نام پژوهشگر: نازنین میرزابیگی

بررسی رابطه میان سرمایه اجتماعی و اخلاق شهروندی در جوانان 18-29 سال شهر تهران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی 1389
  نازنین میرزابیگی   مرضیه موسوی

امروزه زندگی در شهرها و به ویژه کلان شهرها نیازمند فهم مشترک از زندگی جمعی و شهری، حقوق و تکالیف متقابل شهروندان و پایبندی به اخلاق مدنی و شهروندی است. اخلاق شهروندی به میزان پایبندی به هنجارها و قواعد اخلاق شهروندی در بُعد رعایت قانون، نظم عمومی، حقوق و منافع سایرین، تعاون و همکاری جمعی، احساس مسئولیت مدنی، سلوک و سازگاری اجتماعی و تعامل و معاشرت اجتماعی اطلاق میگردد. هدف این پژوهش بررسی رابطه میان سرمایه اجتماعی به عنوان متغیر مستقل و ادغام اجتماعی به عنوان متغیر واسط با اخلاق شهروندی در میان جوانان 18-29 ساله شهر تهران می باشد. در این پژوهش ما مجموعه ای از تئوری ها را که شامل تئوریهای مربوط به شهروندی، شهروندی جوانان و همچنین مباحثی نظری در زمینه رابطه میان سرمایه اجتماعی و شهروندی می شد، را به کار بردیم. همانطور که گفته شد متغیر مستقل این تحقیق سرمای? اجتماعی است که شامل دو بُعد ساختاری و شناختی می گردد. در بُعد ساختاری ما شامل مولفه هایی چون پیوندها و روابط، انداز? شبکه، تنوع شبکه، کارکرد شبکه (حمایت های اجتماعی)، و مشارکت های اجتماعی می گردد و بُعد شناختی نیز با مولفه های اعتماد اجتماعی، همیاری تعمیم یافته و آگاهی اجتماعی سنجیده شده است. ادغام اجتماعی متغیر بعدی است که در این پژوهش به عنوان متغیر واسط مورد بررسی قرار گرفت. این متغیر شامل مولفه هایی چون میزان برخورداری از حقوق و امکانات، میزان برخورداری از فرصت های مشارکتی، و میزان آزادی عمل می گردد. متغیر وابسته نیز اخلاق شهروندی می باشد که خود از دو بُعد نگرشی و عملی تشکیل یافته است. در بُعد نگرشی ما مولفه های تساهل و بردباری، سازگاری اجتماعی و عام گرایی و در بُعد عملی میزان پایبندی به قوانین و مقررات، و میزان رفتارهای مدنی را داریم. در این پژوهش ما روش پیمایش را به کار برده ایم و جامع? آماری مان جوانان 18-29 سال? شهر تهران می باشند. ما برای نمونه گیری از روش خوشه ای چند مرحله ای استفاده کرده و با 300 نفر از جوانان ساکن در مناطق 22 گان? شهر تهران مصاحبه کردیم. یافته های این تحقیق حاکی از این است که میان سرمای? اجتماعی و اخلاق شهروندی رابط? مثبت و معنی دار وجود دارد. و ادغام اجتماعی نیز به عنوان متغیر واسط با اخلاق شهروندی رابطه ای معنادار داشته است. همچنین نتایج رگرسیونی نشان می دهند که بُعد نگرشی اخلاق شهروندی اندکی بیش از بُعد عملی توسط متغیرهای مستقل تعریف شده در تحقیق تبیین گردیده است. 9/26 درصد از تغییرات بُعد نگرشی و 1/26 درصد از تغییرات بُعد عملی توسط متغیرهای مستقل تبیین گردید. همچنین در بُعد نگرشی متغیر کارکرد شبکه یا همان حمایت های اجتماعی و در بُعد عملی متغیر اعتماد نهادی بیشترین تأثیر را داشته اند.