نام پژوهشگر: خاطره هادی
خاطره هادی قاسم مطلبی
معماران همیشه بر آن بودهاند تا فضاهایی مطلوب جهت استفاده مردم خلق کنند. بنابراین، اطلاع داشتن از شیو? رفتار انسان درون فضا به عنوان یکی از اصول طراحی اهمیت ویژهای مییابد. یکی از علومی که در این زمینه مطرح میگردد، روانشناسی محیطی است که با مورد توجه قراردادن ارزشها، نگرشها و احتیاجات انسان، به بررسی رابطه او با محیط کالبدی و تاثیرات این دو بر یکدیگر میپردازد و به عوامل تشریحکننده رفتار انسان از جمله ادراک، شناخت و رفتارهای فضایی او توجه دارد. در روانشناسی محیطی نظریههای گوناگونی در ارتباط با چگونگی تعامل بین محیط کالبدی و رفتار انسان وجود دارد که هرکدام بیانکننده میزان مشخصی از تاثیر محیط بر رفتار انسان می باشد. محیط میتواند بازدارنده و یا تسهیلکننده رفتارهای مردم باشد، اما به هیچ وجه تعیینکننده رفتار نیست. این انگیزهها و نیازهای انسانی هستند که در این زمینه نقش تعیینکننده دارند. بنابراین محیط باید برطرفکننده این نیازها باشد، زیرا عدم توجه به نیازهای فیزیولوژیکی و روانی کاربران، منجر به ایجاد حس نارضایتی در بین آنها و یا شکست پروژه میشود. هدف از پژوهش حاضر این بوده است که با شناخت عوامل انسانی موثر بر طراحی و با مبنا قراردادن اصل ایجاد هماهنگی بین رفتارهای انسان و کالبد بنا، یک مبانی نظری اولیه برای طراحی بنا با محوریت عوامل و نیازهای انسانی تدوین گردد. سپس با توجه به الگوهای رفتاری موجود، به تدوین ملزومات کالبدی و همچنین برنامه ریزی معماری پرداخته شود. بنابراین میبایست فضایی انتخاب گردد که در آن حضور و فعالیت انسان، نقش تعیینکنندهای در طراحی داشته باشد. به این منظور، ساختمانهای اداری به عنوان یکی از شاخصترین نمونهها مورد ارزیابی قرارداده شد و با توجه به وضعیت کنونی ساختمانهای اداری دانشگاه هنر اصفهان و پراکندگی آنها در ساختمانهای تاریخی مرمت شده، طرح ساختمان اداری دانشگاه هنر اصفهان موضوع بخش طراحی این پروژه قرارگرفت. پرسشهای مطرح شده در این پژوهش، بیشتر در زمین? «ملاحظات خاص طراحی ساختمانهای اداری»، «عوامل انسانی موثر در طراحی ساختمانهای اداری» و «چگونگی تاثیر عوامل انسانی در برنامهریزی کالبدی و طراحی فضا» میباشد. روش تحقیق، کیفی و بر مبنای روش تحلیل توصیفی است. همچنین برای گردآوری اطلاعات از شیوههایی همچون مطالع? منابع کتابخانهای، مشاهدات و تجربیات شخصی، تهیه پرسشنامه و مصاحبه، بررسی اسناد تصویری و مطالع? نمونههای موجود و مشابه استفاده شده است.