نام پژوهشگر: رضا قاسمی بیجقینی
رضا قاسمی بیجقینی محمدعلی شم آبادی
همانطورکه امروزه شاهد هستیم رقابت شدید کشورهای رقیب فرش دستباف ایران باعث گردیده است که سهم ایران از بازار جهانی فرش کاهش یابد و همچنان هم شاهد سیر نزولی آن هستیم. سیر نزولی سهم صادرات فرش در بازارهای جهانی، گویای آن است که اگر چه ایران در رتبه اول سهم کلی بازار فرش دستباف و دارای مزیت نسبی می باشد، ولی میزان رقابت پذیری ایران نسبت به رقبا رو به کاهش است. هدف از تحقیق حاضر شناسایی عوامل موثر بر کاهش قدرت رقابت پذیری صادرات فرش دستباف ایران در مقابل کشورهای رقیب می باشد تا با مطالعه و بررسی رقابت پذیری به نقاط قوت و ضعف فرش دستباف ایران در مقابل رقبای خارجی پی برده و راههایی را برای بدست آوردن مزایای رقابتی در مقابل رقبا و گسترش سهم بازارهای خارجی ایجاد کرد. برای دستیابی به این هدف در این تحقیق شش عامل موثر بر رقابت پذیری صادرات فرش دستباف مورد بررسی قرار گرفته است. تحقیق حاضر از نوع تحقیقات توصیفی- پیمایشی است. برای جمع آوری اطلاعات مربوط به مبانی نظری از روشهای کتابخانه ای و برای جمع آوری اطلاعات برای آزمون فرضیه ها از تحقیق میدانی و پرسشنامه استفاده گردیده است. پس از گردآوری، اطلاعات بدست آمده از طریق نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای آزمون فرضیه ها از آزمون -t استیودنت، برای بررسی ارتباط بین متغیرهای مستقل و نحوه و میزان تأثیرات آنها بر یکدیگر، از آزمون تحلیل مسیر و برای رتبه بندی میزان اثرات متغیرهای مستقل از آزمون تحلیل عاملی استفاده گردید. جامعه آماری مورد تحقیق تشکلهای تعاونی ، سازمانها و شرکتهای دولتی ذیربط، شرکت ها و اتحادیه های صادراتی فرش دستباف می باشند. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری خوشه ای استفاده شده است. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان می دهند که شش عامل موثر بر رقابت پذیری صادرات فرش دستباف به ترتیب الویت عبارتند از؛ استفاده از روشها و تکنیک های نوین بازاریابی، عوامل اقتصادی موثر بر قیمت تمام شده، حضور موثر و فعال در نمایشگاههای بین المللی فرش دستباف، بهبود کیفیت فرش، سیاستهای حمایتی مناسب از سوی دولت و ارتقاء سفارش پذیری در تولید. صادر کنندکان ، تولیدکنندگان ، دست اندرکاران و مسئولان می توانند از یافته های این تحقیق، برای افزایش رقابت پذیری فرش دستباف ایران و بهبود صادرات و افزایش سهم بازارهای جهانی استفاده کنند.