امروزه یکی از مهمترین آسیب‏های وارد شده به محیط زیست از طریق کارخانه های فرآوری مواد معدنی، ورود مواد سمی به محیط زیست و آبهای زیرزمینی می‏باشد. یکی از مهمترین مواد آلوده کننده محیط زیست، سیانید محلول در پساب کارخانه های استحصال طلا می‏باشد که برای لیچینگ کانسنگ های طلادار مورد استفاده قرار می گیرد. یکی از راه کارهای ارائه شده برای مبارزه با این مشکل، جایگزینی سیانید با موادی غیر سمی از قبیل تیوسولفات آمونیوم می‏باشد. تاکنون روشهای مختلفی به‏منظور بازیابی طلا از محلول‏های تیوسولفاتی سنتز شده مورد استفاده قرار گرفته است که می‏توان روشهای کربن فعال، رزین‏های تبادل یونی، استخراج حلالی و سمنتاسیون را نام برد. در این پژوهش دو روش اول به‏منظور بازیابی طلا از محلول‏های تیوسولفات آمونیومی صنعتی، که شرایط متفاوتی با محلول‏های سنتز شده دارند، مورد آزمایش و بحث و بررسی قرار گرفته است. نتایج آزمایش ها نشان داده است که رزین‏های تبادل کننده آنیونی قابلیت بسیار بالایی برای جذب طلا نسبت به کربن‏های فعال دارند به‏طوریکه می‏توانند از محلول ppm7/14طلا، در زمان ماند 5 دقیقه و در bv 100اولیه، طلا را تا 9/99% بازیابی نمایند، درحالی‏که با استفاده از کربن فعال به منظور جذب طلا از محلول ppm 2 طلا، در زمان 4 و 8 ساعت به‏ترتیب بازیابی57% و 97% حاصل می شود. همچنین نتایج شستشو برای دو روش نشان می‏دهد که واکنش جدایش یون‏ها‏ی جذب شده روی سطح رزین سریع می‏باشد، به‏طوریکه بعد از پاشش bv160 از محلول شستشو روی ستون، بازیابی شستشو برابر 95% بدست می-آید. درحالیکه عکس این حالت برای روش کربن فعال مشاهده شده است، به‏طوریکه با استفاده از محلول های آبی-آلی مختلف بازیابی فرآیند شستشو بسختی از 20% تجاوز می کند. همچنین نتایج نشان می‏دهد که در غلظت های پایین طلا در محلول، کربن فعال قابلیت رقابت با رزین را دارا می‏باشد. همچنین فرآیند جذب کمپلکس تیوسولفات طلا روی سطح کربن توسط روشهای تجربی، آماری و هوش مصنوعی مدلسازی شده است. نتایج مقایسه بین این روش ها نشان از کارآیی بالای روشهای تجربی و قابلیت انطباق خوب روشهای نوین هوش مصنوعی دارد.