نام پژوهشگر: رضا منصوری ده شعیبی
رضا منصوری ده شعیبی غلامحسین داوری نژاد
هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر پرولین،پروتئین کل،قند وعناصر غذایی در مقاومت به سرما در جوانه گل طی فصل زمستان وبهار بود. سرمای بهاره عامل مهم کاهش محصول پسته بوده وباعث کاهش کیفیت وکمیت محصول می شود.این پژوهش در قالب طرح کرت خردشده با فاکتور اصلی زمان نمونه برداری وفاکتور فرعی ارقام احمدآقایی، فندقی، کله قوچی واکبری پسته در سه تکرار در دانشگاه فردوسی مشهد وموسسه تحقیقات پسته کشور اجرا شد. میزان پرولین ونسبت آن با قندهای محلول، میزان پروتئین وعناصر غذایی در جوانه پسته بعد از ریزش برگها، درطی فصل خواب، باز شدن گلها(زمان باز شدن بستگی به نوع رقم دارد) وبعد از سرمای بهاره که در تاریخ 1387/1/15 وبه مدت یک شب دمای محیط نزدیک به 6 درجه سانتیگراد رسید، اندازه گیری شد. نتایج نشان داد بیشترین مقدار پرولین درچهار رقم مورد آزمایش در فصل خواب جوانه در اواسط بهمن ماه بود ولی بیشترین مقدارآن در رقم احمد آقایی در دوره باز شدن گلها(27/36 میلی گرم بر گرم وزن تر جوانه)بوقوع پیوست ودوره بعدازسرمازدگی بهاره مقدار آن (26/72 میلی گرم بر گرم وزن تر جوانه) بود که این مقدار نسبت به ارقام دیگر مورد آزمایش (اکبری، اوحدی وکله قوچی) بیشتر بود. کمترین مقدار پرولین (7/863 میلی گرم بر گرم وزن تر جوانه) نیز مربوط به رقم احمدآقایی در دوره متورم شدن جوانه هابود. میزان پروتئین در زمان بعدازریزش برگ ها (بترتیب28/22%، 28/93، 27/95 و29/24 %)، اواسط بهمن (29/34، 27/75، 30/45 و29/30%)، متورم شدن جوانه ها (30. 29، 27. 63، 25. 39و 30. 64%) تقریبا یکسان وپایین بود ولی در دوره باز شدن گلها مقدار پروتئین (70/79، 58/36، 71/25 و66/30%) بطور معنی داری افزایش داشت. بیشترین میزان قند در ارقام مورد مطالعه می توان بین زمانهای ریزش برگها تا قبل از متورم شدن جوانه ها تلقی کرد زیرا می توان گفت که قند در طی زمستان در گیاه ذخیره می شود به این صورت که بیشترین میزان قند در رقم کله قوچی (93/67 میلی گرم در گرم وزن تر جوانه)دردوره بعد از ریزش برگ ها بود وکمترین مقدار این ترکیب دردوره باز شدن گلها درارقام احمدآقایی (14/00 میلی گرم بر گرم وزن تر جوانه)، اوحدی (12/67 میلی گرم بر گرم وزن ترجوانه) وکله قوچی (12/00 میلی گرم بر گرم وزن تر جوانه)ودر رقم اکبری دربعد از سرمای بهاره (13/00 میلی گرم بر گرم وزن تر جوانه)بود.علاوه براین ترکیبات،مقدار عناصر غذایی مانند ازت، فسفر،پتاس و... مورد ارزیابی قرار گرفتند که نتایج نشان داد که بین میزان عناصر غذایی ومقاومت به سرما ارتباط بسیار تنگاتنگی وجود دارد.