نام پژوهشگر: حسین نقی ژور منصور
حسین نقی ژور منصور علی اصغر انواری رستمی
با توجه به این مطلب که ایران در تاریخ 17/11/1324 مطابق با دسامبر سال 1945 به عضویت بانک جهانی درآمد و از طریق پذیره نویسی سهام بانک، هم اکنون دارای 48/1 درصد از سهام (23686 سهم) بانک جهانی به ارزش 2857 میلیون دلار آمریکا بوده و ازجمله بنیانگذاران بانک جهانی محسوب میگردد. ایران باتوجه به میزان سهام خود در بانک جهانی تا کنون موافقت نامه حدود 5/3 میلیارد دلار وام با بانک جهانی داشته است. از این مقدار وام تا کنون حدود 320 میلیون دلار از وامها به دلایل مختلف لغو شده است و بالغ بر 350 میلیون دلار آن جذب نگشته است. لازم به ذکر است که سهام ایران در بانک جهانی 48/1 درصد می باشد که به تنهایی از سهام سه کشور ترکیه، آذربایجان و پاکستان (مجموعاً 24/1 درصد) بیشتر می باشد. این در حالی است که میزان توافق اخذ وام از بانک جهانی در کشورهای ترکیه، پاکستان و آذربایجان به ترتیب بالغ بر 2/30، 7/20 و 7/2 میلیارد دلار بوده است. با عنایت به موارد مطروحه، اهمیت پژوهش در خصوص شناخت موانع پرداختی به پروژه های مشترک ایران و بانک جهانی و ارائه راه کارهای توسعه همکاری محرز می شود. جهت نیل به این مهم با استفاده از مطالعات کتابخانه ای شامل اسناد و مدارک پروژه های بانک جهانی در ایران، پژوهشهای مرتبط، طوفان فکری در جمع صاحبنظران و ذیمدخلان پروژه های بانک جهانی، تهیه پرسشنامه و تحلیل سلسله مراتبی با استفاده از نرم افزار ec2000، موانع به ترتیب اهمیت عبارتند از: میزان آشنایی مجریان پروژه با قوانین مالی-تدارکات همکاری ایران و بانک جهانی( 311/0)، ناهماهنگی عملیات اجرایی سازمانهای ایرانی مربوط به همکاری ایران و بانک جهانی با یکدیگر (212/0)، ناهماهنگی سازمانهای ایرانی مربوط به همکاری ایران و بانک جهانی با یکدیگر در مرحله تهیه و تدوین پروژه (قبل از تصویب موافقنامه وام) (206/0)، درک متفاوت از قوانین مالی مربوط به همکاری ایران و بانک جهانی از سوی ذیحسابان پروژه ها (150/0)، تضاد بین قوانین مالی ایران و بانک جهانی (053/0)، عدم رعایت قوانین و مقررات مربوط به همکاری ایران و بانک جهانی از سوی سازمانهای ایرانی مربوط به همکاری ایران و بانک جهانی (045/0) و درجه ریسک راه اندازی کسب و کار در ایران (022/0). در نهایت راهکارهای فائق آمدن بر موانع نیز پیشنهاد گردید که مهترین آنها تشکیل واحد مدیریت پروژه به صورت بخش خصوصی می باشد.