نام پژوهشگر: عصمت السادات علوی
عصمت السادات علوی علی محمد آخوندعلی
محاسبه مقدار و شکل و شرایط سیلاب همواره یکی از اهداف علم هیدرولوژی بوده که نتایج آن در دیگر شاخه های علوم آب دارای اهمیت حیاتی است. با توجه به این موضوع که اکثر روان آب ها بر اثر بارندگی به وجود می آیند و گستردگی شبکه باران سنجی در کشور، روش های روندیابی روان آب سطحی به ما این فرصت را می دهند که با هزینه کمتر در ابتدای مسیر رودخانه قبل از هر ایستگاه آب سنجی یا مخزن هر سد، در حین بارندگی، اقدام به روندیابی روان آب سطحی کرده و میزان سیلاب محتمل را قبل از وقوع پیش بینی کرده از خسارات احتمالی پیشگیری کنیم. در این زمینه، محقق پیشنهاد اصلاح روش روندیابی روان آب سطحی روندیابی تأخیری را دارد. به این صورت که در این روش و برای محاسبه زمان تأخیر هر زیرحوضه، به نمایندگی از سطح زیرحوضه، به جای استفاده از طول آبراهه زیرحوضه از جذر مساحت استفاده شود. با توجه به بارش باران بر سطح حوضه این پیشنهاد منطقی تر از فرض فعلی به نظر می رسد. برای این منظور روی حوضه تحقیقاتی eastern creek به مساحت 24/9 کیلومتر مربع با 15 رخداد روش پیشنهادی با روش مبنا مقایسه شد. برای از بین بردن تأثیرات دیگر عوامل سعی شد با مهندسی معکوس تأثیر خطا در محاسبه باران مازاد به حداقل برسد. برای مقایسه این دو روش از مقایسه دبی های اوج و زمان وقوع دبی اوج و شکل آبنمود محاسباتی با مقادیر مشاهداتی، توسط توابع آماری متوسط خطای پیش بینی، شیب خط برازش، ضریب همبستگی و متوسط جذر میانگین مربعات خطا استفاده شد. در تمام موارد مقایسه ای کیفی و کمی روش پیشنهادی نتیجه بهتری نسبت به روش اصلی داشت. به جز متوسط جذر میانگین مربعات خطای دبی های هم عرض که تفاوت معنی داری بین خروجی دو روش وجود نداشت. در کل در حوضه مورد بررسی روش پیشنهادی به روش روندیابی تأخیری ارجحیت داشت.