الف. موضوع و طرح مساله (اهمیت موضوع و هدف): در روند جهانی سازی تجارت، تولید کنندگان در عرصه های گوناگون تلاش می نمایند فروش فراورده ی خود را به دیگر نقاط جهان گسترش دهند. از این روی، برای فرستادن کالا ها به بازار های دیگر کشور ها، نیاز به سازگار کردن آن ها به گونه ای که مورد پسند و پذیرش کاربران کشورهای هدف باشد، پدید می آید. این پدیده بومی سازی خوانده می شود. بومی سازی بازی های رایانه ای از پایه و ریشه با بهره گیری از آمیزشی از فرایند های ترجمه ایِ گوناگون، مانند ترجمه ی گفتاری، آواگذاری (دوبله)، زیرنویس گذاری، برگردان های فنی، تخصصی و... روی می دهد. این پایان نامه کوششی است برای شناخت ساز و کار ها، رهیافت ها و تلاش های پدیدار شده در پیوند با بومی سازی بازی های رایانه ای در سال های سپری شده در ایران. ب. مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع، چارچوب نظری و پرسش ها و فرضیه ها: در این پایان نامه مبنا های علمی جهانی «بومی سازی» در مفهوم عام و همچنین منابع ویژه ی بومی سازی بازی های رایانه ای مورد بهره برداری بوده اند. چارچوب نظری بومی سازی، گردآوردی (مجموعه ای) از اندیشه های کنونی ترجمه به ویژه آن دسته نظریاتی که در پیوند با برگردان های چند رسانه ای هستند، می باشد. پرسش تحقیق: چه کوشش هایی در پیوند با و برای بومی سازی بازی های رایانه ای در سال های سپری شده در ایران رخ داده است؟ پ. روش تحقیق شامل تعریف مفاهیم، روش تحقیق، جامعه مورد تحقیق، نمونه گیری و روش های نمونه گیری، نحوه اجرای آن، شیوه گردآوری و تجزیه و تحلیل داده ها: مفاهیم مورد استفاده در امر بومی سازی، مفاهیمی است که برای ترجمه بخش های مختلف ترجمه پذیر یک بازی رایانه ای کاربرد دارند. برای بررسی بازی های بومی سازی شده تعداد ده بازی رایانه ای که مشخصات بازی های بومی سازی شده را به خوبی نمایندگی می کردند برگزیده شدند. بخش هایی که بومی سازی شده بود بررسی گردید و نگاشته شد. داده های به دست آمده در نمودار ها و جدول های گوناگون به نمایش در آمد. ت. یافته های تحقیق: به نظر می رسد بازی های شبیه ساز ورزشی بیش از دیگر بازی ها بومی سازی شده باشند. بومی ساز های ایرانی افزون بر بومی سازی برای بازی های وارد شده به کشور، بازی های فرستاده شده از ایران به انگلستان را نیز برای بازار آن کشور بومی سازی نموده اند. خشونت در بازی های رایانه ای وارد شده به ایران دگرگونی چشمگیری در روند بومی سازی پدید نمی آورد. پوشش بانوان در بازی های رایانه ای می تواند همه ی فرایند بومی سازی را دگرگون سازد. ث. نتیجه گیری و پیشنهاد ها: چنین می نماید که بومی سازان ایرانی به دلیل عدم دسترسی به رمز های برنامه نویسی و همچنین فناوری لازم، بیشتر متمایل به زدودن بخش های بازی ها باشند، تا بهبود و سازگار کردن آن ها. زیرنویس گذاری هنوز گسترده نیست و ظاهراً به دلیل عدم دسترسی به فناوری لازم برای دخالت در رمز بازی ها است. دوبله (صداگذاری) بسیار متداول است. بسیاری عناصر دیگر هنوز جای بررسی بسیار دارند.

تربیت مترجمان با دانش تخصصی کافی نیازمند تعامل مداوم ترجمه آموزان با متون مرتبط با آن رشته در زبان مبدا و مقصد است. اما اغلب محدودیت های مالی و زمانی در شیوه متداول تربیت مترجم و کلاس های ترجمه مانع دسترسی آزاد ترجمه آموزان به اطلاعات علمی مرتبط با رشته تخصصی مورد نظر می شود. در پژوهش حاضر ابتدا مدل جدیدی برای استفاده از پیکره جهانی وب در تربیت مترجم متون تخصصی پیشنهاد شده است. سپس برای تعیین میزان کارآیی این شیوه نسبت به شیوه کارگاهی متداول پرسش های زیر مطرح شد: 1) آیا میزان اطلاع ترجمه آموزان از دانش تخصصی رشته های خاص ارتباطی با تعداد هر یک از انواع خطاهای ترجمه در متون همان رشته دارد؟) آیا افزایش دانش تخصصی ترجمه آموزان با استفاده از مدل پیشنهادی مبتنی بر کاربرد فرامتن تطبیقی تحت وب نسبت به شیوه معمول تاثیری بر تعداد خطاهای مرتبط با میزان دانش تخصصی دارد؟ برای پاسخ به این سوالات یک گروه نفری همگن به عنوان گروه آزمون به صورت داوطلبانه به مدت جلسه در کلاس های مجازی آموزش ترجمه متون اقتصادی شرکت کردند. پس از اتمام دوره، نتایج آزمون ترجمه در قالب جدول بسامد هر یک از انواع خطاهای ترجمه با آزمون اقتصاد مقایسه و میزان همبستگی هر نوع خطا با دانش تخصصی مترجم محاسبه شد. بر اساس نتایج به دست آمده، دوازده نوع از سی نوع خطای مدل ارزشیابی مورد نظر با میزان دانش تخصصی ترجمه آموزان رابطه معکوس داشتند. این خطاها عبارتند از زمان فعل، واژگان و اصطلاحات نادرست، معادل یابی غیرفنی اصطلاح، مخفف ها و سرواژه، حذف آوانویسی اسامی خاص، اشتباه در آوانویسی اسامی خاص، خطا در انتقال نمادها و فرمول ها، عبارات نامتناسب با نوع متن مقصد، تغییر معنا، تردید در معنا، عبارت ترجمه نشده، و واژگان پیوندی. سپس با استخراج داده های مربوط خطاهای فوق در پس آزمون ترجمه این گروه و مقایسه آنها با نتایج به دست آمده از پس آزمون گروه شاهد با استفاده از آزمون تی میزان اثربخشی مدل پیشنهادی بر کاهش انواع این خطاها نسبت به شیوه معمول مشخص شد. نتایج آزمون تی برای این دوازده خطا در پس آزمون های دو گروه آزمون و شاهد نشان داد که مدل پیشنهادی این پژوهش در کاهش خطاهای مرتبط با دانش تخصصی مترجم موفق تر بوده است.

الف: موضوع و طرح مساله (اهمیت موضوع و هدف): آنچه در وهله اول انگیزه اصلی انجام تحقیق حاضر را فراهم آورد رویکرد کریستوف بالائی در تحلیل نظام چند گانه ادبی ایران با موضوع سرچشمه های رمان و داستان کوتاه فارسی بود. او در تحلیل خود از نظام ادبیات مدرن ایران برای ترجمه جایگاه مرکزی قائل شده بود. از سوی دیگر پیشینه تحقیقات در حوزه مطالعات تو صیفی ترجمه نشان می دهد که می توان ترجمه را از رویکرد نقش گرا مورد مطالعه قرار داد. این نوع تحقیقات که طبق تقسیم بندی هولمز (2000)، در زمره مطالعات توصیفی نقش گرای ترجمه قرار می گیرند، به بررسی کارکردهای ترجمه در ژمینه های فرهنگی-اجتماعی و سیاسی می پردازد. بر همین اساس، تاثیرات فرهنگی ترجمه در ایران و نحوه تاثیرگذاری آن در شکل گیری تجدد فرهنگی در ایران به عنوان موضوع این تحقیق انتخاب شد. ب:مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع ،چارچوب نظری و پرسش ها و فرضیه ها: این پژوهش در چارچوب نظری نظام چند گانه ادبی و فرهنگی که توسط اون زوهر(1970) معرفی شد انجام شده است. محقق در این تحقیق به چهار سوال زیر پاسخ می دهد. 1- ترجمه چگونه به شکل گیری تجدد فرهنگی در ایران کمک کرد؟ 2-ترجمه در نظام چند گانه ادبی ایران در دوره مشروطه در چه جایگاهی قرار داشت؟ 3- چه کتاب هایی در دوره تجدد برای ترجمه کردن انتخاب می شدند؟ چرا؟ 4- چه کسانی در دوره تجدد از برترین نوشته های ادبی ( یا " آثار معتبر" ) حمایت می کردند؟ فرضیه تحقیق: ترجمه درشکل گیری تجدد فرهنگی در ایران تاثیر گذار بوده است. پ: روش تحقیق شامل تعریف مفاهیم، روش تحقیق، جامعه مورد تحقیق ،نمونه گیری و روش های نمونه گیری، ابزار اندازه گیری، نحوه ی اجرای آن، شیوه ی گرد آوری و تجزیه و تحلیل داده ها: تحقیق حاضر یک مطالعه ترکیبی است که بر دادهای حاصل از تحلیل های توصیفی و پیکره ای استوار است و در دو سطح خرد و کلان انجام گرفته است. در سطح خرد به تحلیل متن ودر سطح کلان به فرا متن پرداخته شده است. به عبارت دیگر، در سطح کلان زمینه های فرهنگی- اجتماعی ، سیاسی و تاریخی نظام چندگانه ایران که ضرورت ترجمه را پدید آورده و به پیدایش ژانر های جدید ادبی از قبیل نمایش نامه، داستان کوتاه و رمان منجر شده مورد تحلیل قرار گرفته است. ودر سطح خرد، به ادبیات تطبیقی پرداخته شده است. در این سطح، دو رمان ایرانی ( شمس و طغرا) و (عشق و سلطنت) و ترجمه های دو رمان فرانسوی (کنت مونت کریستو و سه تفنگدار) به عنوان پیکره انتخاب شده و به صورت تطبیقی مورد تحلیل قرار گرفته است. ت: یافته های تحقیق: نتایج تحقیق حاضر نشان داد که رمان های ایرانی به لحاظ صورت و محتوا از رمان های فرانسوی تاثیر پذیرفته است .از آنجا که شمس و طغرا و عشق و سلطنت اولین رمان های ایران هستند، می توان نتیجه گرفت که رمان در ایران یک ژانر وارداتی است که از رهگذر ترجمه وارد شده و حق آب و گل پیدا کرده است- ترجمه در تبلور رمان ایرانی نقش نو آورانه ایفا کرده است.همچنین یافته های این تحقیق نشان داد که ترجمه در غنی سازی فرهنگی ایران و شکل گیری گفتمان عقب ماندگی ایران و بر انگیختن مردم ایران برای پیوستن به صف مشروطه طلبان به عنوان یک ابزار استفاده شد.. ث: نتیجه گیری و پیشنهادات: دیگر پژوهشگران می توانند موارد زیر را مورد مطالعه قرار دهند: - نقش ترجمه در انحطاط فرهنگی - نقش ترجمه در تاریخ استعمار - تکرار پژوهش حاضر با پیکره ای متشکل از سایر انواع ادبی (نمایش نامه، شعر، داستان کوتاه و...) - تکرار پژوهش حاضر در سایر ادوار تاریخی از قبیل دوره پهلوی، دوره پس از انقلاب اسلام

تا کنون رویکردهای متفاوتی نسبت به بررسی طنز ارائه شده است که مهمترین آن ها عبارتند از1) نظریه ی عمومی طنز کلامی 2) نظریه ی معناشناسی چارچوبی ، در این پژوهش نمونه های طنز در پرتو نظریه ی معناشناسی چارچوبی مورد بررسی قرار گرفت .نمونه های طنز در سه کتاب طنز انگلیسی جمع آوری شدند. سپس با استفاده از مدل ارائه شده بر اساس نظریه معناشناسی چارچوبی که دارای چهار زیرمجموعه بود ویژگی های نمونه های طنز در متون مبدا و معادل فارسی آن ها مورد بررسی قرار گرفتند و موارد ناهمخوان در قالب شش گروه کلی جمع آوری شدند.بررسی نمونه های طنز و معادل های آن ها در متون ترجمه شده ی فارسی نشان داد که از میان نمونه ها بیشترین تعداد به چارچوب دیداری تعلق دارد. بر اساس این تحقیق، چنانچه مترجم در ترجمه چارچوب های دیداری موفق عمل نکند این امر منجر به تضعیف تصاویر ذهنی خوانندگان متن مقصد می شود. ترجمه ناموفق چارچوب موقعیتی موجب سردرگمی خواننده و درک نادرست از متن مبدا می شود. ترجمه ناموفق چارچوب متنی تا حد زیادی میزان طنز در متن مقصد را کاهش می دهد. ترجمه ناموفق چارچوب اجتماعی باعث عدم توازن در میزان رسمیت متن می شود. عدم موفقیت در ترجمه چارچوب نهادی از دسترسی خوانندگان متن مقصد به چارچوب های متن مبدا و همچنین درک متن مبدا جلوگیری می کند و در نهایت ترجمه ناموفق چارچوب نوعی موجب می شود تا خواننده متن مقصد در درک شخصیت های پرداخته شده در متن مبدا دچار مشکل شود.

روش تحقیق: برای اجرای این تحقیق، دو پرسشنامه برای دو گروه (هر کدام شامل 60 پاسخ دهنده) طراحی گردید: یک پرسشنامه 26 سوالی در مقیاس لیکرت برای سفارش دهندگان ترجمه، و یک پرسشنامه 37 سوالی در مقیاس لیکرت برای مترجمان حرفه ای. دراین تحقیق، سفارش دهنده ترجمه شخصی ست که برای کار ترجمه با مترجم تماس می گیرد، و مترجم حرفه ای شخصی ست که از راه ترجمه گذران زندگی می کند. محقق نتایج را وارد بسته آماری اس-پی-اس-اس نمود و پس از اجرای آزمون خی دو بر روی داده ها، آنها را تحلیل نمود. یافته های تحقیق: سفارش دهندگان دید نسبتاً صحیحی نسبت به حرفه مترجمی داشتند و غالباً از مهارت های مورد نیاز در آن مطلع بودند. اما مترجمان، بسیاری از دیدگاه های نادرست را به سفارش دهندگان ترجمه نسبت دادند. برخی موارد مورد اختلاف نظیر مهلت انجام کار ترجمه و توافق بر سر نرخ ترجمه نیز مشخص شدند. نتیجه گیری و پیشنهادات: چنین به نظر می رسد که اغلب مترجمان از دیدگاه های سفارش دهندگان نسبت به رشته شان ناراضی اند. در مورد تصویر اجتماعی، امنیت شغلی، درآمد، حمایت های دولت، جایگاه اجتماعی، و برخی مسائل دیگر نیز نارضایتی گسترده ای در میان مترجمان به چشم می خورد. برخلاف گلایه های فراوان مترجمان، سفارش دهندگان ترجمه درمورد مهارت های مورد نیاز در این حرفه آگاهی کافی دارند.

امروزه استفاده از ابزارهی الکترونیکی در میان مترجمان باعث بهبود کیفیت ترجمه شده است. مترجم ها هنگام استفاده از فرهنگ واژه ها با محدودیت ها مختلفی روبرو می شوند. با ساخت پیکره های زبانی الکترونیکی، بسیاری از این محدودیت ها رفع شده است. در این مطالعه سعی شده تا ترجمه ی کسانی که از فرهنگ های دو زبانه و پیکره موازی استفاده می کنند و ترجمه ی آنهایی که تنها از فرهنگ های دو زبانه استفاده می کنند مقایسه گردد. تحقیق حاضر یک مطالعه ی موردی، کمی و شبه آزمایشی بر روی 20 دانشجوی مترجمی زبان انگلیسی می باشد که به دو گروه یکسان تقسیم شده اند. یک از آنها به وسیله ی لغت نامه دوزبانه و دیگری به وسیله ی لغتنامه ی دوزبانه و پیکره موازی آزمون ترجمه را انجام دادند. سپس کیفیت ترجمه ی آنها بر اساس نمراتشان با هم مقایسه شد. بر اساس نتایج حاصل آماره کوچکتر از ناحیه بحرانی بود و دانشجویانی که از پیکره موازی استفاده کرده بودند به 55% پیشرفت در ترجمه ی خود دست یافته بودند که این نشان می دهد پیکره های موازی ابزارهای موثری در بالا بردن کیفیت ترجمه هستند و سطح زبانی هیچ تاثیری بر میزان تاثیر پیکره بر ترجمه ی دانشجویان ندارد

چارچوب نظری این پژوهش نوعی چارچوب چندرشته ای است که از مطالعات ترجمه توصیفی، سبک شناسی، تحلیل انتقادی گفتمان و روایت شناسی تشکیل شده است. این دیدگاه ها مبانی نظری پژوهش را که شامل نظریه های ترجمه، گفتمان های زبانی، سبک ایدئولوژیک، و نظریه های روایت می باشند، تشکیل میدهد. پرسش های این پژوهش شامل دو مورد است: ویژگی های سبکی مترجم در متن ترجمه شده که نشان دهنده ایدئولوژی وی می باشد، چیست؟ و چگونه می توان بین این انتخاب های سبکی و بافت اجتماعی، فرهنگی، و سیاسی جامعه رابطه برقرار کرد؟ روش شناسی این پژوهش شامل روش توصیفی و مقایسه ای است. بر اساس این روش، این پژوهش که نوعی مطالعه موردی است، دو ترجمه مختلف یک رمان انگلیسی را با متن اصلی مقایسه می کند تا انگیزه و دلیل انتخاب های سبکی مترجمان را بررسی کند. یافته های این پژوهش نشان داد که انتخاب های سبکی مترجم می تواند نشئت گرفته از ایدئولوژی وی باشد، چه به طور خودآگاه و چه به طور ناخودآگاه. همچنین در این پژوهش نشان داده شد که این انتخاب های سبکی مترجم تحت تأثیر محیط اجتماعی، فرهنگی و سیاسی وی است.

سه رمان نوشته ویرجینیا وولف انتخاب شد و دو ترجمه از هر رمان، یکی توسط مترجم مرد و دیگری توسط مترجم زن، با یکدیگر مقایسه شدند. در کل مترجمان مرد سبک نویسنده اصلی رادستکاری کردند بدین معنا که اطلاعات اضافی به متن افزودند؛ ساختار های دستوری را تغییر دادند و لحنی مردانه را به متن تحمیل کردند در حالی که مترجمان زن هویت زنانه اثر را و پیرنگ جنسیتی آنها را حفظ کردند.

از آنجا که تحقیقات اخیر دال بر نقش خوشه های واژگانی در عملکرد بهتر در محیطهای دانشگاهی و در بافتهای گفتاری و نوشتاری از لحاظ سازماندهی کلام و انتفال بهتر و واضح تر مفهوم دارند? محقق بر آن داشته شد که مقایسه ای بین دانشجویان ایرانی و انگلیسی انجام دهد تا به بررسی این نکته بپردازد که آیا فراوانی استفاده از این اجزای بسیار مهم کلامی و نحوه کاربرد آنها در پایان نامه های دانشجویان ایرانی و انگلیسی به هم تفاوت دارد و اینکه آیا این تقاوت معنا دار است یا خیر تا مشاهده کنیم که آیا نحوه آموزش و منابع استفاده شده برای تدریس مهارت نوشتن در محیطهای دانشگاهی کارا بوده اند یا خیر. در وهله بعدی این سوال مطرح بود که آیا بین خرد گونه های پایان نامه های دانشجویان انگلیسی از قبیل مقدمه? روش شناسی? و نتیجه گیری از لحاظ فراوانی استفاده از خوشه های واژگانی و نحوه کاربرد آنها تفاوت معنا داری وجود دارد یا خیر که به درک بهتر ما از این سه خردگونه می توانست کمک شایانی بکند. جامعه آماری این تحقیق دربرگیرنده پایان نامه های رشته زبانشناسی کاربردی بودند که به زبان انگلیسی توسط دانشجویان ایرانی محصل در دانشگاههای قابل دسترس در تهران و پایان نامه های دانشجویان انگلیسی دانلود شده از اینترنت بود. پایان نامه های انگلیسی بر اساس بیوگرافی دانشجویان و دانشگاه آنها انتخاب شد. در قسمت دوم تحقیق برای بررسی تفاوت خردگونه ای فقط از پایان نامه های دانشجویان انگلیسی استفاده شد. برای شمارش و استخراج خوشه های واژگانی از نرم افزار (کی اف ان گرام) نسخه سال 2007 استفاده شد و برای تحلیل نوع کاربردی آنها از چهارچوب کاربردی سال 2008 هایلند استفاده شد. برای تشخیص تفاوت معنادار برای مقایسه پایان نامه های دانشجویان ایرانی و دانشجویان انگلیسی از آزمون آماری تی تست استفاده شد و برای مقایسه خردگونه های پایان نامه ها از آزمون آنوای یک طرفه و شفی استفاده شد. نتایج نشان داد که تفاوت معناداری بین دانشجویان ایرانی وانگلیسی از لحاظ فراوانی کاربرد و نوع کاربرد خوشه های واژگانی وجود دارد. دانشجویان انگلیسی از خوشه های واژگانی بیشتری استفاده کرده بودند و خوشه های واژگانی مشارکت محور در پایان نامه های دانشجویان انگلیسی بیشترو خوشه های واژگانی تحقیق محور در پایان نامه های دانشجویان ایرانی بیشتر استفاده شده بود. در بین خردگونه های پایان نامه های دانشجویان انگلیسی نیز تفاوت معنا داری وجود داشت و فراوانی خوشه های واژگانی در روش شناسی بیشتر از دو خردگونه دیگر بود. نوع کاربردی تحقیق محور در روش شناسی بیشتر و نوع مشارکت محور و متن محور در قسمت نتیجه گیری بیشتر استفاده شده بود. بر اساس یافته های تحقیق می توان نتیجه گرفت که دانشجویان ایرانی در استفاده از خوشه های واژگانی و نحوه کاربرد آنها از نسبت به دانشجویان ایرانی مهارت کمتری دارند و می بایست در مطالب درسی برای آموزش مهارت نوشتن به این اجزای مهم کلامی توجه بیشتری مبذول شود. تفاوت بین خردگونه ها نیز دال بر این نکته است که با آگاه ساختن دانشجویان به این تفاوتها و بررسی خوشه های واژگانی مختص هر خردگونه و تدریس آنها در کلاسهای آموزش مهارت نوشتن ممکن است باعث تسهیل وتسریع مهارت نوشتن در محیطهای دانشگاهی شود.

ترجمه متون ادبی در دنیای امروز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. فرهنگ های مختلف با استفاده از متون ادبی ملل و فرهنگ های دیگر سعی در غنی کردن فرهنگ و ادبیات کشور خود دارند. کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نیست. در ایران، ترجمه متون ادبی اروپائی که با دوران مشروطه ایرانی آغاز می شود موجب تغییرات اساسی در فرهنگ، شیوه زندگی و تفکر ایرانیان شده است. در این دوران نه تنها در امورات سیاسی و فکری کشور تغییراتی مشاهده می شود بلکه ادبیات به دست نویسندگانی آگاه به زمان خود دچار دگرگونی می گردد. شعر نو، داستان کوتاه، رمان و نمایشنامه ژانرها یا گونه های ادبی ای هستند که در این دوران در ایران شکل گرفته و زاده شده اند. از خلال ترجمه این آثار اروپائی، نویسندگان ایرانی پس از آشنایی با این گونه های ادبی شروع به نوشتن در این ژانرهای ادبی کردند. امروزه وجود این گونه های ادبی را مدیون آن دوران و نویسندگان و مترجمانی که در آن دوره مشغول کار ادبی بودند هستیم. نویسندگانی چون جمالزاده و هدایت که پیدایش گونه ی داستان کوتاه، برای اولین بار، حاصل نوشته ها و ترجمه های این دو است. در این پژوهش نیز هدف نشان دادن این انتقال صورت ادبی به زبان و ادبیات فارسی به دست نویسندگان آن دوران، خصوصاً جمالزاده و هدایت است.

هرچند پیشینه ی تلمیح به نخستین روزهای حیات ادبیات بازمی گردد، ترجمه ی این آرایه ی ادبی فرهنگ-محور نخستین بار در سال 1997 در رساله ی دکتری ریتوا لپیهالم مورد بررسی قرار گرفت. رساله ی مزبور اگرچه به سرعت به الگوی جهانی پژوهش های بعدی تبدیل شد، کمتر پژوهشگری را می توان یافت که خود را از بند راهبردهای ترجمه ی تلمیح رهانده و به سواد فرهنگی به عنوان لازمه ی تشخیص و ترجمه ی موفقیت آمیز تلمیح پرداخته باشد. هدف نگارنده از نگارش پایان نامه ی حاضر تاکید بر سواد فرهنگی و لزوم برگزاری دوره های کسب این قابلیت در بافتار دانشگاهی کشور است. بدین منظور، صد غزل از دیوان حافظ به همراه چهار ترجمه ی انگلیسی آن (کلارک، پاین، صابری و پازارگادی) به عنوان پیکره ی تحقیق مورد بررسی قرار گرفتند. نخست، تلمیحات موجود در پیکره ی فارسی استخراج و براساس طبقه بندی شمیسا (1978) به دو دسته ی تلمیحات ایرانی و سامی تقسیم شدند. اطلاعات لازم برای درک تلمیح و اطلاعات در دسترس مترجم سپس در جدول گات (2006) ثبت شدند و در پایان الگوی تشخیص و فعال سازی تلمیحات بن-پورات (1978) برای ارزیابی میزان موفقیت هریک از مترجمان در مراحل چهارگانه ی تشخیص و فعال سازی این آرایه ی ادبی به کار گرفته شد. در نهایت، چنین نتیجه گیری شد که سواد فرهنگی قابلیتی اکتسابی و قابل آموزش است که مترجمان هر زبان فارغ از ملیت و فرهنگ خود می توانند از طریق روند آگاهانه ی یادگیری بدان دست یابند.

این تحقیق بر پایه روش شناسی tim johns با عنوان data driven learning بنا نهاده شده است. از 40 دانشجوی سال آخر رشته مترجمی در دو گروه آزمایش و کنترل استفاده شد. به هر دو گروه قبل از مداخله یک پیش آزمون و پس از مداخله یک پس آزمون داده شد. گروه آزمایش پس آزمون را با استفاده از پیکره های کمیت و کیفیت و نرم افزار text stat برای تحلیل پیکره کمیت انجام داد. بعد از پایان مداخله خطاهای هر دو گروه محاسبه شد. تحلیل این داده ها نشان داد که خطاهای گروه آزمایش به نحو چشمگیری کاهش پیدا کرده بود. این تحلیل نشان دهنده کارایی پیکره های کمیت و کیفیت در ارائه اطلاعات موثق برای به ترتیب همآیی زبان مقصد و درک موضوع متن در حال ترجمه می باشد. از مقایسه میزان کاهش خطاهای هر دو گروه در ترجمه عبارات همآیی و درک موضوع می توان نتیجه گرفت از آنجا که خطاهای گروه آزمایش بسیار بیشتر از گروه کنترل کاهش داشته پس استفاده از پیکره ها بسیار موثر تر از ابزار متداول مانند لغت نامه در بالا بردن کیفیت ترجمه عبارات همآیی و درک هر چه بیشتر موضوع متن در حال ترجمه بوده است.

ترجمه به عنوان یک فعالیت اجتماعی هرگز نمی تواندخارج از زمینه اجتماعی اش در نظر گرفته شود. ایدئولوژی و هنجارهای رایج در یک جامعه در ترجمه های آن جامعه منعکس خواهند شد. زمانی که یک ایدئولوژی جدید در جامعه حاکم می شود، ارزش ها و هنجارهای جدیدی به وجود می آورد تا قدرت خود را در جامعه حفظ نماید. هدف این پژوهش این است که مشخص کند چنین تغییرانی در ایدئولوژی یک جامعه تا چه حد بر نحوه ی ترجمه متون در آن جامعه تأثیر خواهد گذاشت. پژوهش حاضر در چارچوب مکتب دستکاری قرار می گیرد. بر اساس دیدگاه این مکتب " از منظرادبیات مقصد تمام ترجمه ها به دلایل خاصی حدی از دستکاری را در متن مبدأ انجام می دهند." (هرمانز، 1985؛ ص 11).پرسش های این پژوهش شامل دو مورد است: کدام موضوعات در ترجمه رمان قبل و بعد از انقلاب بیشتر مورد دستکاری قرار گرفته اند؟ کدام یک از انواع دستکاری ایدئولوژیک در ترجمه رمان قبل و بعد از انقلاب بسامد بیشتری دارد؟ این پژوهش در چارچوب روش توصیفی- مقایسه ای قرار می گیرد.بر این اساس،رمان های انتخابی و دو ترجمه از هر یک از آنها خط به خط با هم مقایسه شده تا موارد دستکاری ایدئولوژیک در هر یک از آنها استخراج و با هم مقایسه شود . نتایج این مقایسه نشان داد که در ترجمه های قبل و بعد از انقلاب اسلامی، تفاوت های قابل توجهی در بسامد هر یک از انواع دستکاری ایدئولوژیک و موضوعات دستکاری شده وجود دارد. از این یافته های به دست آمده می توان نتیجه گرفت که شیوه های دستکاری ایدئولوژیک در ترجمه پس از تغییر ایدئولوژی حاکم بر یک جامعه، به میزان قابل توجهی تغییر خواهد کرد.

تحقیق نظری حاضر به این منظور انجام شد که نوعی طبقه بندی برای دوگانگی در ترجمه و همچنین مدل نظری علّی برای پدید? التقاطی شدن و التقاط زدایی در ترجمه ارائه گردد و از این رهگذر ارتباط دوگانگی و التقاطی شدن و التقاط زدایی درترجمه، روندهای دوگانگی و تجلی آنها در ترجمه و نیز عناصر و جلوههای پدید? التقاطی شدن (چه متنی و چه غیر متنی) و التقاط زدایی و نیز در ترجمه روشن گردد. فراتحلیلِ بخش اول تحقیق این امر را روشن کرد که التقاطی بودن متن ترجمه به عوامل گوناگونی از جمله التقاط اجتماعی، قومی و فرهنگی نویسنده یا مترجم؛ برداشت خواننده؛ هنجارهای انتظاری؛ محدودیتهای زمانی و مکانی؛ هدف تولید یا بازتولید (برای مثال انکار، غنی سازی فرهنگی یا زبانی و یا میل به جلب نظر دیگری) و روند تولید یا بازتولید بستگی دارد. اما گاه پیش میآید که التقاطی بودن متن به هیچ کدام از این عوامل نیز بستگی ندارد و متأثر از امر دیگری است. ، نخست التقاطی شدن این گونه تعریف شد: «فرآیندی که منجر به دوگانگی قدرت، سوژه یا بافتار میشود یا فرآیندی که طی آن دوگانگی این سه عامل آشکار میشود یا افزایش مییابد.» سپس طبقه بندی روندهای دوگانگی در ترجمه ارائه شد. دوگانگی در ترجمه با توجه به عنصر معنی، متأثر از فرآیندهای استعاره، مجاز مرسل، از خودبیگانگی و سوءبازشناسی و با توجه به دخالت سوژه انسانی متأثر از ازخود بیگانگی امر خیالی، امر نمادین و فرهنگی و نیز روندهای دوگانگی مختص ترجمه از جمله روندهای دوگانگی بینافرهنگی و دوسویه و روندهای دوگانگی مربوط به رابطه نویسنده-مترجم نیز است. فرآیند دیگری که به دوگانگی در ترجمه دامن میزند، فرآیند تقلید متنی است که جزء جدایی ناپذیر فرآیند ترجمه است. متن ترجمه جلوه گاه روندهای دوگانگی، امر خیالی و تقلید متنی است و ازاینرو ترجمه متضمن التقاطی شدن متنی است. تقلید متنی تنها نوع تقلید در ترجمه نیست و تقلید ممکن است سوژه انسانی را نیز درگیر کند. غیر از تقلید، سوژه انسانی ترجمه، یا به عبارت دیگر مترجم، ممکن است دستخوش فرآیند پرخاشگری نیز شود که این فرآیند نیز به تشدید روندهای دوگانگی روانی مترجم میانجامد. از این رو التقاطی شدن در ترجمه تنها فرآیندی متنی نیست و سوژه انسانی نیز امکان دارد دستخوش التقاط شود. فرآیند التقاط زدایی سپس از دیدگاهی متنی این گونه تعریف شد: «فرآیندی که طی آن جلوه های متنی دوگانگی حذف میشوند یا برجستگی زبانی خود را از دست میدهند.» در سطح کلان، ممکن است متن هم شامل فرآیند التقاطی شدن و هم التقاط زدایی شود؛ تنها در تحلیل خرد است که میتوان فرآیندهای التقاط زدایی را بررسی کرد.

در این مطالعه که در حوزه ی جامعه شناسی ترجمه قرار می گیرد، مجموعاً600 مصاحبه ی صورت گرفته با مترجمین ادبی ایران طی ده سال اخیر از نظر روش تحلیل محتوا مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت تا پاسخ سوال تحقیق یافت شود: چگونه مترجمین ادلی ایران برای بهبود تصویر خود تلاش می کنند؟ در این راستا طبق نظریه های ارائه شده از جامعه شناسی مترجمین تمایل دارند سه تصویر از خود نشان دهند که در طی پ‍ژوهش حاضر اعمال این سه تصویر در بین مترجمین ادبی ایران مورد بررسی قرار گرفت.

بازی زبانی به عنوان یکی از صنایع ادبی همواره ترجمه ناپذیر قلمداد می شود. اهمیت پژوهش حاضر به سبب فایده مندی نتایج حاصل در رویارویی با مشکلات ترجمه ای در حوزه بازی های زبانی است. از سوی دیگر باور غالب این است که هر نمایشنامه ای برای ایفای نقش کامل ناگزیر باید اجرا شود. از این رو متون نمایشی بیشتر به هدف اجراپذیری ترجمه می شوند. با این حال نظریه سازی هدفمند در حوزه مطالعات ترجمه نیازمند مطالعه و بررسی دقیق متون نمایشی و نه صرفا اجرای آنهاست. البته بکارگیری بازی های زبانی در متون نمایشی ابزاری برای به چالش کشیدن مخاطب است. اغلب اوقات ابزار بازی های زبانی مخاطب را وادار به تفکری آمیخته به خنده ای تلخ می کند. بدیهی است حفظ تاثیر بازی های زبانی در ترجمه در انتقال صحیح پیام متن نمایش تاثیری بسزا دارد.

اهمیت این پژوهش در آن بود که به گفت? بسیاری از پژوهشگرانِ حوز? بازبینی ترجمه، ادبیات موجود در این زمینه به لحاظ نظری و عملی چندان قوی نیست و بخش های موجود نیز برداشت مناسبی از این مرحل? فرایند ترجمه ندارند، اگرچه اخیراً توجه به آن به صورت نظام مند افزایش یافته است. در عین حال، پژوهش های موجود از یک سو بر دگربازبینی بیشتر از خودبازبینی تأکید دارند و از دیگر سو تنها به لحاظ نظری به این موضوع می پردازند که بازبین چه نوع تغییراتی باید انجام دهد و به چه مسائلی باید توجه کند. به علاوه، می توان ادعا نمود که ماهیت بازبینی ترجمه با ماهیت ویرایش نگارش های دست اول متفاوت است، اگرچه در زمین? ترجمه نیز باید ماهیت و فرایند بازبینی را با تکیه بر جفت زبان های خاص و حتی سویگی ترجمه بررسی نمود. پیکره هایی که در اثر مقابل? ترجمه های بازبینی نشده با ترجمه های بازبینی شده و متون مبدأ حاصل شوند توجه مدرسان ترجمه و ترجمه آموزان را به مشکلات و راه حل های احتمالی حین فرایند ترجمه جلب خواهند نمود. به علاوه، ملاحظات نظری نشان می دهند که بازبین ترجمه نباید پسندهای شخصی خود را بر بازبینی اعمال کند و ضروری است تنها در صورت وجود مشکل در متن ترجمه ای به اصلاح دست زند. اما آیا این ملاحظات در عمل نیز اتفاق می افتد؟ این پژوهش بر میزان ذهینیت مبنایی و عینیت مبنایی و نیز پای بندی مترجمان به ترجم? اولیه شان نیز پرتوافشانی نمود. این پژوهش در پی یافتن پاسخ هایی به چهار پرسش زیر بود: 1. خودبازبینی ترجمه اغلب موجب ایجاد چه نوع تغییراتی در نسخ? اولیه و پیش نویس ترجمه می شود؟ 2. دگربازبینی ترجمه اغلب موجب ایجاد چه نوع تغییراتی در نسخ? اولیه و پیش نویس ترجمه می شود؟ 3. واکنش مترجمان به دگربازبینی ترجمه هایشان چگونه است؟ 4. برداشت مترجمان از بازبینی ترجمه (شامل اهمیت، بسامد، ویژگی ها، شاخص ها و محدودیت های آن) چگونه است؟ در این پژوهش کیفیِ فراورده و فرایندمحور، دو گروه شامل 40 دانشجوی نیم سال ششم و هفتم کارشناسی مترجمی زبان انگلیسی شرکت نمودند. برای گردآوری داده های پژوهش، دو ابزار شامل آزمون ترجمه و پرسش نامه تهیه و سپس داده های مورد نیاز در 4 مرحله گردآوری شد. از آنجا که پژوهش فاقد چارچوب نظری بود، برای تحلیل نتایج، پژوهشگر 3 نوع نظام طبقه بندی ایجاد نمود که عبارت بودند از: «فنون بازبینی»، «بازنمود متنی بازبینی»، و «پیامد بازبینی». بر طبق نتایج، تغییرات ایجادشده در اثر دگربازبینی تقریباً 3 برابر خودبازبینی بود. خودبازبینی بیشتر موجب ارتقاء متن مقصد به لحاظ قواعد سجاوندی و املایی زبان فارسی و دگربازبینی موجب ارتقاء آن به لحاظ معنایی شده بود. در هر دو نوع بازبینی، میزان تغییراتی که منجر به ارتقاء نحوی شد با تغییراتی که منجر به تنزل نحوی شد یکسان بود. در مجموع، تنها 20 درصد تغییرات در هر دو نوع بازبینی موجب ارتقاء کیفیت شد که نشان دهند? حجم زیاد تغییرات غیرضروری بود. در مجموع، مترجمان با 39/37% تغییرات دگربازبین ها موافق، با 34/34% مخالف و دربار? 25/28% نیز بی نظر بودند. در تحلیل پرسش نامه ها، 55% پاسخ دهندگان بیان کردند که همیشه یا اغلب خودبازبینی را به کار می برند؛ برای تمامی آنها موقعیت هایی که از دیگران بخواهند ترجمه هایشان را بازبینی کنند تا این که دیگران از آنها بخواهند این کار را انجام دهند بیشتر اتفاق افتاده بود. پاسخ دهندگان بر اهمیت خودبازبینی بیشتر از دگربازبینی اتفاق نظر داشتند. بیشتر آنها ترجمه هایشان را دو بار بازبینی می کردند و اغلب اعلام نمودند که فاصله زمانی بین ترجم? اولیه و بازبینی آن منوط به عوامل متعددی است. مهم ترین شاخص های بازبینی نیز دقت، روانی، غلط های دستوری، و علایم سجاوندی بود. پژوهش حاضر را می توان با بهره گیری از شرکت کنندگان و متون دیگر و نیز در محیط های غیرآموزشی با استفاده از پیکره های طبیعی انجام داد. تغییر سویگی ترجمه (فارسی-انگلیسی) و تأثیر این دو نوع بازبینی بر کیفیت نهایی ترجمه (به لحاظ کمی) را نیز می توان بررسی نمود. می توان بر پژوهش های نظری به لحاظ اصطلاح شناسی مفاهیم مرتبط و نیز پژوهش های فکرگویی توجه بیشتر نمود. تأثیر توانش ترجمه ای و ویژگی های شخصیتی بر بازبینی را می توان در پژوهش هایی مورد کاوش قرار داد. جایگاه فعلی بازبینی در محیط های دانشگاهی و غیر دانشگاهی نیز می تواند محور پژوهش های آینده باشد.

دوران کودکی مهمترین دوره زندگی است و جامعه بیشتر رفتار بزرگسالان را نشأت گرفته از تجارب دوران کودکی آنها می داند. این تجارب به دو دسته تجارب اصلی که توسط خود کودک کسب می شوند و تجارب ثانوی که کودک آنها را از طریق وسایل ارتباطی همچون تلویزیون و کتاب کسب می کند تقسیم می شوند. دسته دوم از اهمیت بیشتری برخوردار است. از آنجا که تهیه این نوع برنامه ها گران است، این برنا مه ها عمدتاً خریداری و سپس به شکل دوبله برای بچه ها عرضه می شوند. بنا به اهمیت الگوی رفتاری مترجمان این برنامه ها بواسطه نقش آموزشی آنها، ضروری است تا تحقیقی در خصوص رفتارهای ترجمه ای مترجمان این برنا مه ها صورت گیرد. تحقیق حاضر تلاشی است برای بررسی چگونگی ظهور الگوهای رفتاری ارائه شده توسط شویت برای ترجمه کتاب کودک از انگلیسی به عبری در دوبله فیلم کودک در ایران و ارائه الگویی رفتاری برای مترجمان این متون است. تحقیق حاضر تحقیقی توصیفی و مقایسه ای بر مبنای یک پیکره دو زبانه شامل 5 ساعت دوبله فیلم کودک است که از زبان انگلیسی به فارسی و توسط موسسات داخلی دوبله شده اند می باشد. این پیکره موازی شامل نیم ساعت اول 10 فیلم کودک است که بین سالهای 2000-2008 تولید شده اند و عبارتند از: زندگی جدید امپراطور، فرار مرغی، شرک1، عصر یخبندان، شرک 2، عروس مرده، فصل شکار، موش سر آشپز و تیز پا. متن انگلیسی مکالمات از اینترنت دانلود شده و متن فارسی فیلم دوبله توسط محقق تهیه شده است. پس از جمع آوری پیکره، به صورت تصادفی، الگوهای ترجمانی مترجمان در تطبیق با ویژگیهای مطرح شده توسط شویت بررسی شد. واحد تحلیل در تحقیق حاضر از کلمه تا جمله متغیر بود. تنها ابزار مورد استفاده جدول اطلاعاتی شامل این اطلاعات بود: شماره واحد تحلیل، واحد تحلیل، متن انگلیسی، متن فارسی، جنبه های وابستگی سیستمیک (وابستگی به الگوهای موجود، کلیت متن، سطح پیچیدگی متن، تطبیق ایدئولوژیکی و ارزشی، و معیارهای سبکی) و توضیحی بر الگو یافت شده. نتایج تحقیق نشان داد که کلیه جنبه های وابستگی سیستمیک، در پیکره مورد مطالعه این تحقیق نمود یافته است. همچنین محقق به نوعی طبقه بندی برای این جنبه های کلی و نیز چند جنبه ترجمانی جدید دست یافت.

در دنیایی که متون چندرسانه ای تفوق خود را بر متون نوشتاری تثبیت می کنند، اهمیت وجود پژوهشهای مربوط به انواع این نوع متون انکار ناپذیر است. زیرنویس ها به عنوان یکی از انواع متون چندرسانه ای در جامعه امروز ایران با اقبال روزافزونی مواجه شده-است. این نوع ترجمه هم توسط افراد، بصورت مستقل، و هم در استودیوهای رسمی، تحت نظارت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، صورت می پذیرد. لذا، در این تحقیق سعی شده به راهبردهای بکار رفته در این دو شیوه از زیرنویس پرداخته شود. در این تحقیق با استفاده از رویکردی توصیفی (dts) و همینطور با بکارگیریِ مدل ارائه شده توسط گاتلیب (1992) سعی شده تا پربسامدترین راهبردهای بکار رفته در هریک از این دو شیوه از زیرنویس مشخص شود. همچنین به جهت میسر ساختن تحلیل نهایی این راهبردها تحت 5 دسته که از علم معانی باستان برگرفته شده است، طبقه بندی شده اند. پیکر? تحقیقِ حاضر، شامل 9 فیلم زیرنویس شده است که بین سالهای 2000 تا 2009 تولید شده اند. انتخاب این فیلمها بر اساس موجود بودن آنها در هر دو نسخه رسمی و غیر رسمی بوده است. با انتخاب20 % سوم از متن انگلیسی،15750 کلمه از متن انگلیسی و 406 دقیقه از هردو متن زیرنویس شده رونویسی شد و سپس با رویکردی توصیفی و مقایسه ای راهبردهای هریک مشخص گردید. در این تحقیق 6197 راهبرد مشخص گردید. این راهبردها که تحت 5 گروه اصلی دسته بندی شده بودند نشان دادند که گروه اصلیِ repetitio در هر دو شیوه از زیرنویس پربسامدتر از سایر گروه ها بود. با توجه به نتایج به دست آمده از یافته های این تحقیق مشخص گردید که علی الرغم اینکه راهبردهای متفاوتی در یک پار? زبانی-دیداری-شنیداری بکار رفته است، اما هردو شیوه از زیرنویس تقریباً از یک الگو استفاده می کنند، در عین حال تفاوت های اندکی ملاحظه گردید که می تواند ناشی از یک سری اصول زبانی و فرازبانی باشد که نیازمند تحقیقات بیشتر است.

دنیای امروز امکانات زیادی را برای برقراری ارتباط در اختیار افراد قرار میدهد که در این میان صنعت فیلم از ابزارهایی است که به شدت این ارتباط جهانی را تحت تأثیر قرار میدهد. این روزها افراد علاقمند زیادی هستند که برای باخبر شدن از حال و اوضاع ساکنین دیگر نقاط جهان، فیلم میبینند؛ زیرا فیلم در عین حال که سرگرم کننده است، میتواند اطلاعات زیادی را در اختیار بیننده اش قرار دهد. در این میان، فیلم های زیرنویس شده به زبان مقصد طرفداران خاص خود را دارند. از یک طرف، آنچه میتواند به لذت تماشای فیلم بیفزاید، وجود زیرنویسی روان به زبان مقصد است، زیرا بیننده علاوه بر بهرمندی از ترجمه، زبان اصلی فیلم را هم میشنود، و از طرف دیگر زیرنویس به دلیل محدودیتهای کمی وکیفی خود، بستری مساعد برای راه یافتن برخی عناصر زبانی و فرهنگی التقاطی را به زبان مقصد فراهم میکند. هدف از این تحقیق جامع، پیدا کردن متداولترین نمودهای التقاط زبانی و فرهنگی در زیرنویس فیلم است. با توجه به آنچه که ذکر شد، ابتدا این سوال مطرح میشود که آیا اصلاً پدیده التقاط در ترجمه زیرنویس فیلم نمود پیدا میکند یا خیر؛ و در صورت ظاهرشدن، متداولترین نمودها کدامند؟ آیا از نوع فرهنگی هستند یا نوع زبانی؟ و فرضیه بدین قرار است: از آنجایی که پدیده التقاط در ترجمه کتبی ظهور پیدا کرده است، به نظر میرسد که این پدیده در ترجمه زیرنویس که یکی از شاخه های ترجمه سمعی- بصری است هم نمود یابد. در این تحقیق از طبقه بندی نمودهای التقاط که توسط ملانظر و پرهام در سال 2009 ارائه شد، به عنوان چهارچوب نظری استفاده گردید. تحقیق حاضر از نوع توصیفی، تحلیلی و پیکره بنیان است. پیکره موازی مورد استفاده شامل 10 فیلم به زبان انگلیسی بود که در مجموع حدود 2400 دقیقه فیلم به هر دو زبان انگلیسی و فارسی مورد بررسی قرار گرفت. این فیلمها که محصول سالهای 1997 تا 2011هستند عبارتند از: سخنرانی پادشاه (2011)، نبرد تایتانها (2010)، قوی سیاه (2010)، بخور، عبادت کن و عشق بورز (2010)، my soul to take (تا روحم را تسخیر کنی) (2010)، 88 دقیقه (2007)، خانه روی برکه (2006)، چطور مردی را ده روزه از دست بدهیم (2003)، ارباب حلقه ها (یاران حلقه) (2001) و وکیل مدافع شیطان (1997). زیرنویس فارسی فیلمها در هر یک از دی وی دی های مربوط موجود بود اما همه دی وی دی ها زیرنویس انگلیسی نداشتند، در نتیجه جهت یکدست بودن، زیرنویسهای زبان مبدأ همگی از اینترنت و از یک سایت خاص دانلود شدند. واحد تحلیل در تحقیق حاضر از کلمه تا حتی پاراگراف متغیر بود، چراکه پدیده التقاط میتواند در غالب هر یک از این واحدهای زبانی نمود یابد. کلیه مراحل تحقیق شامل جمع آوری دادهها و طبقهبندی و تحلیل آنها به صورت دستی انجام گرفت و آمار دادههای جمع آوری شده مربوط به هر فیلم در جدولی که متعلق به همان فیلم بود ارائه گردید و هر یک از نمودها با مقابله متن انگلیسی و ترجمه فارسی آن تحلیل شد. در پایان هم جدولهایی ارائه شد که آمارهای نهایی را شامل میشد. نتایج بدست آمده نشان داد که التقاط در ترجمه زیرنویس فیلم نمود پیدا میکند. همچنین یافته های تحقیق حاکی از آن بود که گروه «اسم و تاریخ» متداولترین نمود التقاط در زیرنویس است و بخش اعظم عناصر التقاطی یافت شده از نوع فرهنگی هستند و «رابطه میان فرهنگی معاصر» هم عامل اصلی پیدایش این عناصر التقاطی محسوب میشود. در این تحقیق همچنین مشخص شد که دو گروه «واحد (اندازهگیری و پول) » و «شغل» هم باید به عنوان نمودهای التقاط به مدل فرهنگی ادغامی ملانظر و پرهام (2009) افزوده شوند.ماهیت پدیده التقاط به گونه ایست که خصوصاً در زیرنویس مشکلاتی را ایجاد مینماید، چراکه به دلیل محدودیتهای کمی و کیفی زیرنویس، دست مترجم برای التقاط زدایی باز نیست. درست است که پذیرش آن دسته از عناصر التقاطی به عنوان پیامد طبیعی رابطه میان فرهنگی معاصر امری اجتناب ناپذیر است، اگر ترجمه با دقت فراوان انجام شود مترجم میتواند دست کم از تعداد آن گروه از عناصر التقاطی که در نتیجه تداخل ناخواسته به وجود می آیند، بکاهد.

این تحقیق با الگو قرار دادن هنجار های ترجمه ای توری(1995)، به بررسی هنجار ها و دلایل ترجمه مجدد رمان ها پرداخته است. محقق در این پژوهش، پیکره ای شامل چند رمان انگلیسی و ترجمه فارسی این آثار را فراهم آورد و پس از انتخاب بخش هایی از این کتابها، به بررسی تطبیقی متون اصلی و ترجمه ها پرداخت. علاوه بر آن، اطلاعات کتابنامه ای آثار ترجمه شده قبل و بعد از انقلاب (15سال قبل و بعد از انقلاب) گردآوری شد. پس از آن، یافته های تحقیق در جدول هایی به ترتیب ارائه و سپس بررسی شد.پس از بررسی اطلاعات گردآوری شده، محقق به این نتیجه رسید که آن دسته از ترجمه های مجددی که ترجمه نخست شان پیش از انقلاب اسلامی انجام شد، در مقایسه با ترجمه یا ترجمه های پیشین خود از میزان پذیرفتگی و مقبولیت بالاتری برخوردارند، در حالی که ترجمه های مجددی که ترجمه نخست شان پس از انقلاب بود، پذیرفتگی کمتری در بین خوانندگان امروزی کسب کردند. بر اساس اطلاعاتی که از داده های خارج از متن بدست آمده بود، عامل فرهنگی به نام انقلاب اسلامی مهمترین گزینه در بین عوامل تأثیرگذار بر پذیرفتگی متون ترجمه شده تعیین شد. دلیل این مدعا، ونوتی (2004) است که بر اساس آن، متون ترجمه شده به دو دلیل دوباره ترجمه می شوند: تأیید مجدد روند جاری، نشان دادن تفاوت ها. در بررسی بسندگی متون، محقق دریافت که بسندگی جملات انتخاب شده از متون نسبت به ترجمه نخست شان در هر دو حالت (پیش از انقلاب و پس از آن) کمتر از ترجمه یا ترجمه های پیشین بود. در بررسی هنجار های ترجمه ای اولیه ، محقق به هیچ نشانه ای از وجود زبان میانجی برخورد نکرد. بررسی سیاست های ترجمه به دو مورد یعنی ژانر ترجمه و تغییر عنوان محدود شد که در این بخش میزان تغییر عنوان در ترجمه مجدد پس از انقلاب بسیار مشهود بود. تغییر ژانر متون ترجمه شده بر اساس منابع معرفی شده در هر دو حوزه پیش و پس از انقلاب اسلامی چندان محسوس نبود.

هدف از پژوهش حاضر مطالعه راهبردهای بکاررفته در ترجمه کلیشه های هیجان در فیلم های سینمایی کودک دوبله شده در شرکت های توزیع کننده فیلم برای شبکه خانگی در ایران از انگلیسی به فارسی بود. چارچوب نظری از دو بخش تشکیل شده است. بمنظور تعیین پربسامدترین و کم بسامدترین راهبرد، بخش اول بر پایه مدل دلاباستیتا (delabastita) بنا شده است. بخش اول مدل شامل ساختار متنی موجود در آرایه های کلاسیک است (تکرار، اضافه، حذف، جابجایی و انتقال) و بخش دوم شامل کدهای بیانگر زبانی و غیرزبانی است که بواسطه شبکه های دیداری و شنیداری منتقل می شوند. همچنین جهت بررسی بارزترین هنجار حاکم بر ترجمه کلیشه های هیجان، بخش دوم براساس تکنیک های دلاباستیتا در راستای تبیین تاثیر کاربرد هر یک از راهبردهای تکرار، اضافه، حذف، جابجایی و انتقال در روابط ترجمه ایی مبتنی شده است. ضمنا، کلیشه ها طبق طبقه بندی ارائه شده توسط آروژو که شامل نه نوع کلیشه عصبانیت، هیجان، گناه، استهزا، شادی، عشق، غم، تعجب و همدردی است مورد مطالعه قرارگرفتند. اما دو کلیشه ترس و هشدار توسط پژوهشگر به طبقه بندی اضافه شده اند. محقق برآن شده است تا به این سوالها پاسخ دهد: 1-پربسامدترین و کم بسامدترین راهبردی که مترجمان در ترجمه کلیشه های هیجان در فیلم های کودک دوبله شده از انگلیسی به فارسی بکار می برند چیست؟2-بارزترین هنجارحاکم بر راهبردهای بکاررفته در ترجمه کلیشه های هیجان در فیلم های کودک دوبله شده از انگلیسی به فارسی چیست؟ تحقیق از نوع پیکره ای و توصیفی بوده و پیکره آن موازی و مقایسه ایی است که متشکل از 8 فیلم سینمایی کودک به زبان انگلیسی می باشد که بین سالهای 2007 تا 2010 تولید، همراه با نسخه دوبله شده که بین سالهای 2009 تا 2011 توسط شرکت های توزیع کننده فیلم های خانگی در ایران به زبان فارسی دوبله شده اند و از نوع انیمیشن و ترکیبی از انیمیشن و بازی شخصیت های غیرکارتونی بوده اند. تحلیل آماری داده های بدست آمده از 461 کلیشه هیجان نشان داد که طبق مدل دلاباستیتا، جایگزینی پربسامدترین راهبرد است که اغلب در ترجمه کلیشه های عصبانیت و استهزا بکاررفته است. از سویی دیگر، حذف کم بسامدترین راهبرد است و غالبا در ترجمه کلیشه های عشق و محبت مورد استفاده قرارگرفته است. اما در ترجمه تصاویر، تکرار پربسامدترین و حذف کم بسامدترین راهبرد شناخته شدند. ضمنا، تحلیل کیفی داده ها و یافته های تحقیق طبق تکنیک های دلاباستیتا در تبیین روابط ترجمه ایی حاکی از آن است که هنجار طبیعی بودن بر ترجمه کلیشه های هیجان در فیلم های کودک دوبله شده از انگلیسی به فارسی حاکم است و محصول نهایی دوبله شده کاملا طبیعی و عامه پسند است. بدین ترتیب یافته ها و نتایج این پژوهش کاملا برخلاف نتایج و مشاهدات بدست آمده از پژوهش آروژو (2004) در برزیل، بوکاریا (2008) در ایتالیا و محمودوند (2010) در ایران می باشد که هر سه پژوهش حاکی از غیرطبیعی بودن هنجار حاکم برترجمه زبان هیجان در دوبله هستند. ضمنا، با توجه به هنجارهای فرهنگی، اجتماعی، و... حاکم بر جامعه ایران و حساسیت تربیتی و آموزشی موجود در برنامه های کودک، این بررسی نشان داد که مترجمان در حوزه ترجمه کلیشه های هیجان درفیلم های کودک از زبان انگلیسی به فارسی با جایگزین نمودن کلیشه های بومی- فارسی بجای کلیشه های انگلیسی تلاش نموده اند تا محصولی کاملا بومی برای قشر کودک ارائه نمایند و از تداخل فرهنگ و زبان بیگانه ممانعت بعمل آورند. اما تکرار اکثر تصاویر همراه کلیشه ها مبین این امر است که تداخل فرهنگ بیگانه بطور غیرمستقیم همچنان محسوس و اجتناب ناپذیر است.

چکیده الف. موضوع و طرح مسئله (اهمیت موضوع و هدف): وجود اشتباهات فاحش حتی در ترجم? ساده ترین اصطلاحات فرهنگی در متون چندزبان? گردشگری نشان دهند? مغفول ماندن این شاخه از ترجمه بوده است. این مشکل را می توان در ارتباط با توجه به عدم دانش کافی مترجمان در خصوص تفاوت های فرهنگی و زبانی، تکنیک ها، راهبردها و روش های موجود ترجمه بخوبی توضیح داد. از سوی دیگر، به دلیل بسامد بالای اصطلاحات فرهنگی و تاریخی در اینگونه متون، عدم دانش کافی مترجمان برای ترجم? آن ها و متعاقبا بکارگیری تکنیک های ترجمه بصورت اتفاقی باعث بوجود آمدن ترجمه های متناقض برای یک اصطلاح خاص شده و مانع از انتقال معنای اصطلاح می شود. از آنجا که اینگونه متون موضوعات فرهنگی و تاریخی گسترده و متنوعی را شامل می شوند، ترجم? اصطلاحات فرهنگی در این متون آگاهی کامل مترجم از هر دو فرهنگ مبدا و مقصد و تکنیک های موجود ترجمه را طلب می کند. ب. مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع، چارچوب نظری و پرسش ها و فرضیه ها: پژوهش حاضر با بکارگیری مدل ارائه شده از سوی لوسیا مالینا و آمپارو اورتادو آلبر(2002) برای طبقه بندی تکنیک های ترجمه در تلاش در تلاش بوده است تا با بررسی تکنیک های بکار رفته در ترجم? اصطلاحات فرهنگی بر اساس این طبقه بندی با محاسب? بسامد استفاده از هر کدام از تکنیک های ترجم? پربسامدترین تکنیک را در ترجم? این اصطلاحات معرفی کرده و علاوه بر طبقه بندی داده ها بر مبنای حوز? فرهنگی مربوطه، تفاوت ها در بسامد آن ها را نشان می دهد. پ. روش تحقیق شامل تعریف مفاهیم، روش تحقیق، جامعه مورد تحقیق، نمونه گیری و روش های نمونه گیری، ابزار اندازه گیری، نحوه اجرای آن، شیوه گرد آوری و تجزیه و تحلیل داده ها: در این پژوهش مدل طبقه بندی تکنیک های ترجمه که از سوی لوسیا مالینا و آمپارو اورتادو آلبر (2002) معرفی شده است در ترجم? اصطلاحات فرهنگی در متون گردشگری دوزبانه مورد بررسی قرار گرفت تا علاوه بر مشخص کردم پربسامدترین تکنیک در ترجم? اصطلاحات فرهنگی، اختلاف در بسامد هر یک از تکنیک های اعمال شده نیز تعیین گردد. بدین منظور، پیکره ای 70,000 کلمه ای از متون گردشگری دوزبانه فرآهم آمده و داده های مرتبط با تحقیق (اصطلاحات فرهنگی، جمعا 445 مورد) به همراه ترجم? آن ها به زبان انگلیسی استخراج گردید، سپس تکنیک های ترجم? اعمال شده بر اساس چارچوب نظری تحقیق مورد بررسی واقع شد. در ادامه، پس از ذکر چند مثال برای هر یک از تکنیک های اعمال شده و ذکر دلایلی چند از بکارگیری هر کدام، بسامد استفاده از هریک طی جدول ها و نمودارهای جداگانه در دو سطح واژه و عبارت و سپس بر مبنای حوزه های فرهنگی محاسبه شد. ت. یافته های تحقیق: نتایج بدست آمده نشان دادند که تکنیک بسط (amplification) با 210 مورد فراوانی معادل تقریبی 47% پربسامدترین تکنیک اعمال شده برای ترجم? اصطلاحات فرهنگی در متون گردشگری دوزبانه بوده است. همچنین در میان حوزه های فرهنگی، فرهنگ مادی (material culture) با 186 مورد بسامد و تقریبا 42 % بیشترین موارد یافت شده را شامل می شد. ث. نتیجه گیری و پیشنهادها: بر مبنای بررسی ها و تجزیه و تحلیل های بعمل آمده بر روی داده های پژوهش و مطابق با چارچوب نظری بکار گرفته شده در پژوهش حاضر، پربسامدترین تکنیک اعمال شده در ترجم? اصطلاحات فرهنگی از فارسی به انگلیسی در متون دوزبان? گردشگری، تکنیک بسط (amplification) بود. این تکنیک بر ترجم? 210 مورد از کل اصطاحات فرهنگی یافت شده در پیکر? مورد نظر را شامل می شد. بسامد استفاد? بالا از این تکنیک نشان می دهد که در ترجم? بیشتر اصطلاحات فرهنگی مترجمان تمایل دارند که هم اصطلاح مورد نظر را وام گرفته و هم، از سوی دیگر، با افزودن اطلاعات بیشتر در خصوص معنی یا کاربرد اصطلاح، آن را برای مخاطبان متن مقصد قابل فهم تر کنند. بعلاوه، با بکارگیری این تکنیک مترجم می تواند حال و هوای محلی مورد نظر را به متن داده و در انگیزه های ایدئولوژیک ورای ترجم? این متون را به نحوی بازرتر و برجسته تر نشان دهد.

در این پایان نامه اقسام دستکاری در دوبله سریال های تلویزیونی و همچنین راهبردهای مربوط به آن مورد بررسی قرار گرفت . به علاوه برخی از دلایل این نوع تغییرات از جمله تفاوت های فرهنگی تشریح گردید. راهبرها و اقسام مربوط به ترتیب بر اساس نظریه تقسیم بندی دوکات و نیتسا دسته بندی و توصیف گردید. پیکره مورد مطالعه این تحقیق را یکی از جدیدترین سریال های امریکایی? فرار از زندان? تشکیل می دهد. بدین منظور دیالوگ های نسخه اصلی سریال با معادل های فارسی آن در نسخه دوبله شد مقایسه و در نهایت یافته ها بر مبنای تقسیم بندی های ذکر شده تحلیل گشت. نتایج به دست آمده از تحقیق نشان می دهد که در دوبله سریال های تلویزیونی? دستکاری عناصر فرهنگی عمده تغییرات اعمال شده را تشکیل می دهد وآن از طریق جایگزینی واحد های ناسازگار با جامعه مقصد با عناصر مناسب تر انجام می پذیرد. به بیان دیگر هرگاه عناصر فرهنگی به کار رفته در دیالوگ ها با فرهنگ و سنت های جامعه مقصد مغایر باشد? عناصر مربوط با معادل های مناسب تر جایگزین می شود و یا به نحوی تغییر می یابد.

اندکی پیش و به ویژه پس از انقلاب مشروطه (1295)، ادبیات پارسی شاهد دگرگونی های اساسی در قالب و محتوا بود، به گونه ای که شاید بتوان این تغییرات را ژرف ترین و گسترده ترین در طول عمر چندهزارساله ی ادبیات پارسی دانست. در این دوره، ادبیات پارسی تجربه های نو و بی سابقه ای را در گرایش های نثر و نظم کرد، که در نهایت منجر به دگرش ادبیات پارسی معیار در یک دوره زمانی کوتاه شد. ترجمه ادبیات غربی در شکل گیری ادبیات معیار نوین پارسی نقش اساسی داشت؛ و این تغییرات تا به امروز ادامه دارد. این پژوهش به شناسایی و بررسی ویژگی های بارز سه مجموعه مهم متنی می پردازد: 1) آخرین دوره از ادبیات معیار کهن پارسی (1230-1180 ه.ش.)؛ 2) نخستین ترجمه ها (متون و مدل ها) از ادبیات غرب (1230-1285)؛ 3) پیدایش ادبیات معیار نوین پارسی. این ویژگی های بارز شامل عوامل موقعیتی سیستم های ادبی، سنت های ادبی و گفتمانی، و پیغام و محتوا هستند. با تقابل این سه پیکره، این پژوهش سعی در تبیین و شناسایی عناصر و ایده های پربسامد وارد شده به نظام ادبی پارسی از ادبیات غرب دارد. این پژوهش با بررسی جایگاه ادبیات ترجمه شده از غرب در نظام ادبی پارسی نشان می دهد که با وجود اتخاذ راهبرد بومی سازی، ترجمه ها با خود مدل ها و ایده هایی را وارد کرده اند که در شکل گیری ادبیات معیار نوین پارسی نقش تعیین کننده ای داشته است. در پایان، این پژوهش به اهمیت یک مفهوم جدید در پژوهش های ترجمه - ترجمه مدل ها - اشاره می کند.

در پژوهش حاضر برای شناسایی نیاز بازر رسانه پزشنامه ای طراحی و بین مترجمین خبر خبرگزاری ها و روزنامه ها توزیع شد. داده های بدست امده نشان داد که برنامه اموزشی کنونی برای اموزش ترجمه متون مطبوعاتی و سیاسی دانشجویان رشته مترجمی را به اندازه کافی برای کار در بازار ترجمه اماده نمی کند و نیاز به بازنگری دارد.

از دیدگاه تحلیل گفتمان انتقادی، ایدئولوژی های حاکم و ساختار مرتبه ای در جامعه در تولید گفتمان که شامل ترجمه نیز می شود موثر است. در تحلیل گفتمان انتقادی، مفاهیم قدرت و ایدئولوژی نقاط کانونی هستند. این مفاهیم در مطالعات ترجمه بعد از چرخش فرهنگی اهمیت بسیار یافتند. تحقیق حاضر در پی بررسی رابط? میان ایدئولوژی های حاکم و ساختار مرتبه ای در ایران و ترجم? گفتمان سیاسی بطور کل و ترجم? علوم سیاسی بطور خاص است. به همین جهت، روایات تحلیلی از جنگ ایران و عراق به زبان انگلیسی و ترجم? آنها به زبان فارسی با استفاده از مدل نقد ترجم? فرحزاد (2012) که بر پای? تحلیل گفتمان انتقادی است و مدل راهبردهای ترجمانی مولینا و آلبر (2002) بررسی شد تا راهبردهای ترجمانی ایدئولوژیک مشخص گردد.

الف. موضوع و طرح مسئله (اهمیت موضوع و هدف): مطالعه حاضر تلاشی برای بررسی هنجارهای حاکم بر ترجمه ی اسامی خاص به صورت در زمانی در نمایشنامه ها می باشد. این تحقیق به بررسی هنجارهایی می پردازد که بر استراتژی ترجمه اسامی خاص حاکم است. این استراتژی ها توسط چند مترجم متفاوت در دو دوره ی قاجار و پهلوی اتخاذ شده است. به منظور بررسی شیوه ی ترجمه ی اسامی خاص در این ترجمه ها، پژوهش گر از چارچوب نظری اِوِن زوهار و توری استفاده کرده است. با استفاده از این مدل ها، ترجمه ها بررسی شدند و استراتژی ترجمه ی اسامی خاص در چهارچوب نظام چندگانه ی ادبی در دو دوره شناسایی شدند. ب. مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع، چارچوب نظری و پرسشها و فرضیه ها: مدل های اون زوهار(1978/2000) و توری(1978/2000) برای بررسی این تحقیق انتخاب شدند. محقق به دنبال پاسخ به این سوال بود که چه هنجارهایی در دو دوره ی قاجار و پهلوی بر ترجمه ی اسامی خاص در نمایشنامه ها حاکم بوده است؟ پ. روش تحقیق شامل تعریف مفاهیم، روش تحقیق، جامعه مورد تحقیق، نمونه گیری و روش های نمونه گیری، ابزار اندازه گیری، نحوه ی اجرای آن، شیوه ی گرد آوری و تجزیه و تحلیل داده ها: چهار ترجمه ی نمایشنامه که در دوره ی قاجار صورت گرفت با چهار ترجمه که در دوره ی پهلوی انجام گرفت مقایسه شدند. شیوه ی ترجمه ی اسامی خاص در آنها شناسایی و در جدول نمایش داده شد. ت. یافته های تحقیق: تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که در دوره ی قاجار شیوه ی ترجمه ی اسامی خاص شیوه ی جایگزین سازی اسم فرانسوی با اسم فارسی بوده است. اما در دوره ی بعدی یعنی دوره ی پهلوی این شیوه متفاوت بوده و مترجمان از روش آوانویسی استفاده کرده اند. بنابراین در هر دوره هنجارهای ترجمه ی اسامی خاص متفاوت بوده است. در پایان، دلایل سیاسی، ادبی، و اجتماعی این گرایش تبیین شد. ث. نتیجه گیری و پیشنهادات: با توجه به تجزیه و تحلیل داده ها، محقق به این نتیجه رسید که پربسامد ترین شیوه ی ترجمه در دوره ی قاجار جایگزین سازی بوده اما در دوره ی پهلوی آوانویسی شیوه ی رایج بوده است. بنابراین در هر یک از این دو دوره هنجارهایی متفاوت حاکم بوده اند. چنین هنجارهایی به دلیل شرایط ادبی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی حاکم در آن زمان وجود داشته اند

آذربایجانی های ایران به زبان فارسی مسلط اند؛ با این حال به خود زحمت ترجمه متونی را می دهند که به زبان فارسی در اختیارشان است. اغلب چنین ترجمه هایی در حوزه های خاص و محدود انجام می گیرد. این مطالعه بر آن بود که (1) به شناسایی دلایل حضور و غیاب ترجمه در آذربایجان بپردازد، و (2) نقش اجتماعی و فرهنگی ترجمه در این بافت را توصیف کند. در این مطالعه، چارچوب زبان شناسی اجتماعی ادواردز (2010) برای توصیف وضعیت زبان آذربایجانی و چارچوب گونزالز (2005) برای توصیف وضعیت ترجمه در این بافت به کار رفت. سپس مفاهیم ارائه شده توسط کرانین (1995، 1998، 2009) و فوکوس (2005) برای بحث درباره کارکردهای ترجمه در بافت اجتماعی-فرهنگی آذربایجان به کار گرفته شد. داده های اصلی این مطالعه را اطلاعات کتاب شناختی ثبت شده در پایگاه داده های سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، و اسناد و نوشته های تاریخی، اجتماعی، فرهنگی، و زبانی دیگر پژوهش گران درباره ی آذربایجان تشکیل می داد.داده های اصلی این مطالعه را اطلاعات کتاب شناختی ثبت شده در پایگاه داده های سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، و اسناد و نوشته های تاریخی، اجتماعی، فرهنگی، و زبانی دیگر پژوهش گران درباره ی آذربایجان تشکیل می داد. داده های کتاب شناختی برای بررسی تعداد ترجمه ها به آذربایجانی، ژانر ترجمه ها، سال ترجمه ها، زبان مبدا ترجمه ها، و دیگر اطلاعات بررسی شد. پژوهش های دیگران نیز برای توصیف وضعیت اجتماعی، فرهنگی، تاریخی، زبانی، اقتصادی، سیاسی، و روانشناختی آذربایجان، آنگونه که چارچوب ادواردز (2010) ضروری ساخته بود، مورد تحلیل محتوایی قرار گرفت. تحلیل ها نشان داد که دلیل غیاب ترجمه در بسیاری از حوزه ها وابستگی آذربایجانی به زبان فارسی است. با این حال، در حوزه های به خصوصی همچون ادبیات، حضور ترجمه قابل مشاهده بود. دلیل چنین ترجمه هایی، بنابه این مطالعه، فعالیت هایی برای حفظ زبان و هویت آذربایجانی تشخیص داده شد.

در سالهای اخیر تحقیقات گسترده ای در حوزه ترجمه چندرسانه انجام شده است. اما عناصر آوازی با وجود اهمیتشان در انتقال احساسات و سطوح عمیقتر معنایی ژانرهای خاصی از فیلمها از چنین توجهی بیبهره ماندند و بطور کارآمد مورد بررسی قرار نگرفته اند. البته گاهی ترجمه تمامی ویژگیهای شعری آوازها دشوار و ناممکن مینماید و دربعضی موارد مترجم را برسردوراهی انتخاب بین "صورت ظاهری" و "معنا"ی اشعار قرار میدهد. تحقیق حاضر میکوشد به بررسی راهکارهای بکار رفته در ترجمه این آوازها در فیلمهای دوبله بپردازد. پرسشها: (1) چه راهکارهایی در ترجمه عناصر آوازی در فیلمهای دوبله بکار رفته است؟ (2) پربسامدترین و کمبسامدترین آنها کدام هستند؟ (3) چه دلایل احتمالی سبب بکارگیری چنین راهکارهایی شده است؟ ابتدا چارچوبهای نظری در زمینه های ترجمه شعر، زیرنویس و دوبله بررسی شدند، اما هیچیک پاسخگوی نیازهای این تحقیق نبود. درنهایت، یافته های حاصل از پژوهش موردی "لو" (low, 2005) انتخاب شد، زیرا نسبت به سایر چارچوبها انطباق بیشتری با این تحقیق داشت. "لو" در پژوهش موردی خود بر روی ترجمه آواز، چهارده فن ترجمه را معرفی کرده است که عبارتند از: تأویل، جابجایی، تعدیل، مَجاز، جایگزینی استعاره، جبران، گرته برداری، حذف، تصریح، انطباق فرهنگی، معادل سبکی، حذف بیتهای دشوار، اضافه، جایگزینی قافیه با واج آرایی. از سوی دیگر، بدلیل پیچیدگی بررسی این فنون، محقق ناگزیر به انجام طبقه بندی کلیتری شد که براساس مشاهدات وی از ترجمه این آوازها و برپایه پنج اصل معرفی شده توسط "لو" (آوازش، حس، طبیعی بودن، وزن، و قافیه) بود. بدین ترتیب هفت راهکار کلی، شامل ترجمه آوازین، موزون، ناموزون، گشتار، اضافه، انتقال، و حذف کلی آواز بدست آمد. هفت فیلم موزیکال مربوط به دهه60و70 میلادی موردبررسی قرارگرفت که مجموع 146 آواز آنها برابر با 4 ساعت و 17 دقیقه و 57 ثانیه و شامل 1,042 قطعه بود. در بررسی این آوازها، کلیه راهکارهای معرفی شده توسط "لو" بجز گرته برداری مشاهده شدند. ترجمه آوازین و انتقال آوازها بدون ترجمه بیشتر از بقیه مشاهده شدند؛ از سوی دیگر حذف یا اضافه کردن آواز کمتر مشاهده شدند. موارد زیاد حذف، اضافه، و انطباق فرهنگی در نتیجه تفاوتهای فرهنگی و زبانی همه نشاندهنده تلاش مترجمان برای غلبه بر این تفاوتها بود و از سوی دیگر استفاده کمتر از سایر فنون ترجمه همچون تصریح یا تأویل که در سایر انواع ترجمه رایج هستند بیشتر متأثر از نوع ترجمه (دوبله) و محدودیت های ناشی از آن، و همچنین دشواری در بدست آوردن وزن و قافیه در ترجمه این آوازها بوده است. یکی از مواردی که به وفور در ترجمه این آوازها مشاهده شد، قربانی کردن "صورت" و "معنا" بود که در قالب ترجمه های آوازین و همچنین موزون و ناموزون مشاهده شد. در کل مشاهده شد که مترجمان از راهکارهای خاصی استفاده میکنند تا بر مشکلات اصلی ترجمه آوازها (از جمله بدست آوردن وزن، موسیقی، قافیه) و سایر مشکلات همچون تفاوتهای زبانی و فرهنگی فائق آیند. امر دوبله نیز محدودیتهایی ایجاد میکند. مترجم گاه حتی مجبور است بین "صورت" و "معنا" دست به انتخاب بزند که یا در جهت همسوسازی بهتر عناصر آوازی خواهدبود و یا به منظور انتقال بهتر معنا. دلایل فرهنگی و سیاسی-اجتماعی نیز بی تأثیر نبودند.

تلمیح به عنوان گونه ای از بینامتنیت و به عنوان یک صنعت ادبی مهم می تواند معانی عمیقی به متن القا کند. مترجمان باید به گونه ای تلمیح را ترجمه کنند که معنی و نقش آن تغییر پیدا نکند. تحقیق حاضر ترجمه تلمیح را در دو رمان انگلیسی و ترجمه های آن قبل و بعد از انقلاب را بررسی می کند. محقق به این نتیجه رسید که تلمیح ها با کمترین تغییر و به صورت تحت اللفظی ترجمه شده اند.این امر در نتیجه باعث تغییر نقش تلمیح در بسیاری از موارد شده است.

از آنجایی که امکان وقوع التقاط در ترجمه کتبی بحث داغ این روزهاست، امکان وقوع این پدیده در زیرنویس که یکی از انواع ترجمه از خانواده سمعی – بصری است هم چندان دور از ذهن نمی نماید. با این حال، علی رغم نقش مهم تصریح بهتر فهمیدن طبیعت ترجمه، نمودهای متداول این پدیده در زیرنویس مشخص نبود. تحقیق حاضر از نوع توصیفی، تحلیلی و پیکره بنیان است. پیکره موازی مورد استفاده شامل 5 فیلم به زبان انگلیسی بود که در مجموع حدود 20000 سطر مکالمه به هر دو زبان انگلیسی و فارسی مورد بررسی قرار گرفت. واحد تحلیل در تحقیق حاضر از کلمه تا حتی پاراگراف متغیر بود، چراکه تصریح می تواند در غالب هر یک از این واحدهای زبانی نمود یابد. نتایج بدست آمده نشان داد که تصریح در ترجمه زیرنویس فیلم نمود پیدا می کند. همچنین یافته های تحقیق حاکی از آن بود که گروه «تصریح اختیاری» متداولترین نمود تصریح در زیرنویس است و بخش اعظم عناصرتصریح شده یافت شده از نوع ساختارهای ناقص هستند و «مکالمه ای بودن زیرنویس» هم عامل اصلی پیدایش این عناصرتصریح شده محسوب می شود. یافته ها همچنین نشان داد که دو زیر گروه «ترجمه اصطلاحات» و «کامل کردن اختصارات» هم باید به عنوان نمودهای تصریح به زیر گروه های یافت شده توسط محققان پیشین تحت چهار گروه اصلی کلودی (2005) افزوده شوند.

با توجه به رویکرد جدیدی که رایس و ورمیر در ترجمه اواخر دهه 1970 و اوایل دهه 1980 مطرح کردند، ترجمه می بایست با توجه به جنبه تعاملی و منظورشناختی متن مبدأ، هدف و مقصود درنظر گرفته شده در بافت مقصد را به نحوی شایسته تولید کند. این نظریه چنین استدلال می کند که شکلِ متن مقصد باید عمدتاً براساس نقش یا «اسکوپوسی» که قرار است این متن در بافت مقصد ایفا کند، تعیین شود. برهمین اساس، نورد (1997) در کتاب خود بیان می کند که مترجم برای نیل به هدف، باید آن دسته از راهبردها و یا رهنمودهای ترجمه ای را که به وی داده می شود به کار ببندد و مقتضیات اسکوپوس را که طبق هدف شخص متقاضی ترجمه (سفارش دهنده)، برآورده سازد. حال باید دید که آیا اساساً چنین رهنمودی بر کیفیت ماحصل ترجمه ها تأثیر گذاشته است یا خیر. این پژوهش از نوع تحقیقات توصیفی-مقایسه ای و تجربی است. پیکره تحقیق شامل دو متن کوتاه در حوزه پزشکی و برگرفته از کتاب "انگلیسی برای دانشجویان رشته پزشکی" می باشد که به منظور ترجمه به 9 مترجم (شامل 3 وب سایت ترجمه و 6 دارالترجمه) داده شد. رهنمود ترجمه به مترجم هایی که تقاضای رهنمود کردند، داده شد و سپس ترجمه های انجام شده توسط هر مترجم، جهت ارزش گذاری، به 9 نفر ارزش یاب (که شامل دانشجویان دکتری رشته مطالعات ترجمه و استادان ترجمه دانشگاه علامه می باشند) واگذار شد. ارزش یاب ها براساس پرسشنامه 13 سوالی، هرکدام از ترجمه ها را ارزشگذاری کردند. ماحصل 81 برگه ارزشگذاری شده، در گستره اسکوپوس تعیین شده در رهنمود ترجمه و براساس دو معیار بسندگی و مقبولیت (که طبق مدل بررسی متنی نورد در پرسشنامه ها و در قالب 13 سوال منعکس شده بودند) بررسی و مقایسه آماری شدند. نتایج حاکی از آن است که رهنمود داده شده برای سفارش ترجمه، تغییر چندانی بر کیفیت ترجمه های انجام شده نگذاشت. شاخص های بسندگی و مقبولیت که مطلوبیت ترجمه ها را در بافت جامعه مقصد می سنجند، تقریباً برابر بود. هر دو دسته مترجم (با رهنمود و بدون رهنمود)به لحاظ آماری و میانگین نمرات ارزشگذاری، یکسان عمل کرده بودند.

اگرچه بسیاری از محققین و نظریه یردازان ترجمه، به شکل سنتی نگاه منفی نسبت به ترجمه به زبان غیر مادری دارند اما هنوز هم این پرسش مطرح است که این ادعاها تا حد علمی و مستند هستند. ترجمه به زبان مادری و غیر مادری سالهاست که محل بحث و پرسش ترجمه شناسان بوده است. محور بسیاری از این مباحث بر روی موضوع مقبولیت و وفاداری در دو جهت (ترجمه به زبان مادری و غیر مادری) دوران میکند. هدف این تحقیق بررسی مقبولیت و امانتداری ترجمه های بومی و غیر بومی است. در این پژوهش، چهارچوب نظری توری(1995) مورد استفاده قرار گرفت. این پژوهش از نوع تحقیقات توصیفی- مقایسه ای و پیکره ای می باشد. پیکره تحقیق شامل دو دساتان صادق هدایت با نامهای بوف کور و سگ ولگرد میشد که هر دو یکبار به وسیله یک مترجم بومی و بار دیگر توسط مترجمی غیر بومی ترجمه شده بودند. جمله های متن اصلی به همراه ترجمه های نظیرشان تفکیک شدند و مورد بررسی قرار گرفتند و تغییرات پیدا شده بر اساس چهاچوب نظری پژوهش دسته بندی شدند. یافته های تحقیق پیش رو نشان داد که مترجمان غیر بومی (فارسی زبان) در ترجمه از فارسی به انگلیسی تمایل کمتری به تغییر ترجمشان داشتند. در مقابل مترجمان غیر بومی تغییرات بیشتری در ترجمه خود اعمال کردند. مترجمان بومی غیر بومی (فارسی زبان) در قیاس با مترجمان بومی (انگلیسی زبان) در ترجمه از فارسی به انگلیسی به الگو های زبانی متن اصلی امانتدار بودند و نسبت به مترجمان بومی کمتر برای خوانایی از ساختار متن اصلی منحرف میشدند. این در حالی بود که مترجمان بومی در ترجمه از فارسی به انگلیسی به هنجار مقبولیت ترجمه خود بیشتر از مترجمان بومی اهمیت میدادند.

طبق فرضیه ی بازترجمه، ترجمه ی نخست یک اثر دارای پذیرفتگی بیشتری است تا بتواند مورد اقبال خوانندگان مقصد قرار بگیرد. ترجمه های بعدی این اثر بیشتر به زبان مبدا گرایش دارند. در این پژوهش بازترجمه ی ادبیات کودک مورد برری قرار گرفت و این فرضیه در مورد ادبیات کودک کارامد نبود.

بدنبال پیشرفت های اخیر در مطالعات ترجمه،ترجمه بین نشانه ای نیز به نوبه ی خود زمینه های تحقیقاتی جدیدی را وارد این حوزه کرده است که عناصر فرامتنی را بررسی می کند عناصری که درحوزه ی مطالعات ترجمه کمتر مورد تحقیق قرار گرفته اند . هدف تحقیق حاضر بررسی نشانه شناختی طرح روی جلد رمانهای ترجمه شده است که به اعتقاد فرحزاد به عنوان بخش فرامتنی کتاب تلقی می شود. طرح روی جلد 42 رمان ترجمه شده قبل از انقلاب اسلامی با ترجمه مجدد یا چاپ مجدد آنها بعد از انقلاب اسلامی به شیوه ی تحلیل نشانه شناسی تصویر کرس و ون لوون بررسی شدکه شامل 10 معیار است. بر اساس نتایج بدست آمده از این تحقیق می توان گفت که موارد نمایش داده شده بر روی جلد کتاب در سه حوزه ی مختلف قرار می گیرد : ویژگی های گرافیکی ، اطلاعات ادبی واطلاعات زبانی .بررسی و تحلیل جلد رمانها قبل و بعد از انقلاب در هر دو گروه نشان داد که مترجم نقشی در طراحی جلد رمان نداشته و ناشر ویا حمایت کننده احتمالی رمان تعیین کننده ی طرح جلد است که تصمیم وی نیز براساس شرایط و ایدئولوژی های حاکم بر جامعه است. تحقیق مشابه را می توان برای بررسی داده های دارای ساختار مشابه از جمله آگهی های بازرگانی ترجمه شده، تصاویر داخل متن رمان ها وطرح جلد سایر ژانرها استفاده کرد.

بازی های ویدئویی دارای ویژگی هایی خاص برگرفته از جامعه مبدأ خود هستند که ممکن است با هنجارهای جامعه مقصدی که در آن محلی سازی می شوند، هم خوانی نداشته باشند. این ویژگی ها در تصاویر و نیز در زبان این گونه بازی ها یافت می شوند. تحقیق حاضر سعی بر یافتن هنجارهای حاکم بر زبان این بازی ها را دارد که برای بازارهای کشور ایران محلی سازی شده اند. هنجارهای حاکم برترجمه دارای طبقه بندی های گوناگونی هستند که از میان آنها هنجار آغازین برای طبقه بندی داده های تحقیق حاضر انتخاب شده است. هنجار آغازین به انتخابی عمومی نسبت داده می شود که توسط مترجمان صورت می گیرد. بنابراین، مترجمان می توانند به سمت هنجارهای زبان و فرهنگ مبدأ و یا هنجارهای زبان و فرهنگ مقصد گرایش داشته باشند. اگر این گرایش به سمت متن مبدأ باشد آنگاه متن مقصد «بسنده» خواهد بود و اگر به سمت متن مقصد باشد آنگاه متن مقصد «مقبول» خواهد بود. پیکره تحقیق حاضر شامل 10000 جمله از 4 بازی ویدئویی انگلیسی همراه با نسخه های فارسی همتای آنان است. پیکره تحقیق با استفاده از چارچوب نظری ارائه شده بررسی شد و این نتیجه حاصل گردید که مترجمان زبان این گونه بازی ها گرایشی بیشتر به سمت بسنده ترجمه کردن آنها دارند.

ترجمه، به عنوان وسیله ای برای برقراری ارتباط با گویشوران دیگر زبانها همواره دستخوش عوامل بیرونی قرار گرفته است. از گذشته های دور، ترجمه همواره تحت تاثیر عقاید، ضوابط و تمایلات و عوامل مختلف قرار داشته، و به نظر می رسد که ایدئولوژی جامعه مقصد، به عنوان یکی از فاکتورهای مهم، در اتخاذ روش ها، رویکردها و حتی متون مورد ترجمه تاثیر بسزایی دارد. از این رو، با گذشت زمان، و با تغییر ایدئولوژی حاکم در ادوار مختلف، ترجمه نیز ممکن است مورد دستکاری ها و تاثیرات مختلفی قرار بگیرد تا با ایدئولوژی و بینش زمان خود مطابقت کند. ارتباط با دیگران و سهیم شدن اطلاعات، احساسات و عقاید از جمله مواردی هستند که همواره تحت تاثیر محیط و شرایط پیرامون قرار می گیرند. ترجمه، به عنوان وسیله ای برای برقراری ارتباط با گویشوران دیگر زبانها از این قضیه مستثنی نیست. از گذشته های دور، ترجمه همواره تحت تاثیر عقاید، ضوابط و تمایلات و عوامل مختلف قرار داشته، و به نظر می رسد که ایدئولوژی جامعه مقصد، به عنوان یکی از فاکتورهای مهم، در اتخاذ روش ها، رویکردها و حتی متون مورد ترجمه تاثیر بسزایی دارد. از این رو، با گذشت زمان، و با تغییر ایدئولوژی حاکم در ادوار مختلف، ترجمه نیز ممکن است مورد دستکاری ها و تاثیرات مختلفی قرار بگیرد تا با ایدئولوژی و بینش زمان خود مطابقت کند.

زبان قرآن یک زبان زیبا و سرشار از صنایع بدیع است. یکی از این صنایع بدیع تمثیل و تشبیه است. قدرت ادبی صنعت تشبیه چنان زیاد است که بسیاری از نویسندگان از آن در نوشته های خود استفاده می کنند. قرآن کریم هم در موارد متعددی از تشبیه استفاده کرده تا باایجاد تصاویری آشنا در ذهن خواننده، وی را به تفکر عمیق تر وادارد. از آنجاکه تمثیل و تشبیه در قرآن یکی از صنایع بدیع مهم برای انتقال پیام است، ترجمه آنها هم به همان اندازه اهمیت پیدا می کند. در این پژوهش ترجمه های انگلیسی مختلف تمثیلات قرآنی از نظر تبدیل مقوله دستوری مورد بررسی قرار گرفته است

مترجمان متون مذهبی به ویژه قران کریم با واژگانی روبه رو میشوند که یافتن معادل برای انها دشوار است زیرا این واژگان خاص فرهنگ زبان مبدا هستند .درفرهنگ زبان مقصد یعنی زبانی که به ان ترجمه میشود وجود ندارند.مترجمان برای ترجمه این عناصر فرهنگی از استراتژی های خاصی استفاده میکنند که هدف ازاین پژوهش برسی این استراتژی هاست. از انجایی که کتاب اسمانی قران ارزشمندترین کتاب مسلمانان میباشد لذا ترجمه دقیق ان اهمیت شایانی دارد و در این راستا بررسی و ارزیابی ترجمه های انجام شده ضروری می نماید . چارچوب نظری مورد استفاده شده در این پژوهش بر اساس مدل ارایه شده مونابیکر(1992) است که برای ترجمه عناصر فرهنگی یک زبان به زبان دیگر ارایه کرده است.در این مدل 8استراتژی مختلف برای ترجمه عناصر فرهنگی مطرح میسازد که عبارتند از: 1) استراتژِی"ترجمه با استفاده از یک واژه کلی تر" 2) استراتژِی"ترجمه با استفاده از یک واژه خنثی تر" 3) استراتژِی"ترجمه با استفاده ازجایگزینی فرهنگی" 4) استراتژِی"ترجمه با استفاده ازواژه قرضی" 5) استراتژِی"ترجمه با استفاده ازتوصیف و یک واژه مرتبط" 6) استراتژِی"ترجمه با استفاده از توصیف و یک واژه نامرتبط" 7) استراتژِی"ترجمه با استفاده ازحذف" 8) استراتژِی"ترجمه با استفاده از شکل و نمودار" پرسش های تحقیق عبارتنذ از: الف:پر بسامدترین استراتژی بکار رفته در ترجمه عناصر فرهنگی قران کدام است؟ ب:کم بسامدترین استراتژی بکار رفته در ترجمه عناصر فرهنگی قران کدام است؟ ج:دیگر استراتژی بکار رفته در ترجمه عناصر فرهنگی قران کدامند ؟ پ.روش تحقیق شامل تعریف مفاهیم، روش تحقیق، جامعه مورد تحقیق، نمونه گیری و روشهای نمونه گیری، ابزار اندازه گیری، نحوه اجرای آن، شیوه گردآوری و تجزیه و تحلیل داده ها: این مطالعه یک پژوهش توصیفی است که روی سه نسخه از ترجمه های انگلیسی قران کریم که توسط سه مترجم برجسته قران صورت گرفته, انجام شده است.روش کاربدین صورت بود که ابتدا ایه هایی که شامل عناصر فرهنگی بودندمشخص شده و سپس ترجمه انها نیز استخراج شد.سپس با استفاده از چارچوب نظری مورد نظر استراتژی های به کار رفته شده مشخص شدند. ت. یافته های تحقیق: پس از تجزیه و تحلیل داده ها مشخص شد مترجمان قران کریم برای ترجمه عناصر فرهنگی قران از استراتژی"ترجمه با استفاده از یک واژه کلی تر" بیشترین استفاده را کرده اند. همچنین معلوم شد که بسامد استفاده از دو استراتژی "حذف"و"شکل و نمودار" صفر است.دیگر استراتژی های مورد استفاده شده به ترتیب بسامداستفاده عبارتند از:" جایگزینی فرهنگی"," توصیف و یک واژه مرتبط"," واژه خنثی تر"," واژه قرضی" و" توصیف و یک واژه نامرتبط". ث. نتیجه گیری و پیشنهادات: پس از برسی استراتژی های به کار رفته در ترجمه عناصر فرهنگی قران کریم ازسوی مترجمان می توان نتیجه گیری کرد که معادل های اختیار شده برای اینگونه عناصر متمایل به فرهنگ و زبان مقصد بوده و ناکافی است.عناصر فرهنگی خاص قران با عناوین کلی ترجمه شده اند که دیگر خاص فرهنگ قران نیستند.

تحقیق حاضر با عنوان" افزایش و کاهش در دوبله ی فیلم های انیمیشن"، به استراتژی های به کار گرفته شده توسط مترجمان در دوبله ی فیلم های انیمیشن می پردازد.از آن جا که کودکان مخاطب اصلی این فیلم ها می باشند، روش های به کار رفته در ترجمه ی این فیلم ها از اهمیت فراوانی برخوردار است. : چارچوب نظری تحقیق حاضر بر اساس نظریه ی نیومارک (1981) یعنی " افزایش و کاهش "استوار است. در این تحقیق دو پرسش مطرح است:1.کدام یک از دو استراتژی افزایش یا کاهش در دوبله ی فیلم های انیمیشن متداول ترند؟2.دلایل احتمالی به کار گیریه هر کدام از این دو استراتژی در دوبله فیلم های انیمیشن چیست؟: در این تحقیق سه فیلم انیمیشن با عنوان مربی اژدها،در جستجوی نمو و وحش به عنوان پیکره ی تحقیق استفاده شده است. واحد ترجمه ی جمله در نظر گرفته شد. محقق با مقایسه ی جملات مبدا و دوبله ی آن در زبان مقصد میزان به کار گیری هر کدام از دو استراتژی افزایش و کاهش را مورد ارزیابی قرار داد. : با توجه به نتایج به دست آمده مشاهده شد که مترجمان فیلم های انیمیشن بیشتربه استفاده از استراتژی افزایش گرایش دارند و میزان استفاده از آن در انیمیشن در جست و جوی نمو بیش تر از دو انیمیشن دیگر بود.

اکراه جوامع و فرهنگ های مختلف بویژه جوامع سنتی تر همچون ایران به طرح موضوعات نامتعارفی چون دشواژه ها و بررسی آنها در حوزه های علمی همواره این بخش از زبان عمدتا عامیانه را در لفافه قرار داده است. با وجود پژوهش هایی در این زمینه در سالیان اخیر همچنان ابهامات و زوایای بکری از برگردان دشواژه ها به فارسی جلب توجه میکند. نظر به اهمیت تابوهای کلامی بعنوان بخشی انکارناپذیر از زبان و دشواریهای پیش روی مترجمان در مواجهه با آن میتوان به جایگاه تحقیق حاضر پی برد. ب. مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع، چارچوب نظری و پرسش ها و فرضیه ها: زیرساخت نظری تحقیق حاضر بر پایه نظریه نرم های" توری" استوار شده است. به اعتقاد توری، ترجمه بعنوان محصول زبان مقصد همواره تابع قوانین و هنجارهای حاکم بر جامعه خود میباشد. توری بطور آشکارا نقش متن و به تبع آن جامعه مبدا را در محصول ترجمه بسیار ناچیز و در مواردی خارج از بحث میداند. بر همین اساس در این تحقیق سوالات زیر مطرح شده است: 1- رویکرد سه مترجم فارسی "ناطور دشت" که در دو برهه زمانی پیش و پس از انقلاب اقدام به ترجمه این اثر نموده اند در برخورد با دشواژه های انگلیسی چه بوده است؟ 2- چه اشتراکاتی بین دستاوردهای این پژوهش و موارد مشابه غیر فارسی زبان وجود دارد؟ روش تحقیق شامل تعریف مفاهیم، روش تحقیق، جامعه ی مورد تحقیق، نمونه گیری و روش های نمونه گیری، ابزار اندازه گیری، نحوه ی اجرای آن، شیوه گرد آوری و تجزیه و تحلیل داده ها: تحقیق حاضر بعنوان یک مطالعه موردی از پیکره ای 1672 کلمه ای شامل متن مبدا (214 صفحه) و متون برگردان فارسی آن (1458 صفحه) تشکیل شده است. شیوه گزینش دشواژه ها دستی و غیر-الکترونیکی بوده که پس از انتخاب به ترتیب با متن مبدا و سپس با یکدیگر مقایسه شده اند. در مرحله بعد کلیه تابوهای منتخب بر اساس دسته بندی "زابرگا" از "استراتژی های ترجمه زبان غیر استاندارد" به سه گروه "تلطیف شده"، "جبران شده" و "مستقیما منتقل شده" تقسیم شدند. در بخش اول، دسته بندی مذکور در مقایسه با متن مبدا صورت پذیرفته و در بخش دوم در مقایسه ترجمه پیش از انقلاب اثر (احمد کریمی،1345) و سه ترجمه پس از انقلاب آن (احمد کریمی، 1389؛ محمد نجفی،1377؛ زهرا ذوالقدر،1389). آمار و ارقام حاصله در جداول جداگانه مورد تحلیل و بررسی دقیق تر قرار گرفته و نتایج حاصل از آن در پایان هر بخش ارایه شده است. ت. یافته های تحقیق نتایج کمی تحقیق نشان داد گرچه ترجمه کریمی با فاصله زمانی بیش از سه دهه پیش از دو ترجمه دیگر انجام پذیرفته، میزان دشواژه ها در تمامی متون مقصد تقریبا به یک میزان کاسته شده است. در ارتباط با استراتژی های مورد استفاده مترجمان نیز نتایج مشابهی بدست آمد بدین ترتیب که در انتقال تابوهای کلامی به فارسی به ترتیب بیشترین استراتژی تلطیف سازی، انتقال مستقیم، و جبران سازی بوده است. این یافته ها کم و بیش مشابه نتایجی است که در ترجمه "دشواژه ها" به زبانهای دیگر بدست آمده. در ترجمه به زبان های سویدی و آلمانی نیز محققان کاهش چشمگیر دشواژه ها در متن مقصد را گزارش میدهند. نتایج کیفی تحقیق حاکی از تغییر قابل توجهی از تابوهای جنسی چه در ترجمه پیش از انقلاب کریمی و چه در نسخه ویرایش شده او در دوران اخیر و همچنین در دو ترجمه نجفی و ذوالقدر بود. این کاهش میتواند ناشی از حساسیت های فرهنگی جامعه سنتی ایران به مسایل و تابوهای جنسی باشد که فارغ از جریانات اجتماعی-سیاسی-فرهنگی حاکم بر جامعه سبب نوعی اکراه و خودداری از استفاده از این قبیل الفاظ در متون ترجمه شده است. برخورد متفاوت هر سه مترجم با دشواژه ها در نسخه های پس از انقلاب نشانگر درک و برداشت ناهمگون مترجمان و در نگاه کلی تر جامعه ایرانی از واژه های ممنوعه و بار معنایی آنها دارد، و یا ناشی از برخورد چندگانه مراجع ذیصلاح ممیزی در مقابله با این قبیل ادبیات. بهر ترتیب عدم وجود معیاری دقیق پیش روی مترجمان ایرانی در مواجهه با تابوها از نکات غیرقابل انکار است. پدیده ای که نشان دهنده مشکلات و دشواری های ترجمه این نوع ادبیات در ایران میباشد و مانعی بزرگ بر سر راه مترجمانی که سودای وفاداری تام به نویسنده اثر را در سر دارند. ث. نتیجه گیری تحقیق: نتایج حاصله از تحقیق فوق بار دیگر با به چالش کشیدن نظریه نرم های توری به طرح این سوال میپردازد که اصولا مترجم تا چه میزان مجاز به نادیده گرفتن هنجارها و ارزش های فرهنگ مبدا میباشد و چنانچه ترجمه محصولی است صرفا متعلق به جامعه مقصد تا کجا به مترجم مجال عدول از ارزش ها و باورهای شکل دهنده متن اصلی را میدهد؟ بررسی ترجمه تابوهای کلامی در دو برهه زمانی متفاوت و همچنین تحقیقات مشابه در زبانهای دیگر که تغییر و تحولات اجتماعی و فرهنگی حاکم بر جامعه ایرانی را نیز تجربه نکرده اند صحه ای است بر طبیعت ترجمه بعنوان پدیده ای "خیانت پیشه" که در کنار ظاهر فریبنده ای که در برابر انتقال میان-فرهنگی از خود به نمایش میگذارد به دلایلی که مورد بحث قرار گرفت قادر و یا مجاز به انتقال دقیق متن مبدا نیست.

چکیده ندارد.

بازنمایی شخصیت ها در رمان می تواند به گونه ای به تصویرکشنده افراد جامعه باشد. سیاه پوستان و سفیدپوستان تجربه های زیست شده کاملاً متفاوتی با یکدیگر دارند که در گفتمان سیاه پوستان از جمله رمان ها نمایان می شود. هنگامی که این رمان ها به فارسی ترجمه می شوند مترجمان غیرسیاه ممکن است نتوانند تجربه زیست شده رمان را به تصویر بکشند: مهمی در ترجمه از دست می رود. دانستن این که رمان های ترجمه شده چگونه نسلی را به جلو سوق می دهند، آن را به رکود می کشانند و به سود یا زیان گفتمان آفریقایی آمریکایی عمل می کنند، خود قدمی رو به جلو است. به دلیل ماهیت مطالعه، محقق از سه چارچوب نظری بهره گرفته است: تحلیل گفتمان انتقادی، نقد آفریقایی آمریکایی و نقد پسااستعماری. پرسشی که این تحقیق درپی پاسخ گویی بدان است به این قرار است: بازنمایی گفتمان رمان های آفریقایی آمریکایی در ترجمه چگونه است؟ در این تحقیق، داده ها براساس مدل فرحزاد (2012)، نقد آفریقایی آمریکایی (تایسون 2006) و نقد پسااستعماری (تایسون 2006) دسته بندی شدند. این کار به منظور دریافت این نکته صورت گرفته است که موارد دارای بار ایدئولوژیکی در متن انگلیسی چگونه در متن فارسی بازنموده شده اند. یافته های تحقیق نشان می دهند در انتخاب های واژگانی، متن های ترجمه ای بسامد پایینی از نبود تطابق ایدئولوژیکی میان متن انگلیسی و متن فارسی نشان می دهند، اما در مواردی مخصوصاً در آبی ترین چشم، ایدئولوژی مورد نظر به متن مقصد منتقل نشده است که منجر به از دست رفتن پیام متن مبدا می شود. در انتخاب های دستوری (معلوم سازی و مجهول سازی)، اگرچه متن فارسی (آبی ترین چشم) تقریباً ازنظر تعداد فعل های معلوم و مجهول با متن انگلیسی برابر است، دربرخی موارد، بار ایدئولوژیکی فعل ها کاسته شده است. برای این که گفتمانی جدید، به حیات خود ادامه دهد و ایدئولوژی آن دوام یابد، بسیار ضروری است که در صورت های گفتمانی چون فیلم سازی، رمان، تبلیغ و ... گسترش یابد. در مورد رمان های آفریقایی آمریکایی، در جایگاه ژانری جدید، ترجمه هوشیارانه یا ناهوشیارانه به صورت وسیله ای برای انتقال افکار جدید عمل می کند؛ در نتیجه به تر است که متن فارسی تقریباً پیام یکسانی را منتقل کند. البته باید محدودیت هایی چون تجربه های زیست شده و حافظه جمعی متفاوت نویسندگان و مترجمان را درنظر گرفت. پیشنهاد می شود که رمان هایی که سفیدپوستان و سیاه پوستان درباره استعمار و برده داری نوشته اند و ترجمه آن ها در فارسی با یکدیگر مقایسه شوند تا تاثیرشان در متن مقصد سنجیده شود.

الف. موضوع و طرح مسئله )اهمیت موضوع و هدف(: از آنجا که عنوان یک فیلم یا رمان مهم ترین و چشمگیرترین بخش آن محسوب می شود و تاثیر زیادی بر موفقیت تجاری یک اثر دارد، ترجمه آن نیز امری بسیار حساس و تعیین کننده می باشد. هدف از انجام تحقیق حاضر نیز بررسی استراتژی های غالب در ترجمه عناوین فیلم، انیمیشن و رمان از زبان انگلیسی به فارسی بوده است. ب. مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع، چارچوب نظری و پرسش ها و فرضیه ها: پرسش هایی که این تحقیق سعی در پاسخ دادن به آنها برآمد، به این ترتیب هستند: "در ترجمه عنوان فیلم، انیمیشن و رمان از زبان انگلیسی به فارسی چه استراتژی هایی بیشترین کاربرد را داشته اند؟" و "در انتخاب های واژگانی و دستوری، مترجمان چه الگوهایی را دنبال کرده اند؟" چارچوب نظری اصلی این تحقیق مدل سه بعدی ارائه شده توسط فرزانه فرحزاد ) 2102 ( برای نقد ترجمه بر اساس نظریه تحلیل انتقادی گفتمان بوده است. مدل دیگری که محقق برای بررسی داده از آن استفاده کرد، طبقه بندی استراتژی های ترجمه ای ارائه شده توسط آن شولداگر ) 2118 ( است. پ. روش تحقیق شامل تعریف مفاهیم، روش تحقیق، جامعه مورد تحقیق، نمونه گیری و روش های نمونه گیری، ابزار اندازه گیری، نحوه اجرای آن، شیوه گردآوری و تجزیه و تحلیل داده ها: در تحقیق حاضر، تعداد 11 عنوان ) 211 عنوان فیلم، 211 عنوان رمان، و 11 عنوان انیمیشن( که اغلب به صورت الکترونیک جمع آوری شدند، ابتدا بر اساس استراتژی های ترجمه ای شولداگر ) 2118 ( و سپس بر اساس انتخاب های واژگانی و دستوری بررسی شدند. ت. یافته های تحقیق: نتایج بدست آمده از تحقیق حاضر نشان داد "ترجمه مستقیم" یا لفظ به لفظ استراتژی غالب در ترجمه عناوین از انگلیسی به فارسی است. از آنجا که انتخاب تک تک کلمات در یک عنوان کامل ا حساب شده و با هدف است، بهترین و امن ترین راه برای استفاده از آنها در زبان های دیگر نیز ترجمه مستقیم آنها می باشد. به همین ترتیب، تغییر در انتخاب واژگان نیز در ترجمه این عنوان های بسیار نادر و معدود بود. ث. نتیجه گیری و پیشنهادها: عنوان یک فیلم یا رمان، عصاره مفاهیم گنجانده شده در آن است و به همین دلیل اهمیت بسیار زیادی در درک صحیح این مفاهیم توسط مخاطب دارد. نتایج بدست آمده در تحقیق حاضر نیز ثابت کرد ترجمه به عنوان ابزار انتقال این بخش مهم به زبان های دیگر، اغلب امن ترین و وفادارانه ترین روش را انتخاب میکند تا شاید بتواند تا حد ممکن، دسترسی مخاطبان را به مفاهیم و واژه های استفاده شده در عنوان اصلی را تضمین نماید. عنوان، بخش مهمی است که تاکنون کمتر به آن پرداخته شده است و می تواند موضوعات جالب توجه و سودمندی را برای تحقیقات آینده فراهم آورد.

پژوهش حاضر در پی تبیین جوانب دخل و تصرف در فرآیندهای ترجمه رمان و دوبله فیلم است. در این مطالعه تاثیر ایدئولوژی غالب جامعه مقصد بر فرآیندهای فوق و همچنین پر بسامد ترین راهبردهای مورد استفاده مترجمین در جهت فائق آمدن بر عدم تطابق فرهنگی و عقیدتی بین زبان های مبدا و مقصد مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد. دیگر هدف این مطالعه تصریح فرآیندی است که بیشتر در معرض دخل و تصرف قرار گرفته است. آشنایی با راهبردهای مختلف دخل و تصرف به مترجمان مبتدی و همچنین دانشجویان ترجمه این امکان را می دهد که ترجمه ای متناسب با فرهنگ و ایدئولوژی جامعه خود تولید نمایند.این پژوهش اساساً در چهارچوب مکتب تحریف (دستکاری) قرار می گیرد. بر اساس دیدگاه این مکتب در تمامی ترجمه ها به دلایل معین، متن مبدأ تا حدی دستخوش دخل و تصرف می شود (هرمانز 1985). مبنای طبقه بندی داده ها تماماً بر اساس "راهبردهای دخل و تصرف تحریفیِ" پیشنهاد شده از سوی دوکات (2007) است. با این حال دو راهبرد دیگر نیز طی مطالعه، مشخص شده و در فرآیند تحلیل مورد تأمل قرار گرفتند. پرسش های این پژوهش شامل چهار مورد است: 1. بر اساس طبقه بندی دوکات، پربسامدترین راهبرد دخل و تصرف تحریفی در ترجمه رمان کدام است؟ 2. بر اساس طبقه بندی دوکات، پربسامدترین راهبرد دخل و تصرف تحریفی در دوبله فیلم کدام است؟ 3. کدام فرایند، ترجمه رمان و دوبله فیلم، بیشتر مورد دخل و تصرف قرار گرفته است؟ 4. تلویحات ایدئولوژیک یافته های تحقیق چیست؟ پژوهش حاضر از نوع توصیفی و دارای طرحی پیکره ای است. پیکره ی مورد مطالعه این تحقیق متشکل از چهار رمان برجسته انگلیسی به همراه ترجمه فارسی آنها و چهار فیلم انگلیسی (برگرفته از این رمان های منتخب) همراه با نسخه دوبله فارسی است. نسخه اصلی رمان ها به دقت با ترجمه فارسی و نسخه اصلی فیلم های اقتباس شده نیز به طور جداگانه با دوبله فارسی مقایسه و مقابله شدند تا موارد دخل و تصرف تحریفی و پربسامدترین راهبرد آن بر مبنای طبقه بندی دوکات (2007) در فرایند های ترجمه و دوبله مشخص و با هم مقایسه گردند. یافته های این پژوهش حاکی از آن است که در صورت بروز اختلافات فرهنگی و اعتقادی بین زبان مبدا و مقصد، مترجمین رمان در اکثر موارد تمایل به "حذف" عناصر غیر قابل قبول در فرهنگ مقصد را دارند در صورتی که مترجمین فیلم ترجیح می دهند عناصر نامناسب را با موارد قابل قبول تر در زبان مقصد "جایگزین" نمایند. نتایج همچنین نشان می دهند که در مقایسه با رمان های ترجمه شده، فیلم های دوبله بیشتر مورد دخل و تصرف قرار گرفته اند. از یافته های این پژوهش می توان چنین نتیجه گرفت که در صورت عدم تطابق فرهنگی و اعتقادی بین متن مبدأ و مقصد، مترجمین رمان و فیلم در ایران غالباً سعی در حفظ هنجارها و ارزش های جامعه مقصد دارند. به علاوه، از یافته های این تحقیق چنین استنباط می شود که مفهوم دخل و تصرف در فرآیندهای ترجمه و دوبله متفاوت است. این بدین معنی است که حتی در یک بافت زبان شناختی و فرهنگی یکسان با ارزش های اعتقادی مشابه نیز، رویکردهای متفاوتی می تواند نسبت به اشکال مختلف ترجمه اتخاذ شود.

پژوهش حاضر پژوهشی نظری در راستای بسط نظریه ممتیک در مظالعات ترجمه است.

هدف این پژوهش پیکره محور یافتن شواهد روشنی برای این ادعا بود که سبک ترجمه جلال آل احمد از سبک نویسندگی وی تاثیر پذیرفته است.

این پایان نامه از یک سو با اتکا به پیوند میان رشته ای مطالعات ترجمه و فلسفه، پژوهشی نظری است و در پی یافتن پاسخ این پرسش که «کدام یک از ارکان یا ویژگی های تفکر پستمدرن به نظریه ها و رویکردهای مطالعات ترجمه راه یافته اند؟». از سوی دیگر، با اتکا به رابطه میان مطالعات ادبی و مطالعات ترجمه، تحقیق حاضر پژوهشی پیکره مبناست که در صدد پاسخ به پرسش زیر می باشد: «ویژگی های پستمدرن داستان های کوتاه پستمدرن انگلیسی چگونه به فارسی ترجمه می شوند؟».

مطالعه حاضر به حوزه مطالعات ترجمه و فرهنگ اختصاص داشته و به بررسی راهبردهای منتخب از سوی مترجمان مختلف در ترجمه انگلیسی اصطلاحات اسلامی در 114 سوره قرآن کریم پرداخته است. برای همین منظور، چهارده ترجمه انگلیسی دقیقاً بررسی و تحلیل شده است. در این تحقیق به اهمیت انواع مختلف نکته نیز اشاره شده است. یکی از مواردی که نقش اساسی نکات بسیار پررنگ می شود، زمانی است که تمام معانی نهفته در یک اصطلاح اسلامی در قالب یک معادل انگلیسی قابل بیان نباشد. راهبردهایی که در این تحقیق بررسی و ارائه شده است برای پژوهش های بعدی در این حوزه بسیار راهگشا خواهد بود. اهداف عمده این تحقیق عبارتند از: تعیین راهبردهای استفاده شده؛ بررسی تأثیرات عوامل گوناگون در این خصوص، از جمله زبان، فرهنگ، دین، زمان، جنسیّت و تعداد مترجمان (فرد/گروه)؛ تعیین راهکارهای مفید برای انتقال عناصر معنایی؛ ارائه راهکارهای جدید برای تکمیل مدل های نظری فعلی.

در این تحقیق تاثیر مهارت ترجمه و تخصص رشته ای بر کیفیت ترجمه مورد بررسی قرار گرفت.به عبارت دیگر، این تحقیق دو هدف را دنبال کرد:(1) مقایسه ی تاثیر توانش زبانی، رشته ای و انتقال دهی. و (2) بررسی وجود هر گونه رابطه بین سطح مهارت زبانی دانشجویان مترجمی و کیفیت ترجمه ی آنها. به این هدف، مدل مهارت ترجمه ی نوبرت(412: 1986)مورد استفاده قرار گرفت. تعریف وی از مهارت ترجمه انگیزه ی اصلی این تحقیق بود.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

الف- موضوع و طرح مسئله (اهمیت موضوع و هدف): التقاط (دوگانگی) یکی از موضوعات مهم در مطالعات ترجمه است که غالباً از جنبه های نظری مورد بررسی قرار گرفته و نمود آن در سطح متن از نظر دور نگه داشته شده است. پژوهش حاضر تلاشی است برای یافتن نمودهای التقاط در سطوح مختلف متن و ارائۀ طبقه بندی ای جامع و کامل از این نمودها. نامشخص بودن ارتباط مباحث نظری مربوط به این پدیده و نمودهای آن در عمل نیز انجام پژوهشی در این حوزه را به امری اجتناب ناپذیر بدل ساخته است. ب- مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع، چارچوب نظری و پرسش ها و فرضیه ها: چهار رویکرد و چارچوب نظری نسبت به مفهوم التقاط در مطالعات ترجمه وجود دارد که عبارتند از 1) التقاط در مفهوم ویژگی مقبول ارتباط بینفرهنگی، 2) التقاط در هویت فرهنگی-اجتماعی، 3) التقاط به عنوان ویژگی منفی ترجمه ها ناشی از تداخل متون مبدأ و 4) التقاط زدایی، و در این پژوهش نمودهای التقاط در پرتو تمام این رویکردها مورد بررسی قرار گرفت و به سؤالات زیر پاسخ داده شد:  نمودهای التقاط در متون تولید شده توسط مترجمان ایرانی و مهاجر چیست؟  چه تفاوت هایی میان نوع و میزان التقاط در متون تولید شده توسط مترجمان ایرانی و مهاجر وجود دارد؟  تا چه اندازه یافته های این تحقیق با رویکردهای پژوهشگران برجسته مطالعات ترجمه در این خصوص هم راستا است؟ پ- روش تحقیق شامل تعریف مفاهیم، روش تحقیق، جامعه مورد تحقیق، نمونه گیری و روش های نمونه گیری، ابزار اندازه گیری، نحوه اجرای آن، شیوه گردآوری و تجزیه و تحلیل داده ها: پدیدۀ التقاط در پیکره ای متشکل از یازده رمان و مجموعه داستان کوتاه (تولید شده در ایران و دایاسپورا) و در دو سطح کلان (پیرنگ و شخصیت داستان ها) و خرد (پاراگراف، جمله، گروه و واژه) بررسی شد و نمودهای التقاط در قالب چهار رویکرد مختلف به این پدیده طبقه بندی گردید. ت- یافته های تحقیق: بررسی نمودهای دوگانگی در پیکره تحقیق نشان داد که به لحاظ نوع و میزان التقاط هیچ تفاوت معناداری میان متون تولید شده در دایاسپورا و در وطن وجود ندارد. در حقیقت، بر خلاف پیش فرض آغازین تحقیق مبنی بر اینکه تنها متون تولید شده در دایاسپورا دارای التقاط هستند، و متون تولید شده در وطن از این ویژگی برخوردار نیستند، معلوم گردید که دایاسپوریک بودن فرد منوط به حضور فیزیکی وی در دایاسپورا نیست، بلکه تسلیم شدن در برابر فرهنگ دیگری سبب دوگانه شدن فرد می شود، و این تسلیم شدن هم می تواند در دایاسپورا (دایاسپورای عینی) رخ دهد و هم در وطن (دایاسپورای انتزاعی). ث- نتیجه گیری و پیشنهادها: دیگر پژوهشگران می توانند موارد زیر را مورد مطالعه قرار دهند:  فرضیۀ گذرا بودن ویژگی التقاطی متون  فرایندهای دخیل در ترجمه متون التقاطی (حفظ التقاط، التقاط مجدد، التقاط زدایی)  تکرار پژوهش حاضر با پیکره ای متشکل از سایر انواع ادبی (شعر، نمایش نامه، ...) و یا با بررسی پیکره ای چندرسانه ای

ژانر ادبیات کودک همواره در چارچوب آموزشی سنتی ارزیابی و توصیف شده است. چنبن دیدگاهی امروز هم رایج است اما به رغم وجود چنین نقطه تمرکزی در ادبیات کودک، محققانی چون شویت به جایگاه ادبیات کودک در پلی سیستم ادبی پرداخته و آن را بخشی از پلی سیستم و حتی مهمترین بخش آن تلقی کرده اند. سابقه ژانر کودک در ایران چندان طولانی نبوده و آغاز آن به ترجمه ادبیات کودک در دوران مشروطه و نقطه اوج آن به دهه 1330 و پس از آن بازمی گردد. ترجمه در دوران اخیر ابزار اصلی آشنایی کودکان با ادبیات مدرن و در نتیجه نمادها و روشهای مدرن سازی در غرب بود. در بررسی ترجمه های کتابهای کودک از انگلیسی به عبری، خصوصا کتابهایی که در ابتدا با هدف مخاطب کودک نوشته نشده و بعدها از سیستم بزرگسال به سیستم کودک انتقال یافته است، شویت به پنج جنبه وابستگی سیستمیک دست یافته و آنها را میان کلیه کتابهای ترجمه شده کودک، بدون توجه به جفتهای زبانی مشترک دانسته و به بین المللی بودن آنها باور دارد. جنبه های وابستگی سیستمیک که موجب تغییر متن در ترجمه می شوند عبارتند از: وابستگی به الگوهای موجود، کلیت متن، سطح پیچیدگی متن، تطبیق ایدئولوژیکی و ارزشی،و معیارهای سبکی. نتایج بررسیهای انجام شده در پیکره موازی تحقیق حاضر که مشتمل بر 145000 کلمه است نشان می دهد که تمام این پنج جنبه و زیرجنبه های آنها، که توسط محقق تقسیم بندی شده است، در نمونه های پیکره تحقیق نمود یافته است. تناوب تکرار این جنبه ها به شرح زیر است: 1. وابستگی به الگوهای موجود الف) حذف جزئیات در توصیف (حذف جزئیات مربوط به طول و عرض جغرافیایی، ارتفاع، عمق، طول و عرض؛ حذف جزئیات مربوط به توصیف شخصیتها؛ حذف جزئیات مربوط به توصیف مکانها؛ حذف جزئیات مربوط به طبیعت و حوادث طبیعی؛ حذف جزئیات مربوط به مراسم؛ حذف جزئیات مربوط به اعمال شخصیتها؛ حذف جزئیات مربوط به غذاها و طعمها): 24.1 % ب) تغییر طرح داستان: 10.5 % ج) افزودن: 12.8 % د) هجو: 2.8 % (حذف یا حفظ عناصر هجوی با تغییر کارکرد آنها) ه) صفات تصغیری: 0.9 % و) تغییر شخصیت کاراکترها برای متناسب ساختن متن با مدل فانتزی کودک یا حفظ کلیشه های موجود: 0.25 % 2. کلیت متن الف) حذف جزئیات غیر ضروری در متن: 46.3 % (بیشترین تغییر به لحاظ تناوب) ب) نرمهای اخلاقی: 4.7% (حذف یا جایگزینی شامل بخشهای مرتبط با مشروبات الکلی و نوشیدن آنها، رفتارهای غیرقابل پذیرش و نامطلوب، عشق و آنچه مرتبط با آن است.) ج) عناصر نامطلوب: 6% (حذف یا جایگزینی شامل بخشهای مرتبط با بیان رفتارهای تهاجمی، مجرمانه یا خشن؛ کلیشه های منفی در مورد افراد و گروهها؛ توصیف صحنه های نامطلوب؛ تنبیه کودکان؛ و خرافات. د) جایگزینی: 15.8 % (به منظور رعایت نرمهای اخلاقی تثبیت شده در سیستم کودک؛ اجتناب از عناصر نامطلوب؛ متناسب ساختن متن با مدل فانتزی یا ماجرایی؛ اجتناب از هجو پنهان در متن و کاهش سطح پیچیدگی آن؛ تطبیق متن با سطح درک کودک و درک مترجم از متن.) ه) سطح درک کودک: 2.4 % ی) حذف دیدگاههای طنز و تمسخر آمیز: 1.6% 3. سطح پیچیدگی متن: 12.8 % (کاهش سطح پیچیدگی متن از طریق سه نوع تغییر: حذف، تغییر رابطه میان عناصر و کارکردها، و جایگزینی.) 4. تطبیق ایدئولوژیکی و ارزشی: 5.5 % (تطبیق از طریق سه نوع تغییر: حذف، جایگزینی، و افزودن.) 5. معیارهای سبکی: در پیکره مورد بررسی در نحقیق حاضر، سه نوع سبک یافت می شود: زبان ساده و ساده شده برای مخاطبان کم سن تر؛ زبان ادبی و کهن برای مخاطبان نوجوان؛ و زبان روزمره مورد کاربرد در متن اصلی با هدف حفظ ویژگیهای شخصیتی آن کاراکتر. علاوه بر موارد بالا در پیکره تحقیق حاضر موارد دیگری به شرح زیر یافت می شود: 1. افزودن جملات مستقیم و تبدیل جملات سوم شخص به اول شخص: 2.8% 2. تغییر توصیفهای حقیقی به توصیفهای فانتزی: 5.9% 3. حذف شخصیتها با هدف کاهش پیچیدگی متن 4. افزودن تشبیه و سوال با هدف گرایش دادن متن به الگوی فانتزی یا ماجرایی: 0.9 % 5. کوتاه کردن مکالمات میان شخصیتها به بخشهای ضروری برای طرح داستان:7.5 % 6. حذف اطلاعات مربوط به آینده به منظور حفظ روح ماجرایی داستان: 7.5 % 7. جایگزینی شخصیتهای فرعی با شخصیتهای اصلی و نسبت دادن کارکردهایشان به آنها:0.2 % 8. حذف اطلاعات تکراری: 0.5% 9. تغییر یا جایگزینی تاریخهابه دلیل عدم اهمیت آن در الگوی فانتزی کودک 10. تغییر نام مکانها به دلیل عدم اهمیت آنها در الگوی فانتزی و اجتناب از ارائه جزئیات جغرافیایی و نیز تسهیل تلفظ نامها 11. تغییر یا هماهنگ سازی واحدها به منظور کاهش سطح پیچیدگی متن لازم به ذکر است که کلیه تغییرات ذکر شده در بالا به هم وابسته اند و هیچیک از آنها مستقل از دیگری رخ نمی دهد.

این پژوهش در چارچوب نظریه بینامتنیت که توسط کریستوا(1969) معرفی شده انجام شده است. محقق در این تحقیق به دو پرسش اساسی پاسخ می دهد: 1) پربسامذترین راهکار یا راهکارهای ترجمه تلمیح در زیرنویس فیلمها از انگلیسی به فارسی چیست؟ 2) آیا در زیرنویس فیلمها نقش تلمیحها در دو سطح خرد و کلان تغییر می کند؟ این تحقیق دارای یک فرضیه است: نقش تلمیح ها در زیرنویس فیلمها از انگلیسی به فارسی در دو سطح خرد و کلان تغییر می کند. این تحقیق یک تحقیق توصیفی است که در آن راهکارها و نقشهای تلمیح ها بر اساس راهکارها و نقشهای تلمیحها بر اساس راهکارها و نقشهای پیشنهادی لپیهالم بررسی می شوند. تحقیق حاضر نشان داد که تلمیح ها غالبا با حداقل تغییر و یا بصورت تحت اللفظی ترجمه شده اند. بسیاری از تلمیح ها که به اسامی خاص اشاره می کنند بدون تغییر در ترجمه آورده شده و حرف نگاری شده اند. بعلاوه این پژوهش نشان داد که نقش تلمیحات در بسیاری از موارد تغییر کرده است.