یکی از وجوه درخشش ادبیات فارسی در طول تاریخ ، تأثر از معارف معنوی ادیان الهی ، بویژه اسلام عزیز است ، و ادبای این زبان و فرهنگ ، سعی نموده اند تا این تأثر را به نحو اتمّ و اکمل در آثار خود منعکس کنند و در ادامۀ این تأثر و انعکاس ، برخی عناصر تاریخی ، از قبیل زندگی انبیای الهی ، جایگاه فرشتگان وامامان (ع) و اولیای الهی ، جایگاه ویژه ای د اشته و شعرا و نویسندگان ادیب را به مطالعه دقیق تر احوال و آثار شخصیتها و ماهیت حوادث اتفاقیه وا داشته است . از سوی دیگر ، سیاستگذاران و صحنه گردانان نظام سلطۀ عالم با تکیه بر دنیا طلبی و تعصب برخی هواداران ادیان قبل از اسلام ( بیشتر از مسیحیان و یهودیان) به تحریف آموزه های ادیان الهی همت گماشته و تلاش مضاعفی بر نفوذ دادن فرهنگ تحریفی خود در بطن زندگیِ اعتقادی جوامع مؤمن داشته اند؛ بنابر این کوشیده اند تا زوایای ممکن برای ورود به عمق فکر و اندیشه مسلمانان را یافته ، آنچه را از تاریخ زندگی انبیاء و اولیا ، دارای قابلیت تفصیل و تحریف می بینند در آثار دینی و ادبی مسلمانان رسوخ دهند. در اجرای این سیاستها ، گروهی از یهودیان و مسیحیان با ترفندهایی ، تعالیم انحرافی را از طریق آثار تاریخی و تفسیری ، و روایی و حدیثی نفوذ دادند و مورخان و ادیبان نیز که جایگاه و مقامی منیع در بین عامه و خواص داشته و دارند به دلایل مختلف از جمله : ـ محدود بودن میدان اطلاع یابی از منابع و آثار مورد نیاز برای تطبیق حقایق و واقعیات ـ شیفتگی به سرگذشت الگوهای ایمانی خود ـ عدم درک درست تفاسیر و تفاصیل غیر مسلمانان از وقایع تاریخی در مورد انبیا و شخصیتهای وحیانی ـ عدم ارجاع منابع غیر اسلامی به فرهنگ ناب تفکر نبوی و ولوی ناخود آگاه مروج تفکرات آنها شده ، در طول تاریخ نیز بر حاشیه پردازی های مورد نیاز قصاصین افزوده شد . بنابر این امروزه جای جایِ آثار تفسیری قرآن و دواوین شعر و کتب تاریخی مشحون از داستانها یی است که در تاریخ اسلامی و فرهنگ غنی آن ، و در آموزه های ادیان دیگر حقیقتی بر آن مترتب نیست. این رسالۀ سعی بر آن دارد که با بررسی ساختار داستانهای اسرائیلی ، بر مبنای تعالیم قرآنی ، با نگاهی نقادانه ، عرصه جولان آن در ادبیات فارسی را مشخص نماید .

حافظ از جمله شاعرانی است که می توان در حوزه های مختلف دیوان او را مورد نقد و تحلیل قرار داد. از جمله موضوعاتی که می توان دیوان حافظ را بر اساس آن مورد کاوش قرار داد، نقش محتوایی احادیث در هدایت فکری حافظ است که تا کنون اندک پژوهشی در راستای آن انجام یافته است و در این پایان نامه سعی بر آن شده است تا این موضوع در دیوان حافظ مورد بررسی قرار گیرد و الهامات فکری شاعر که در قالب اندیشه ی خیال انگیز تجلی یافته است ، روشن سازد.آنچه در استخراج احادیث از اشعار شعرای معروف ادب فارسی معمول است توجه به کاربرد تمام یا بخشی از متن عربی حدیث یا مفهوم و معنا و ترجمه ی آن می باشد ولی از آنجا که در دیوان حافظ شکل عربی و ترجمه عین حدیث نیامده است در پایان نامه مفاهیم و برداشت های کلی از احادیث و روایات مدّ نظر می باشد