نام پژوهشگر: مریم وفا

ارزیابی فرایندهای مدیریت دانش در وبلاگهای دانشی و مقایسه آن در وبلاگهای دانشی بانکهای ایران و سازمانهای برتر جهان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی 1388
  مریم وفا   فریبا لطیفی

در حال حاضر علی رغم استفاده گسترده از سیستم مدیریت دانش در سازمانها، متاسفانه این سیستم ها عملکرد کامل و صحیحی از فرایندهای مدیریت دانش را ارائه نمی کنند و تبدیل به مدیریت اطلاعات گشته اند. سیستم های مدیریت دانش فعلی از ضعفهایی به خصوص در فرایندهای توسعه و تسهیم دانش رنج می برند. استفاده گسترده از نرم افزارهای اجتماعی در اینترنت، باعث ظهور رویکرد جدیدی در مدیریت دانش به نام رایانش اجتماعی گردید. در رایانش اجتماعی تاکید بر این است که تا اندازه ممکن، مشکلات مدیریت دانش به طور طبیعی بوسیله تعامل در شبکه های اجتماعی و با استفاده از نرم افزارهای اجتماعی پاسخ داده شوند. وبلاگ دانشی از جمله فناوریهایی است که رایانش اجتماعی در راستای غلبه بر ضعفهای مدیریت دانش در سازمانها ارائه می دهد. در این پژوهش به منظور بررسی قابلیتهای وبلاگهای دانشی، فرایندهای مدیریت دانش در وبلاگهای دانشی مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین به منظور تعیین وضعیت وبلاگهای دانشی بانکهای ایرانی، فرایندهای مدیریت دانش در این وبلاگها با وبلاگهای دانشی سازمانهای برتر جهان مورد مقایسه قرار گرفت. بدین منظور 80 وبلاگ دانشی بانکهای ایرانی و 80 وبلاگ دانشی سازمانهای فورچون 500 انتخاب گردید. پس از جمع آوری اطلاعات از طریق روش مشاهده ساخت یافته، فرآیندهای تشکیل دهنده سیستم مدیریت دانش در وبلاگهای دانشی از طریق طراحی پرسشنامه 22 متغیره و اجرای تحلیل عاملی شناسائی و تعیین شد. میانگین عملکرد فرایندهای مدیریت دانش در وبلاگهای دانشی در مجموع هر دو نمونه آماری اندازه گیری شد و از روش آزمون میانگین در مقایسه با یک عدد ثابت مورد ارزیابی قرار گرفت. فرایندهای مدیریت دانش در وبلاگهای دانشی بانکهای ایرانی و سازمانهای برتر جهان از روش آزمون مقایسه میانگین دو جامعه بایکدیگر مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان می دهد که فرایندهای سیستم مدیریت دانش در وبلاگهای دانشی ایران و جهان از 6 فرآیند شناسائی دانش، کسب دانش، توسعه دانش، تسهیم دانش، به کارگیری دانش و نگهداری دانش تشکیل شده است. در وبلاگهای دانشی، فرایندهای تسهیم دانش، به کار گیری دانش و نگهداری دانش از وضعیت مطلوب و فرایندهای شناسایی دانش و توسعه دانش از وضعیت نامطلوبی برخوردار می باشند و فرایند کسب دانش در وضعیت میانگین قرار دارد. در وبلاگهای دانشی فرایند تسهیم دانش مطلوبترین و فرایند توسعه دانش نامطلوبترین وضعیت را دارا می باشد. فرایندهای کسب دانش، توسعه دانش، نگهداری دانش و به کارگیری دانش در وبلاگهای دانشی سازمانهای فورچون 500 مطلوب تر از این فرایندها در وبلاگهای دانشی ایرانی است. فرایند شناسایی دانش در وبلاگهای فورچون 500 نامطلوبتر از این فرایند در وبلاگهای دانشی سازمانهای ایرانی می باشد. فرایند تسهیم دانش در هر دو گروه وبلاگهای دانشی ایرانی و سازمانهای فورچون 500 مطلوب است و تفاوت چندانی با هم ندارد. در وبلاگهای دانشی سازمانهای فورچون 500 تسهیم دانش مطلوبترین و شناسایی دانش نامطلوبترین وضعیت و در وبلاگهای دانشی ایرانی تسهیم دانش مطلوبترین و توسعه دانش نامطلوبترین وضعیت را دارا می باشند. با توجه به نتایج تحقیق، وبلاگهای دانشی می توانند به عنوان مکمل سیستم مدیریت دانش در سازمانها مورد استفاده قرار گیرند و اشتراک دانش ضمنی بین کارمندان و تعامل بین کارمندان را که موثر در خلق دانش می باشد، را پشتیبانی نمایند. همچنین نتایج این پژوهش مدیران بانکهای ایرانی را در شناسایی وضعیت فعلی وبلاگهای دانشی شان و تشخیص نقاط ضعف و قوت آن جهت بازنگری طرح های گذشته و سرمایه گذاری های آتی در سیستم مدیریت دانش کمک می نماید.