چکیده زبان ارزش فطری زیادی در زندگی هر ملتی دارد و آن ابزاری است حامل أفکار که مفاهیم را منتقل می کند، و بوسیله آن روابط بین فرزندان یک ملت برقرار می شود و همگرایی، تشابه و هماهنگی در بین آنها ایجاد می شود. الگوهای زبانی که افکار و آن دسته از صورتهای کلامی که احساسات و عواطف در آن شکل می گیرند، هیچگاه از مضامین فکری و عاطفی آن جدا نمی شوند. زبان عربی از قدیمی ترین زبانهایی است که همواره با خصوصیاتی چون: ألفاظ، ترکیبات، صرف و نحو، أدبیات و خیال قادر به بیانهای مختلفی از مدارک مختلف علم می باشد. و با نظر به تمام فرهنگهای عربی و کمال صرف و نحو، زبان عربی مادر مجموعه ای از زبانها است که به زبانهای عربی شناخته شده است که در شبه جزیره عربستان نشأت یافته یا عربهایی از اقوام حمیری، بابلی، آرامی، عبری و حبشی و یا زبانهای سامی در اصطلاح غربی. زبان عربی متداولترین و پرکاربردترین زبانهای سامی درعصر کنونی به شمار می آید، چرا که آن زبان ملی در هر یک از ملتهای عربی است و قبل از همه اینها، زبان قرآن کریم و وسیله انجام واجبات دینی مسلمانان در مشرق و مغرب جهان است و سابقه أصیل زبانی و علمی و فرهنگی دارد که نهضت جدیدش در عصر مدرن، مراحل مهمی را پیموده است. امروزه زبان عربی فصیح همان زبان کتابت است و زبان سخن در انجمن های علمی و ادبی، رادیو ، تلویزیون و گاهی در نمایشنامه ها و فیلم هاست و برای کسانی که از آن بهره می گیرند، افسون شگرفی دارد. أما زبان عامیانه دارای لهجه های زیادی در جهان عرب می باشد ولی زبان فصیح عربی در تمام نواحی جهان عرب کاملاً قابل فهم است. زبان عربی یکی از زبانهای سامی و به لحاظ تاریخی تازه ترین آنها است و این در حالی است که بعضی دیگر عقیده دارند به دلیل محدود شدن عرب در شبه جزیره عربستان، زبان عربی به اصل زبانهای سامی نزدیکتر است چرا که با دیگر زبانهای سامی کمتر اختلاط داشته است، ولی این رأی از نظر زبانشناسی ضعیف است و تغییر زبان یک فرآیند مستمر با گذشت زمان است و انزوای جغرافیایی بر شدت این تغییر می افزاید، به گونه ای که ظهور هر زبان جدیدی با نشأت لهجه ی جدیدی در منطقه ی جغرافیایی جدا شده آغاز می شود. بنابراین، این زبان مراحل تحول را در گفتگوی روزمره پیموده است و عربی که در دوره جاهلیت با آن سخن می گفتند در بسیاری از کلماتش با عربی که در سایه تمدن اسلامی به کار می رفت، تفاوت دارد و آن دیگری با عربی امروزی فرق دارد. این پژوهش در پی القای پرتوی بر نشأت زبان عربی و سیر و تحول آن در پرتو زبانشناسی تاریخی برای رفع ابهامات پیرامون نشأت این زبان و کشف مراحل سیر و تحول آن است. چرا که تاریخ هر زبانی راکد است تا زمانیکه اسراری را که کشف نشده بیابد. کلید واژه ها: زبان عربی، نشأت زبان، تحول زبان ، زبانشناسی تاریخی.