چکیده با توجه به لزوم تخصیص بهینه منابع در اقتصاد ایران، یکی از سئوالات اساسی برنامه ریزان و سیاستگذاران اقتصادی، بررسی میزان بهره وری عوامل تولید از جمله نیروی کار و سهم سطح تحصیلات به عنوان شاخصی برای آموزش در تغییر بهره وری می باشد، لذا بررسی وضعیت صنایع مختلف کشور با در نظر گرفتن عامل سطح تحصیلات و اثر آن بر روی بهره وری نیروی کار در بخشهای خصوصی، تعاونی و دولتی از اهمیت خاصی برخوردار است. در این راستا هدف اصلی این مطالعه بررسی تأثیر سطح تحصیلات شاعلان گروههای تولیدی بر بهره وری کل عوامل تولید بر اساس فعالیت های صنعتی و کد های دو رقمی i.s.i.c ویژه کارگاه های بزرگ صنعتی کشور در فاصله سال های اجرای برنامه دوم و سوم توسعه (1374-1383) می باشد. برای این منظور از تکنیک اقتصاد سنجی داده های پانل برای تخمین رابطه سطح تحصیلات و بهره وری کل عوامل تولید در هر یک از زیربخش های دولتی، تعاونی و خصوصی استفاده شده است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که نسبت شاغلان تولیدی با سطح تحصیلات لیسانس و بالاتر و همچنین پایین لیسانس دارای تأثیر مثبت و معنی دار بر بهره وری کل عوامل تولید در هر یک از زیربخش ها بوده و تأثیر نسبت شاغلان تولیدی با سطح تحصیلات لیسانس و بالاتر بر بهره وری کل عوامل تولید در زیربخش های خصوصی بیشتر از زبربخش های دولتی و تعاونی بوده است. از اینرو مهمترین توصیه سیاستی این تحقیق آن است که برنامه ریزان و سیاستگذاران اقتصادی برای ارتقاء و بهبود بهره وری عوامل تولید در زیربخش های دولتی، تعاونی و خصوصی توجه بیشتری را نسبت به استخدام و بکارگیری شاغلان با سطح تحصیلات عالی و به ویژه بالای لیسانس مبذول دارند.