نام پژوهشگر: مجتبی رجایی
مجتبی رجایی حسن مقیاسی
رساله ای که در پیش رو دارید، به بررسی علل تقدیم و تاخیر در پانزده جزء اول قرآن کریم می پردازدو آنها را از لحاظ لغت و نحو و بلاغت بررسی و تحلیل می کند. قرآن کریم در قلّهی رفیع این هنر تقدیم وتاخیر قرار دارد؛ به طوری که هر کلمه را در جایگاه مناسب خود قرار داده است. تقدیم و تاخیر فقط به رعایت ساختار جمله توجه نکرده، بلکه علاوه بر آن تمام مسائل مربوط به آن را در نظر گرفته است، بر این اساس، این بررسی در قالب سه فصل تنظیم شده است. فصل اول: کلیات و تعاریف؛ فصل دوم: تقدیم و تاخیرهای لفظی و فصل سوم: تقدم و تاخیرهای نحوی - بلاغی. بررسی تقدیم و تاخیر در خلال این فصول نشان از آن دارد که تقدیم و تاخیر در قرآن از جایگاه والایی برخوردار است. به گونه ای که در بیشتر کتب بلاغی و نحوی و تفسیری به آن پرداخته شده است و هدف اصلی در این تقدیم ها، اهتمام و توجه به آنها می باشد. قرآن کریم در این زمینه در نهایت فصاحت و بلاغت می باشد و هر لفظی دقیقاً در جای خود قرار گرفته است. به گونه ای که اگر یک کلمه را جابجا کنیم، نظمآهنگ و زیبایی اسلوب کلام الهی خدشه دار می شود. زیرا الفاظ قرآن کریم از لحاظ لفظی و بلاغی و نحوی بسیار دقیق و منظم می باشند و در چینش آنها ترتیب عقلی و منطقی به کار رفته است و همین امر راز زیبایی قرآن است که باعث شده بر آثار ادبی تمام ادیبان و سخنوران برتری داشته باشد. این تحقیق به روش کتابخانه ای انجام گرفته است و از اکثر کتب تفسیری و بلاغی و ادبی در این زمینه استفاده شده است. به شکلی که به آیه مورد بحث در تمام این کتب پرداخته شده است.