نام پژوهشگر: پروین شاه پسند
پروین شاه پسند پرویز اسکندرپور خرمی
اسناد به عنوان بخشی از یادواره های مشترک مردم جهان، نقش مهمی در حفظ هویت دینی، ملی و فرهنگی گذشته، حال و آینده دارند. اسناد، هویت دینی، ملی و فرهنگی ملت ها را پاسداری می کنند و در حقیقت «حافظه ملی» را تشکیل می دهند. اسناد در واقع هدیه نسل های پیشین به نسل های بعدی هستند و میزان توجه و مراقبت از آن ها، بیانگر و شاخص تمدن کشورها و فرهیختگی ملت هااست. بی شک، در دوره های مختلف تاریخی، اسناد زیادی در زمینه های متنوع اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، ... وجود داشته اند که متأسفانه بخش اعظمی از آن ها به دلیل بی توجهی و شرایط بد نگهداری از بین رفته اند. به تدریج در دوره های مختلف میزان اهمیت و توجه به این اوراق گرانبها بیشتر شد و با تأسیس و تشکیل آرشیوها خطر نابودی آن ها بسیار کمتر شد. از دوره ی تاریخی قاجار اسناد بسیار زیادی در مجموعه ها و آرشیوهای خصوصی و دولتی موجود می باشد که مطالعه ی آن ها اطلاعات زیادی را از شرایط مختلف حاکم بر دوره ی مزبور در اختیار پژوهشگران می گذارد. برای گردآوری مطالب پژوهش حاضر اسناد دیوانی و شرعی دوره ی قاجار موجود در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در نظر گرفته شده است. بررسی تمامی این اوراق در حوصله و وقت این تحقیق نمی گنجد؛ بنابراین تنها تعدادی که دارای ارزش هنری بیشتر و متنوع تری می باشند در راستای بررسی محتوا و تزیینات مورد استفاده در اسناد، همچنین شناخت جایگاه تزیین و کتاب آرایی در تزیینشان، مورد بحث و بررسی قرار خواهند گرفت. اسناد مذکور دارای شاخصه زیبایی شناسی هستند. مضامین و محتوای آن ها حقایق تاریخی، سیاسی، اجتماعی، مذهبی و ... را برای محققان بازگو می کند. همچنین ترکیب و طرح کلی برخی از این اسناد خود منبع الهامی جهت طراحی اسناد حاضر خواهد بود.