در این پژوهش، رئالیسم در رمان های علی محمد افغانی از نویسندگان برجسته ی معاصر نقد و بررسی می شود و میزان انطباق آثار وی با واقعیت های موجود جامعه سنجیده می شود. رئالیسم در ادبیات شیوه ای است که بر طبق آن نویسنده با تشریح فضای جامعه و ترسیم حرکت فرد در این فضا، به تعاملات متقابل فرد و جامعه می پردازد و واقعیات جامعه را در آثار خود منعکس می نماید و نقد رئالیستی میزان موفقیت این رویکرد در آثار ادبی را دنبال می کند. ضرورت این پژوهش از آن جهت است که یک اثر رئالیستی، بازتاب دهنده ی واقعیات جامعه و جریان های رایج اجتماعی است و اگر خوب پرداخته شود، آینه ی تمام نمای دوره و جامعه ای خواهد بود که از آن سخن می گوید. در این رساله بعد از گذری بر سیر اندیشه ی اروپا از عهد رنسانس تا انقلاب صنعتی که به ظهور مکتب رئالیسم انجامید، رابطه ی رئالیسم و نقد اجتماعی بررسی می شود و انواع رئالیسم و مهمترین نویسندگان رئالیست غرب معرفی می شوند. آنگاه با نگاهی اجمالی به تاریخ معاصر ایران و تغییر و تحولاتی که به ظهور رمان درایران انجامید، نمایی کلی از ادبیات داستانی تا انقلاب 1357 ترسیم می شود. سپس علی محمد افغانی معرفی می شود و خلاصه ی شش اثر او به همراه نقد کلی آنها ذکر می شود. در نهایت بعد از گذری بر فمینیسم ایرانی و تبیین موقعیت زن در روزگار نویسنده، از رهگذر ترسیم سیمای جامعه و بررسی آسیب شناسی اجتماعی در آثار افغانی، میزان موفقیت رویکرد رئالیستی نویسنده بررسی می شود و بعد از ذکر تفاوت های او با صادق چوبک، جایگاه افغانی در ادبیات داستانی معاصر ارزیابی می شود