هدف از این مطالعه بررسی ارتباط رادیکالهای آزاد موجود در مایع منی با آسیب dna، پتانسیل غیر طبیعی غشاء میتوکندری، اپوپتوز و میزان لقاح در بیماران نابارور با علت مردانه می باشد. برای رسیدن به این هدف از نمونه اسپرم 120 زوج مراجعه کننده به پژوهشکده رویان جهت درمان ناباروری به علت فاکتور مردانه استفاده شد و از نظر پارامترهای اسپرمی مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه مایع منی به میزان 1 میلی لیتر پس از آنالیز اولیه پروسس شده سپس به مدت 7 دقیقه در g ×500 سانتریفوژ نموده و pellet تشکیل شده را به هفت الیکوت تقسیم نموده قسمت اول جهت swim-upودرمان icsi و بررسی میزان لقاح مورد استفاده قرار گرفته و مابقی الیکوت ها از نظر میزان ros ، rns ، آسیب dna ، اپوپتوز ، پتانسیل غیر طبیعی غشاء میتوکندری و اندازه گیری آنتی اکسیدان ها مورد بررسی قرار گرفت. برای اندازه گیری میزان ros ، rns از dcfh-da به روش اسپکتروفلورومتری استفاده شد. آنتی اکسیدان موجود در مایع منی با روش اسپکتروفتومتری اندازه گیری شد. برای بررسی آسیب dna از test(scd) sperm chromatin dispersion استفاده شد. میزان اپوپتوز به کمک رنگ annexinv-pi و میزان پتانسیل غیر طبیعی غشاء میتوکندری با رنگ1 jc- به روش فلوسایتومتری اندازه گیری شد. در انتها ارتباط میزان رادیکالهای آزاد با پارامترهای ros ، rns ، آسیب dna ، اپوپتوز، پتانسیل غیر طبیعی غشاء میتوکندری موجود در مایع منی و میزان لقاح توسط تست همبستگی پیرسون و منحنی roc مورد ارزیابی قرار گرفت. بین میزان رادیکالهای آزاد موجود در مایع منی با پتانسیل غیر طبیعی غشاء میتوکندری، اپوپتوز و پارامترهای اسپرمی (غلظت، تحرک و مرفولوژی غیر طبیعی) که توسط تست همبستگی پیرسون آنالیز گردید رابطه مثبت وجود داشت و اختلاف معنی دار بود. در بررسی با منحنی roc، تنها بین رادیکال h2o2 با پتانسیل غیر طبیعی غشاء میتوکندری، اپوپتوز و مرفولوژی غیر طبیعی رابطه مشاهده شد در حالی که بین میزان رادیکالهای آزاد با آسیب dna و درصد لقاح که توسط هر دو تست مورد ارزیابی قرار گرفت ارتباطی مشاهده نشد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که با وجود ارتباط مثبت بین رادیکالهای آزاد با بعضی از پارامترهای اسپرمی، نمی توان حضور رادیکالهای آزاد در مایع منی را ملاک خوبی برای عدم وقوع لقاح و به دنبال آن ناباروری دانست و از تکنیک art جهت درمان این بیماران صرفه نظر نمود.