نام پژوهشگر: غلامرضا مرادی حقیقی
غلامرضا مرادی حقیقی عباس ارغان
این پژوهش با عنوان نقش فعالیت زراعی در توسعه اقتصادی سکونتگاه های روستایی (شهرستان سمنان) با هدف شناسایی منابع طبیعی، انسانی، اقتصادی شهرستان و همچنین شناخت مسائل و مشکلات در زمینه کشاورزی و توسعه اقتصادی روستایی انجام شده است. منطقه مورد بررسی، شهرستان سمنان است. در این پایان نامه از سه روش تحقیق؛ کتابخانه ای و استفاده از منابع فارسی و لاتین و همچنین استفاده از روش های میدانی از طریق پرسشنامه ویژه روستا و روش اسنادی و آرشیوی و نقشه استفاده شده است. و نیز نرم افزار های excel، gis جهت محاسبه و ارائه نقشه سود برده ایم. بر اساس مطالعات انجام شده، با توجه به ویژگی های طبیعی، اقلیمی شرایط نسبتاً مساعدی را جهت رشد و توسعه کشاورزی فراهم آورده تا جایی که کشاورزان مهمترین بخش فعالیت های اقتصادی است. منابع درآمد بیشتر مردم، به ترتیب: زراعت و باغداری 53% دامداری 34% می باشد. بدین ترتیب فعالیت های کشاورزی 87%، خدمات 13% می باشد. در بخش صنعت در روستاهای این شهرستان هیچ نوع فعالیتی صورت نگرفته و سهم این روستاها از بخش صنعت در درآمد و اشتغالزایی در حد خیلی پائینی می باشد. در مجموع می توان گفت که فعالیت های کشاورزی بیشترین درآمد روستائیان را تامین می کند. البته در این زمینه نیز مشکلاتی وجود دارد که مهم ترین آن ها عبارتند از: کوچک بودن قطعات اراضی و به تبع آن نظام بهره برداری (خرد مالکی، خانوادگی) توزیع نامناسب بارندگی در طول سال، عدم بهره برداری بهینه از منابع آب، روش های غلط آبیاری، مشکلات مربوط به تقسیم عادلانه آب، عدم توجه مسئولان و خود مردم به حفظ مراتع طبیعی با توجه به اهمیت دامداری منطقه که موجبات تخریب مراتع و پوشش گیاهی و در نتیجه فرسایش خاک را به دنبال دارد. علاوه بر این مشکلات، مهاجرت قشر جوان از روستا ها، مشکلات آموزشی، فرهنگی و بهداشتی و درمان را می توان به آن ها افزود. بر اساس مطالعات انجام شده راهبرد های توسعه روستایی در روستاهای شهرستان بر بهره برداری بهینه از منابع آب موجود به وسیله اصلاح انهارسنتی و ساخت انهار سیمانی، یا انتقال آب در شاهراه ها توسط لوله های قطور، برگزاری دوره های آموزشی برای روش های صحیح کشاورزی، سرمایه گذاری در زمینه استفاده از روش های نوین آبیاری، حفظ و یکپارچه کردن اراضی، تشویق و حمایت دولت از کشاورزان مایل به این کار. می توان امیدوار بود تا زمینه های اشتغال زایی قشر جوان روستایی فراهم آورده و از مهاجرت آنان به سوی شهر ها جلوگیری بعمل آید. نقش خدمات و صنعت، الخصوص صنعت در سطح روستاهای شهرستان بسیار بی رونق است. لذا توجه به امر برنامه ریزی در این بخش می تواند نقش موثری در بهبود زندگی مردم روستا داشته باشد.