نام پژوهشگر: یاسمن رضایی مقدم

بهینه سازی حفاظ آشکارسازها در چیدمان ivnaa
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد 1389
  یاسمن رضایی مقدم   لاله رفعت متولی

در حوزه سلامت با تعیین میزان دقیق عناصر در بدن یک فرد و بررسی افت وخیزهای احتمالی آن در طول زمان می توان سلامت فرد را کنترل کرد. روش فعالسازی نوترونی در موجودات زنده (ivnaa) که برای تعیین دقیق عناصر تشکیل دهنده اجزای بدن انسان به کار می رود، روشی کارآمد است که دارای استاندارد طلایی می باشد. با توجه به اینکه در این روش ضمن تابش دهی نوترون به نمونه، گاماهای آنی ساطع شده از بدن آشکارسازی و تحلیل می گردد، بهینه سازی این فرآیند و جلوگیری از ورود نوترون به آشکارساز یکی از مسائل مهم به شمار می رود. ورود نوترون به آشکارسازها باعث فعال شدن کریستال آشکارساز و تولید گاماهای آنی و تأخیری شده و دقت اندازه گیری را از بین می برد. برای افزایش دقت، بایستی زمان نوترون دهی به نمونه (بدن) افزایش یابد. در نتیجه این فرآیند دز دریافتی توسط نمونه بالا می رود. با طراحی یک حفاظ بهینه برای آشکارساز ضمن کاهش چشمگیر شار نوترون ورودی به آن و عدم تولید گامای اضافی، مدت زمان نوترون دهی به نمونه کمتر شده و دز دریافتی بیمار پایین می آید. در این تحقیق با بررسی ترکیبات مختلف حفاظ آشکارساز در چیدمان ivnaa، به معرفی ترکیب حفاظ بهینه پرداخته شده است. ابتدا با تحلیل سطح مقطع ها و داده های کتابخانه ای حفاظ بهینه انتخاب و در مرحله بعد به منظور محک پیشنهاد اولیه حفاظ، با استفاده از کد mcnpx حالت واقعی شبیه سازی گردید. در نهایت نیم سانتی متر ترکیب کربید بور به عنوان حفاظ آشکارساز های nai پیشنهاد شده است.