استان گلستان وشهرتاریخی گرگان به گواه تاریخ ومطالعات باستان شناسی از تاریخ معماری وشهرسازی ارزشمندی برخوردار است. گلستان به جهت پنبه و خاویاربه سرزمین طلای سفیدومرواریدسیاه مشهورشده ودارا بودن جاذبه های طبیعی وتاریخی سبب شده این استان از امکانات بالایی برای جذب جهانگرد برخوردار شود. هدف ازاین تحقیق ارائه طرح مرمت واحیاء یک اثرارزشمندتاریخی درجهت حفظ ومعرفی جذابیت های معماری این بنا به گردشگران وکاربران است. بطورکلی اطلاعات در مورد استان گلستان اندک بوده واکثرآثارفاقدمدارک متقن ومستند هستندواقدامات انجام شده نیز صرفاًمحدودبه چند مورد شاخص بوده وعملاًتجارب دراین موردانگشت شمار است.سابقه تحقیق دراین مورد در تالیفات داخل یافت نشدودسترسی محقق به منابع خارجی نیز بسیارمحدودبوده است. روش تحقیق دراین رساله مبتنی بر رویکردی توصیفی-تحلیلی-تطبیقی وتجربی بوده است. مدرسه عمادیه بازمانده مدارس دینی تشیع درمحله درب نو شهر گرگان بوده که متعلق به دوره صفویه است،این بنا به علت شرایط اقلیمی واجتماعی در معرض آسیب های بسیاری بوده وهم اکنون متروک وبلا استفاده است که این مسئله لزوم تحقیق بیشتر در این مورد را فراهم می آورد.

بازارهای سنتی ایران را به عنوان بخشی قابل تامل از میراث فرهنگ دیرپای ایرانی، از دیر باز به عنوان یک نهاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایفای نقش کرده است، و به درستی یک میراث فرهنگی زنده محسوب می شود. . آنها در قلب شهرهای ما و در واقع در بطن مدنیت ایرانی قرار داشته است. اما گذشت زمان و گسستگی میان نسلها چهره امروزه آن را تغییرداده است. حفاظت و استمرارحیات با سوق دادن آنها به سمت معاصرسازی برای نگهداری در چرخه حیات شهری یکی از اهداف مهم در زمینه مرمت شهری محسوب می شود. مرمت و ساماندهی بازارها نه با نگاهی صرفا کالبدی بلکه به منظور پاسخ گویی به نیاز کاربران تحقق می یابد و موجب استمرار آن می گردد. هدف این پژوهش حفظ ساختارهای کالبدی، اجتماعی و کارکردی با نگاه جامع به مرمت می باشد. در این تحقیق به بررسی ساختار کالبدی و اجتماعی و تاثیرات آن بر نحوه اداره بازار به چگونگی استمرار حیاتش در طول تاریخ می پردازد و در جستجوی راهکاری است تا بتوان به حفاظت از آنها پرداخت.. روند پژوهش براساس مستندات تاریخی و کتابخانه ای، برداشت های میدانی(مستند نگاری، کنترول تغیرات، جمع آوری پرسشنامه و برداشتهای معماری و شهرسازی ) صورت گرفته است؛ نتایج تحلیل ها و برداشتهای تاریخی و میدانی، ضعف مدیریتی و سلب مسئولیت های اجتماعی از کاربران و عدم توجه به ساختار های جدید شهری در پیرامون مجموعه بازار و به روز نبودن بازار، فقدان شناخت کابر نسبت به فضا را پیرامون موضوع نشان می دهد. در بازنگری صورت گرفته مهمترین اقدام هم سو کردن گروههای ذینع و ذینفوذ و در اولویت قراردادن کاربران و کالبد بازار در مقابل اعمال هر گونه مداخله است. به این منظور تعریف پایگاه پژوهشی و استقرار نماینده تمام ارگانهای دولتی و اجتماعی مرتبط بازار اولین پیشنهاد طرح می باشد. که راهبردی جامع قلمداد می شود. مرحله بعدی طرح ساماندهی راسته، بالا بردن کیفیت فضایی، ساماندهی حمل و نقل و ترافیک محدوه، توجیه کاربران، حفظ ارزش ها است؛ تا بتوان با ارتقای کیفی فضایی و برقراری تعادل میان فضاهای شهری بازار را مجددا در زنجیره اصلی فضاهای شهر قرار داد و با تجدید حیات آن کاربران را به حفاظت از آن ترغیب نمود.

نور لازمه دیدن و همواره یکی از عناصر حیاتی زندگی بشر بوده است. دلیل اهمیت نور به عنوان عامل تاثیر گذار بر ارزش فضایی به جهت قدرت آن در متاثر کردن ویژگی های دیگر فضا می باشد، آنچنانکه با نور می توان خواص دیگر فضا، مثل رنگ و بافت را تغییر دادیا بر آن ها تاکید کرد و بدین جهت در معماری و هنر همواره مورد نیاز بوده و به شکل های متنوع مورد استفاده قرار گرفته است. به کمک نورپردازی نه تنها ماهیت واقعی فضاها و عناصر شهری را می توان آشکار کرد، بلکه می توان نوعی تحول و دگرگونی یا به عبارت دیگر نوعی دگردیسی برای آن ها در نظر گرفت و بازتاب های متفاوتی از یک فضا یا عنصر را به نمایش گذاشت. از طرف دیگر، فضاهای باز شهری به دلیل اهمیتی که در بازسازی روحی و زدودن خستگی افراد جامعه دارند، باید هم در طول روز و هم در طول شب از این نظر که چه نوع فضایی را برای ناظران و استفاده کنندگان ایجاد کنند، مورد بررسی قرار گیرند و ایجاد محیطی امن وایمن و باکیفیت نمایند. در این مورد ابنیه تاریخی نقش بسزایی داشته و به جرأت می توان گفت که در طول شب تنها با نورپردازی زیبا و بخردانه می توان زیبایی و جاذبه آن ها را به تصویر کشید. لذا با هدف رسیدن به موارد ذکرشده، مطالعه بر روی موضوع نور و نورپردازی آغاز گردید. در این مطالعه، شناخت مفاهیم فنی و اصول نورپردازی بالاخص در ارتباط با ابنیه تاریخی مدنظر قرار گرفته تا به کمک آن بتوان دستورالعملی برای نورپردازی این بناها با توجه به عدم آسیب رسانی به آن ها از جانب اثرات نور و تجهیزات نوری ارائه داد. پس از مطالعه اصول و مفاهیم مربوطه و تجزیه و تحلیل آن ها و آشنایی با چگونگی محاسبات روشنایی مورد نیاز با پروژه، اصول کلی مربوط به طراحی و اجرای پروژه های نورپردازی تهیه و تنظیم گردید و در پایان نیز برای نمونه در مورد نورپردازی مسجد شیخ لطف الله با هدف تاکید بر ارزش های آن و جلوگیری از ایجاد آسیب ناشی از نور و تجهیزات نوری بر آن، محاسبات روشنایی انجام شده و طرح ها و پیشنهاداتی ارائه گردید.

سازه در کنار فرم و عملکرد، بخش مهمی را در بررسی معماری ایفا می نماید. رفتار های سازه ای و تحلیل آن ها نیز در چگونگی آسیب پذیری و مقاومت حائز اهمیت می باشد و این نکته از دید معمار سنتی فراموش نشده است. پژوهشی که در پیش رو است، با این نگرش آغاز گردید که در بین انواع سازه های تاریخی ، پوشش ها مورد بررسی قرار گیرد و در راستای فرآیند روش تحقیق ، با بزرگنمایی بر موضوع ، پژوهش تاق های آهنگ و تویزه(چفد )مد نظر قرار گرفتند. البته باید موضوع را روشن تر بیان نمود . تاق های ( چفدها ) مورد پژوهش آنهایی هستندکه تاق هایی است که صرفا در یک محور کشیدگی در آن ها انجام شده باشد اما در سایر تاق ها با توجه به دوران یک قوس حول یک محور تحت زاویه 360 ، تئوری دیگری از تاق ها یعنی تئوری پوسته مطرح می گردد . و در این پژوهش بیشتر سعی شده است در بخش های آنالیز و نمونه های مورد مطالعه چفد ها ( شامل : تاق های آهنگ ، تویزه ها ) مورد مطالعه قرار گیرد. تصور بر این است که مطالعات در زمینه سازه ی تاق ( چفد) در معماری به کمال صورت گرفته است و یک گام جلوتر یعنی شیوه های آسیب پذیری و بالاخص بررسی فرآیند ایجاد ترک در این سازه های مورد پژوهش قرار بگیرد . در این راستا و پس از بررسی نمونه های مورد مطالعه یعنی تاق های (چفد ها) سلجوقی موجود در مسجد جامع اصفهان و تاق آهنگ جبهه شمالی مدرسه سلطان سنجر اصفهان ، نتیجه ای که بدست آمد می تواند قابل تعمیم در سازه های تاریخی تاق باشد. در فرآیند پژوهش از شیوه تحلیل های کامپیوتری نیز استفاده شد که توسط دو شیوه مختلف نرم افزاری یعنی استفاده از المان های محدود و کاربرد ansys و همچنین استفاده از منحنی درونی فشاری تاق و کاربرد arco مد نظر بوده است. تنش ها ی بوجود آمده که در تاق منجر به آسیب می شود در سه حوزه ها قابل بررسی است است واین شرایط نحوه ی آسیب پذیری را فراهم خواهد آورد ، نیروهای وارد آمده در بالای تاق ، رفتار درونی سازه تاق ، چگونگی تکیه گاه که شامل دیوارها یا ستون ها در بخش پایه ی تاق خواهد بود. از موارد یاد شده می باشند. با توجه به بیان سه حوزه عمده چگونگی آسیب پذیری ، مراحل آسیب پذیری نیز قابل پیش بینی در تاق خواهد بود . به طور مثال می توان گفت در صورتی که پایه ستون در بخش زیرین تکیه گاه تاق دچار جابجایی شود ابتدا در گوشه سازی و سپس در تویزه و چفد تاق ترک رخ خواهد داد . ترک در تاق های آهنگ و تویزه ها آنجایی رخ می دهدکه منحنی درونی فشاری تاق از راستای خود خارج گردد یا این که بیشینه تنش ها در بخش هایی از تاق از آستانه مقاومت بیشتر وشرایط ایجاد ترک را بوجود آورد. در پایان نیز چشم اندازی کلی بر شیوه های استحکام بخشی و حفاظت سازه ی تاق( چفد) به صورت پیشنهاداتی ارایه گردیده است

بافت تاریخی زواره، یکی از شهرهای کهن ایران زمین که در میان حصاری عظیم محصور بوده، همانند بافت قدیم سایر شهرهای ایران در مرحله گذار توسعه وگسترش کالبدی، در حال فروپاشی و از بین رفتن است. در این میان، حصار تاریخی این شهر بیش از هر قسمت دیگری در معرض تخریب قرار گرفته است به طوری که تنها قسمت اندکی ازآن پابرجاست. شایان ذکر است که بخشی از این قسمت، نقش دیوار سایه انداز یخچال قدیمی شهر را هم ایفا می کرده است. نکته قابل توجه این است که با وجود ویرانی بخش وسیعی ازحصار، این شهر از معدود شهرهای باستانی است که هنوز می توان محدوده بافت تاریخی و محل دروازه هایش را شناسایی کرد. در این راستا بخش باقیمانده حصار، ردپای ارزشمندی از این عنصر شهری است که نیاز مطالعه و تثبیت آن برای بازخوانی قسمت های تخریب شده بیش از هر زمان دیگری حس شده و اهمیت و ضرورت تحقیق را نیز روشن می سازد. همچنین احیا یخچال مجاور حصار به عنوان یک عنصر شهری با کاربری خدماتی و عمومی که خود عاملی موثر در راه جلوگیری از تخریب حصارباقی مانده بوده، می تواند حائز اهمیت باشد. به همین دلیل نگارنده بر آن شد که مطالعات علمی خود را بر روی حصار شهر و یخچال مجاور آن آغاز کند. بدین منظور، بررسی های اولیه در جهت شناسایی کلی بافت، بازخوانی حصار زواره و یخچال شهر با دو روش مطالعات کتابخانه ای و میدانی آغاز شد و سپس با تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده و بررسی موارد مشابه، نقشه های روند گسترش بافت قدیم و برج و باروی شهر تهیه گردید. در ادامه در ارایه طرح مرمت و احیا، هدف تنها ارتقاء، بهبود و حفاظت از کالبد بخش های باقی مانده حصار و یخچال شهر نبوده بلکه حضورگردشگر نیز در روند طرح به عنوان یک عنصر مهم تاثیرگذار بوده است.

شهر تاریخی بیشاپور یکی از سر آمدترین کلان شهر های دوره ساسانی که دارای سند مکتوب شهر سازی بوده که در سال 272-241 میلادی به دستور شاپور اول ساخته و این سند تاریخی مکتوب بر روی ستون های یاد بود شهر نقر گردیده است . بیشاپور دارای دوره های استقراری ساسانی و اسلامی ( قرن هفتم هجری قمری ) بوده که از جمله بناهای ساسانی می توان به ایوان موزائیک ، تالار تشریفات و معبد آناهیتا و ... و در دوره اسلامی به مسجد دوره اسلامی مسجد جامع بیشاپور ، مدرسه دوره آل بویه و حمام های آن اشاره کرد . عمده مصالح بکار رفته در بناهای مذکور سنگ لاشه و ملات گچ و خاک بوده است که سطح آن با لایه ثانویه ضخیمی از گچ پوشانده شده است و بر سطح آن تزئینات گچبری یا رنگ آمیزی بر روی گچ وجود دارد که این گچبری ها در قطر ها و لایه های متفاوت اجرا شده اند . در این پژوهش از آنجایی که مورد مطالعاتی ما ملات ساسانی بیشاپور بود و بخش ارگ شاهی را به عنوان بخش مورد مطالعه در نظر گرفته ایم و بخش هایی از 2 دیواره تالار تشریفات و ایوان موزائیک را مورد بررسی قرار داده ایم .در حقیقت با توجه به گچ و خاک بودن ملات این بنا ها و استحکام بسیار بالای آنها پس از گذشت حدود 1800 سال ، تصمیم بر مطالعه این ملاتها ، جهت مرمت قسمت های بسیار کم آسیب دیده و استفاده در مناطق مشابه گرفته ایم . طی بررسی های انجام شده و انجام آزمایشات ، xrd ، xrf ، آنالیز تر و میکروسکوپ الکترونی به این نتیجه رسیدیم که گچ و خاک بودن ملات صحت داشته و درصد بسیار کمی از آهک در ساخت ملات بکار رفته که در محیط سولفاته و وجود رطوبت محیطی این آهک خود تبدیل به گچ می شود و باعث استحکام بیشتر ملات می شود و در حقیقت نوعی خود حفاظت گری را معرفی می کند .طی آنالیز xrf و مقایسه آنها با هم متوجه تشابه بسیار زیاد ملات مصرفی در تمامی موارد آنالیز شده در فواصل مختلف در 2 بنای مختلف متوجه شدیم که ملات ها تقریباً یکسان بوده اند . راهکار های پیشنهادی برای مرمت و باز سازی قسمت هایی که ملات دچار ریختگی شده ، استفاده از گچ دست کوب محلی و در صد بسیار کم آهک به صورت شیر آهک بسیار بسیار رقیق در تهیه ملات گچ و درصد کمی خاک سرند نشده است .برای حفاظت فیزیکی دیواره ها نیز سقف های حفاظتی گالوانیزه که با تعبیه آبراهی در بالای سقف ها آب های حاصل از باران به قنات های پشت ارگ شاهی هدایت کند پیشنهاد می شود .

بافت و مراکز با ارزش تاریخی و فرهنگی شهرهای ایران مملو از بناهای ارزشمندی است که متاسفانه به علت عدم توجه کافی در حال فرسودگی و زوال هستند.شناخت و احیاء خانه و خانه سازی سنتی به عنوان بخشی از معماری کشورمان ضمن آنکه از وجه اقتصادی و تامین رفاه عمومی واجد اهمیت والایی است،در عین حال باعث برقراری پیوند ما با مواریث گذشته و آموزش مجدد از تجارب گرانبهای آنان می گردد.خانه های تاریخی شواهد زنده ای از دوران بسیار مهم تاریخی در ایران اند.وجود این سرمایه های فرهنگی و تهدیداتی که با توسعه جدید متوجه آنهاست،واکنشی سریع را ضروری می کند.بی اعتنایی به این آثار،حاصلی جز تجربه کردن مجدد آزمودنی ها و در نهایت عقب ماندگی فرهنگی را به دنبال نخواهد داشت.موضوع مورد مطالعه(طرح مرمت و احیاء خانه تقی زاده اسکویی)که یک خانه دوره قاجاری است و به صورت دو بخش اندرونی و بیرونی در سه طبقه زیرزمین،همکف و اول ساخته شده است،به رغم آنکه در نزدیکی های مرکز شهر واقع شده است، تاکنون اقدام مهمی برای شناساندن،حفظ و نگهداری و بازگرداندن حیات مجدد به طور صحیح به آن انجام نشده است.اینک بسیار حیاتی است که ارزش آن شناسایی و جهت استفاده مجدد مورد بررسی واقع شود. این پایان نامه با روش های توصیفی،تحلیلی و تطبیقی سعی در برآوردن اهداف آن(مرمت و احیاء خانه قدیمی که ضمن ارتقای سطح معنایی و ارزش های بنا،می توان آن را برای آیندگان حفظ کرد)به نگارش در آمده است.بدین منظور با مطالعه و شناخت بنا سعی در شناساندن ارزش های فرهنگی،هنری و تاریخی آن شده و در ادامه در پی تجزیه و تحلیل آسیب های بنا،به طرح مرمت و احیاء خانه پرداخته شده است.امید است نتایج این تحقیق گام مهمی در جهت شناساندن نحوه خانه سازی در این منطقه و نیز به عنوان منبع قابل رجوعی برای دانشجویان هنر و معماری،مرمت،پژوهشگران و علاقه مندان در این زمینه باشد.مضاف بر آن،برای مردم شهر نیز می تواند مفید واقع شود.

تبریز و یکی از محلات بافت قدیم آن با نام سرخاب جایگاه بسیاری از خانه های تاریخی ارزشمند باقیمانده از دوران قاجار است. این پایان نامه بر آن است تا با مطالعه ای کلی در باب فضاها و خصوصیات معماری خانه های قاجاری تبریز به راهکارهای مرمتی و امکان سنجی احیاء آنها به عنوان مراکز فرهنگی - پژوهشی و دیگر گزینه های ممکن بپردازد. در این رهگذر به بررسی و ارائه طرح مرمت و احیای خانه میرزا مهدی فراشباشی- یکی از دامادهای مظفرالدین شاه قاجار- به عنوان نمونه ای الگویی اقدام گردید. در ضمن اینکه حفاظت از این بنا به عنوان خانه یکی از شخصیت های دوران قاجار و فضای معماری و تزئینات گچکاری و آیینه کاری سقفی و پنجره-های اروسی اهمیت دارد. نتایج این تحقیق که شامل طرح مرمت و احیا است، قابل استفاده سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان آذربایجان شرقی است. روش تحقیق از نظر هدف: کاربردی، از نظر روش: تاریخی، مورد کاوی، توصیفی و تحلیلی، روش گردآوری داده ها: کتابخانه ای، میدانی و مراجعه به مدارک و اسناد، و روش تجزیه و تحلیل: کیفی است. در این تحقیق ابتدا به بررسی خانه های قاجاری تبریز و ارتباط فضائی و نوع تزئینات و خصوصیات کلی معماری قاجار پرداخته، سپس به آسیب نگاری و آسیب شناسی پرداخته می شود تا با توجه به آسیب های موجود به ارائه طرح مرمت پرداخته شود. در نهایت برای احیای این خانه، با توجه به قابلیت های فضایی و کالبدی به ارائه پیشنهاد پرداخته می شود.

در این رساله، ابتدا برخی تعاریف و قضایای مقدماتی (نیم)ابرگروه ها را بیان سپس مفهوم (نیم)ابرگروه های مرتب جزیی را تعریف می کنیم. در ادامه ?-نیم ابرگروه ها را که تعمیمی از ?-نیم گروه ها و نیم ابرگروه ها است را معرفی کرده و رابطه اساسی روی ?-نیم ابرگروه ها را به عنوان کوچک ترین رابطه هم ارزی منظم قوی، مطالعه می کنیم. همچنین ایده آل های اول و نیم اول یک ?-نیم ابرگروه را بررسی می کنیم. ?-نیم ابرگروه های وابسته به یک مجموعه از روابط دوتایی را معرفی کرده و شرط های لازم و کافی را ارایه می کنیم به طوری که s یک ?-نیم ابرگروه شود که در آن ? یک مجموعه از روابط دوتایی روی s است. در ادامه، مفهوم ?-نیم گروه های n-تایی را به عنوان تعمیمی از نیم گروه های n-تایی و ?-نیم گروه ها معرفی می کنیم. سپس نیم گروه n-تایی عملگر وابسته به یک ?-نیم گروه n-تایی را تعریف کرده و ارتباط بین آنها را بررسی می کنیم. روابط هم ارزی گرین را برای یک ?-نیم گروه n-تایی بیان و برخی خواص آن ها را اثبات می کنیم. در فصل آخر، ابرگروه های توپولوژیک از نوع مارتی و پلی گروه های توپولوژیک را مطالعه کرده و با در نظر گرفتن توپولوژی خارج قسمتی القا شده توسط رابطه اساسی، نشان می دهیم که اگر هر زیرمجموعه باز آن یک ابرگروه توپولوژیک یک بخش کامل باشد، آنگاه گروه اساسی آن یک گروه توپولوزیک است. در پایان، قضایای یکریختی را برای پلی گروه های توپولوژیک بیان و اثبات می کنیم.

شهر تهران و یکی از محلات قدیمی آن، به نام محله ی عودلاجان، جایگاه بسیاری از خانه های تاریخی باقیمانده از دوره ی قاجار است، که یکی از این یناهای ارزشمند، خانه تاریخی سرهنگ ایرج می باشد. این بنا که نزدیک به 60 سال محل سکونت یکی از افسران با تجربه ی دوره ی پهلوی اول به نام سرهنگ ایرج بوده، چند سالی بدون سکنه و حفاظت، رها و در نتیجه به مکانی جهت تجمع و سکونت معتادین و خلافکاران تبدیل شده، تا اینکه در سال 1384 به ثبت میراث فرهنگی استان تهران در امده و جزئی از اثار ارزشمند تاریخی تهران، قرار گرفت. با توجه به ارزش های تاریخی و فرهنگی بنا و همچنین تزیینات گچبری موجود، معماری زیبا و دلنشین و وسعت بنای مورد نظر، حفاظت و ارائه ی طرح مرمت مناسب و کارآمد می تواند تا حد زیادی از وارد آمدن آسیب های بیشتر به بنا جلوگیری و آن را به عنوان یکی از آثار و میراث فرهنگی کشور حفظ کند. این پایان نامه بر آن است تا علاوه بر معرفی بنا، آسیب شناسی و ارائه ی طرح مرمت اصولی به احیای این خانه ارزشمند، با توجه به قابلیت های فضایی و کالبدی و با تعریف کاربری صحیح و در خور بنای مورد نظر بپردازد، تا از این طریق علاوه بر رفع نیاز های جامعه و تغییر دیدگاه ساکنین بافت نسبت به بناهای قدیمی، موجبات حفاظت از بنا را نیز فراهم اورد. نتایج این پایان نامه، نشان دهنده ی این امر می باشد، که این بنا و بافت تاریخی ارزشمندش (محله ی عودلاجان) دارای ویژگی ها و پتانسیل های زیادی جهت احیا و معاصر سازی، با رعایت اصول حفاظتی می باشد و همچنین قابل استفاده توسط سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان تهران است. روش تحقیق این رساله از جهت هدف: کاربردی و از جهت روش: تاریخی و توصیفی، روش گرداوری داده ها: کتابخانه ای و میدانی و روش تجزیه و تحلیل: کیفی می باشد.

ایران کشوری است که جزو مناطق خشک و نیمه خشک جهان محسوب می گردد و کم آبی همواره مشکل بزرگی بوده که ایرانیان با آن سر و کار داشته و در جهت رفع آن توانسته اند با تکیه بر دانش مهندسی خویش، به ابداعات بی نظیری از جمله احداث سازه آبی شترگلو نیز دست یابند. شترگلو نوعی سازه آبی سنتی می باشد که کار انتقال آب را از مکانی به مکان دیگر انجام می-دهد. از جمله مناطقی که این سازه آبی را می توان در آن جستجو نمود، شهر ماهان واقع در استان کرمان می باشد. در این شهر نمونه بی نظیری از این سازه هیدرولیکی وجود دارد که به دلیل اهمیت آن، بنایی به همین نام نیز شهرت یافته است، بنای شترگلوی ماهان. علاوه بر شاخص بودن این بنا به دلیل وجود سازه آّبی شترگلو، از لحاظ ویژگی های معماری و تزئینات نیز حائز اهمیت می باشد. در مرکز ساختمان حوض خانه ای قرار دارد که در اطراف آن علاوه بر اتاق ها و رواق ها، دهلیزهایی تعبیه شده که جریان هوا را از دو بادگیر قرینه و پس از عبور از خنکای آبی که از فواره می جوشد، به بیرون هدایت می کند. هم چنین وجود تزئینات گچ بری در تمامی بخش های بنا، بر اهمیت آن بیش از پیش افزوده است. در این پژوهش سعی برآن شده است که با استفاده از روش کتابخانه ای، مطالعات و تحقیقات میدانی و هم چنین با استفاده از روش تحلیلی به بررسی و شناخت همه جانبه بنای شترگلو و هم چین سازه هیدرولیکی شترگلوی ماهان نیز بپردازیم. هدف از انجام آن، معرفی بنای شترگلوی ماهان از نظر ویژگی های فنی و معماری، شناساندن سازه آبی شترگلو از لحاظ سازه ای و مهندسی هیدورلیک و در نهایت، ارائه طرح مرمت و احیا این بنا می باشد تا از خطر فرسایش و نابودی هرچه بیشتر آن جلوگیری کرده و به رونق محیط اطراف آن نیز کمک نمائیم. مهمترین نتایج به دست آمده در پژوهش حاضر، شناخت و معرفی همه جانبه بنای شترگلو با توجه به احیا و دادن کاربری به آن، با تأکید در جهت حفظ و عدم تخریب اینگونه بناها، هم چنین معرفی و تحلیل هیدورلیکی سازه آّبی شترگلو به عنوان مادر و نمونه اولیه سیفون های معکوس امروزی نیز می باشد.

چکیده: بافتها و مجموعه های تاریخی و فرهنگی کشور مملو از بناهای ارزشمند بسیاری می باشند که میراث باشکوه تاریخ این مرزو بوم هستند. هر یک به تنهایی می تواند گنجینه ای از دانش و فرهنگ معماری این سرزمین باشد. امروزه بی توجهی و مطرود شمردن این بناها نابودی این گنجینه ها را موجب شده است ، و این غفلت متأثر از مدرنیته شدن شهرها و تغییر سبک زندگی است. که خود را بی نیاز از گذشته می داند. در حالیکه شناخت گذشته می تواند تجاربی در پیشبرد آینده در اختیار ما قرار دهد و نقش معماری به عنوان یکی از حلقه های پیوند دهنده فرهنگ و تاریخ از گذشته به آینده برکسی پوشیده نیست. سرزمین خراسان با داشتن تاریخ پر فراز و نشیب خود مجموعه ای از بناهای مختلف است. رباط عشق نیز یکی از بیشمار بناهایی است که مورد بی توجهی قرار گرفته است و دارای قدمتی 700 ساله است. زمان ساخت آن به دوره تیموری باز می گردد. این بنا بر سر راه قدیمی جرجان- نیشابور قرار گرفته که از راههای پر اهمیت گذشته بوده است. در محوطه ای تاریخی قرار دارد که علاوه بر رباط عشق، رباطی دیگر نیز در این محوطه وجود داردکه تنها تهرنگ آن باقی مانده است و همچنین وجود تپه ای باستانی که نشاندهنده اهمیت این منطقه در زمان گذشته دارد. رساله پیش رو با این هدف شکل گرفته است که راهکار برای پایدارسازی و استحکام بخشی بنا از تخریب بیشتر ارائه دهد. این با شناخت و آشنایی گذشته و ماهیت بنا؛ در دو بخش کالبد و تاریخچه آن مقدور گشت لذا برای پیگیری پژوهش از روش توصیفی و تجزیه و تحلیل بهره گیری شده است می شود. برای شناخت کالبد بنا ویژگیهای جغرافیایی، اقلیمی و طبیعی منطقه شناسایی شد و برای عملکرد آن تاریخچه و هدف ساخت بنا بررسی شد. این شناخت کمک نمود تا پلان و نقشه بنا باز خوانی شده طرح و نقشه اولیه آن بدست آمد از اینرو طرح ارائه شد. در طرح مرمت نیز سعی شد که بنا از تخریب و آسیب بیشتر حفظ گردد. باشد که نتیجه حاصل از این رساله منبعی برای دانش دوستان و دانش پژوهان عرصه هنر و معماری باشد.

شیوه های حفاظت و مرمت کتیبه های کاشی معرق در ایران متفاوت و حجم مرمت ها چشمگیر است. بنابراین، لازم است که برای پیش گیری از مخدوش شدن این کتیبه ها و هماهنگ سازی مرمت ها با ایده ها و معیارهای ارزشمند مطرح شده در حوزه میراث فرهنگی در سطح بین الملل، مثل حفظ اصالتمندی و یکپارچگی ، تلاش جدی صورت پذیرد. با بررسی مقوله های اصالتمندی و یکپارچگی در منشورها، قوانین بین المللی و همین طور مطالعات میدانی درباره ی نحوه ی مرمت کتیبه های کاشی معرق در ایران می توان به برخی اصول جامع و کلی درباره ی چگونگی برخورد با کتیبه های کاشی معرق رسید. نوع پژوهش بنیادی،روش پردازش داده ها توصیفی - مقایسه ای؛ و روش گردآوری اطلاعات میدانی و کتابخانه یی ست. حاصل این مطالعه، ارزیابی وضعیت کنونی حفاظتی کتیبه های کاشی معرق در ایران، بررسی شیوه های حفاظت و مرمت کتیبه ها و میزان پایبندی شیوه های مرمتی به مولفه های اصالتمندی و یکپارچگی و در نهایت ارائه طرح حفاظت و مرمت کتیبه های کاشی معرق گنبد غفاریه شهرستان مراغه است.

در محله نوادان شهرستان ابرکوه از توابع یزد، بقایای بنایی منفرد و خشتی با پلان مربع به نام سیدون گلسرخی بجامانده است که از لحاظ اسلوب همانند بناهای دوره ایلخانی شهر یزد است. سقف بنا سالیان درازی است که فرو ریخته و آنچه باقی مانده چهار دیوار خشتی است که دچار از هم پاشیدگی در زوایا و سرسفت شدن جرزها به سمت بیرون شده است. تزیینات باقی مانده اصیل بنا اندک و نشان از انبوه تزیینات قدیم دارد. در این رساله، نگارنده با هدف شناساندن بنای سیدان (سیدون) گلسرخی به عنوان بنایی که اطلاعات مدون و تاریخ مشخصی را ندارد به مسأله ی معرفی، آسیب شناسی، طرح مرمت و حفاظت این بنا پرداخته است. مسائلی که در رابطه با این موضوع مطرح است روش مناسب جهت مداخلات لازم در بنایی خشتی است که احتمالاً مربوط به قرن هشتم بوده و با آسیب های سازه ای شدید مواجه است؛ سقف بنا در گذر زمان فروریخته و جرزها نیز به بیرون سرسفت شده و موجب از هم پاشیدگی در گوشه ها شده اند. میزان مداخلات و نحوه آن به طوری که مناسب ترین روش در جهت حفاظت و مرمت بنا اتخاذ گردد، در ادامه رساله پیشنهاد گردیده و چگونگی پوشش بنا به عنوان مهم ترین اقدام بررسی شده است.

قلعه ضرغام السلطنه واقع در استان چهارمحال و بختیاری شهرستان بروجن شهر فرادنبه می باشد که مطابق با کتیبه موجود بر بدنه بارو در سال 1274ه.ق ساخته شده است. قلعه ابتدا ساختمانی کشیده در بخش شرقی بوده و احتمالاً مهمانسرای خوانین بختیاری بوده است که توسط عموها و پدر به ضرغام السلطنه واگذار می گردد و بعد ها توسط ایشان بخش جدیدی در ضلع غربی به آن اضافه می گردد. الگوی معماری این قلعه کاملاً درون گرا بوده و همه ی بازشوها و نورگیر ها از حیاط تامین می گردد و فقط پنجره هایی کوچک در ارتفاع و طبقه دوم باروی ضلع شمالی دیده می شود. اگرچه تعدادی از قلاع خانی قاجاری در این استان باقی مانده است؛ لیکن شاید بتوان گفت قلعه فرادنبه یکی از کاملترین و نفیس ترین الگو های معماری این قلاع بوده که 1.1 هکتار وسعت داشته و تماماً به صورت دو طبقه و با برج و باروی بلندساخته شده است. متاسفانه به دلیل متروکه ماندن،کهنگی و فرسودگی،سرقت و به حراج گذاشتن متعلاقات نفیس بنا و توسعه نامناسب شهر بخش اعظم این اثر از بین رفته است و هم اکنون جز جبهه شمالی قلعه کهنه و بخش های کمی از مخروبه های حرم سرای قلعه جدید و حمام و بخشی از سردر و باروی ضلع جنوبی بقایای بیشتری باقی نمانده است و بر روی محدوده ی اصلی لامردون(بیرونی)و جبهه جنوبی حرم سرای قلعه جدید، خانه های نوساز ساخته شده است. در این پژوهش پس از بررسی جامع آسیب ها و شناسایی عوامل مخل راه حل های درمانی ارائه شده است. بازخوانی پلان معماری اثر بخشی از مهمترین اهداف بوده که به دلیل عدم امکان آوار برداری و پی گردی، با استفاده از اطلاعات بازماندگان مسن تر خاندان ضرغامی، بررسی نظام گز و پیمون و تکرار مدول های موجود، اسناد فنی قدیمی مانند عکی های هوایی و توصیفات جهان گردان به بازخوانی پلان پرداخته شده است. نحوه برخورد در طرح مرمت اثر، حفاظت، استحکام بخشی، مرمت تکمیلی و احیای ارزش های متمایز کننده بنا می باشد و در پیشنهادات مرمتی به پی بندی، مرمت و دوخت و دوز ترک ها، مرمت نازک کاری ها و تزئینات وابسته، آوار برداری و خوانا سازی پلان ،بازسازی طبقه همکف مطابق با جزئیات معماری سنتی موجود و با مصالح خشت و نمای آجری پرداخته شده است و برای احیای هیبت و مرتفع بودن بنا در محدوده شهر پیشنهاد بازسازی برج و بارو به ارتفاع دو طبقه داده شده است و در فازهای بعدی پیشنهاد تملک و آزاد سازی عرصه و نوسازی بخش شمالی و جنوبی قلعه جدید داده شده است.

در کشور ایران به دلیل قرار داشتن در شاه¬راه بازرگانی شرقی- غربی و نیز گستردگی خاک، از دیر باز ایجاد راه¬ها و بناهای بین راهی، تحت عناوین گوناگونی همچون، کاروانسرا، رباط و ... مورد توجه خاص بوده¬است. امروزه حاشیه جاده¬های این مرز و بوم مملو از بناهای ارزشمندی از این دست است که متأسفانه با ظهور پدیده مدرنیسم، تغییر سیستم¬های تجاری و حمل و نقل از رونق افتاده و به علت عدم توجه کافی در حال فرسودگی و زوال هستند. بنابر این شناخت کاروانسراها و تلاش در جهت حفظ و نگهداری آنها، به عنوان بخشی مهم از معماری کشورمان به ویژه در دوران اسلامی، ضمن آنکه از وجه اقتصادی و رفاهی واجد اهمیت والایی است، در عین حال باعث پیوند ما با مواریث گذشته و آموزش مجدد از تجارب گرانبهای آنان می¬گردد. وجود این سرمایه¬های فرهنگی و تهدیداتی که با ظهور توسعه¬های جدید و تغییر سیستم¬های تجاری و حمل و نقل متوجه آنهاست، واکنشی سریع را ضروری می¬نماید. در این میانه قلعه شور از جمله مناطق با پیشینه فرهنگی- تاریخی در جنوب اصفهان محسوب می¬شود که باتوجه به موقعیت مکانی منطقه، از گذشته به ویژه در دوران قاجار دارای اهمیت ارتباطی خاصی بوده و در نتیجه کاروانسرایی در این منطقه بنا شده¬است. کاروانسرای قلعه شور یک نمونه جالب است که در روستای قلعه شور( 20 کیلو متری جنوب اصفهان) و در جاده اصفهان- شیراز واقع شده¬است، این بنا با طرح چهار ایوانی بنا گردیده¬است. همجواری و موقعیت جغرافیایی کاروانسرا که در نزدیکی شهر است موجب شده-است این بنا با معماری خاصی برای اقامت مسافرین طراحی و ساخته شود. اما تا کنون اقدام مهمی برای شناساندن، حفظ و نگهداری و در قدم بعدی بازگرداندن حیات مجدد به آن انجام انجام نشده¬است. اینک بسیا حیاتی که ارزش¬های آن شناسایی و مورد بررسی واقع شود، لذا این پروژه با استفاده از روش-های توصیفی، تحلیلی و تطبیقی و مطالعات کتابخانه¬ای و تحقیقات میدانی به مطالعه و شناخت همه جانبه بنا در جهت شناساندن ارزش¬های فرهنگی، تاریخی، هنری و ساختاری پرداخته و در ادامه در پی تجزیه و تحلیل آسیب¬های بنا، طرح مرمت و راهکارهای حفاظتی برای کلیه جبهه¬های بنا(ضمن توجه به سطح معنایی و ارزش بنا و اتقای آنها)ارائه شده¬است تا خطر فرسایش و نابودی هرچه بیشتر آن جلوگیری کرده و به طولانی¬تر کردن بقای این بنای با ارزش و انتقال آن به نسل-های آینده و در عین رونق محیط اطراف آن کمک شود، امید است نتایج این تحقیق، گام مهمی در جهت شناساندن نحوه ساخت کاروانسراها در منطقه و نیز ارائه راهکارهای مرمت و حفاظت آنها بر داشته و نیز به عنوان منبع قابل رجوعی برای دانشجویان هنر، معماری و مرمت و پژوهشگران و علاقه¬مندان در این زمینه مورد استفاده قرار گیرد.

در آسمان هویت تاریخی ایران، ابرکوه، به عنوان گنجینه ایی از معماری سنتی، بیش از 200 اثر تاریخی را در خود جای داده که در این میان، باغات این خطه نیز میراث های قابل تاملی هستند. هر چند سرو 4500 ساله ابرکوه شاهدی زنده بر توجه و علاقه ی بالای مردمان این دیار به درخت و انس با طبیعت دارد. باغ عزت آباد ابرکوه، که بیرون از حصار قدیمی شهر قرار گرفته دارای پتانسیل فرهنگی- تاریخی و طبیعی است که باززنده سازی آن عنوان موضوع و هدف اصلی این رساله خواهد بود تا در این راستا پیوند انسان با طبیعت قوام بیشتری یابد و از آنجایی که آسیب های جدی به کالبد باغ وارد شده، می توان با ارائه این طرح به ساماندهی مجموعه رسید. بر این اساس، روش تحقیق: مطالعه وضع موجود، تجزیه و تحلیل داده ها، ارائه طرح دستیابی به وضعیت مطلوب بر اساس خواسته ها و نیازها و نیز پتانسیل ها و امکانات مطرح در بخش مطالعات است که چه میدانی و چه کتابخانه ایی، روندی تحلیلی داشته و نهایتا در هر بخش به جمع بندی می رسد. نتیجه اینکه با نگاه حمایتی و با هدف حفظ یکپارچگی و وحدت آبادی عزت آباد و با توجه به نیازهای شهری و منطقه ایی و حفظ اصالت مجموعه به حفظ یکی از نمونه های باغ سازی در شهر ابرکوه خواهد رسید.

معماری ایرانی به مانند سایر ملت ها و فرهنگ ها، سازمان یابی آگاهانه فضاست.اقوام ایرانی در طی سالیان متمادی با حضور پیوسته در این سرزمین فضا را برای زیستن مطلوب فرد و جامعه سازمان دادند،به نحوی که خواسته های فرد در قلمرو حرایم خصوصی و عمومی محترم و محفوظ نگاه داشته شود.به علاوه هم زمان و هم مکان در درون سازمان فضایی طبیعت و اقلیم را مشارکت داده،به طوری که در ساعات متفاوت از روز در فصل های مختلف از آسایش حضور بر خوردار باشند.بی آنکه به طبیعت آسیبی وارد شود. این معماران هوشمند پتانسیل ها و شگردهایی در این بناهای ارزشمند در جریان ساختشان به ودیعه گذاشته اند تا فضای زیستن شان را به بهشتی کوچک تبدیل کنند. آگاهی از این شگردها ما را ملزم میدارد که در جریان احیای مواریث ارزشمند تاریخی مان که باز مانده همان سازمان یابی هوشمندانه است،به مانند اجدادمان هوشیارانه عمل کنیم.این اصل زمانی که با حجم گسترده ای از این بناها ( که طبق آمار غیر رسمی بالغ بر یک میلیون و دویست هزار بنا می باشد) در جریان احیائ روبه رو هستیم،بسیار جدی ترجلوه می کند. با توجه به بحران انرژی در دنیای امروز، و همچنین تبعات منفی استفاده بی رویه از سوخت های فسیلی و آسیب های بسیار، بحث بهینه سازی مصرف انرژی در احیای این بناها مهم و قابل توجه به نظر می رسد و متأسفانه در کشور ما با بی مهری و بی توجهی بسیاری مواجه است.این بی توجهی؛ ما را بر آن داشت تا در جریان این تحقیق ضمن بررسی این فاکتورها و نقش مهم آنها در فراهم آوردن شرایط آسایش برای ساکنانشان در گذشته، در جریان همخوان سازی تأسیسات مورد نیاز در زمان احیاء بنا با مبانی حفاظت مرمت،از تحمیل بار حرارتی و برودتی اضافی بر بنا که موجبات هدر رفت انرژی را فراهم می آورد، نیز جلوگیری کرده باشیم. با این هدف ضمن استفاده از داده های دقیق برداشت شده و همچنین اطلاعات جمع آوری شده و بررسی و تجزیه و تحلیل آنها در این خانه به این نتیجه مهم نائل آمدیم که تنها فاکتور thermal mass یا جرم حرارتی که به دلیل استفاده از مصالح خاصی مثل خشت و کاهگل با ضخامتهای زیاد در اینگونه بناهاست،به میزان بسیار زیادی در کاهش با رحرارتی در این بنا موثر بوده و بازده تأسیسات مورد نیاز را تا حد چشمگیری در زمان احیاءکاهش خواهد داد. با آگاهی از این مهم و پتانسیل سنجی گام به گام پس از انتخاب یک کاربری مناسب برای این بنا وبررسی تأسیسات مکانیکی موجود به ارائه پیشنهاداتی در زمینه طراحی این تأسیسات در قالب قوانین حفاظت بناهای تاریخی و اصول زیبایی شناسی در امر احیاء این بنا پرداختیم.

اصفهان از شهرهای تاریخی و فرهنگی ایران است که دارای بناهای معماری باارزشی است. در این میان هستند بناهایی که گمنام مانده و براثر بی توجهی در معرض تخریب قرارگرفته اند. یکی از این بناها کوشکی است در محله ناژوان واقع در جنوب غربی اصفهان که به صورت دوطبقه بر روی آسیابی قرارگرفته است. ساختار معماری اشاره شده در درون باغی شکل گرفته و مجموعه ای شامل کوشک، باغ و آسیاب را شکل داده است که در این رساله کوشک موجود در این مجموعه منحصراً موردبررسی و شناخت قرارگرفته است. با گذشت زمان و متروکه شدن مجموعه،کوشک دچارآسیب شده و قسمتی از آن تخریب شده است. بدون اقدامات حفاظتی و مرمتی لازم امکان تخریب بقیه قسمت ها نیز وجود دارد. هدف اصلی در این پژوهش شناخت دقیق ویژگی های معماری و سازه ای، آسیب های موجود و ارائه راهکارهای مرمتی بر اساس شناخت کسب شده است. نکته جالب توجه استفاده از چوب در ساختار سازه ای و تزیینات بنا است. به گونه ای که طبقه دوم کوشک کاملاً با چوب ساخته شده است. نگارنده نیز با مطالعات میدانی، سازه چوبی این بنا را موردبررسی و شناخت قرار داده است. با توجه به گمنام بودن بنا اطلاعات به دست آمده در مبحث شناخت کوشک و آسیب شناسی بر اساس مطالعات میدانی بوده است وبر اساس نتیجه حاصل از این مطالعات، پیشنهاد ها حفاظتی و مرمتی لازم ارائه شده است. گفتنی است جزییات ارائه شده با توجه به ویژگی های معماری و سازه ای کوشک بوده که در صورت اجرا این بنا را از تخریب بیشتر نجات خواهد داد.

رشد نامتناسب فعالیت‏های دولت و نبود شفافیت میزان دخالت در امور اقتصادی، تقسیم ناموزون و غیرمنطقی وظایف بین دستگاه‏های اجرایی موجب گردیده که انجام عملیات در بودجه با کندی صورت گیرد و همچنین منجر به اتلاف منابع و کاهش کارآیی هزینه‏های بودجه شود. این چالش در نظام بودجه‏ریزی، همراه با مشکل نبود معیارها و ضوابط مشخص در نظام مالی و اداری دستگاه‏های اجرایی باعث گردیده که در برقراری انضباط مالی و اقتصادی در نظام بودجه‏ریزی اخلال ایجاد شود و به جای آن در بودجه‏ریزی، رقابت شدیدی بین دستگاه‏های مختلف برای افزایش سهم بودجه خود حاکم شودبنابراین اصلاح نظام بودجه ریزی کشور بر مبنای عملیات و تهیه گزارش تفریغ بودجه کل کشور بر این اساس منجر به افزایش پاسخگویی دستگاه های اجرایی و شفافیت عمکرد آنهاوهمچنین ارتقاء کیفیت و اثربخشی بودجه‏های سالیانه خواهد شد . هدف این پژوهش بررسی تاثیر گزارش تفریغ بودجه دیوان محاسبات کشور در اعمال نظارت بر عملکرد مالی دولت و اثربخشی بودجه‏های سالیانه می باشد که جامعه آماری این تحقیق را کارشناسان وحسابرسان دیوان محاسبات کشورتشکیل می دهندکه تعداد 98نفراز طریق فرمول کوکران بعنوان نمونه انتخاب گردید وداده های مورد نیازاز طریق پرسشنامه جمع آوری گردید( پایایی پژوهش از طریق آلفای کرونباخ وهمچنین روایی آن از طریق اساتید و افراد خبره و صاحبنظر مورد بررسی قرار گرفته ومورد تائید واقع گردید)و بوسیله نرم افزار آماری spss و minitab پردازش شده و فرضیات تحقیق با استفاده از روشهای آماری موردتجزیه و تحلیل قرار گرفتند . این تحقیق دارای شش فرضیه بودکه نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها حاکی از، مورد تائید قرار گرفتن کلیه فرضیه ها در سطح اطمینان 99 درصد می باشد.و همچنین نتایج تحقیق نشان داد که گزارش تفریغ بودجه دیوان محاسبات کشور بر اثربخشی بودجه ‏های سالیانه ؛ نظارت و کنترل برعملکرد دولت تأثیر مثبت داردو انجام حسابرسی رعایت و حسابرسی عملکرد توسط دیوان محاسبات کشور بر کاهش انحرافات بودجه ای تاثیر گذار بوده ورعایت استاندارد های حسابرسی دولتی بر کاهش تخلفات مالی دستگاههای اجرایی و کاهش انحرافات بودجه ای تأثیر مثبت دارد.

یادگارهای عصر قاجار می باشد. این کاروانسرا واقع در 35 کیلومتری جاده شیراز-بوشهر واقع شده است و در شهر خان زنیان قرار دارد. این نوشتار می کوشد تا با شناساندن و معرفی کاروانسرای خان زنیان، در نهایت به طرح مرمت و استحکام بخشی اثر برسد. کاروانسراها، یکی از یادگارهای پر ارزش معماری ایران هستند. شیوه معماری، محل و منطقه، مصالح ساختمانی و موقعیت جغرافیایی نقش موثری در ایجاد این گونه بناها داشته است. عظمت این بناها هم به سبب گستردگی و شکوه و هم به سبب تنوع در فرم و شکل اعجاب برانگیز است و این بناها نیز مانند سایر آثار معماری ایرانی هم از عملکرد وافر و هم از فرم زیبایی پیروی کرده اند. معماری زیبای کاروانسراهای ایرانی، بر کسی پوشیده نیست و بسیاری از این بناها، مورد توجه شماری از سیاحان و گردشگران خارجی بوده و آن ها نیز اشارتی در این زمینه داشته اند. در این پژوهش، با انتخاب یکی از کاروانسراهای استان فارس، گامی در جهت شناخت و معرفی یکی از آثار این منطقه برداشته شده است. کاروانسرای سنگی خان زنیان از نوع چهار ایوانی با 4 برج دیده بانی در چهار گوشه کاروانسرا است و یکی از در راستای این هدف، ابتدا سعی در مطالعه و شناخت دقیق و جامع کاروانسرای خان زنیان شده است و به این منظور مطالعات کالبدی، ساختاری و عملکردی صورت گرفته است و سپس با بررسی و تحلیل آسیب های وارد بر بنا، در نهایت سعی شده است تا طرح محافظت و مرمت اثر ارائه گردد. در این پژوهش از روش توصیفی-تحلیلی در بستری از مشاهدات میدانی و کتابخانه ای بهره گرفته شده است.

چکیده ندارد.