نام پژوهشگر: حامد نیک رفتار

تأثیر عوامل نهادی بر میزان فعالیت های کارآفرینانه جهت ایجاد فرصت های کسب درآمد در سازمان های غیر انتفاعی تهران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان 1388
  حامد نیک رفتار   علی شایمی

در طی دو دهه گذشته تغییرات بوجود آمده در میزان منابع مالی قابل دسترس برای سازمان های غیر انتفاعی منجره شده که رهبران این سازمان ها به طور فزاینده ای به دنبال فرصت هایی برای در آمد زایی باشند تا بتوانند کمبود منابع خود مالی خود را جبران کرده و از این طریق رشد و خود کفایی را برای سازمان خود به ارمغان آورند. این فرصت ها که به فرصت های کسب درآمد (eio) معروف شده است، توجه سازمان های غیر انتفاعی زیادی را در دو دهه گذشته به خود جلب کرده است. پژوهش حاضر احتمال انجام این فعالیت های کارآفرینانه را در میان سازمان های غیر انتفاعی فعال در محیط هایی که با کمبود منابع مواجه هستند، مورد بررسی قرار می دهد. با توجه به اینکه نیازهای روز افزون سازمان های غیر انتفاعی به منابع، تاثیرات زیادی بر این سازمان ها در ایران گذاشته است، تئوری عقلایی اقتصادی حکم می کند که این سازمان ها به دنبال کردن فرصت های کسب درآمد باشند. با این حال پژوهش های اخیردر مورد این پدیده، نشان می دهد که نرخ فعالیت هایی که در سازمان های غیر انتفاعی با هدف دنبال کردن فرصت های کسب درآمد انجام می پذیرد، ممکن است روی هم رفته بسیار کمتر از میزانی باشد که منطق اقتصادی آنرا حکم می کند. تحقیق حاضر به دنبال فهم بهتر این موضوع است که چرا ارتباط مثبت بین نیاز اقتصادی و فعالیت کارآفرینی به میزانی که انتظار می رود نیست و پیشنهاد می کند که سه عامل نهادی قابلیت سازمانی، هویت سازمانی و برجسته بودن ذینفعان بر روی این ارتباط نقش تعدیل کنندگی یا مداخله گری ایفا می کنند. با انجام پیمایشی جامع از طریق ارائه پرسشنامه به مدیران اجرایی سازمان های غیر انتفاعی شهر تهران که به طور تصادفی انتخاب شدند و با استفاده از مدل معادلات ساختاری، مشخص شد که بین نیاز اقتصادی و دنبال کردن فرصت های کسب درآمد ارتباط مثبت وجود دارد و همچنین برجسته بودن ذینفعان نقش مداخله گر در ارتباط بین نیازهای مالی و دنبال کردن فرصت های کسب درآمد داشته و هویت سازمانی نقش تعدیل کننده را در این ارتباط نشان می دهد. اما هیچ شواهدی مبنی بر اینکه قابلیت سازمانی نقش تعدیل کننده در این ارتباط داشته باشد مشاهده نشد و لذا فرضیات 1، 3 و 4 تایید و فرضیه 2 رد شد.