نام پژوهشگر: نرگس موسوی جزایری
نرگس موسوی جزایری بهمن سلیمانی
اولین گام بهینه سازی منابع هیدروکربنی اکتشاف شده در جهان به عنوان یک هدف جدی توصیف مخزن می باشد. میدان چلینگر در 30 کیلومتری جنوب شرقی میدان گچساران و به صورت تاقدیسی تقریباً نامتقارن در بین میادین گچساران در شمال و بی بی حکیمه در جنوب قرار گرفته است. طول و عرض این میدان به ترتیب 12 و 4 کیلومتر می باشد. روند این ساختمان از همان روند زاگرس (شمال غرب- جنوب شرق) تبعیت می کند. این مطالعه در دو بخش (1) مطالعه زمین شناسی و (2) تهیه مدل سه بعدی مخزن با استفاده از نرم افزارrms صورت پذیرفت. در مطالعات سنگ شناسی و آنالیز مغزه تعیین دقیق سر سازندها، تأثیر فرایندهای دیاژنزی مانند گلوکونیتی شدن، دولومیتی شدن، انیدریتی شدن و نیز توزیع شکستگی و ارتباط آن با تولید نفت در این میدان، بررسی گردید. در این مطالعه 700 مقطع نازک میکروسکوپی و نیز مغزه های چاه های حفاری شماره 3، 4 و 7 از لحاظ ویژگی هایی مانند تعداد، نوع و جهت شکستگی ها، تخلخل، تراوایی، استیلولیت، تبلور مجدد و دیگر فاکتورهای مطالعاتی، مورد بررسی قرار گرفت. تحلیل داده ها و نقشه های هم ارزش هرزروی گل حفاری تهیه شده برای این مخزن، بیانگر این است که شکستگی در تمامی زون ها گسترش داشته و کمترین میزان هرزروی و به تبع آن کمترین تراکم شکستگی ها در زونهای 1 و 4-1، 7 و 9 وجود دارد. آنالیز مغزه، تحلیل داده ها و نقشه های هم ارزش هرزروی گل حفاری حاکی از این مطلب است که مخزن خامی میدان چلینگر، مخزنی شکسته است و تقریباً تمامی اینتروال های مخزن از شکستگی ها متأثر شده اند. بیشترین میزان این شکستگی ها در سازندهای فهلیان و سورمه گسترش دارند. در این مخزن گسترش سیستم های شکستگی موجب افزایش مهمی در میزان تخلخل کل نشده ولی موجب بالا رفتن توانایی تولید مخزن شده اند. بمنظور مدل سازی ساختمانی مخزن با استفاده از نرم افزار rms بعنوان یک ابزار نیرومند، روش های مطالعاتی شامل نمودارهای پرتو گاما، صوتی، کالیپر، نوترون، ارزیابی پتروفیزیکی، نمودار ترسیمی سرچاهی و نقشه های ساختمانی تواماً مورد استفاده قرار گرفتند. در تهیه مدل مخزنی مهم ترین اهداف شامل: ارزیابی پارامترهای مخزنی، حجم سنجی، نقشه های میانگین، حجم کل و قابل بازیافت مخزن و طراحی بهینه چاه های جدید است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که از شرق به سمت غرب تاقدیس چلینگر یک روند افزایشی تقریبی در ضخامت مخزن به چشم می خورد. بررسی توزیع خواص پتروفیزیکی تخلخل و اشباع آب و نیز نقشه های نسبت ضخامت خالص به ناخالص زون های مخزن حاکی از این است که زونهای 14، 2 و 4-2 به ترتیب بهترین زون های مخزنی در میدان مورد مطالعه می باشند.