روابط جنسی و اخلاق مربوط به آن به عنوان بخشی از فرهنگ اجتماعی هر قوم و ملتی همواره در طول تاریخ حیات انسان مورد توجه و مطالعه قرار داشته است و کهن ترین تمدن های شناخته شده ی بشری درمورد آن دستورالعمل ها وقواعدی لحاظ داشته اند. ایرانیان نیز بعنوان یکی از قدیمی ترین فرهنگها وتمدنهای جهان از این قاعده مستثنی نبوده اند. به شهادت مورخان یونانی، پارسیان که بنیانگذاران تمدن ایرانی- آریایی شناخته می شوند ، مردمانی لذت جو و تقلیدپذیر از فرهنگها و آداب و رسوم ملل همجوار بودند. این خوی و خصلت همواره در مردمان این سرزمین بصورت پایدار وماندنی نسل به نسل به میراث رسیده است. اخلاق جنسی مردمان عصر قاجار نیز تا حد زیادی وابسته به آئین ها وسنن کهن ایرانی – اسلامی بوده که آن را آمیزه ای متضاد از آداب و سنن نیکو و ارزشمند و عقاید و رسوم خرافاتی و تقلیدی می سازد. آداب مربوط به زناشویی یا رفتارهای جنسی خارج از چهارچوب خانواده، هر دو به نسبتی یکسان در رابطه با این عقیده قابل توجه و بررسی است. نیمه نخست حکومت قاجارها یعنی تا اوایل حکومت ناصرالدین شاه دوران سنتی و قدیم اینگونه آداب و رسوم است و از نیمه دوم آن که با آشنایی گسترده تر ایرانیان با فرهنگ و تمدن اروپایی آغاز می گردد، بتدریج خلقیات جنسی از نوع فرنگی آن در جامعه رسوخ و تسری می یابد ، چنان که در سالهای پایانی عصرقاجاریه، بیشتر آداب و رسوم اجتماعی مربوط به روابط جنسی بخصوص در شهرهای بزرگی مانند تهران، متأثر از رسومات اروپاییان است. این پژوهش به شناختی تاریخی از تحول اخلاق جنسی ایرانیان دوران قاجار از ابتدا تا انتهای آن دوران پرداخته است.

چکیده : نظریه ی شیوه ی تولید آسیایی ، اولین بار توسط مارکس و سپس در تأیید نظریات او ، در آثار انگلس مطرح شد . این نظریه علاوه بر شیوه تولید ، به بحث درباره ی ماهیت دولت در جوامع آسیایی می پردازد . در این پژوهش ، وجه تولید آسیایی و نظریات پیرامون آن در توسعه نیافتگی ایران ، مورد بحث و بررسی قرار می گیرند . مهمترین نظ the asian production theory was first introduced by marx and then was supported and introduced by angles in his works. in addition to production manner , this theory discusses the essence of government in asian societies. in this study the asian production dimension and related theories about the underdevelopment of iran will be discussed. the most important theories are introduced within the frameworks of traditional marxism and marxism based on asian production theory .traditional marxism , after proving the existence of slave-owning and feudalism in asian societies, disagrees with the asian production manner .although both groups adopt marxism as the basis of their theories , they disagree , at the second level, on the theory of historical development of societies .marks believed the passage of societies from common first phase to classical stage and then to the final common stage . from mark’s point of view the second stage in europe consisted of slave-owning , feudalism and capitalism. the analysis of the asian production theory in ghajar era convinces us to affirm mark’s view. accordingly we can claim that the tyrannical essence of eastern governments, the amalgamation of production methods and the existence of sparse and hostile governments were the major obstacles preventing capitalism to grow in iran during ghajarie era. key words : asian production manner-eastern tyranny– underdevelopment- sparse and hostile societies - mashrouteh revolution ریه ها ، به طور عمده در دو قالب مارکسیسم سنتی و مارکسیم شیوه تولید آسیایی طرح شده است . مارکسیت های سنتی ، به دنبال اثبات وجود دوره های برده داری و فئودالیسم در تاریخ جوامع آسیایی ، به مخالفت با شیوه تولید آسیایی پرداخته اند . اگر چه هر دو گروه ، دیدگاه مارکس را مبنای نظریه های خود قرار داده اند و اختلاف آنها در مرحله ی دوم ، نظریه ی تکامل تاریخی جوامع است . مارکس معتقد به عبور جوامع از مرحله ی اشتراکی اولیه به مرحله ی طبقاتی و پس از آن ورود به مرحله اشتراکی نهایی است . مرحله ی دوم از نظر مارکس ، در اروپا شامل دوره های برده داری ، فئودالیسم و سرمایه داری می باشد . تحلیل نظریه ی شیوه تولید آسیایی در عصر قاجار ، ما را به تأیید دیدگاه مارکس وادار می کند . بر این اساس می توان گفت که ماهیت استبدادی دولت در جوامع شرقی ، ادغام شیوه های تولید و وجود جوامع پراکنده و متخاصم از موانع اساسی رشد سرمایه داری در ایران عصر قاجار می باشند . کلید واژه : شیوه تولید آسیایی ، استبداد شرقی ، توسعه نیافتگی ، جوامع پراکنده و متخاصم ، انقلاب مشروطه

محمد ساعد مراغه ای، فرزند شیخ احمد قاضی زاده، در ???? خورشیدی در یکی از روستاهای اطراف مراغه متولد شد. در کودکی به همراه پدرش به قفقاز رفت. تحصیلات ابتدائی و متوسطه را در مراغه و قفقاز به انجام رسانید. بعد از مراجعت به ایران وارد خدمت در وزارت امور خارجه شد. تا سال ???? در شهرهای مختلف قفقاز با سمت کارمند و نایب کنسول و کنسول مشغول خدمت بود و در آن به عنوان کنسول ایران در آنکارا مأمور شد.در شهریور ???? هنگام اشغال ایران از طرف قوای شوروی و انگلیس، ساعد در مسکو بود و در شب سوم شهریور ???? مولوتف وزیر خارجه شوروی او را احضار کرد و حمله? قوای کشور خود را به ایران به اطلاع او رساند.در ???? سهیلی او را برای عضویت کابینه? خود دعوت کرد. ساعد به تهران آمد و عهده دار وزارت امور خارجه گردید. در کابینه? قوام السلطنه، ساعد همچنان وزیر خارجه بود و در نخست وزیری دوره? دوم سهیلی نیز وزارت خارجه را بر عهده داشت. از وقایع مهم دوران وزارت خارجه? او ورود سران سه کشور بزرگ به تهران و برگزاری کنفرانس تهران بود.[?]در اسفند ???? نخست وزیر ایران شد.پس از افتتاح دوره? چهاردهم مجلس شورای ملی، ساعد به مناسبت نقش عمده ای که در سمت وزارت امور خارجه در مدت دو سال متوالی داشت، هدف در این پژوهش بررسی کارنامه سیاسی محمد ساعد مراغه ای میباشد و محدوده زمانی این پژوهش شامل دوره دوره تاریخیسلطنت پهلوی اول و دوم میگردد. محمد ساعد مجموعاً دو بار نخست وزیر و هشت مرتبه وزیر امور خارجه و یک بار وزیر کشور و چهار مرتبه سفیر کبیر و وزیر مختار و چهار دوره نماینده مجلس سنا و یک دوره وکیل مجلس بوده است. در باره? او گفته اند که دیپلماتی ورزیده و سیاستمداری عاقل بود، و اگرچه ظاهراً در بین مردم به ساده لوحی معروفیت داشت، در واقع ذکاوت وی در بین رجال ایران ضرب المثل است. به افکار عمومی عقیده داشت و غالباً در دوران نخست وزیری خود، وزیرانی انتخابی می نمود که در بین مردم وجهه داشتند.

ارتشبد فریدون جم از جمله نظامیان متشخص و تحصیلکرده ای بود که تعهد و دلسوزی و آگاهی اش در میان دیگر همقطارانش زبانزد بود. وی که برخوردار از تحصیلاتی عالی در زمینه امور نظامی در فرانسه بود اگرچه به صورت نا خواسته به ارتش ایران پیوست اما توانست مدارج ترقی را به سرعت بپیماید و در نهایت به ریاست ستاد ارتش ایران برسد. اطلاعات و آگاهی های موجود درباره عملکرد وی نه تنها درباره آن دوره از فعالیتش در ارتش بلکه در تمام دوران خدمت او در ارتش شاهنشاهی بسیار کم و نابسنده است و تنها محدود به تعدادی نقل قول از دیگران و شمار کمی اسناد منتشر شده است که اغلب این اسناد نیز ارتباط مستقیمی به شخص فریدون جم ندارد. با این همه همین اندک اطلاعات برجالی مانده از او و نیز برخی از خاطرات و نامه های وی به ترسیم چهره وی چه از نظر زندگی شخصی و چه از نظر زندگی حرفه ای کمک شایان توجهی می نماید. بنابراین اطلاعات فریدون جم شخصیتی موجه و مورد وثوق اغلب همکارانش در ارتش بود و کاردانی و تعهد وی حتی مورد تصدیق شاهدین خارجی و مستشاران غیر ایرانی ارتش ایران نیز بود. به گونه ای که برخی از مستشاران آمریکایی ارتشبد جم را تنها افسر ایرانی در حد و اندازه های جهانی می دانستند. هدف در این پ‍ژوهش را می توان در دو حوزه برشمرد: بررسی عملکرد فریدون جم در بدنه سلطنت پهلوی و واکاوی جریان نظامی و نظامی گری در دوره پهلوی دوم با رویکردی به نقش فریدون جم در این حوزه. نتایج به دست آمده در این رساله در حول و حوش این مطالب دور میزند: فریدون جم از جمله نظامیان توانا و با سواد در بدنه ارتش دوره پهلوی به شمار می آمد که علی رغم وصلت با خاندان پهلوی از وجاهت قابل تأملی برخوردار بود و در نهایت به خاطر داشتن کارنامه ای پاک و درخشان در آخرین روزهای سلطنت پهلوی دوم کاندیدای وزارت شد که آن را نپذیرفت.

منوچهر آزمون یکی از چهره های فعال سیاسی در زمان پادشاهی محمدرضا پهلوی بود. در این پژوهش به مجموعه اقدامات او توجه شده است. هدف از این تلاش آن بوده که چگونگی ورود او به دنیای سیاست شناسایی شود. روش های او برای دست یابی به اهدافش و ایده آل های او برای برخورداری روشن شود. برای این منظور علیرغم آنکه کتاب های انگشت شماری به نگارش زندگی سیاسی او اختصاص داشته است، به اسناد و گزارشات ساواک، اسناد و یادداشت های متفرقه و خاطرات افرادی که او را از نزدیک می شناختند یا ملاقات هایی با او داشته اند مورد مطالعه و نقد و تحلیل قرار گرفته اند. در این روند پرونده زندگی بنابر گزارش شخصی اش در هنگام تقاضای استخدام در ساواک و مقایسه آن با موارد مشابه که طی چند سال متوالی تکرار شده است، حاوی نتایج شخصی است. منوچهر آزمون زندگی سیاسی را از همراهی با سازمان جوانان حزب توده و به عنوان چهره ای مخالف با سلطنت پهلوی آغاز کرد. به آلمان سفر کرد، با امکانات حزب به تحصیل پرداخت و آلمان شرقی را برای تحصیل انتخاب کرد، اما سرانجام به استخدام ساواک درآمد. از آن طریق به مشاغل گوناگون دست یافت و تا حد وزارت بالا رفت. آنچه که در این تحقیق به دست آمد، گرایشهای محفل گرایانه و اقدامات حزبی نامبرده بود. او با نزدیک کردن خود به دربار و افراد سرشناس، خیال داشت به اهداف خود برسد. اقدامات او موجبات تحکیم سلطنت پهلوی را فراهم نکرد و از طرفداران سرکوب مردم و مخالفان بود. سرانجام نیز در فروردین ماه 1358 به اعدام محکوم گردید.

شهرستان رامیان در 75 کیلومتری جنوب شرقی استان گلستان واقع، از جمله یکی از شهرستانهای قدیمی آن محسوب و در منطقه شمالی کوه البرز قرار دارد در سال 1380 از بخشداری به فرمانداری ارتقاء و دارای دو بخش، 3 شهر، 4 دهستان، 59 روستا و آبادی و 780 کیلو متر مربع وسعت و تا سال1385 بالغ بر 82352 نفر جمعیت با اقوامی چون: ترکمن، فارس، سیستانی، بلوچ و قزلباش(ترک) در کنار هم زندگی مسالمت آمیزی دارند. عمده کار پژوهشی در این شهرستان بر 2 محور مانور اساسی داشت: در بخش جغرافیایی(مناطق جلگه ی و کوهستانی) دارای آب و هوای معتدل و مرطوب، پوشش جنگلی، حیوانات و پرندگان جنگلی منحصر بفرد، انواع چشمه سارها،ارتفاعاتی چون کوه قلعه میران، تفرجگاهی چون پارک جنگلی دلند، صنایع دستی و سنتی زنده و فعال چون ابریشم و فرش بافی، انواع اماکن مذهبی چون : آق امام و بی بی حلیمه خاتون از جمله جاذبه های گردشگری نیزمحسوب میشوند. در بخش تاریخی: قدمت این شهرستان از زمان هخامنشیان رقم خورد. سپس در تمام ادوار بعدی مورد توجه حاکمان وقت محلی و منطقه ای بخصوص در زمان قاجاریه آنهم بدلیل نسبت خانوادگی با طوایف رامیانی چون: قوانلوها بعنوان مرکز فرماندهی حفاظتی منطقه شمال نقش مهمی را عهده دار بود. در دوره مشروطه: شیخ عبدالحسین جعفری یکی از رهبران جنبش مشروطه خواه در تهیج و بسیج مردم منطقه بر علیه حاکم استبداد نقش اساسی را داشت. مردم رامیان از جمله قوم ترک تباری بودند که در زمان شاه اسماعیل صفوی بدلیل پوشش کلاه قرمز به قزلباش معروف بودند که شغل عمده آنان دامداری و کشاورزی بود. 38 اثر تاریخی ثبت شده از جمله گل رامیان، قصر رضاشاهی، حمام آق اویلی(قاجاریه)، تپه نقارخانه و... در این شهرستان به ثبت رسیده است. در این نوشتار پژوهشی با موضوع: جغرافیای تاریخی شهرستان رامیان در 6 فصل با محوریت عناوینی چون: فصل اول: کلیات تحقیق، فصل دوم جغرافیای طبیعی منطقه رامیان، فصل سوم تاریخ سیاسی منطقه رامیان، فصل چهارم آثار تاریخی باستانی، علما و مشاهیر، ادارات و ساخت و سازهای قدیمی. فصل پنجم: اوضاع اجتماعی فرهنگی و اقتصادی مردم منطقه و فصل ششم: جاذبه های گردشگری، زیارتی، تفریحی و صنایع دستی و جذب توریسم منطقه رامیان اشاراتی شده است. از جمله دلایل عدم توسعه و پیشرفت این شهرستان به رغم توانائیها و پتانسیل بالقوه موجود در آن همانا: دور بودن از مسیر جاده اصلی و بین المللی تهران-مشهد، کمبود مهندسین و طراحان دلسوز و خلاق شهری و شهرسازی جهت گسترش فضای جذب گردشگری، عدم توجه مسئولین رده بالای استان و کشور و تخصیص بودجه اندک، نبود کمترین امکانات رفاهی، اقامتی برای مسافران و گردشگران می باشد.

اهداف مورد نظر در پژوهش علمی، روشن ساختن تاریخ علمی و فرهنگی شیعه در طبرستان و نقش شیعیان در تحولات فرهنگی و اجتماعی و علمی طبرستان و نقش آنها در تاریخ فرهنگ ایران و کاربردی که مورد استفاده موسسات آموزشی و اجرایی قرار گیرد. موضوع مورد پژوهش دربار? بررسی علل روند تحکیم تشیع در طبرستان و مازنداران در قرون نخستین اسلامی می باشد که به نقد و بررسی تعدادی از منابع اصلی و موقعیت جغرافیائی و تاریخ سیاسی منطقه در آستانه ورود اسلام پرداخته شد. چگونگی پذیرش اسلام و ورود اسلام با شناسایی برخی از عالمان تأثیرگذار در طبرستان و مازندران و فرقه های شیعه که هنوز پیروانی دارند اشاره گردید و به نقش شیعیان در تحولات فرهنگی و اجتماعی طبرستان و مازندران پرداخته شد. اسلام در سراسر ایران نفوذ کرد ولی در منطقه طبرستان مدتها طول کشید. از قرن دوم هجری اسلام در این منطقه گسترش یافت. علویان ابتدا، اسلام را در دیلم رواج دادند و بعد از حضور علویان و سادات در شهرهای طبرستان باعث نفوذ اسلام در این منطقه گردید. علل عدم موفقیّت اعراب مسلمان در منطقه: موانع طبیعی و صعب العبور بودن، رودخانه ها و آب و هوای آن منطقه بوده است. در سال 250 هجری با تشکیل سلسله علویان در طبرستان و با ایجاد امنیت برای علویان و سادات به همراهی امامان علوی موجب گسترش تشیع زیدی در این منطقه می گردد. البته بعضی اعتقاد به تشیع امامی دارند. حمایت آل بویه باعث رواج مذهب شیعه امامی در اکثرمناطق ایران و عراق می گردد. بررسی فرقه های مختلف شیعه در این منطقه و نقش آنها در تحولات اجتماعی و فرهنگی طبرستان و با نظر به نقش عالمان شیعه و مقام و منزلت مقابر امامزاده ها می توانیم علل نشر مذهب شیعه را تبیین کنیم.

نسخه های خطی میراث گران قدر و ارزشمند نیاکان ماست که در گذر زمان ، قبل و بعد از اسلام سرنوشت غم باری داشته است. حملات خارجی نبرد مدعیان قدرت داخلی ، تعصبات مذهبی ، عوامل طبیعی هزاران هزار نسخه خطی را از بین برده است به گونه ای که از آنها جز نام و در بعضی موارد حتی نام نیز باقی نمانده است. نسخه خطی کارنامه ی دانشمندان ، نوابغ و حاصل رنج طولانی آنهاست که ضرورت احیا و بازنگری و توجه را طلب می کند. با همه کوشش هایی که در سال های اخیر برای شناسایی و نشر این میراث مکتوب انجام گرفته اما هنوز نسخ خطی فراوانی در گوشه و کنار کشور و خارج از کشور به خصوص در هند و پاکستان و افغانستان و تاجیکستان و ... وجود دارند که چشم انتظار پژوهشگران می باشند. یکی از این نسخ خطی تحفه المظفریه است که به اجمال مورد نقد قرار گرفته است.در این پژوهش سعی بر آن شده است تا ضمن بررسی صحت و سقم این نسخه به بررسی محدوده زمانی نسخه تألیفی وبررسی محتوای کیفی و تجزیه و تحلیل داده های نسخه مذکور پرداخته شود. تحفه المظفریه کتابی است در جزئیات وقایع قتل ناصرالدین شاه قاجار و افتادن امور به دست صدر اعظم وی میرزا علی اصغر خان امین السلطان بعد از واقعه قتل ناصر الدین شاه و جلوس مظفر الدین شاه، حوادث دوران وی، اخلاق و رفتارش به امر صدر اعظم فوق توسط احمد منشی رازی به رشته تحریر درآمده است.

اومانیسم در لغت به معنای بشر گرایی، اصالت انسان، انسان مداری و انسان محوری و مانند آن است. در اواخر دوران باستان و قرون وسطا محققان و روحانیون میان حوزه هایی از معرفت و فعالیت که از کتاب مقدس نشأت می گرفت، و حوزه هایی که به قضایای عملی زندگی دنیوی مربوط می شد فرق گذاشتند. از آنجا که حوزه دوم بخش زیادی از الهامات و متون مورد نیاز خود را از نوشته های رومی به ویژه یونان باستان می گرفت، مترجمان و آموزگاران این آثار که معمولاً ایتالیایی بودند خود را اومانیست (umanisti) نامیدند. متفکران زیادی در اروپا به تحقیق و بررسی در این زمینه پرداختند؛ از جمله پترارک که به پدر اومانیسم معروف است و اغلب آثارش در حوزه ادبیات است، و همچنین نیکولو ماکیاولی، اراسموس و... که به دیگر حوزه های اومانیسم همچون سیاست و مذهب توجه نمودند. در ایران سد? نوزدهم بالاترین مقام از نظر سیاسی به شخص پادشاه اختصاص داشت و کشور در زمینه های مختلفی مثل کشاورزی، دامدارای، صنایع، بازرگانی و آموزش به نسبت کشورهای باختر زمین در اوج عقب ماندگی قرار داشت، رهبران ایران بعد از آشنایی با توسعه اروپا که در نتیجه شکست از روسیه رخ داد، افرادی را برای تحصیل به خارج فرستادند تا بتوانند از دستاوردهای آنها در سرزمین خود استفاده کنند. اومانیسم یکی از افکار برتر جامعه غرب بود که برخی از ایرانیان تحصیل کرده خارج، آن را وارد ایران نمودند، تا با استفاده از آن جامعه خود را به سطح جوامع اروپایی برسانند. این تفکر تا حدودی بر جامعه تأثیر گذاشت و منجر به اصلاحاتی همچون مشروطه، ایجاد مجلس وایجاد احزاب سیاسی گردید. در این پژوهش تلاش شده است تا با استفاده از روش تاریخی و با توصیف و تحلیل و پالایش داده ها ضمن بیان چگونگی ظهور و شکل گیری اندیشه اومانیسم در غرب به بازکاوی جنبه های مهم آن و معرفی شخصیت های برجسته آن و نیز تحلیل آثار عمده این متفکران، پرداخته ضمن آنکه به جنبه های تاثیر گذار آن بر روی اندیشمندان ایران عصر قاجار نیز اشاره نموده و نمودهای این اندیشه را در آثار این متفکران مورد نقد وبررسی قرار دهد.

تعزیه نمایشی است ایرانی که از دوران پیش از اسلام در این سر زمین وجود داشته و تا کنون نیز به رشد و حرکت خود ادامه داده است . در این حرکت به طبع فراز و فرود هایی نیز داشته است . در عصر قاجاریه که دوران اوج و شکوفایی این هنر است ما با تغییر و تحوالات بسیار در سبک اجرایی و نگارش نسخ رو به رو هستیم که این تحولات متاثر از جریانات و اتفاقات سیاسی و اجتماعی حاکم در آن دوران است . نهضت ادبی ، تاسیس مدارس نوین و جریان ترجمه از موارد بسیار تاثیر گذار بر تعزیه هستند. در این پژوهش سعی بر آن است تا با تکیه بر روش تحقیق کتابخانه ای و تحلیلی بر منابع موجود درباره نمایش ایرانی این هنر را در عصر قاجار در رویا رویی به این جریان ها بررسی کند.

ر دوره رنسانس تغییرات زیادی در قسمت های مختلف هنر شکل گرفت از جمله نقاشی ؛معماری و مجسمه سازی. این تغییرات در هنر ایران در دوره های صفویه و قاجار بی تاثیر نبود

پژوهش حاضر به بررسی فرق مختلف مسیحی پرداخته و در واقع مناسبات این فرق با بیزانس و ایران دوره ساسانی ، از اهداف این پژوهش به شمار می آید . در پیدایش و انتشار مسیحیت و تأثیر آن بر بیزانس و ایران دوره ساسانی عوامل گوناگونی تأثیر داشته که مهمترین آنها عبارتند از : وضعیت مذهبی ، تأثیرات فرهنگ یونانی و رومی در غالب نفوذ اندیشه های فلسفه شرق بر مسیحیت ، تشدید بدعت گرایی مسیحی ، نفوذ کلیساهای شرق ، تشکیل شورایی از اسقفهای کلیسا ، بردباری و تسامح دینی پادشاهان ساسانی در برابر دین مسیح . برای حصول به اهداف پژوهش ، تحقیق به روش توصیفی - تحلیلی با تکیه بر تحقیق کتابخانه ای و استفاده از منابع مسیحیت صورت گرفته است. تطبیق و تحلیل منابع اصلی ، جمع آوری اطلاعات ، سازماندهی آنها ، تجزیه و تحلیل و سرانجام استنتاج آنها ، روش تحقیق در این پژوهش بوده است.

چکیده: آنچه مسلم است اینکه مجلس و مجلسیان در شکل گیری تاریخ معاصر ایران نقش تعیین کننده ای داشته اند. لذا محققان و پژوهشگران در آثار خود به این مهم توجه و عنایت خاصی داشته و از زوایای مختلف سیر تحولات مجلس شورای ملی و عملکرد آنرا مورد مطالعه و بررسی قرار داده اند تا چراغ راهی باشند برای آیندگان . این پژوهش نیز در راستای همین انگیزه وهدف انجام گرفته است . پس از سالها حاکمیت استبداد براین کشور مردم این دیار به پا خاستند و از جان و مال خود گذشتند و نهضتی را برپا نمودند که انقلاب مشروطه نام گرفت . مردم خواستار حاکمیت قانون شدند . استبداد تسلیم شد و مجلس شورای ملی تاسیس گردید . مردم نمایندگان خود را به مجلس فرستادند تا قانون وضع کنند و همه ملزم به اجرای آن باشند . باشد که کشور به سوی رشد وتعالی قدم بردارد . در این میان مردم شهرستان شاهرود نیز از اولین دوره ی مجلس شورای ملی نماینده ای در مجلس داشته اند و تعدادی از آنها چندین دوره ی متوالی نماینده بوده اند . برخی از آنها در صحن مجلس وجریانات سیاسی واجتماعی کشور فعال بوده و معروفیتی پیدا کرده اند و برخی از آنها معروفیتی نداشته و در منابع و اسناد موجود به ندرت از آنها یادی شده است . آنچه که این پژوهش عهده دارآن است ، ارزیابی عملکرد نمایندگان مردم این شهرستان در مجلس شورای ملی از اولین دوره قانون گذاری تا دوره هفدهم می باشد . نگارنده سعی کرده است با مراجعه به منابع کتابخانه ای و مراکز اسنادی ، اطلاعات لازم را جمع آوری وپس از جرح وتعدیل آنها ، فرضیه های خویش را ارزیابی نموده ویافته های تحقیق را پس از تجزیه وتحلیل و جمع بندی نهایی ارائه نماید . کلیدواژه : استبداد ، مردم ، انقلاب ، مشروطه ، قانون ، مجلس شورای ملی ، نمایندگان ، شاهرود

پیوستگی تحولات ایران در دوران پهلوی دوم با تکیه بر رویداد های جهان و بازیگران اصلی آن دوران در تاریخ معاصر ایران مثابه حلقه های زنجیر و متصل و پیوسته با دول غربی به هم رقم خورده بود. آنچه در این دوره در بین دولت های بیگانه در ایران به چشم می خورد و گام به گام به تدریج در شئونات مختلف کشور در همه سطوح نمایان می شود ایالات متحده آمریکاست. اگر چه ابتدای ورود به صورت خیرخواهانه و امورات عام المنفعه در غالب امورات اداری، آموزشی و تبلیغی بوده ولی بعد از جنگ جهانی دوم به خاطر موقعیت ژئوپلتیک ایران بیش از بیش برای آمریکا اهمیت خاصی پیدا نمود. لذا اهداف دیپلماسی آمریکا در ایران می توان متأثر از هویت ملی و منافع ملی این کشور تلقی نمود و بهترین راه نفوذ را از راه دیپلماسی فرهنگی می توان نام برد.روابط فرهنگی را می توان از دو دیدگاه بررسی نمود: نخست بخشی از دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی یک کشور ،دوم بعنوان علاقه های شخصی، علمی و اجتماعی میان افراد مقیم در یک کشور با کشورهای دیگر. البته علاقه های ملی و شخصی به ویژه در مناسبات سیاسی میان یک کشور قوی و دارای داعیه جهانی با یک کشور ضعیف در آمیختگی خواهد داشت. ایران و ایالات متحده آمریکا روابط خود را بسیار دیرتر از دیگر کشورهای متمدن دنیا آغاز کردند. اگر چه ابتدا وجهه روابط فرهنگی مطرح بود ولی بعدها زمینه وابستگی را به وجود آورد. لذا در این پایان نامه عملکرد فرهنگی آمریکا در دوره پهلوی دوم مورد بررسی قرار می گیرد.

مطالعه تاریخ ادبیات عصر مشروطه و نقد و بررسی اثار شاعران و نویسندگان آن عصر در روشن شدن آن بخش از تاریخ که دچار پراکندگی و تشتت است ، حائز اهمیت است . تبیین و تحلیل بازتاب افکار و رخداد های سیاسی و تحولات مهم سده ی 14 خورشیدی در ماندگار ترین نمود های ادبیات یعنی سروده ها, تصانیف ،تالیفات و انواع دیگر محصولات ادبی ،خلا نسبتا بزرگی از تاریخ را پر خواهد کرد. پژوهش حاظربر اساس جریان شناسی و سیر تاریخی وقایع ،به ادبیات پارسی در جریان تحول ایران در اواخر قرن 13 ق و سده های آغازین 14 خ می پردازد و به طور اخص به ادبیات سیاسی و بررسی بازتاب آن در تحولات اجتماعی و سیاسی پهلوی اول ، با رویکرد تبیین و تحلیل آثار شاخص ترین شاعران این دوره پرداخته شده است. ضرورت بررسی دلایل کناره گیری شاعران(1299-1304ش) از صحنه ی مطبوعات و مبارزه قلمی،تصویر گر جهت گیری حاکمیت در ابعاد مختلف فکری، فرهنگی،سیاسی و....می باشد. با مطالعه ی آثار سخنوران و ادیبان عصر حاضر می توان بسیاری از زوایای پنهان اجتماعی و فرهنگی دوره قاجار و پهلوی را بازشناسی نمود. انقلاب مشروطیت با همه ی فراز ها و فرود هایی که به دنبال داشت ، از نظر ایجاد دگرگونی های فکری و اجتماعی منشا تحولات عمده ای در جامعه ایران عصر پهلوی گردید ، که سبب پیدایش طیف جدیدی از شاعران و نویسندگان و روزنامه نگاران ، با افکار سیاسی و انقلابی گردید.

لمپن اصطلاحی است آلمانی و معمولاً بطور عام برای افراد رانده شده، وازده و فاقد پیوند جایگاه وهویت طبقاتی به کار گرفته می شود. کاربرد اصطلاح لمپن در مورد لوطی ها در منابع مختلف از اواخر دوره قاجار به بعد شروع می شود و به گونه ای که در منابع دوران پهلوی کمتر با اصطلاح لوطی برخورد می کنیم و بیشتر واژه لمپن بکاربرده شده است. لمپن پدیده ای است که آنان را با شاخصه هایی چون، خشونت، زورگویی، لاباالی گری و بی نظمی می توان شناخت و لمپن ها یا جاهل ها در واقع قشر ضعیف فکری اجتماع اما با توانایی های جسمی و برخی خوش ذوقی ها بوده که می تواند از راههای نه چندان مثبت خودی نشان دهند. با نگاهی به نقش این افراد در حوادث تاریخی می توان گفت این افراد چهره های شاخصی هم داشتند و اگر نگاهی دقیق داشته باشیم متوجه حضور پر رنگ آنها در عرصه سیاست هم بود. به هرحال عوامل مهمی باعث رشد و عرض اندام این گروه ها در جامعه ایران شدند که بررسی نقش آنها در ساختار سیاسی اقتصادی و اجتماعی ایران معاصر حائز اهمیت است. حکومت های قاجار و پهلوی در مرحله ای از تاریخ در ایران به قدرت رسیدند که علاوه بر موانع کوچک و بزرگ که داخل کشور در مقابل ساختار سیاسی نه چندان منسجم و قوی وجود داشت، نظم جدید و تقریباً الزام آور از بیرون مرزهای ایران، علیه مقاصد این ساختار ایفای نقش می نمود. حکومت خان خانی هنوز از ایران رخت برنبسته بود که وقایع جدیدی حکومت قاجار را از رسیدن به اقتدار و تمرکز کامل بر امور بازداشت . روند تمرکز و عدم تمرکز مسئله ای ماهینی دردرون ساختار سیاسی جامعه می باشد که در این پژوهش سعی می شود با اتکا بر داده ها تاریخی و مصادیق متعدد آن را مورد بررسی قرار داد. موضوع تحقیق کنش و واکنش دو نیروی موثر در سیاست حکومت قاجار و پهلوی به عبارتی رجال سیاسی و گروه های صاحب زور و لوطی می باشد. ضعف ساختار اساس حکومت نیز با این روند عجین گشته و باعث مجموعه تحولاتی در دوره قاجار(از دوره محمد شاه دوم تا انقلاب مشروطیت )و دردوره پهلوی اول( از کودتای 1299 تا پایان حکومت پهلوی دوم 1357)گردیده است. حکام، شاهزادگان، ایلات، آشوبهای شهری، رهبران فرق، صاحبان نفوذ، وجهه داخلی این روند عدم تمرکز را تشکیل می دهند. ضعف ساختاری حکومت قاجار که قادر به تمرکز بخشیدن به اجزاء خود نبود، باعث می شد که کوچکترین تنشها، به بزرگترین وقایع تبدیل می شود. تاریخ نیز به عنوان یکی از شاخه های علوم انسانی در جهان چندی است که در کنار اسناد و مدارک منتشر شده توسط دولت ها در صدد است به نقش برخی از عوامل مطرح نشده ولی مهم در تحولات تاریخی بپردازد. این کارآمد سیاسی از کشورها خصوصاً اروپا و امریکا مدت هاست که مدنظر مورخان قرار گرفته و در بین برخی مورخان ایرانی نیز به تاریخ گرایش به مسائل اجتماعی از منظر تاریخی در حال پدیدار شدن است. لذا در این رساله به نقش لمپن ها (جاهل ها) که در واقع در پایین ترین اقشارجامعه می باشند پرداخته است، ولی در تمام مراحل این پرسش کلی که جایگاه این گروه ها در تحولات اجتماعی کجاست، از یاد نبرده است. هدف نگارنده این رساله بررسی نقش لمپن ها در سیاست قاجار و پهلوی بوده است. چرا که تقریباً در این باب تحقیق مستقل و کاملی صورت نگرفته است و هم چنین سئوالاتی بر نگارنده همیشه مطرح بوده باعث گردید که این موضوع تبدیل به رساله گردد. سئوالات در این تحقیق به دودسته کلی وفرعی بشرح ذیل تقسیم می شوند: الف ) طرح اصلی: نقش لمپن ها در سیاست قاجار و پهلوی چه بوده است؟ ب) سئوالات فرعی: 1. آیا عدم قدرت سیاسی متمرکز موجب ظهور لمپنیسم در عرصه سیاست دوره قاجارشده است ؟ 2. آیا نبود فضای باز سیاسی در جامعه موجب ظهور لمپنیسم در عرصه سیاسی دوره پهلوی اول ودوم بوده است؟ 3. آیا فرهنگ سیاسی ایران در ظهور و نقش آفرینی لمپن هانقش داشته است؟ ارائه فرضیات : فرضیات اصلی : فرضیه ها بر اساس سئوالات مطروحه در این تحقیق بشرح ذیل اند. 1. ضعف قدرت سیاسی متمرکز در دوره قاجار موجب ظهور و نقش آفرینی لمپن ها در عرصه سیاست این دوره گردید. 2. خلاء فضای باز سیاسی در اوایل سلطنت پهلوی اول و عصر پهلوی دوم موجب ظهور و نقش آفرینی لمپن ها در عرصه سیاست بوده است.. 3. ماهیت فرهنگ سیاسی ایران زمینه ساز ظهور لمپنیسم در عرصه سیاسی ایران می گردد. فرضیات فرعی: دراین پایان نامه فرضی بر این نهاده شده است که: 1. خان بازی ، فساد دربار ، ناکارآمدن بود ن ساختار سیاسی دوره قاجار اصل متمرکز و انسجام در این دوره را به شدت تضعیف کرده بود. 2. کودتای 1299 ش / 1920 م و طعم تلخ انقلاب مشروطه بر مردم به منظور رهایی از هرج و مرج و نا امنی، فقر، جنگ، و ترور وحشت، و ایجاد خلا قدرت سیاسی زمینه ساز ظهور نقش آفرینی لمپن ها را به ارمغان آورد. 3. پذیرش خرده فرهنگ لمپنسیم در فرهنگ عمومی مردم ایران، بعنوان یاری دهندگان امورات مردم می توانسته زمینه ساز دخالت آنها در زندگی و فرهنگ جامعه ایرانی باشد که در سیاست هم جایگاهی برای خود کسب نموده و حالت دست و ابزار فشاری برای حکومت واحزاب باشد.

تحولات سیاسی ایران دردو قرن اخیر نشان می دهد که روحانیت نقش پیشتاز و پیشگام در رخدادهای سیاسی داشتند . پیوند وثیق و پایدار روحانیت با مردم به لحاظ دینی و فرهنگی بن مایه پیشتازی روحانیت در عرصه سیاسی و فرهنگی است . حضور پررنگ و موثر روحانیت در رویداد مشروطه ، مقابله با استعمارگری انگلیس و سلطه گری آمریکا و انقلاب عظیم اسلامی ایران دلالت بر نقش بنیادی روحانیت در تحولات ایران دارد . پراکندگی حوزه های علمیه در جغرافیای ایران ووجودروحانیت بیداروروشن ضمیردرشهرستانها توانست حلقه اتصال مردم به مراجع دینی راتحکیم بخشد. اتکاء روحانیت به دین واعتماد به مردم،محوراساسی درسامانه های مبارزات سیاسی روحانیت علیه نظام قاجاری وپهلوی بوده است .جایگاه و خاستگاه روحانیت در شاهرود به موازات رشد فعالیت های سیاسی و مذهبی روحانیت و مراجع و غیر در سایر شهرهای ایران به ویژه قم- تهران توانست روحیه مبارزه و ستیز سیاسی و عدالتخواهی را در مردم شاهرود تقویت نماید و در دوره های مورد بحث نقش این قشر در آگاهی بخشی مردم و گسترش اندیشه سیاسی اسلام بسیار پررنگ و اثر گذار است . هدف الهی این تحقیق نمایان ساختن نقش سیاسی روحانیون شاهرود در تحولات سیاسی از مشروطه تا انقلاب اسلامی ایران است . محقق با بررسی منابع تاریخی و اسناد و مدارک قابل دسترسی توانست دوره نهایی از فعالیت سیاسی و مذهبی روحانیت شاهرود را دو واقعه مهم ساسی کشور نمایان سازد و در این مسیر نقش آیت الله حاج شیخ محمود شاهرودی به عنوان مرجع دینی نسبت به سایرین سرآمد بوده است .یافته های تحقیق نشان می دهد که مردم ایران به لحاظ گرایش های شیعی وحب به اهل بیت همچنان روحانیت و مراجع دینی را نقطه اعتماد ساز خود در تحولات سیاسی می دانند و روحانیت با توجه به این نگرش تلاش نمودند اعتماد متقابل خود و مردم را تقویت نموده و نقش سیاسی فرهنگی خود را در هدایت و بیدارگری مردم ایفاء نمایند . حضور 5 نفر از روحانیت در ادوار پنجگانه مجلس شورای ملی مشروطه و دلیل بر نفوذ و اقتدار روحانیت در شهرستان شاهرود است . به عبارت دیگر می توان گفت نقش شاهرود در تحولات سیاسی کشور مرهون فعالیت روحانیت است و مرجعیت آیت الله حاج شیخ محمود شاهرودی و گستره فعالیت این مرجع در دوره پهلوی نشانی از عمق نفوذ روحانیت در بین مردم دارد . کلید واژه : شاهرود . رجال مذهبی . مشروطه . مجلس ملی . نمایندگان روحانی . پهلوی . انقلاب 57

غیر از انقلاب انگلیس و آمریکا، انقلاب فرانسه نیز کمک شایانی به بسط دموکراسی و نهضت پارلمانی نمود. اگر چه پارلمانتاریسم در فرانسه سابقه تاریخی دارد امّا در انقلاب با شعار برابری ــ برادری ــ آزادی، قلب تپند? دموکراسی یعنی پارلمان را دچار تحول نمود. و ایران نیز در مسیر تحول جدید فکری و اجتماعی خود در نهضت مشروطه تحت تأثیر اندیشه های انقلاب فرانسه با یک جهش تاریخی از مهم ترین نماد دموکراسی یعنی سیستم پارلمانی بهره مند گردید. این پژوهش به بررسی و مقایسه تطبیقی نقش مطبوعات، روشنفکران، روحانیون و احزاب در سیستم پارلمانی انقلاب فرانسه (1799-1789م) با انقلاب مشروطه ایران (1299-1285ش) پرداخته و از روش شناسایی و دسته بندی موضوعات و مقایسه و تطبیق داده ها استفاده شده است. از مهمترین نتایج این پژوهش باید به این نکته اشاره کرد که پارلمان در انقلاب فرانسه شرایط برقراری دموکراسی را بهتر از ایران فراهم نمود و سیستم قانونگذاری ریشه دار و تأثیر گذار داشت. و پارلمان ایران تحت تأثیر انقلاب فرانسه قرار گرفت و از نظر احزاب، پارلمان فرانسه فعال تر از پارلمان مشروطه ایران عمل نمود.

ظهور و رشد تمدن در شرق مدیترانه و شمال آفریقا ، سبب شد تا زندگی شهرنشینی ،صنعت ،تجارت و کشاورزی گسترش یافته و بتدریج راه خود را به درون مدیترانه باز نماید . جزیره کرت و دیگر جزایر کوچک و بزرگ دریای مزبور بار انداز هایی شدند، که چندی عناصر تمدنی شرق در آنجا به نشو و نما پرداخته و با چهره ای تغیر یافته به سواحل یونان انتقال یافتند. شهر های یونانی که در حالت ابتدایی شکل گرفته بودند در معرض تغیرات تمدنی جدید قرار گرفته و با اخذ دستاوردهای آنان در زمینه های کشاورزی ،صنعت، تجارت و فرهنگ پایه تمدن خود را ریختند. از آن پس یونان با تشکیل دولت شهر های متعدد، خود کانون تمدنی شد که آینده قاره اروپا، آفریقا و آسیا را مورد تأثیر قرار داد. این پژوهش به دنبال پاسخ دادن به میزان این تأثیر گزاریی تمدن های شرق مدیترانه بر تمدن یونان است ، با این فرض که کرت حلقه اتصال تمدن شرق و غرب بوده و در طی مراحل پژوهش میزان این تأثیر گذاری در ادبیات ، هنر، مذهب ، صنعت و تجارت به چالش کشیده شده است. کلید واژه ها تمدن های باستان ،شرق مدیترانه ، یونان باستان ، تمدن کرت

این پژوهش در سال 1390 در آزمایشگاه تکنولوژی بذر بانک ژن و گلخانه موسسه جنگل ها و مراتع تهران به صورت فاکتوریل با طرح پایه کاملا تصادفی در 3 تکرار انجام شد. تیمارهای اسید جیبرلیک (250 و 500 پی پی ام)، نیترات پتاسیم 1و2 درصد و سرما (c?4) برای افزایش بنیه و ویژگی های جوانه زنی گونه های مورد نظر استفاده شد. برای تعیین بهترین تیمار و غلظت پیش تیمارهای مربوطه یک آزمایش مقدماتی جوانه زنی استاندارد، سرعت جوانه زنی، رشد گیاهچه اجرا گردید. نتایج نشان داد که جمعیت صفرلو متعلق به گونه macrantha satureja در همه ی صفات در شرایط آزمایشگاه به جز سرعت جوانه زنی دارای بیشترین میانگین بود. جمعیت مجاریشن متعلق به گونه satureja sahendica در سرعت جوانه زنی دارای بیشترین میانگین بود. جمعیت کلیبر1 متعلق به گونه satureja laxiflora در اغلب صفات به جزء طول ساقه چه و ریشه چه و گیاهچه، نسبت ریشه چه به ساقه چه دارای بیشترین میانگین بود. تیمار اسید جیبرلیک 500 و 250 پی پی ام بیشترین تاثیر را بر بهبود کلیه صفات (به جز صفت نسبت ریشه چه به ساقه چه) داشت. پیش تیمار نیترات پتاسیم 1و2 درصد در هر دو شرایط نشان داد که در صفات درصد و سرعت جوانه زنی، درصد و سرعت سبز شدن به ترتیب در شرایط آزمایشگاه و گلخانه و در صفت تعداد گیاهچه نرمال در شرایط آزمایشگاه اثر افزایشی داشت، ولی در سایر صفات در طول ساقه و وزن خشک در شرایط گلخانه دارای میانگین بیشتری نسبت به شاهد بودند در مابقی صفات تیمار نیترات پتاسیم نسبت به شاهد اثر کاهنده داشت.

به منظور مطالعه تأثیر پیش تیمار روی پتانسیل جوانه زنی و بنیه بذور برخی از جمعیت های بابونه، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر و گلخانه بانک ژن موسسه جنگل ها و مراتع کشور در سال 1390 اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی پیش تیمار بذر در پنج سطح (اسموپرایمینگ بذر با نیترات پتاسیم 5/0 و 1 درصد، هورمون پرایمینگ با اسید جیبرلیک 125 و 250 پی پی ام، هیدروپرایمینگ یا شاهد با آب مقطر و سرمادهی مرطوب در دمای c° 4) و برخی جمعیت های بابونه را شامل می شد. در این آزمایش برای تعیین بهترین غلظت تیمارهای مربوطه، آزمون جوانه زنی در شرایط استاندارد انجام گرفت. خصوصیات جوانه زنی نظیر درصد و سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه، شاخص بنیه بذر، وزن تر و خشک گیاهچه تعیین شدند. در میان جمعیت های مورد مطالعه، نتایج نشان داد که پیش تیمار بذر با نیترات پتاسیم روی برخی خصوصیات جوانه زنی و بنیه بذر اثر معنی داری در شرایط آزمایشگاهی و گلخانه ای داشت. نتایج نشان داد که یکی از راه های افزایش قابلیت جوانه زنی جمعیت های بابونه، پیش تیمار بذر با اسموپرایمینگ و هورمون پرایمینگ است. این روش ها به عنوان یک تیمار فیزیولوژیکی موجب شدند خصوصیات جوانه زنی و بنیه بذر جمعیت های بابونه در شرایط آزمایشگاهی و گلخانه ای افزایش یابد.

روابط شرق و غرب در طول تاریخ به صورت های مختلف پیوسته وجود داشته است. جنگ نیز اغلب برای فتح سرزمینها و تملک ثروت به پا بوده است. یکی از مهم ترین و شاخص ترین برخوردها میان شرق و غرب بروز جنگ های صلیبی بوده است که نزدیک به دو قرن ادامه یافت. میلیونها کشته به جا گذاشت و خانواده های زیادی را برای همیشه داغدار کرد و از میان برد. سرنوشت مردمی که در جنگ شرکت داشتند با آن ها که در خانه خود زندگی می کردند و شهرهای عکا، صور، صیدا، انطاکیه، اورشلیم و بیت المقدس و قسطنطنیه و قونیه ساکن بودند،اعم از مسلمان و مسیحی و یهودی و کافر، به موثرترین وجه ممکن در کشتار و نابسامانی و دربدری و غارت گذشت. حتی مسلمانان که اغلب پیروز بودند از زحمت ها و رنج حملات در سکوت و آرامش به سر نمی بردند. برای بدست آوردن دلایل و علل و عوامل و نتایج حاصل از آن جنگ ها این مجموعه، تنطیم شده است و به همین منظور رساله به پنج فصل تقسیم شده است. فصل اول شامل کلیات، بیان مسأله، پرسش های اصلی و فرعی و فرضیات و اهداف می شود. در فصل دوم به بررسی اوضاع سیاسی اجتماعی اقتصادی جهان اسلام مقارن جنگ های صلیبی پرداخته شده است، در فصل سوم به تحقیق در مورد عوامل و علل و تایید بر نگرشهای مسیحیت در جنگ های صلیبی که عمدتا از جانب پاپ اعظم رم و کلیسای واتیکان و هم زمان توسط امپراتور بیزانس که دین و دولت را با یکدیگر در اختیار گرفته بود، و دامن زده می شد. عوامل سیاسی از نظر بیزانس- عوامل سیاسی از نظر ترکان و غرب و امپراتوران و پادشاهان و شوالیه ها؛ عوامل اقتصادی و اجتماعی و عوامل مذهبی مورد توجه بوده است. نتایج بدست آمده از این قسمت در فصل های بعدی مورد استفاده قرار گرفته اند. فصل چهارم مربوط است به شرح و تفسیر جنگ های صلیبی که در میان مورخان و پژوهشگران به اختلاف از چهار جنگ تا نه جنگ نوشته شده است. جریان جنگ ها و فرماندهان و نیروهایی که آنها را دامن می زدند یا رهبری می کردند، تخریب ها و دستاوردهایشان در این فصل به نوشته درآمده است. در فصل پنجم تأثیرات و نتایج بدست آمده از جنگ های صلیبی که عمدتاً در موضوعات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و دینی تقسیم بندی شده اند مورد توجه قرار گرفته اند. جنگ های صلیبی دارای نتایجی بود که ناخواسته حاصل شدند بدون اینکه پاپ ها و پادشاهان و امپراتوران آنها را خواسته باشند. تقریباً به هیچکدام از اهداف خود دست نیافتند و در پایان کلیسا همان قدر آسیب دید که فئودال ها و مردم نیز فقیرتر از گذشته شده بودند. اما نتایج مثبت جنگ های صلیبی علیرغم کشته ها و تخریب هایی که به وجود آوردند، رواج شهر نشینی و نفوذ علوم و ادبیات و هنر اسلامی در غرب و نهایتاً رنسانس بوده است. برای دست یافتن به اهداف مورد نظر از کتاب های مختلفی استفاده شده که در ادامه به بررسی و نقد برخی از این منابع می پردازیم. امید است با همه کاستی هایی که این رساله دارد، مورد توجه خوانندگان قرار گیرد و هر نقصان و کاستی که مشاهده نمودند از سر گذشت بر ان نگریسته و متذکر نگارنده شوند. در پایان از کلیه کسانی که مرا در نگارش این رساله یاری داده اند کمال تشکر را دارم و با دعای خیر خود برایشان طول عمر و موفقیت می طلبم. از اساتید دانشگاه آزاد اسلامی که در طول تحصیل و در طول تحقیق به من کمک کرده اند نیز سپاسگزارم.

نشان ها نوعی از علائم قراردادی تکامل یافته در سرزمین های باختری اروپا هستند که قدمت آنها به قرن دوازدهم میلادی بازمی گردد. این علائم بیانگر بخشی از حیات اجتماعی و فرهنگی اروپا می باشند. به بیانی دقیق تر اینها منعکس کننده فراشدهای وقایع و رخدادهای تاریخی مربوط به دوران شکل گیری خود هستند. در واقع نشان ها از مدارک سامانمند در مطالعات تاریخی و تبارشناسی مرتبط با قاره اروپا به شمار می روند. هدف این تحقیق بررسی چگونگی و چیستی خاستگاه های نشان ها در قرون وسطای متأخر است. این برزش با استفاده از تحلیل و واکاوی فرضیه های مختلف درباره چنین خاستگاه هایی صورت گرفت، و تلاش شد تا با کمک مقایسه های تاریخی عمق آن فزونی یابد. به طور کل نگاشته حاضر به دنبال پاسخ این پرسش است که خاستگاه نشان ها از کجا و چگونه بود و جایگاه و اثر آنها در دوره های بعدی تاریخی به چه انجامید؟

چکیده عینیت گرایی و ذهنیت گرایی در اثار تاریخی تعاریفی است که به تناسب میزان حقیقت نگاری و واقعه نگاری تاریخی و روش های نگارش تاریخ توسط مورخ در هر اثر تاریخی قابل تقسیم می باشد و این تقسیم بندی تاریخی در علوم نقلی جدید شق نوتری به خود یافته که می توان به شکل ساده ای آن را نقل واقعیت تاریخی بصورت واقعی و یا با تعابیر و تفاسیر ذهنی نامید تعاریفی که در علم فلسفه و تاریخ نگاری جدید اصلاحات و تعاریف سنتی، مدرن و پست مدرن را به خود گرفته است، شاهنامه فردوسی این اثر حماسی و تاریخی در ذکر وقایع و رویدادهای تاریخی بر پایه روایات شنیداری مرسوم ایرانیان نقل شده و یا به استناد منابع قابل دسترسی خود از وقایع و رویدادهای گذشته به شکلی بهره برده و در نقل داده ای تاریخی هنر و توان حکیمانه خویش را در قالب وپوشش ادبی و هنری به شکلی به تصویر کشیده است که مخاطب و خواننده آن می تواند تصویری ذهنی از آنچه که فردوسی به نقل درآورده را ذهن خود خلق نماید و خود را ناظر و یا بخشی از آن حادثه نقل شده می داند و شاید همین دلیلی بوده است که تا همین چند صباح پیش شغل شاهنامه خوانی همراه با تصاویر شاید خیالی شاهنامه در محافل عمومی و قهوه خانه های کوچه و بازار از رونق خاصی برخوردار بود. در بیان واقع نگاری و یا میزان انطباق داده های تاریخی با واقعیت که شاید آن را تعریفی از عینیت بدانیم به نظر می رسد با توجه به منابع قابل دسترسی فردوسی در خلق شاهنامه خود فردوسی هم روایات خود را بر پایه واقعیت و حقیقتی که در اختیار داشته سنجیده و آن را واقعیت مطلق ندانسته و شاید به همین دلیل است که در مطلع اثر خود در باب خرد سخن سرایی نموده است و با تاکید فراوان بر خرد و عقل تکیه می کند و به طور مکرر از کلمه خرد استفاده می کند و از مخاطب خود می خواهد هر آنچه که در اثر او آمده را در میزان سنجش عقل خود قرار دهد و بسنجد. به گفتار دانندگان راه جوی به گیتی بپوی وبه هرکس بگو به هرحال در این پژوهش سعی بر آن شده در بررسی بخش اصلی مرتبط با تاریخ شاهنامه که همان بخش تاریخی آن و دوره حکومت ساسانیان می باشد پرداخته شده و در چینش این تحقیق پس از ذکر تعاریف اولیه و معرفی فردوسی و شاهنامه سعی شده ابتدا منابع بهره برداری شده توسط فردوسی به عنوان اولین اصل در علم عینیت گرایی و روایت تاریخی پرداخته شود و پس از آن با مقایسه موردی برخی از روایات شاهنامه با منابع تاریخی به میزان واقع نگاری شاهنامه پرداخته می شود و از نگاه تاریخ نگاری فردوسی با بزرگان علم تاریخ مانند بلعمی، طبری و ثعالبی در ذکر برخی از نمونه روایات نقل شده مورد قیاس قرار گرفته است تا بتوان از طریق این مقایسه نسبت به تایید یا عدم پذیرش برخی از داده های شاهنامه پرداخت.

جغرافیای تاریخی عبارت است از علمی که تأثیر محیط جغرافیایی را بر وقایع تاریخی، سیر تکامل دولت ها و تغییرات مرزی شان و تاریخ اکتشافات جغرافیایی را بیان می کند. به عبارت دیگر جغرافیای تاریخی شامل بازسازی محیط های گذشته به شیوه بررسی سلسله وقایع در یک زمان یا ارزیابی آنها با توجه به تحولات گذشته است که تحقیقات عمیق و جامعی را طلب می کند. شهر تاریخی بیارجمند در جنوب شرقی شهرستان شاهرود قرار دارد. این شهر در ادوار گذشته و بویژه در قرون اولیه ورود اسلام به ایران از اهمیت ویژه ای در ایران و به خصوص در ایالت قومس برخوردار بوده و مورد توجه و ستایش جغرافی دانان بزرگ تاریخ اسلام همچون ابوعبدالله احمد مقدسی و یاقوت حموی بوده است. وجود ابنیه متعدد تاریخی و تعدد ادیبان و دانشمندانی که از این مرز و بوم برخاسته اند مهر تاییدی بر این ادعاست. با این وجود متاسفانه تا کنون هیچ تحقیق جامع و مستدلی که درخور فرهنگ تاریخ جغرافیا و اجتماع منطقه باشد صورت نگرفته است و جایگاه این شهر در گذشته و سیر تاریخی آن مورد بررسی قرار نگرفته است . لذا در این تحقیق سعی شده است بخشی از فرهنگ و تاریخ این منطقه مورد بررسی قرار گیرد تا در برنامه ریزی های آتی منطقه، مورد استفاده قرار گیرد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی جغرافیای تاریخی بیارجمند، براساس الگوی مطالعات علوم انسانی و روش تحقیقات نظری، جهت شناساندن فرهنگ و تاریخ ناشناخته آن می باشد. کاهش پتانسیل طبیعی منطقه در اثر چرای بی رویه احشام و بهره برداری غیر اصولی از منابع طبیعی، دوری از مسیرهای اصلی ترانزیتی کشور و عدم توسعه مناسب صنعتی و در نتیجه کاهش میزان اشتغال موجب مهاجرت نسل جوان و کاهش رشد جمعیت منطقه شده است.

ساسانیان پس از منازعات طولانیِ داخلی و بدست آوردنِ تاج و تخت، حکومتی ملّی را تأسیس کردند که متکی به دینِ ملی و تمدنی بود که از جنب? ایرانیت در سراسر تاریخِ ایرانیان نظیر نداشته است. ساسانیان با تشکیل یک شاهنشاهی عظیم، تشکیل قدرت مرکزی و قوی، ارتش منظم و آموزش دیده، تبدیل به قدرتی جهانی شدند. از نظر مسائل خارجی، ساسانیان در طولِ 400 سال حیاتشان، بدون خستگی و با موفقیت های متناوب در چند جبهه، جنگ ها را ادامه می دادند؛ در غرب و شمال غرب با رومیان، در قفقاز با هون ها و خزرها، در شمال شرق با هپتالیان، در جنوب غرب با اعراب، و نیز مشکل همیشگیِ ارمنستان. درگیری های ساسانیان در شمال شرق، غرب و شمال غرب که به دلیل موقعیت خاص و استراتژیکِ ایران بود، آنان را بر آن داشت که همواره آماد? نبرد باشند و بخش زیادی از توان و استعدادهایشان را به سوی تکمیلِ قوای نظامی و تسلیحات و جنگ افزارهای نظامی متوجه کنند. ساسانیان به تدریج در طول زمان، روش ها و سیستم های پیشرفته تری را در ساختار ارتش و نیز ساخت دژها، قلعه ها، خندق ها و دیوارهای دفاعی مورد استفاده قرار دادند که نقط? اوج آن، اصلاحاتِ زمانِ خسرو انوشیروان بود. در راستای همین اهدافِ نظامی و دفاعی، شاهان ساسانی به ساختِ بزرگترین پروژه های ساختمانیِ خود که همانا دیوارهای دفاعی بود، دست زدند؛ دیوارهایی که اکثراً در جنوب شرقی و شمال غربی دریای مازندران ساخته شد. مجموعه دیوارهای قفقاز بویژه شهر و دیوار دربند، دیوار تمیشه و نیز دیوار بزرگ گرگان. در این میان، دیوار بزرگ گرگان که در سراسر طولِ دشتِ گرگان (ایالت تاریخی گرگان) کشیده شده بود، بزرگترین پروژ? ساختمانیِ دفاعیِ ساسانیان بود که با قلعه های متعدد و خندقِ طولی خود، سد عظیمی در برابر تهاجمات اقوام بیابانگرد آسیای مرکزی بود. این پژوهش با توجه به ماهیت نظری آن، توصیفی و تحلیلی و بر اساس روش های متداول در علوم انسانی و مطالعات تاریخی به شیو? جمع آوری داده ها انجام گرفته، این پژوهش می تواند جنبه های مبهمِ روش ها و ساختارهای دفاعی و نظامی ساسانیان بویژه دیوارهای دفاعی آنان را تبیین نماید.

با توجه به اینکه عصر قاجار شرایط پرتاب ایران به صحنه بین المللی را فراهم آورد ، هندوستان برای توسعه استعماری غرب نیز حائز اهمیت بوده است، لذا بررسی شرایط ایران و هندوستان در این عصر و تاثیر آن بر سیاستهای استعماری در شرق قابل توجه و اهمیت میباشد. هدف اصلی این پژوهش بر آن است جایگاه هندوستان چه نقشی در تعیین روابط سیاسی ایران در دوره قاجار با سه دولت اروپایی، انگلیس، روسیه و فرانسه داشته است می پردازد. روش پژوهشی در این تحقیق از روش تاریخی با استفاده از جنبه های توصیفی و تحلیلی به شیوه کتابخانه ای بوده است. مبانی تحقیقاتی این پژوهش کتب های تاریخی و آخرین مقالات و داده های اطلاعاتی کامپیوتری مد نظر بوده تا با استفاده از آنها به ارائه مطالب پژوهشی بپردازم. نتیجه یافت ها نشان می دهد سه قدرت بزرگ اروپایی با اغراض سیاسی و همبازی ایران در مناسبات بین المللی در جهت تحقق حفظ و تصاحب سرزمین زرخیز هندوستان، کشورایران را بازیچه دست تاویز خود ساحته اند تاجائیکه هرکدام با ترفند سیاسی به سهم خواهی وتحمیل قردادهای نابرابر و تهاجم نظامی اهداف توسعه طلبانه خود را دنبال میکردند. این تقابل و تعارضات دولتهای استعماری در این دوره برسر منافع مستعمراتی هندوستان نتایج مصیبت باری برای کشورمان بدنبال داشته که از جمله لرزان شدن پایه های استقلال سیاسی با هجمه سفیران این دولتها و جایگزین شدن اندیشه دیگرباوری به جای خودباوری، نابودی اقتصاد بومی و جدایی بهترین نقاط زرخیز ایران و باز شدن دروازه ایران بروی نفوذ فرهنگی و مذهبی غرب و... میتوان ذکر کرد.

این پژوهش با دیدگاهی نو نسبت به مسائل منطقه ی قفقاز، بویژه کشورهای مستقل قفقاز جنوبی (جمهوری آذربایجان، جمهوری ارمنستان و جمهوری گرجستان) و مناسبات سیاسی ،اقتصادی و فرهنگی این کشورها با ایران در طول ادوار مختلف می پردازد و ادامه نقش ایران را در حل مناقشات این کشورها مورد بررسی قرار می دهد و سپس مناسبات ایران با کشورهای مورد نظر را در زمان استقلال (-/1990) تا سال 2010میلادی /90-1389شمسی بررسی می کند. ایران به علّت همسایگی با کشورهای حوزه ی قفقاز و بویژه آذربایجان می تواند نقش خوبی به عنوان یک بازیگر منطقه ای در کشورهای فوق و برقراری روابط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی با آنان ایفا نماید. سابقه ی تاریخی کشورهای قفقاز این امر را ثابت می کند که این کشورها قرابت فرهنگی زیادی با ایراندارند واین امر می تواند در برقراری روابط این کشورها با ایران موثر باشد. این پژوهش با استفاده از مدارک و اسناد آرشیوی وکتا بخانه ای با استفاده از بانک های اطلاعاتی به ویژه سایت مرکز تحقیقات استراتژیک و گمرگ جمهوری اسلامی انجام شده است هم چنین ازنگرش تحلیلی وتوصیفی در این پژوهش استفاده گردیده است . سیاستهای داخلی گورباچف شامل دو برنامه پرستروئیکا و گلاسنوست می باشد که تاثیر عظیمی بر جامعه سیاسی، اقتصادی و فرهنگی شوروی باقی گذاشت و سرانجام باعث فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی گردید . برقراری روابط سیاسی و سعی در ایفای نقش های سیاسی در قفقاز می تواند رهاوردی سیاسی و مبتنی بر توسعه در توسعه در این کشور ها در پی داشته باشد. این مساله پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی برای ایران از اهمیت زیادی برخوردار بود و فرصتی را برای ایجاد نمود تا با کشور های حوزه قفقاز ارتباط نزدیک حاصل کند به طوری که هر یک از کشور های حوزه قفقاز ابتدا در سطح کاردار با ایران ارتباط برقرار کردندوسپس ان ر اتا حد سفارت ارتقا دهد. با توجه به موقعیت ژئواکونومیک قفقاز از یک سو و موقعیت ژئوپلتیک آن از سوی دیگر روابط اقتصادی ایران با کشور های قفقاز بیشتر نقش مکمل را دارد در زمینه های انرژی همکاری های خوبی میان کشور های ایران و حوزه قفقاز وجود دارد مانند همکاری در پروژه های نفت و گاز. منطقه ی قفقاز ،یکی از مناطق عمده فرهنگی جهان است که از لحاظ عناصر فرهنگی از جمله زبان و ادبیات، مذهب و تاریخ و اقوام مختلف دارای تکثر زیادی است . کلید واژه : فرو پاشی اتحاد شوروی ، منطقه ی قفقاز، روابط سیاسی، اقتصادی وفرهنگی ،پرستروئیکا وگلاسنوست ،ژئواکونومیک

دین مانوی آئینی عرفانی و ترکیبی از ادیان مسیحیت، زرتشتی و گنوسی بود که در ایران بنیان گذاشته شد. در این دین از مسیحیت «مسیح منجی» وارد شده است و از دین زرتشتی «اعتقاد به دوگانه به نیکی وبدی» و از دین بودایی «ورود اصول تناسخ» و دیگر آئین چون مهر و گنوسی نیز در عملکرد آنان تأثیر گذار بود. مسیحیت که از سمت غرب به ایران راه پیدا نمود در همه جای شاهنشاهی ساسانی مراکز اسقف نشین دایر کرد و مسیحیت به سرعت در ایران ریشه دوانید. مسیحیت آمیزه ای از تأثیرات یونانی، رومی و یهودی بود. مسیحیت از بعضی ادیان دیگر همچون مهرپرستی و زروانی و گنوسی تأثیر گرفته است که در تعالیم و عملکرد پیروان مسیحی به وضوح دیده می شود. آنچه مانویت را مخصوصأ با آیین مسیح نزدیک می نماید ارتباط مانی است با مذاهب گنوسی مسیحی که باعث گردید بسیاری از آموزشها و عملکرد مانویان از مسیحیت تأثیر گذار باشد. و علت تأثیر گذاری مانویت از مسیحیت این بود که مانی خود را همان فارقلیط معرفی نمود که مسیح به آمدنش بشارت داده بود، و شباهت تعالیم مانی و مسیح سبب گردید که بعضی از مسیحیان به مانویت تمایل نشان دهند. عملکرد پیروان مانویت بر اساس آثار باقیمانده از آنها نشان می دهد که مانی به خوبی از آئین مسیح خبر داشته و بسیاری از تعالیم مسیح را در دین خود گنجانده است. به طور کلی تأثیر مانویت از مسیحیت در مسائل اعتقادی و عملکرد پیروانشان در زندگی اجتماعی به مراتب بیشتر بوده است. این پژوهش با توجه به ماهیت نظری آن توصیفی و تحلیلی و بر اساس متدهای متداول در علوم انسانی و مطالعات تاریخی به شیوه جمع آوری داده ها انجام گرفته این پژوهش می تواند جنبه های مبهم مانویت و مسیحیت و تأثیرات این دو آیین را تبیین نماید.

در این پژوهش کوشیده ایم تا سابقه عملکرد و فعالیت انجمن های شهر و شوراهای اسلامی شاهرود را از بدو شکل گیری تا عصر حاضر بررسی نماییم و با رویکردی به اسناد و مکاتبات مرتبط با موضوع نقاط و نکات مثبت و منفی آن را بر شمریم . واضح و مبرهن است که پرداختن به تمامی مصوبات و صورت جلسات شورا امری غیر منطقی و خارج از حوصله این پژوهش بود لذا مهمترین تصمیمات و مصوبات شورا که در حیات اقتصادی سیاسی فرهنگی اجتماعی شاهرود دخیل و موثر بوده مورد مداقه و پژوهش قرار گرفته است . از آنجا که این نهاد دارای سابقه تاریخی خاصی نمی باشد لذا نخستین مصوبات و صورت جلسات دارای اهمیت خاصی بوده که به صورت خاص بدان پرداختیم . روش تحقیق در این پژوهش به صورت کتابخانه ای بوده که به علت تکیه بیش از حد به اسناد و صورت جلسات موجود مکرراً تصمیمات مکتوب شورا چه در دفاتر اصلی چه بایگانی فرمانداری مورد بررسی قرار گرفته است . نتایج به دست آمده در این پژوهش در حول محورهایی چون : 1- تلاش جهت بازسازی و نوسازی بافت سنتی شهر ، 2- استفاده از نیروهای بومی و محلی جهت ارتقاء سطح کیفی دستاوردها و 3- ایجاد زیرساخت های کارآمد جهت عمران و آبادی شهر قرار دارد .

پژوهش حاضر نگاهی گذرا به ویژگی ها و دگرگونی های مفهوم سیاسی، اجتماعی آزادی در عصر مشروطیت و اندیشمندان آن است، نهضت مشروطیت (1906م/1285ش) حرکتی مهم به شمار می رود که راه دگرگونی سیاسی و اجتماعی جامعه را به سمت و سویی جدا ، از دوره های پیش گشود. به دلیل اینکه اندیشه های مدرنیته وارد فضای گفتمان سنتی ایران می شود و ارزش ها و باورهای متفاوتی را مطرح می کند، مفهوم آزادی در عصر مشروطه با مفمهوم سنتی آن متضاد است و این اندیشه آزادی مدرن همراه با انقلاب انگلستان متولد شد ، در دوره مشروطه یکی از عینی ترین مفاهیم نظری که جریان های فکری و سیاسی با آن به چالش نفی وضع موجود پرداختند، مفهوم آزادی بود. شناخت مفهوم آزادی از نگاه اندیشمندان و مقایسه و تطبیق آن ، بستر ساز شناخت هر چه ببیشتر اندیشه های جریان فکری عصر مشروطه خواهد شد. در عصر مشروطه اندیشمندان متشکل از دو جریان عمده ی فکری بودند ، یکی روشنفکران طرفداران غرب و دیگری علمای دینی که خود به دو گروه نو گرا و سنت گرا تقسیم می شدند. در فضای مشروطه سه دیدگاه در خصوص مفهوم آزادی از سوی این اندیشمندان مطرح شد: 1-دیدگاه روشنفکران 2- دیدگاه علمای مشروطه خواه 3- دیدگاه علمای مشروعه خواه ، از میان این سه دیدگاه نسبت به مفهوم آزادی دو دیدگاه علمای مشروطه خواه و مشروعه خواه در بنیادها و مبانی مفهوم آزادی اختلاف خیلی اساسی وجود نداشت و اختلاف ظاهری آنها در فضای مشروطه معلول سه عامل بود : 1- بینش اجتهادی که بر اساس آن اختلاف در مصادیق رخ می داد 2- شدت و ضعف در شناخت غرب شناسی 3- قرب و بُعد نسبت به مرکز حوادث ، به رغم این سطوح اختلاف هر دو گروه معنا و مفهوم آزادی را ذیل بندگی خدا و«حریت » تعریف می کردند ولی تفسیر روشنفکران از اصل و اساس در بحث آزادی با دو گروه دیگر تفاوت ریشه ای و اساسی داشت. آزادی در تفسیر روشنفکری ، ترجمانی از واژهliberty به معنای رهایی بود و از دیدگاه مفهومی یعنی امکان انجام هر عملی که میخواهیم انجام دهیم ، این برداشتهای متفاوت از آزادی بستر ساز تقابل و فاصله گرفتن رهبران فکری مشروطه از یکدیگر و مشروطه شد ، که نهایتاً انقلاب مشروطه را منتهی به هرج و مرج و دیکتاتوری پهلوی کرد.

عصر نو سنگی را مصادف با رانده شدن آدم از بهشت و گذر انسان به مرحل? کشاورزی میداند مرحله ای که بطور کلی یکی از بزرگترین انقلابهای جامع? بشری بوده و دنبال? آن تا به امروز ادامه دارد. پیشرفت مهم بعدی، در مقیاس تاریخی، نسبتاً جدید است با پایان گرفتن آخرین عصر یخ، یعنی تقریباً 000/10 سال پیش. جانوران شکاری بزرگ که با زندگی در سرما خو گرفته بودند، روز به روز کمیاب تر شدند. از این رو انسان باید پی منابع خوراکی دیگری میگشت یکی از پاسخ های که او برای مشکل خویش به دست آورد. استفاده از دانه گندم بود. او آموخت که محصول گندم را برداشت کند با آن نان بپزد تقریباً /7000 سال ق.م کشت آن را نیز آموخت این منشاء انقلابی در عادات اوشد انسان که بیشتر شکارچی دوره گرد و گردآورنده خوراک بود، اینک تولید کننده یکجا نشینی، علاقه به کشتزارها و گله های خود شد و به سختی می توانست از آنها دل بکند. این دگردیسی از جامعه غیر زراعی به زراعی و از پارینه سنگی به نو سنگی را نسبتاً دقیق می توان تاریخ گزاری کرد. زمان وقوع آن در خاورمیانه هزار? هشتم پ.م در اروپا ششم پ.م. در آسیای خاوری هزار? چهارم پ.م و در آفریقای جنوب صحرا هزار? سومپ.م بود و سرخپوستان آمریکا در هزار? سوم پ.م بطور کاملاً مستقل (با کشت ذرت) به آن دست یافت. رواج استفاده از آهن، چه در امور نظامی و چه در امر کشاورزی چهره تجارت اولین قرون هزار? اول پیش از میلاد را دگرگون کرد. دارایی ها و بودجه دولتی های ایران از زمان باستان تاکنون تا حد زیادی وابسته به کشاورزی است. بیشتر فعالیتهای کشاورزی در این پژوهش در چهار فصل به کشاورزی در جهان و ایران و بین همسایگان ایران می پردازد در فصل اول به کلیات پرداخته شد و در فصل دوم کمونهای اولیه اشاره شد که چگونه انسان به کشاورزی دست یافته و در کجااول کشاورزی شروع و به اسکان جامعه انجامید چون کشاورزی و دامداری به تمدن می انجامد و در فصل سوم ابتدا جغرافیای ایران مورد بررسی قرار گرفت بعد توصیه های دینی بخصوص زرتشت درباره اهمیت کشاورزی می پردازد و به اوضاع اقتصادی و اجتماعی ایرانباستان اشاره می کند. حاکمان شرق و بنیانگذار را نام می برد و محصولات غائب را همچنین و قوانین و مقررات جاری در آن موقع را مورد بررسی قرار داده و در فصل چهارم به موضوع آب مالکیت و اهمیت آن در زندگی و کشاورزی و پیشینه ابیاری در بین ملل مختلف و ایران و عملکردهای حکومت های ایران در مورداستفاده آب در کشاورزی و امور آبرسانی و مالیاتی پرداخته شد و در نهایت در دوره ساسانی با رشد اقتصادی و افزایش تخصصی شده کار گسترش یافتن دستگاه دیوانسالاری سه طبقه یادشده دیگر نمی توانستند پاسخگوی اوضاع و شاریط موجود باشند در نتیجه طبقه ایران دیوانسالاری از قرار معلوم از میان مویان طبقه روحانی و آزادی(اشراف) برگزیده می شوند،تا سطح یک طبقه اجنماعی ارتقا یافتند که عبارت از پژشکان،اختربینان،سرایندگان،نوازندگان دربار بودند.دهقانان مسئول وصول مالیات منطقه خود بودند

بررسی روابط خارجی ایران در دوره ی فتحعلی شاه به خصوص مسئله عهدنامه های ایران و دول اروپایی، در بسیاری از زمینه های نظامی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی و اثر این نوع قراردادها بر تحولات این سرزمین، بخش عظیمی را به خوداختصاص داده است . در این تحقیق سعی شده است تا تحلیلی روی عهد نامه های دوره ی فتحعلی شاه بررسی و تأثیر آن ها بر اوضاع جامعه ی ایران بررسی شود. بنابر این از روش تاریخی که با استفاده از جنبه های توصیفی و تحلیلی به شیوه کتابخانه ای می باشد و متکی بر مستندات علمی است استفاده شده است . اوضاع سیاسی و استقلال کشور به خصوص از نظر اقتصادی ، در سال های حکومت فتحعلی شاه بدترین اوضاع راداشته و سودی که همیشه ایران در اقتصاد جهانی برده است، این است که سرزمین ایران راه بازرگانی شرق به غرب بود. ضعف در تصمیم گیری و نداشتن بنیان اقتصادی و سیاسی مناسب دولت در زمان فتحعلی شاه سبب شد تا دول اروپایی همانند انگلستان، فرانسه، روسیه و دیگر دول سوءاستفاده کرده و با بستن قراردادهای مختلف از موقعیت سیاسی منطقه ای و منابع طبیعی به نفع خود استفاده کرده و سرزمین ایران را از نظر اوضاع اجتماعی، اقتصادی و سیاسی- فرهنگی عقب نگه داشته، زمینه های پس رفت این سرزمین را رقم زنند. از جمله این عهدنامه ها، قرارداد های ترکمنچای، گلستان، فین کن اشتاین، مفصل و ... بوده است که هر یک بار مالی و یا سیاسی – نظامی سنگینی به ایران و ملت وارد کرده است. از طرفی هر گاه طرف قرارداد، بسته به شرایط مفادی از این قراردادها به نفعشان نبود به راحتی زیر پا می گذاشتند و به تعهدات خود عمل نمی کردند. نتایج تحقیق نشان داد که مفاد همه ی عهدنامه های ایران با دول خارجی بستر را برای وابستگی کامل به خارجی ها فراهم ساخته و ایران را به ویرانه ای با وابستگی های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و هویتی تبدیل ساخته بود.

مجلس شورای ملی از ابتدا تا سال 57 بیست و چهار دوره قانونگذاری را از سر گذرانده است که از این 24دوره 5دوره در زمان سلسله قاجار 7دوره در زمان رضا شاه و 12دوره در زمان محمد رضاشاه پهلوی بوده است در این پژوهش تلاش شده است تا سمنان و دامغان و به طور اخص وضعیت کارنامه سیاسی نمایندگان دامغان در مجلس شورای ملی در این 47سال مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد و عکس العمل مردم را در برابر مشروطیت ببیند . در این 47 سال ایران 17 دوره مجلس شورای ملی را به خود دیده است در کنار شناختن نمایندگان سمنان و دامغان نگاهی اجمالی داریم به آخرین نفس های حکومت قاجار و جنگ جهانی اول ، زمینه چینی ها و دسیسه کاریهای رضا شاه و همفکرانش در به حکومت رسانیدنش ، دوران 16 ساله حکومتش و جنگ جهانی دوم و تاثیرش بر ایران،آمدن محمد رضای جوان و آزادی که نصیب جامعه پس از رفتن رضا شاه شد در مجالس 14تا 17 و ملی شدن نفت، از بی ثباتی و تلاطم مجلس 17 و در نهایت سقوط مصدق . لازم به ذکر است آوردن اسم سمنان به همراه دامغان بدین جهت می باشد که تا 23 دوره با وجود درخواستها ، اعتراض و شکایات مردم دامغان مبنی بر داشتن نماینده ای جداگانه از سمنان این مهم برآورده نشده است و این دو حوزه یک نماینده داشته اند . که عبارتند از : 1_ سید ابراهیم عمید الحکما نماینده دوره اول 2_ محمد تقی خان ضیاء الملک نماینده دوره دوم 3_ حسینقلی خان قزل ایاغ نماینده دوره های سوم ، نهم ، دهم ، یازدهم ، دوازدهم ، سیزدهم 4_ محمد خان عمید الممالک نماینده دوره چهارم که این چهار نماینده در دوره سلسله قاجاریه بودند البته قزل ایاغ به نمایندگیش در دوره پهلوی ادامه داد. 5_ عبد ا... یاسائی نماینده دوره های پنجم ، ششم ، هفتم و هشتم 6_ جواد عامری نماینده دوره های چهاردهم ، پانزدهم ، شانزدهم ، هفدهم و هجدهم تعدادی از این نمایندگان منجمله سید الحکما ، ضیاء الملک و عمید الممالک تنها برای یک دوره نماینده سمنان و دامغان بوده اند و سه تای دیگر در ادوار متوالی توانستند این منصب را کسب کنند دقت بر روی همین مساله به ظاهر ساده بسیاری از مسائل انتخاباتی آن دوران را برای ما روشن می کند و می نمایاند که چه بسادر بسیاری از ادوار رای و تعرفه و انتخابات کاملا جنبه فرمایشی و از پیش تعیین شده ای داشته است .

راه همواره به عنوان یکی از مهم ترین عوامل توسعه نظام های اقتصادی و اجتماعی مطرح بوده است.و در این میان، راه آهن ، به عنوان ابزار امن انتقال کالا و انسان ، جایگاه ویژه ای دارد. با وجود نیاز ایران به استفاده از راه آهن برای تسهیل مراودات اقتصادی و انسانی، مخالفت نابخردانه دولتهای متنفذ در عرصه سیاست خارجی ایران در سده 13 ق/ 19 م ، مانع از ایجاد خطوط حمل و نقل ریلی گردید . در حالی که از دیدگاه صنعتگران و روشنفکران ایرانی، صنعتی شدن کشور تا حدودی به استقرار راه آهن بستگی داشت. تا آن که با استقرار دولت مرکزی و مقتدر توسط رضاشاه ، ضرورت برپائی خطوط راه آهن بیشتر احساس شد و خط راه آهن سراسری ایران را پدید آورد. ایجاد راه آهن سراسری به عنوان یک اقدام بزرگ و سرمایه گذاری کلان ، بدون مشارکت شرکتهای خارجی امکان پذیر نبود. دعوت از کمپانی های متخصص از دولتهای بی طرف با این هدف صورت گرفت که اداره مستقیم ساخت خط آهن را دولت و مقاطعه کاری بخشهای آن را سوئدیها و آمریکائی ها و کمی بعد، شرکت کامپساکس بر عهده داشته باشند. پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد رائج در حوزه مطالعات علوم انسانی و بهره گیری از شیوه تحقیقات نظری و اسنادی ، بر آن است تا به بحث و بررسی در باره چگونگی ایجاد خط آهن سراسری ایران در دهه 1310 شمسیو مقدمات و نتایج آن با تاکید بر نقش شرکتهای خارجی در این بین ، بپردازد. نتیجه تحقیق نشانگر این حقیقت است که اشتباه اتکای مطلق به طرح و اجرای راه آهن سراسری توسط شرکتهای خارجی، در فرایند مذاکرات و بررسیهای اولیه ، بر دولت وقت ایران محرز شد و از این رو ، با ایجاد سندیکای راه آهن و تاسیس اداره راه آهن ، فعالیت ساختمانیتحت نظارت دولت مرکزی و عقد قرارداد با کمپانی کامپساکس پیگیری شد تا سرانجام در شهریور ماه 1317 ش، پس از یازده سال تلاش برای بهره برداری از راه آهن ، به حرکت نخستین قطار در مسیر جنوب به شمال ایران منتهی گردید.

عباسیان در طول دوره دوم حکومتشان عصری همراه با برخوردهای نظامی با همسایگان خود، به ویژه با بیزانس پشت سر گذاشتند. از ویژگی¬های اصلی این دوره، برخوردها و مقابله¬های فکری، فرهنگی و سیاسی، نظامی و اقتصادی می باشد. عباسیان در طول نبردهای گوناگونی که با امپراتوری بیزانس داشتند، توانستند در بیشتر موارد آنها را مجبور به عقب نشینی نمایند و تا عمق سرزمین بیزانس پیش روند و بنابراین، مردم تابعه بیزانس دو راه را باید انتخاب می¬کردند یا جزیه می¬پرداختند و یا مسلمان می¬شدند. این ارتباط¬ها و برخوردهای گسترده سبب شد تا مسلمانان تحت تاثیر فرهنگی، مذهبی مسیحیان قرار گیرند. این گرایش به علوم و فرهنگ و تمدن بیزانس در پیشرفت فرهنگ اسلامی تاثیر زیادی داشت تا آنجا که این دوره از تاریخ اسلام به «عصر طلایی اسلام» معروف شد. مسیحیان در داخل سرزمین¬های اسلامی با استفاده از تسامح و تساهل مذهبی عباسیان، زندگی به نسبت آرامی داشتند و این برخوردها و روابط نزدیک مذهبی سبب تاثیرپذیری مسلمانان در موضوعات مختلف مذهبی گردید. در حقیقت این دوره از تاریخ مسلمانان و بیزانس را می¬توان دوره هجوم و حمله مسلمانان و دوره دفاع و عقب¬نشینی بیزانس، یا دوره یشرفت و برتری مسلمانان و افول قدرت بیزانس عنوان کرد.

شیعه پژوهی یکی از اساسی ترین موضوعاتی است که درتاریخ ایران مطرح می شود. مهاجرت سادات علوی وقبایل شیعی در سده های نخستین اسلامی، به مناطق ایران؛ زمینه ای مناسب برای رشد تدریجی تشیع در ایران فراهم کرد. هدف این پژوهش بررسی فعالیت های شیعی در سبزوار از حمله مغول تا روی کار آمدن صفویان است. مهم ترین رخدادی که در این زمان به وقوع پیوست تشکیل حکومت سربداران در این ناحیه است. بدون شک تبیین وقوع چنین رویدادی بدون در نظر گرفتن پیشینه تاریخی کنش های شیعی در ایران ومنطقه امکان پذیر نیست. از این رو پژوهش موجود با روش تاریخی(شیوه جمع آوری داده ها به شکل کتابخانه ای و بررسی داده ها به صورت توصیفی- تحلیلی) سعی کرده است درباره ی شیعه وتحولات آن قبل از دوره ی مورد پژوهش بحث کند. وسپس به تبیین زمینه-ها، رویدادها وپیامدهای نهضت سربداران در سبزوار بپردازد. بر اساس یافته های این پژوهش، دستاوردهای حکومت سربداری در سبزوار شامل رواج آموزه های شیعی، تشکیل یک ساختار حکومتی جدید وفراهم آوردن زمینه های لازم برای تشکیل حکومت های بعدی شیعه بود. روی هم رفته نهضت سربداران نشانه ی همیت وغیرت ایرانی بود که با آمیزش تصوف وتشیع رنگ مذهبی به خود گرفت. افزون بر این نهضت سربداری از بعد فرهنگیبا حمایت از علما و شاعران شیعهدر ترویج آموزه های شیعی موثر بود.

پژوهش حاضر به بررسی یکی از دوره های تاریخ ایران در دوره اسلامی که مصادف با حمله مغولان بوده به بررسی وضع فرهنگ، تمدن و تأثیرات مثبت و منفی که این دو قوم برهم داشته اند، می پردازد. به واقع توجه به اثرات واقعه ی هجوم چنگیز و همچنین حکومت تقریباً دراز مدت آنها بر این سرزمین که اندک زمانی پیش تر از تابناکی و درخشندگی برخوردار بوده و دانشمندان بزرگی چون ابوریحان بیرونی، رودکی، بیهقی و ... را پرورانده بود. هرچند حمله مغول باعث رکود اقتصادی ایران شد و جمعیت به شدت کاهش یافت و کشاورزی تقریباً از بین رفت و بسیاری از مغزها مهاجرت کردند و هر کس که در صنعت دارای هنر بود با خود به اسارت بردند؛ ولی با نفوذ دانشمندان در دستگاه خلافت، دین اسلام دین رسمی ایران گردید و تاریخ نگاری بر اثر انقراض چندین دولت بزرگ و بر افتادن خلافت پانصد و بیست و پنج ساله عباسی رشد فراوان یافت. اقلیت دینی شیعه رشد بسیار یافت و یورش مغولان نقطه عطفی در زمینه گسترش شیعه به شمار می رود. نتیجه تحقیقات نشانگر این مطلب است: می توان نخستین دوره که با هجوم لشگریان چنگیز در سال 615 ق تا زمان یورش هلاکو در سال 653 ق دوره تهاجم و شبیخون فرهنگی نامید. زمان هلاکو دوره مقاومت فرهنگی زمان غازان خان به دوره¬ی پیروزی کامل فرهنگی ایران بر فرهنگ وارداتی و بیگانه ی مغول برشمرد.

چکیده تاناستوم (tanacetum ssp.) یکی از بزرگترین جنس‏های قبیله anthemideae از تیره کاسنی (compositea) است. در این پژوهش تنوع ژنتیکی 20 جمعیت از گونه‏های tanacetum ciliphyllum و t. parthenifolium با استفاده از مطالعات مورفولوژیکی، پروتئینی و آنزیمی و بررسی گردید. در مطالعه مورفولوژیکی گونه‏ی‏ t. chiliphyllum و t. parthenifolium تنوع قابل ملاحظه‏ای در صفات بررسی شده مشاهده گردید. در گونه t. chiliphyllum برای تاریخ گلدهی جمعیت ایلام، ارتفاع گیاه جمعیت قروه، تعداد ساقه‏ی گل‏دهنده جمعیت گلپایگان، طول گل‏آذین جمعیت قم، تعداد کپه در هر گل‏آذین جمعیت آمل، عرض گل‏آذین جمعیت ده‏دز بیشترین عملکرد را داشتند. در گونه‏ی t. parthenifolium برای تاریخ گلدهی جمعیت قزوین، ارتفاع گیاه جمعیت نهاوند، تعداد ساقه‏ی گل‏دهنده جمعیت گالیکش ، طول و عرض گل‏آذین جمعیت کلیبر بیشترین عملکرد را داشتند. با توجه به نمودار رسته‏بندی (pca) ویژگی های مورفولوژیکی مورد مطالعه، مولفه اصلی اول تمامی جمعیت‏های t. chiliphyllum را در گروه اول خود از تمامی جمعیت‏های t. parthenifolium در گروه دوم خود جدا ساخت. با توجه به نتایج، نشانگر مورفولوژیکی گونه‏های مورد مطالعه را به خوبی از یکدیگر متمایز کرد. از روش sds-page برای مطالعه الگوهای پروتئینی نمونه‏ها استفاده شد. تعداد 46 باند در جمعیت های مورد مطالعه مشاهده گردید. کمترین درصد پلی‏مورفیسم در جمعیت‏های tc-آمل و tc-بوانات و tp-مریوان و tp-نهاوند با 83/97 درصد مشاهده گردید، دیگر جمعیت‏هادرصد پلی‏مورفیسمی معادل 100 درصد داشتند. در هیچ‏یک از جمعیتها باند اختصاصی دیده نشد. هتروزیگوسیتی باندها از 368/0 تا 412/0 متغیر بود. کمترین شباهت و بیشترین فاصله ژنتیکی بین گونه‏ای میان جمعیت‏های tp-کاشان و tc-ده‏دز، کمترین شباهت و بیشترین فاصله ژنتیکی درون گونه tanacetum chiliphyllum میان جمعیت‏های tc-بوانات و tc-قروه و درون گونه t.parthenifolium میان جمعیت‏های tp-کاشان و tp-زنجان دیده شد. کمترین فاصله ژنتیکی بین جمعیت‏های tp-گالیکش و tp-نهاوند مشاهده شد. تجزیه واریانس مولکولی تنوع درون جمعیتها را 100% و تنوع میان جمعیت‏ها و میان گونه‏ها را صفر درصد نشان داد. با توجه به نتایج، نشانگر پروتئینی ابزار مناسبی برای مطالعه تنوع ژنتیکی میان گونه‏های مورد مطالعه در این پژوهش نمی‏باشد. گوناگونی آنزیمی جمعیت‏های تاناستوم با استفاده از الگوی الکتروفورز آنزیم پراکسیداز مورد بررسی قرار گرفت. بر این اساس بر روی ژل پراکسیداز سه زون دارای فعالیت کافی و پایدار بودند و تحت عنوان pxa، pxb و pxc مورد مطالعه قرار گرفتند. از 13 آلل مشاهده شده، سه آلل نادر (با فراوانی کمتر یا مساوی 05/0%) که دو آلل در گونه t. parthenifoliom و یکی هم در گونه‏ی t. chiliphyllum دیده شد. بیشترین فاصله ژنتیکی و کمترین شباهت بین گونه‏ای میان جمعیت‏های tp-زنجان و tc-گلپایگان ، بیشترین فاصله ژنتیکی و کمترین شباهت درون گونه tanacetum chiliphyllum میان جمعیت‏های tc-گلپایگان و tc-بویراحمد و درون گونه t.parthenifolium میان جمعیت‏های tp-تفت و tp-زنجان دیده شد. کمترین فاصله ژنتیکی بین جمعیت‏های tp-کاشان و tp-شیراز مشاهده شد. در تجزیه واریانس مولکولی میزان واریانس در میان گونه‏ها 21% و در میان جمعیت‏های هر گونه 25% و درون جمعیت‏ها 54% بود. در این آزمایش با توجه به متفاوت بودن الگوی الکتروفورزی جمعیت‏های مختلف مشخص شد که الگوی آنزیمی و برای طبقه‏بندی و شناسایی ژنوتیپ‏ها قابل استفاده است. همبستگی بین فواصل ژنتیکی حاصل از دادههای پروتئینی و آنزیمی و جغرافیایی با استفاده از آزمون منتل (mantel) انجام شد. در گونه‏ی t.chiliphyllum همبستگی بین فاصله ژنتیکی داده‏های پروتئینی و داده‏های مورفولوژی با فاصله‏های جغرافیایی جمعیت‏های مورد مطالعه معنی‏دار می‏باشند (05/0p= و0968/0r2=)، (005/0p= و 0511/0r2=). در گونه‏ی parthenifolium t. همبستگی بین فاصله ژنتیکی داده‏های آنزیمی با داده‏های مورفولوژی جمعیت‏های مورد مطالعه معنی‏دار می‏باشد (03/0p= و108/0=r2). با توجه به نتایج حاصل از مارکر پروتئین‏های کل جمعیت‏های جمعیت‏های tp-کاشان و tc-ده‏دز که بیشترین فاصله ژنتیکی را با یکدیگر داشتند، برای پروژه‏های اصلاحی بین گونه‏ای و جمعیت‏های tc-قروه و tc-بوانات در گونه t. chiliphyllum و جمعیت‏های tp-زنجان و tp-کاشان در گونه t. parthenifolium برای دورگ‏گیری درون گونه‏ای توصیه می‏شود. با توجه به نتایج حاصل از مارکر آنزیمی جمعیت‏های tp-زنجان و tc-گلپایگان که بیشترین فاصله ژنتیکی را با یکدیگر داشتند، برای دورگ‏گیری بین گونه‏ای توصیه می‏شوند. جمعیت‏های tc-گلپایگان و tc-بویراحمد در گونه t. chiliphyllum و جمعیت‏های tp-تفت و tp-زنجان در گونه t. parthenifolium برای دورگ‏گیری درون گونه‏ای پیشنهاد می‏شوند. واژگان کلیدی: tanacetum chiliphyllum، t. parthenifolium، مورفولوژی، تنوع ژنتیکی، sds-pag، پروتئین‏های کل، پلی‏مورفیسم، پراکسیداز

مناسبات اقتصادی ایران با دول غربی خصوصأ انگلیس و آمریکا طی سال های 1332-1330 شمسی1953-1951 میلادی به دلیل وقوع تحولات در عرصه جهانی و روابط بین الملل (ثمرات جنگ دوم جهانی) دست خوش تحول اساسی شد. چهره موجهی که ایالت متحده در سیاست از خود نشان داده بود باعث شده بود تا توجه مقامات ایران از اتکا به انگلیس و شوروی کاهش یابد(سیاست موازنه منفی). انتشار مجلات و روزنامه های فراوان و گسترش آزادی بیان و رشد احزاب یک سردرگمی را در بین مردم جامعه باعث شده بود. در این گیرودار بود که دست انگلیس از شرکت نفت ایران و انگلیس قطع شد. و این شرکت ملی اعلام شد. سپس حضور ایالات متحده پررنگ تر شد، و اثرات و پیامدهای جنگ جهانی دوم در روابط بین الملل هر روز آشکارتر می شد. جنبش ها و نهضت های متعددی در جدا نمودن سلطنت از حکومت شکل گرفت. و در ظاهر سطح آگاهی مردم به لطف نشریات و رادیو و حضور بیگانگان در کشور بالاتر رفته بود. این مقطع یکی از مقاطع مهم تاریخ روابط خارجی ایران است. این پژوهش با بررسی اخبار و اسناد منتشره ضمن بررسی مولفه های سیاسی و اقتصادی دوره نخست وزیری مصدق به بررسی قراردادهای سیاسی و اقتصادی منعقدشده و پیامد آن ها برای طرفین قرارداد طی سال های 32-30 .ش پرداخته است. هرچند قطع روابط چندین ساله ایران و ایالات متحده در اوایل انقلاب 1357 دسترسی به منابع واضح و روشن و بی تعصبانه روابط فی مابین را دچار خدشه کرده است، اما گسترش علم و فناوری و آثار بجا مانده از افراد تأثیر گزار در تاریخ توانست محقق را به سرنخ های خوب و موثر و معتبر راهنمایی کند.

این تحقیق در باب روابط ایران و آمریکا در مقطعی از حکومت قاجار تا انقلاب مشروطه که در سه بعد اقتصادی، فرهنگی و سیاسی بررسی شده است. سابقه تاریخ روابط ایران وایالات متحده آمریکا به ورود اولین میسیون و هیات مذهبی آن کشور در سال 1208 ه.ش (1829 م) برمی گردد. واعضایی هیئت مزبور در شهر ارومیه به تبلیغ دین مسیح و تدریس زبان انگلیسی پرداختند. قدرت روز افزون روسیه و انگلستان در ایران وضعف شاهان قاجار در مقابل زاده خواهی های این دو کشور ، موجب شد دولت مردان ایران برای جلوگیری از هرگونه رویارویی نظامی که می توانست پیامدهای جبران ناپذیری چون عهده نامه های گلستان و ترکمانچای در پی داشته باشد درصدد برآیند تا راه گریزی از بن بست سیاسی موجود بیابند یعنی ارتباط دیپلماتیک با نیروی سوم ، گزینه ای بود که ازهمان دوران جنگ های ایران و روسیه در زمن فتحعلی شاه با ایجاد ارتباط با فرانسه آغاز شد . تجربه ناموفقی که سایر شاهان قاجار نیز بدان توجه کردند و با انگیزه کاستن فشار دولت های روسیه و انگلیس خطر تجربه دوباره آن را پذیرفتند . دردوران سلطنت ناصر الدین شاه جهت نیل به این هدف ، دولت تازه تاسیس وجوان آمریکا با پیشنهاد میرزا تقی خان امیر کبیر که پیش بینی می کرد این کشور یکی از قدرت های جهان در آینده خواهد بود مورد توجه قرار گرفته برقراری روابط با آمریکا اصل اولیه سیاست خارجی ایران شد . بررسی تاریخ روابط ایران وآمریکا و انتخاب این کشور به عنوان نیروی سوم ، در سیاست خارجی ایران شد . بررسی تاریخ روابط ایران وآمریکا و انتخاب این کشور به عنوان نیروی سوم در سیاست خارجی ایران در دوران سلطنت ناصرالدین شاه ازیک سو ، و انگیزه های متقابل دولت آمریکا درایجاد ارتباط با ایران از سوی دیگر ، موضوع اصلی این پژوهش را تشکیل می دهد . تحقیق حاضر با هدف بررسی روابط ایران و آمریکا و تاثیر آمریکا بر روی رشد فرهنگی و اقتصادی و سیاسی ایران می پردازد در این تحقیق از شیوه تحقیقات اسنادی و پژوهش نظری به روال علوم انسانی بهره گرفته است.

ایل بختیاری یکی از ایلات مهم و مقتدر ناحیه جنوبی ایران است که در طول تاریخ ، فراز و فرود بسیاری را شاهد بوده است و بدین خاطر نقش به سزایی در تحولات این کشور بزرگ ایفاء نموده است . ساختار اجتماعی و سیاسی بختیاری ها با تبعیت از الگوی خاص عشایر نقش آفرین ، در برآمدنِ ایلمردان متنفذ و اثرگذار نقش بازی کرده است که یکی از این موارد را در بررسی زندگانی و کارنام? سه تن از افراد مشهور به سردار اسعد بختیاری به نامهای: اسفندیار خان ، علیقلی خان و جعفرقلی خان می توان ملاحظه کرد. حضور و نقش آفرینی رجال ایل بختیاری در جریان انتقال قدرت به نظام مشروطه، مساله ای است که تاریخ آن را فراموش نمی کند. در این میان، جعفرقلی خان سردار اسعد سوم (1258 ـ1313ه.ش) به عنوان یکی از چهره های مشهور سیاسی و اجتماعی تاریخ معاصر ایران ، نقش زیادی در تحولات دوران مشروطیت داشت و به عنوان یکی از فاتحان تهران ، نمانیدگان مجلس و وزیران دولتهای قاجار و پهلوی ، در بین روسای عشایر شهرتی به سزا کسب کرد . هدف از این پژوهش« بررسی کارنامه سیاسی سردار اسعد بختیاری » یکی از برآمدگان ِ نامدار از بطن جامع? بختیاری است و می کوشد تا با روش توصیفی و تحلیلی ، بر پای? بهره مندی از منابع نوشتاری و روش کتابخانه ای ، به ارزیابی اقدامات و کارکرد این رجل سیاسی در طی دوران مقارن با نهضت مشروطیت تا انقراض سلطنت قاجار بپردازد. نتیجه ای که از مطالعه و بررسی زندگانی و کارنامه سردار اسعد بختیاری به دست می آید ، نشانگر آن است که جعفرقلی خان ، به دلیل سوابق و تجارب مدیریتی خود در دستگا? اداری قاجاریه و برخورداری از تحصیلات عالیه و پایگا? خاندانی خود ، سیاستمداری موجه و کارآمد به نظر می آمد و لذا توانست نقش برجسته ایی در جنبش مشروطیت و برآمدن دولت مدرن رضاشاهی ایفاء کند . لیکن به خاطر تغییر در ساختار سیاسی حکومت مشروطه و افزایش اقتدار خودکامه سلطنتی ، سردار اسعد ، همانند دیگر کوشندگان در برآمدن رضاشاه، از میدان داری سیاست کنار گذاشته شد و به قتل رسید.

بررسی کارنامه و نقش آفرینی مردان مبارز در تاریخ سیاسی و فرهنگی ایران ، موضوعی است که در هر زمان از اهمیت و جذابیت خاصی برخوردار است و مروری بر کارکرد فعالان نهضت های سیاسی به درک بهتر از فراز و فرود جنبش های سیاسی در قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی کمک می نماید ، که می توان از بین چهره های سیاسی تاریخ پهلوی دوم و انقلاب اسلامی تا شروع جنگ تحمیلی ، دکتر مصطفی چمران (1360- 1311 ه .ش) را از جمله کسانی دانست که در صحنه های مختلف سیاسی در داخل و خارج کشور (امریکا و لبنان) حضور فعالی داشته است . شرکت فعال در انجمن های اسلامی و راهپیمایی های مختلف علیه حکومت پهلوی ، تأسیس انجمن اسلامی دانشجویان و نهضت آزادی در خارج کشور و حضور فعال سیاسی در امریکا ، کمک به امام موسی صدر برای حمایت از مردم بی پناه و محروم لبنان و بعد از 21 سال دوری از وطن با پیروزی انقلاب اسلامی ایران در جمع دوستان قدیمی اش به مناصبی چون معاونت نخست وزیری ، وزیر دفاع و نماینده ی مردم تهران رسید و با اعتمادی که امام خمینی (ره) به ایشان داشت به عنوان نماینده ی امام در شورای عالی دفاع انتخاب شد . این پژوهش با استفاده از رویکرد متداول در مطالعات علوم انسانی و بهره مندی از شیوه ی تحقیقات نظری و اسنادی بر آن است تا به بحث و بررسی درباره ی چگونگی مبارزات سیاسی این مرد بزرگ تا انقلاب اسلامی و اثر گذاری در مبارزه با ضد انقلاب در کردستان بپردازد . همچنین با شروع جنگ تحمیلی با رها کردن مناصب دولتی و حضور در جبهه ی جنگ به تشکیل ستاد جنگ های نامنظم پرداخت و برای جلوگیری از هجوم گسترده ی ارتش عراق به ایران تا زمان شهادتش از هیچ تلاشی دریغ ننمود . نتیجه ی تحقیق نشانگر این حقیقت است که مصطفی چمران با آن مدارج علمی و تحقیقاتی بالا، با جریان ملی– مذهبی و اسلامی همکاری داشت و بطور صریح در نکوهش جریان سیاسی خاصی یا تأئید و مدح جریان دیگری از جریانات انقلاب موضع گیری نمی کرد . همواره از قدرت کناره جویی می نمود و دارای آثار و دست نوشته های متعددی می باشد .

چکیده موضوع رساله حاضر بررسی و تحلیل علل و نتایج شکست افغان ها در ایران است که از به قدرت رسیدن محمود در سال 1135 ه . ق و عوامل موثر در شکست افاغنه در سال 1142 ه . ق و نتایج حاصل از این شکست را مورد بررسی وتحلیل قرار داده است . رساله حاضر با مطالعه منابع دست اول و مطالعات متأخرین بنا دارد در پژوهشی مستقل و فراگیر بسیاری از زوایای تاریک ان عصر را روشن نماید ، که ایا علل اقتصادی و اجتماعی در سقوط افغان ها نقش داشته اند و اگر داشته اند به چه میزان بوده است یا اختلاف فرهنگ و مذهب در شکت افغان ها نقش داشته است ؟وتحولات سیاسی و نظامی ودول خارجی چه نقشی در شکست افاغنه داشته اند. با مطالعاتی که انجام شد مشخص گردیدرفتار بد افغان ها با مردم ، بی حرمتی ،قتل و غارت اموال مردم ، قتل شاهزادگان که مردم اعتقاد قلبی به باز ماندگان صفوی داشتند ،از بین بردن ابادی ها و ایجاد هرج و مرج در کشور باعث نارضایتی مردم شده و از طرفی رفتار بد سرکردگان با افراد خود و اختلافات قومی باعث سست شدن پایه های حکومت گردید.و رفتار بد آنها با اقلیت های مذهبی از جمله ارمنیان که خیلی ظالمانه بود و بخصوص با شیعیان که غالب مردم ایران را تشکیل می دادند و ازار و ازیت انان و کشت وکشتار انها باعث نارضایتی و شورش مردم گردید.و وجود تهماسب از خاندان صفوی و علاقه مردم به این خاندان باعث اتحاد مردم بر ضد افاغنه گردیده و شورش هاو جنگ های متعدد باعث تحلیل قدرت افغان ها گردید و ظهور نادر در صحنه سیاسی نظامی ایران و پیوستن او به شاه تهماسب و حمایت مردم از ان ها باعث شکست افغان ها گردید. کلید وازه ها: غلزائی ها ، صفویان ، افغان ها ، علل شکست و سقوط

تاریخ ایران در سه قرن اخیر خصوصاً در عصر قاجاروپهلوی دارای نوسان، افت و خیز وپیچیدگی پر شتابی بوده است.دراین پژوهش، پژوهشگر در نظر دارد با استفاده از کتب درسی تاریخ و منابع تحقیقاتی با روش تحلیلی و تطبیقی کتابهای درسی تاریخ را از دارالفنون تا پهلوی دوم آسیب شناسی کند. با طرح این فرضیه ها یعنی کتب درسی تاریخ در ناکارآمدی و تحلیل هویت جامعه وهمچنین اهداف و مطالبات در بحرانهاوهرج و مرجها، به بررسی و پاسخ به این سوالات نیز بپردازد: 1ـ نویسندگان متون کتب درسی تاریخ چه کسانی بودند؟ 2ـ تأثیرگذاران بر متون درسی تاریخ چه هدفی را تعقیب می کردند؟ 3-مطالبات تدوین کنندگان کتب درسی تاریخ از فرهنگ و تمدن ایران چه بود ؟این پژوهش درصددروشن سازی اهداف تاثیرگذاران ، مولفین و مطالبات طراحان بیرونی در تشدید و تحدید نوسانات و تحولات تاریخ ایران بوده است.از یافته های این پژوهش چنین به نظر می رسد که طراحان و برنامه ریزان نظام آموزشی تاریخ به کمک و پشتیبانی فراماسونری در تلاش بودند تا سکولاریسم، ناسیونالیسم و شکوه و عظمت شاهنشاهی ایران را در قالب قومیت باستان گرایی جهت اسلام زدایی و عرب ستیزی به دانش آموزان القاء نمایند.

شیعه از زمان پیدایش تا دوران حیات امام موسی کاظم (ع) از نوسانات زیادی برخوردار بوده در این میان نقش امام در تثبیت و شکوفایی تشیع بی بدیل می باشد. به طوری که هم در تربیت شاگردان و مبارزه با خلفای بنی عباس که به دنبال تضعیف تعالیم و سنت پیامبر(ص) برآمده بودند و همچنین سیره ی نظری و عملی امام به عنوان الگویی برای افراد هم عصر خود از اهمیت زیادی برخوردار است. تحقیق حاضر، با تکیه به روش تاریخی و اسنادی درصدد آن است تا با توجه به منابع اصیل و متقن با این فرض که امام (ع) نقش مهمی در تثبیت تشیع داشته است این دوران را به تصویر بکشد. در این میان مهم ترین نتیجه ی تحقیق، الگوبرداری از شخصیت ایشان در ارائه ی مدلی صحیح در پیروی از تشیع راستین می باشد.