ازتاریخ 21 تا 248 هجری که سال تاسیس نخستین دولت مستقل ایرانی است ایرانیان زیر سلطه نژاد عرب به سرمی بردند تا جایی که کار به قیام عقیدتی کشید ، در سه قرن آغازین هجری بسیاری از کتابهای مشهور پیش از اسلام به عربی ترجمه شدند که ایرانیان با این کار سعی درزنده نگاه داشتن گذشته خویش داشتند،از این جمله کتابهایی است که درباره مانی و مانویت نگاشته شده . پیش از کشف آثار مانوی تمام دانش ما از مانی و مانویت اطلاعاتی بود که در این کتابها آمده است ، اما چون معیاری برای سنجش درست از نادرست در دست نبود به آنچه در این کتابها آمده به دیده تردید نگریسته می شد. دراین پایان نامه نخست تعدادی از این متون عربی ترجمه و اطلاعات به دست آمده طبقه بندی شده است، سپس با متون مانوی مقایسه گردیده در پایان نیز جمع بندی و نتیجه گیری صورت پذیرفته.