نام پژوهشگر: فاطمه پورایزدی
فاطمه پورایزدی محمد حسین شمشیری
این مطالعه جهت بررسی اثر میکوریز آربسکولار (glomus mosseae) بر مقاومت به شوری دانهال های پسته رقم بادامی ریز زرند انجام شد که در آن از دو سطح میکوریز (بدون میکوریز و با میکوریز)، چهار سطح شوری (5/0، 3، 6 و 9 دسی زیمنس بر متر) و دو زمان برداشت (21 روز پس از آغاز تنش شوری و42 روز پس از آغاز تنش شوری) استفاده گردید. نتایج حاکی از آن بود که پسته حدود 60 درصد با میکوریز همزیستی دارد که میزان همزیستی با افزایش سطوح شوری و مدت زمان تنش کاهش یافت. تیمار میکوریز صرف نظر از بقیه تیمار ها باعث افزایش پارامترهای رویشی در گیاهان دارای میکوریز گردید همچنین رنگیزه های گیاهی نیز در گیاهان دارای میکوریز بیشتر از گیاهان بدون میکوریز بود. افزایش شوری باعث افزایش قندهای محلول و پرولین گیاه گردید که در سطوح بالای شوری گیاهان دارای میکوریز پرولین ریشه بیشتر و قند محلول شاحساره کمتری نسبت به گیاهان بدون میکوریز داشتند. گیاهان دارای میکوریز در این بررسی محتوای نسبی آب برگ بیشتر و کارایی مصرف آب بالاتری داشتند. نتایج نشان داد که با افزایش شوری میزان برخی عناصر در گیاه کاهش یافت که عناصری همچون روی، مس و فسفر در گیاهان دارای میکوریز بیشتر از گیاهان بدون میکوریز در شرایط تنش شوری بود همچنین مشخص گردید که افزایش سطوح شوری باعث افزایش سدیم و کلر در گیاه گردید که در سطوح بالای شوری و تنش طولانی مدت گیاهان دارای میکوریز میزان کمتری از این عناصر را در ریشه و شاخساره خود داشتند. جذب و انتقال این عناصر نیز در گیاهان دارای میکوریز کمتر از گیاهان بدون میکوریز بود. بطور کلی مشخص شد که تیمار میکوریز از طریق مکانیسم هایی نظیر افزایش پرولین در ریشه، افزایش جذب و انتقال عناصر ضروری گیاه، کاهش جذب و انتقال عناصر مضر مانند سدیم و کلر باعث افزایش رشد رویشی گیاه پسته در شریط تنش شوری گردید.