نام پژوهشگر: یاسر مهدی پور
یاسر مهدی پور مهدی کسرایی
گاوآهن برگردان دار مهم ترین و متداول ترین ماشین خاک ورزی است. تیغه یا سوک قسمت اصلی آن می باشد که عمل بریدن خاک را انجام می دهد. سایش مهم ترین عامل محدود کننده عمر و عملکرد تیغه های برش و سایر ابزارهای خاک ورز است. ساییده شدن تیغه تأثیر زیادی بر کیفیت و عملکرد خاک ورز بویژه بر عمق و عرض شیار شخم و یکنواختی آن دارد. انتخاب مواد و عملیات حرارتی تیغه اهمیت زیادی بر مقاومت به سایش آن دارد. در کشور ما علی رغم پیشرفت های مختلفی که در تولید کمی وکیفی ماشین ها و ابزارهای کشاورزی صورت گرفته است تاکنون نگاه جدی به تولید این قطعه حساس نشده است و تیغه های تولید داخل مناسب با خاک ها وشرایط موجود در کشور نمی باشند و تیغه های مرغوب موجود در بازار اغلب وارداتی می باشند. هدف این پژوهش بررسی خصوصیات سایشی و متالورژیکی چهار نوع از مرغوب ترین تیغه های وارداتی به نام های vogel & noot (اتریش)، kverneland (نروژ)، kuhn (فرانسه) و bellota (اسپانیا)، به منظور استفاده در داخل کشور و الگو برداری از آن برای ساخت و تولید بود؛ ترکیب شیمیایی، ریزساختار و سختی هر چهار نوع تیغه به ترتیب به روش کوانتومتری، متالوگرافی و آزمون سختی مطالعه شد؛ در پنج مرحله و در مجموع 250 کیلومتر (معادل 300 هکتار) عملیات شخم انجام و بهترین تیغه از نظر مقاومت به سایش به روش کاهش وزن تعیین گردید. همچنین سایش سطح تیغه ها نیز با استفاده از روش عکس برداری و پردازش تصویر به عنوان معیاری برای مطالعه سایش تیغه های گاوآهن برگردان دار بررسی شد. نتایج نشان داد که تیغه های kuhn با عملکرد مقاومت به سایش بهتر، برای الگو برداری و ساخت تیغه گاوآهن برگردان دار در داخل کشور قابل توصیه است؛ روش پردازش تصویر، روش مناسبی برای برآورد سایش سطح تیغه ها است؛ ریزساختار مارتنزیت تمپر شده به عنوان مناسب ترین ریزساختار فلزی برای تیغه گاو آهن برگردان دار شناسایی شد.