مساله مسیریابی خودرو (vrp) یکی از پرکاربردترین مسائل بهینه سازی ترکیبی شناخته شده و مورد توجه شمار زیادی از محققان تحقیق در عملیات قرار گرفته است. در این پایان نامه مساله پایه vrp و دو نسخه پرکاربرد از آن، یعنی، vrp با قید ظرفیت (cvrp) و vrp با مسیرهای باز (ovrp) مورد مطالعه قرار می گیرد. یک روش جدید بهینه سازی کلونی مورچگان، سیستم کلونی مورجه های رتبه بندی شده (rbacs)، برای حل این دو نسخه به کار گرفته می شود. سه نسخه از rbacs برای حل cvrp به کار گرفته شده و نتایج عددی آنها با یکدیگر و با الگوریتم های فرا ابتکاری دیگر مورد مقایسه قرار می گیرد. این نتایج نشان می دهد rbacs برای cvrp بسیار مناسب است. rbacs روی ovrp نیز پیاده سازی شده و نتایج با تمام روش های موجود برای ovrp مورد مقایسه قرار می گیرد. مقایسه نتایج نشان می دهد که rbacs می تواند به عنوان یکی از بهترین الگوریتم های مطرح شده برای ovrp به شمار رود.