چکیده: این پژوهش به بررسی این پرسش می پردازدکه آیا امر به شی ء، مقتضی نهی از ضد آن می باشد یا خیر. اصولیون با استدلال های متفاوت، به این مسأله پاسخ داده اند. ایشان ضمن تقسیم ضدبه دونوع عام وخاص به این نتیجه رسیده اندکه در صورت قول به اقتضا و اینکه نهی در عبادات مقتضی فساد عبادت است، عمل عبادی، محکوم به بطلان است و در غیر این صورت، صحیح است.مصداق موضوع فوق درعرف وافعال مکلفین زمانی که افعال ایشان درتزاحم بایکدیگرقرارمی گیردبه وقوع می پیونددازآن جایی که بسیاری از مردم در اثر بی توجهی و از روی مسامحه زمانی که واجب فوری و مضیّق برذمّه دارند، مشغول انجام واجب موسع و یا مستحب عبادی می شوند؛ مثلاً اول وقت نماز، باید بدهکاری اش را ادا کند یا فعلاً در راه نفقه عیالش گام بردارد و یا امر به معروف و نهی از منکر کند، ولی این کار را نکرده و مشغول نماز می شود؛ یا در زمانی که واجب مهمتری بر عهده اوست؛ مثل دفاع از حیثیت و ناموس، این واجب اهم را ترک نموده و به واجبات دیگری که در این مرتبه نیستند، می پردازد. در این حالات باید تکلیف مکلف مشخص گردد و اینکه آیا عمل عبادی او در این فروض، صحیح است یا خیر. در این تحقیق، پس از بررسی رابطه بین امر به شی ء و نهی از ضد آن و نقد ادّله قائلین و منکرین اقتضای امر به شی ء بر نهی از ضد آن، به آثار فقهی مترتب بر هر یک از این اقوال پرداخته شده است. کلید واژه ها: امر- اقتضا- نهی- ضد عام، ضد خاص، ترتّب