چکیده پایان نامه ای که پیش روست با هدف آشنایی با ضرورت و توجیهات وجود قواعد حمایت از آفرینش های فکری و بالاخص آفرینشهای ادبی، هنری و نرم افزاری پدید آمده است. آنچه این بررسی را از سایر موارد مشابه متمایز می نماید بهره گیری از ابزارها و مفاهیم برای تحلیل و تفسیر مفاهیم حقوقی است. فصل اول پایان نامه به بررسی مبانی و مقدمات اختصاص داده شده است. در فصل دوم توجیهات وجودی قواعد حمایتی و در پی آن نظرات مخالفین و موافقین این قواعد و هم چنین راه های جایگزین پیشنهادی مطرح گردیده است. با فرض پذیرش ضرورت وجود قوانین حمایت از آثار فکری، تعیین مرز و محدوده این قوانین هم به لحاظ دامنه حمایتی و هم دوره زمانی حمایت امری اجتناب ناپذیر است، از این رو فصل سوم و چهارم به بررسی و تحلیل دامنه و دوره زمانی حمایت از آفرینش های ادبی، هنری و استثنائات وارد بر آن اختصاص یافته است. آنچه از مجموع مطالعات و بررسی های صورت گرفته به دست می آید این است که علاوه بردلائل غیر مادی و اخلاقی، منافع مالی و اقتصادی یک جامعه نیز ضرورت وجود چنین قواعدی را توجیه می نماید. جبران هزینه های تولید یک اثر فکری و به تبع آن تضمین درآمد تولید کننده، ایجاد انگیزه برای بروز خلاقیت و رساندن آن به مرحله تولید از جمله توجیهات اقتصادی وضع قوانین مالکیت فکری است. بدیهی است کارآمدی این قواعد هم چون سایر قوانین حقوقی در گرو تعریفی واضح و مشخص از قواعد و هم چنین تعیین دقیق محدوده حمایتی می باشد.