مختلف مورد تجزیه تحلیل آماری قرار گرفت. مقایسه میانگین مولفه های مختلف شکل درخت در جهات و کلاسه شیب های مختلف، تفاوت معنی داری در سطح 95 درصد نشان داد(05/0 ? p). این مطالعه نشان داد شکل درختان راش در جهت جغرافیایی شمال و کلاسه شیب 45 تا 60 درصد سیلندریک تر بوده و کیفیت مناسبی از خود نشان دادند. رویشگاه های موجود در جهت شمال غرب بعد از شمال از کیفیت مناسبی برخوردار بودند.