فاطمه مختارآبادی حسین سلیمی
در عصر حاضر،جهان شاهد دورانی است که در آن شاهد بازگشت دین به عنوان یک نیروی عقیدتی ،سیاسی و اجتماعی قدرتمند هستیم .بحث از رابطه دین با حیات اجتماعی انسانها در نگاهی کلان سابقه ای طولانی دارد .به خصوص در کشورهایی که دین از جایگاه والایی برخوردار است .به هیچ روی نمی توان تأثیر گذاری دین را در ابعاد مختلف و گستره ای وسیع نادیده انگاشت .نسبت سنجی میان مذهب و دموکراسی و برآیند چنین نسبتی برای جوامع اسلامی حائز اهمیت بسیار فراوان است و اما آنچه در بررسی نسبت میان مذهب و دموکراسی مطرح است این است که آیا مذهب را باید مانعی در برابر جوامع اسلامی برای گذار به دموکراسی در نظر گرفت واینکه مذهب در فرآیند دموکراسی سازی در خاورمیانه چه تأثیری داشته است در این پژوهش تلاش شده است که با استناد به منابع و نظریات علمی به این سوال پاسخ داده شود . که مذهب تاثیر یکسان و یکنواخت بر شکل گیری دموکراسی در جوامع اسلامی و با تأکید بیشتر در خاورمیانه نداشته . در واقع چنانچه از منظر کارکردی به این موضوع بنگریم دین در برخی از جوامع اسلامی با توجه به تفسیر و برداشتی که از آن دارند در گذار به دموکراسی تأثیر مثبت نظیر ترکیه و در برخی دیگر نظیر عربستان تآثیر منفی و بازدارنده ای داشته است
