نام پژوهشگر: مینا میریان

امکان سنجی اقلیمی کشت پسته در استان زنجان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان 1389
  مینا میریان   سیدحسین میرموسوی

چکیده در حال حاضر کشاورزی یکی از مهمترین بخش های اقتصادی کشور به شمار می آید. یکی از راههای اساسی برای توسعه و ارتقاء فعالیت های کشاورزی در کشور، استفاده بهینه از اراضی، متناسب با شرایط اکولوژیک آنهاست. اصولا لازمه ی چنین توسعه ای، شناخت عوامل مختلفی است که در آن دخالت دارد. لذا محققان توجه ویژه ای به آمایش سرزمین داشته و بر پایه مدل های اکولوژیکی – کشاورزی، منابع اکولوژیکی زمین را با روش های مناسب شناسایی، ارزیابی و به منظور اهداف خاصی قابلیت سنجی می نمایند. تحقیق حاضر با هدف شناخت عناصر اقلیمی موثر در کشت درخت پسته در استان زنجان و پهنه بندی نواحی مستعد کشت این محصول از نظر اقلیمی و چند عامل غیر اقلیمی با استفاده از توانایی سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) در تلفیق لایه های مختلف اطلاعاتی و در قالب مدلهای بولین و سلسله مراتبی (ahp) می باشد. . بدین منظور با توجه به شرایط فنولوژیکی درخت پسته و تطبیق آن با شرایط اقلیمی مورد نیاز به بررسی شاخص های موثر در کشت محصول پرداخته شده است. با استفاده از روش های ترکیبی و تجربی نیاز آبی و مقادیر نیاز آبیاری محاسبه و در ادامه درجه حرارت ترا کمی و نیاز سرمایی محصول محاسبه شد. در نهایت با استفاده سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) در محیط نرم افزار arc/view، نقشه های هم ارزش تهیه شده، و بعد از وزن دهی نقشه ها و تلفیق نقشه ها نواحی مستعد کشت درخت پسته استخراج گردیده است. نتایج این پژوهش نشان داد که شاخص های نیاز گرمایی و نیاز سرمایی و رطوبت، مهمترین عوامل محدوده کننده در برخی از نقاط استان می باشند. همچنین نقشه های بدست آمده از دو مدل، حاکی از این است که تنها محدوده های شمال غرب و شمال شرق که دو ایستگاه آببر و ماهنشان در این نواحی واقع شده اند، به لحظ شرایط اقلیمی و غیر اقلیمی محدودیتی برای کشت درخت پسته به وجود نمی آورند درنتیجه پتانسیل کشت این محصول در این نواحی وجود دارد. در نهایت مدل سلسله مراتبی (ahp) به دلیل دقت و توجه به جزئیات به عنوان بهترین مدل شناخته شد.