نام پژوهشگر: مجتبی طولابی
مجتبی طولابی ناصر بهپور
آسیب های لیگامنت های جانبی مجموعه مفصل مچ پا جزء شایعترین آسیب ها در بین ورزشکاران می باشند. ناپایداری عملکردی مچ پا، وضعیتی است که تقریبا پس از 40درصد اسپرین های مچ پا رخ می دهد. ناپایداری عملکردی مچ پا، به عنوان کاهش ناتوان کننده حفظ پایداری پویا و ایستای مفصل ، و تمایل پا به "جا خالی کردن" تعریف شده است.یافتن آزمونهای اجرایی- عملکردی که بتوانند نقص های عملکردی را در افراد با ناپایداری عملکردی مچ پا تشخیص بدهند به دو دلیل مهم است: نخست اینکه این آزمون ها بطور دقیقتری قادر به تشخیص کمیت نقص های اجرایی- عملکردی مرتبط با ناپایداری عملکردی می باشند. ثانیا این آزمون ها میتوانند اثر بخشی پروتکل های بازتوانی بعد از اسپرین مچ پا و ناپایداری عملکردی متعاقب را بطور عینی نشان دهند. از آنجائی که افراد مبتلا به ناپایداری عملکردی مچ پا ، نقص های عملکردی دارند ، و میزان موفقیت آزمون های اجرایی - عملکردی در ارزیابی مفصل مچ پا مورد بحث می باشد، این تحقیق سعی دارد قابلیت عملکردی اندام تحتانی افراد مبتلا به ناپایداری عملکردی مچ پا را مورد ارزیابی قرار دهد.در این تحقیق توصیفی مقطعی، 30 آزمودنی در دو گروه با ناپایداری عملکردی مچ پا (15 ورزشکار) و بدون سابقه آسیب مچ پا(15 ورزشکار) به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند و در آزمونهای لی لی جانبی، لی لی درجا، لی لی به شکل8، لی لی چابکی، دویدن رفت وبرگشت، لی لی تک پایی مسافتی شرکت نمودند. پرسشنامه ی "ajfat " نیز جهت ارزیابی عملکرد مچ پا بکار برده شد. از آزمون t دو گروه مستقل برای مقایسه میانگینهای دو گروه در سطح 0/05 استفاده شد.در قابلیت عملکردی اندام تحتانی در آزمون لی لی درجا ، تفاوت معناداری بین دو گروه وجود نداشت(219/ 0 = p)اما در قابلیت آزمونهای لی لی جانبی، لی لی به شکل8، لی لی چابکی، دویدن رفت وبرگشت،و لی لی تک پایی مسافتی تفاوت معناداری (به ترتیب 0/002 =p=0/037 , p=0/045 p=0/016 p=0/023 p) بین دو گروه وجود داشت.به نظر می رسد که در ارزیابی نقص های عملکردی ، آزمون های اجرایی عملکردی که در برگیرنده حرکات جانبی هستند ، حساس تر باشند. از لحاظ بالینی مکانیسم رایج آسیب برای یک اسپرین مچ پا حرکتی جانبی است که موجب چرخش داخلی بیش از اندازه مچ پا شودواز آنجایی که این آزمونها ،آزمودنی ها را مجبور به حرکات جانبی وقرار دادن مچ پا دراین وضعیت می کنند، به ساختار های جانبی پا شامل لیگامنت های جانبی و مجموعه عضلات نازک نئی، فشارآورده و با اعمال فشارهای جهشی روی مچ پا و قسمت های پایینتر پا در اجرای آزمودنی ها ایجاد اختلال میکنند،در حالیکه آزمون هائی که تنها در صفحه ساجیتال انجام می شوند، در ارزیابی نقص های اجرایی ناکام می باشند. این نتایج می تواند اهمیت حرکات جانبی هنگام ارزیابی مچ پا با آزمون های اجرایی عملکردی را نشان دهد.