نام پژوهشگر: نیما محزون
نیما محزون علی سعیدی
اکثر نظریه های اقتصادی و مالی بر اساس این فرض قرار دارند که افراد به صورت کاملا عقلایی عمل می کنند و تمامی اطلاعات موجود را در زمان تصمیم گیری اقتصادی ارزیابی می کنند. با این حال مالی رفتاری، با رویکرد بررسی نقش عوامل روانشناسی در محیط های مالی و در رفتار فعالان اقتصادی نشان داده است که افراد در دنیای واقعی از هیجانات و خطاهای شناختی متاثر می گردند و رفتاری کمتر از حد بهینه خواهند داشت که مغایر با فرضیه انسان اقتصادی عقلایی در نظریه های کلاسیک اقتصادی و مالی است. در اکثر موارد، سرمایه گذاران از استعدادشان برای خطا در تصمیم گیری ناآگاه هستند، و به این سبب که تورش های رفتاری معمولا اثربخشی اهداف مالی را به تدریج تحلیل می برند از سرمایه گذاری خود احساس نارضایتی می کنند. اگر سرمایه گذاران به شناخت بهتری از خود برسند و تلاش کنند تا این تورش ها را تصحیح نمایند، می توانند پرتفولیوهای سرمایه گذاری بهینه ای را تشکیل دهند که علاوه بر دستیابی به اهداف مالی بلندمدت از نظر روانی مطلوبیت بیشتری را احساس کنند. در این تحقیق به بررسی تورش های رفتاری در میان مدیران و متخصصان نهادهای مالی در بازار سرمایه ایران به وسیله پرسشنامه و طی بهمن ماه 1388 پرداخته شد و ارتباط تورش های شناسایی شده با ویژگی های فردی، حرفه ای و شخصیتی هر یک از آزمودنی ها کنکاش گردید. نتایج این پژوهش نشان می دهد که سرمایه گذاران حرفه ای در نهادهای مالی نیز در تصمیمات خود از تاثیر تورش های رفتاری مصون نمی باشند و به طور خاص جنسیت، سن، میزان تجربه، سطح تحصیلات، سطح درآمد ماهانه، سطح ثروت و گونه شخصیتی آنها تاثیر معنی داری در نشان دادن برخی از خطاهای سیستماتیک در قضاوت شامل بیش اطمینانی، توهم کنترل، حسابداری ذهنی، خودکنترلی، خوش بینی، خودتائیدی پس از وقوع، لنگرانداختن و تعدیل و نمایندگی داشته است، که اهمیت شناخت بیشتر نسبت به تورش های رفتاری را حتی در میان سرمایه گذاران نهادی آشکار می سازد تا با درنظرگرفتن این شناخت تصمیمات بهینه تری را اتخاذ کنند.