چکیده : سنگهای جواهری با داشتن درخشش و رنگهای جذاب از دیرباز مورد علاقه بشر بوده اند . امروزه نیز با توجه به علاقه مردم به این نوع سنگها ، مصارف بالا و ارزشمندی آنها ، هنر – صنعت تراش سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی به یکی از شاخه های مهم صنایع دستی مبدل گردیده است . در این پژوهش سعی شده است رویکردی تخصصی نسبت به تکنیکها و وسایل معمول در انواع تراش سنگهای جواهری صورت پذیرد و با بیان علمی خصوصیات کانی های جواهری ، چگونگی تراش و رفتار با آنها توضیح داده شود . همچنین به دلیل اهمیت این شاخه از صنایع دستی وضعیت کنونی ایران در هنر- صنعت تراش این سنگها مورد بررسی قرار گرفته است . نتایج اصلی حاصل از این پژوهش آن است که تراش سنگهای جواهری انواع گوناگونی دارد که انتخاب نوع ، شیوه و ابزار مناسب برای تراش ، وابسته به ویژگیهای فیزیکی آنها می-باشد . در ایران نیز با وجود پیشینه هنری ، منابع سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی و نیروی انسانی جوان می توان بطور تخصصی به گسترش این رشته پرداخت اما متأسفانه تا کنون اقدام جدی و منظمی در این زمینه صورت نپذیرفته است . این پژوهش بر اساس مطالعات کتابخانه ای ، میدانی و تجربیات شخصی به روش توصیفی انجام شده است . واژگان کلیدی : سنگهای جواهری ، تراش کابوشن ، تراش پخ دار ، تراش فانتزی ، تراش غلطان .